Morgunblaðið - 28.09.1993, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. SEPTEMBER 1993
9
Listræn
Nýjar franskar buxnadragtir
kr. 22.300.
TESS
NEÐST VIÐ
DUNHAGA,
622230.
^DsU'
Opið virka daga
kl. 9-18,
laugardaga
kl. 10-14.
>
ÍEeMa'iililM
Slí
Mikið úrval bað- og
eldhúsvoga ávallt
fyrirliggjandi.
Terraillon
- þegar þú vilt rétta
þyngd!
Fsest í nsestuT
roftmkiaverslun
I. GUÐMUNDSSON & Co. hf.
UMBOÐS OG HEILDVERSLUN
SÍMI 91-24020 FAX 91-623145:
ÖRYGGISSKÓR
Stáltá og stálþynna í sóla.
Sérstaklega
hagstœtt
verð
Skeifan 3h - Sími 81 26 70 - FAX 68 04 70
Vinnuvernd
í verki
Dönsku ELFA háfarnir eru glæsilegir,
stílhreinir og sönn eldhúsprýði.
Við bjóðum nú nýjar gerðir af þessum
vinsælu háfum í 16 mismunandi litum, stáli eða kopar.
ImÆm Eínar
MmM Farestveit & Co.hf.
Borgartúni 28 “3 622901 og 622900
FRETTABREF
UM VERDBREFAVIÐSKIPn |
9. tbl. 7. árg. September 1993
ISBENDING
rit um viöskipti og efnuhagsmál
seplembcr
1993
37. ibl. Il.árg.
Hvernig má lækka
vexti?
Vextir hafa síðustu misserin verið í
brennidepli efnahags- og þjóðmálaum-
ræðunnar. Staksteinar glugga í dag í
fréttabréf um verðbréfaviðskipti, sem
Verðbréfamarkaður Samvinnubankans
gefur út svo og Vísbendingu, þar sem
fjallað er um vexti hér á landi.
Þrjár leiðir
til vaxta-
lækkunar
Fréttabréf Verðbréfa-
markaðar Sarnviimu-
bankans segir í grein um
vexti hér á landi:
„En hvemig geta
stjórnvöld stuðlað að
lækkun vaxta? Þijár leið-
ir koma einkum til
greina:
* I) Afkoma rikissjóðs
verði bætt og dregið úr
lánsfjárþörf opinberra
aðila.
* 2) Rfldssjóður taki
meira af erlendum lánum
og létti þannig á innlenda
Qármagnsmarkaðinum.
* 3) Seðlabankanum
verði beitt til að lækka
skammtímavexti. í þessu
skyni auki hann peninga-
framboð meðal annars
með þvi að kaupa verð-
bréf á skammtímamark-
aði.
Þessar leiðir eru í
sjálfu sér allar færar.
Akjósanlegast er að fara
leið I, hún ein getur i
raun tryggt varanlega
lækkun raunvaxta þvi
betri afkoma ríkissjóðs
stuðlar að auknum þjóð-
hagslegum spamaði, en
hann hefur minnkað ár
frá ári á undanfömum
árum og er nú einungis
um 14% af landsfram-
leiðslu. Til samanburðar
var þetta hlutfall á bilinu
16-17% fyrir nokkrum
árum og nálægt 20% í
upphafi niunda áratugar-
ins. Einnig má nefna að
þjóðhagslegur spamaður
er að meðaltali um 20%
í aðildarrflg'um OECD.
Minnkun þjóðhagslegs
spamaðar á undanföm-
um árum hefur án efa
átt mikinn þátt i þvi að
halda raunvöxtum uppi
hér á landi.
Þótt leið 1 skilaði
þannig tvimælalaust var-
anlegustum árangri er
full ástæða tíl þess að
íhuga hinar leiðimar
tvær, sérstaklega ef fylgt
verður aðhaldssamri rík-
isfjármálastefnu á næstu
missemm sem smám
saman skilaði betri af-
komu og minni lánsfjár-
þörf.
Að öllu athuguðu virð-
ist nú skynsamlegast að
slaka á taumhaldinu á
innlendum peninga- og
lánamarkaði. Þetta má
gera með blöndu af leið-
um 2 og 3 hér að ofan.
Þannig væri framboð af
peningum aukið sem án
efa leiddi fljótlega til
vaxtalækkana, þeim mun
rneiri sem traustari rik-
isíjármálastefnu yrði
fylgt. Svona lækka stjóm-
völd annars staðar vexti
og svona geta stjómvöld
hérlendis lækkað vexti“.
Uppsprettur
þjóðar-
tekuanna
Þorkell Sigurlaugsson
segir í Vísbendingu:
„Sú sérkennilega staða
er komin upp hér á landi
að milljarðar sem tapast
t rekstri bankakerfísins
valda því að baiikamir
þurfa að halda uppi háum
vöxtum tíl að fjármagna
tapið. Einnig hefur mis-
ræmi í verðtryggingu
innlána og útlána valdið
bönkunum búsitjum.
Vegna hárra vaxta em
sumum fjármagnseigend-
um tryggðar háar vaxta-
tekjur. Þeir njóta óbeint
góðs af áföllum í hagkerf-
inu. Þessu tíl viðbótar
hafa vaxtatekjur verið
skattfijálsar. Aðrar
eignatekjur, tíl dæmis
arður af hlutabréfum, em
ekki skatffrjálsar nema
að litlu leytí. Hér er
spamaðarformum þvi
vemlega mismunað ...
Mynda þarf breiða
samstöðu um breytíngar
á fjármálakerfínu. Það
ástand að hér séu 2-4%
hærri vextír en í ná-
grannalöndunum er gjör-
samlega óviðunandi og
bankamir em þegar
sjálfír famir að líða fyrir
þetta ástand. Það mun
aldrei ganga tíl lengdar
að hér séu hærri vextir
og kostnaður en atvinnu-
lífíð og almenningur get-
ur borið og það lýsir bezt
hve fjármagnsmarkaður-
inn hér á landi er í reynd
enn ófullkominn ...
Hinar raunvemlegu
uppsprettur þjóðartekna
er ekki að finna í rflds-
sjóði, bönkum eða spari-
sjóðum. Það stenzt því
ekki til lengdar að meiri
hagkvæmni sé fólgin í því
fyrir hinn almenna borg-
ara að fela ríkissjóði eða
lánastofnun að ávaxta sitt
fé. Það verður að vera
arðsamara að beina aukri-
um fjármunum iands-
manna beint í þær grein-
ar sem skapa þjóðartekj-
ur og atvinnu, þ.e. inn í
fyrirtækin.
Það þarf að ráðast
ákveðnar gegn háum
vöxtum, ekki með hand-
afli heldur með áróðri og
faglegri umfjöflum auk
þess sem gera þarf fjár-
magnsmarkaðinn virk-
an ..."
T K O
ÍSLANJD h.f.
VISA ÍSLAND
KYNNA:
„„MSHBKB.TW-
SÉRT'LBOÐ NUNA
FULLORÐNIRW^
iNYNGWEN13ARW
DŒaMUSmI
GLOBETROTTERS
O 1993 HARLEM GLOBETROTTERS
GEGN
WASHINGTON GENERALS
LAUGARDALSHÖLLIN
14. OKT. 1993 KL. 20:30
ÍÞRÓTTAHÖLLIN AKUREYRI
13. OKT. 1993 KL. 20:00
ÍÞRÓTTAHÚSIÐ KAPLAKRIKA
12. OKT. 1993 KL. 20:30
Sölustaðir:
STEINAR MYNDBANDALEIGA HAFNARFIRÐI
STEINAR AUSTURSTRÆTI, STEINAR MJÓDD
SKÍFAN KRINGLUNNI
SPORTHÚSIÐ AKUREYRI
ÍÞRÓTTAHÚSIÐ KAPLAKRIKA
UPPL. OG SALA MEÐ KREDITKORTUM: í SÍMA 99 66 33