Morgunblaðið - 13.01.1994, Side 1

88 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
9. tbl. 82. árg.
FIMMTUDAGUR 13. JANUAR 1994
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Reuter
Clinton vottar g’yðingum virðingu sína
BILL Clinton Bandaríkjaforseti vottaði tékkneskum gyðingum virð-
ingu sína og skoðaði samkunduhús þeirra og grafreit í Prag áður
en hann hóf viðræður við leiðtoga fjögurra Mið-Evrópuríkja í gær.
Þingdeildir í Rússlandi ræða starfsreglur og kjósa sér forseta
Andstæðingur Jeltsíns
öflugur í efri deildinni
Moskvu. Reuter.
ÖFGAFULLUR þjóðernissinni verður ef til vill kjörinn forseti Sam-
bandsráðsins, efri deildar rússneska þingsins, í dag en áður var
talið víst að náinn samstarfsmaður Borísar N. Jeltsíns forseta,
Vladímír Sjúmeiko, myndi hreppa embættið. Við fyrstu atkvæða-
greiðslu fór tilraun róttæks umbótasinna, er stjórnaði fyrsta þing-
fundinum, til að nýta atkvæði fjarstadds fulltrúa Sjúineiko í hag
hins vegar svo fyrir brjóstið á þingmönnum að andstæðingur hans
fékk nær jafnmikið fylgi í annarri umferð.
Sjúmeiko skorti aðeins eitt at-
kvæði upp á meirihluta í fyrstu
umferð. Þjóðernisinninn heitir
Pjotr Romanov og hefur flokkur
hans engin formleg tengsl við flokk
hins öfgafulla þjóðernissinna Vlad-
ímírs Zhírínovskíjs, Frjálslynda
lýðræðisflokkinn.
í Sambandsráðinu sitja fulltrúar
héraða og sjálfstjómarlýðvelda.
Ýmsir fulltrúar kvörtuðu yfir því
í gær að stjómarliðar væru óhóf-
lega ýtnir og vildu gera ráðið að
þægu verkfæri í höndum Jeltsíns.
Ráðið setur ekki sjálft lög en til
að frumvörp neðri deildarinnar,
dúmunnar, nái fram að ganga
verður efri deildin að staðfesta
þau. Þjóðernissinnar og kommún-
istar, sem í sameiningu beijast
gegn umbótastefnu Jeltsíns, hafa
meirihluta í dúmunni og getur því
skipt miklu hvernig mál æxlast í
efri deild. Samkvæmt stjórnarskrá
hefur Jeltsín þó úrslitavaldið, hann
getur leyst upp þing og boðað til
kosninga ef þingmenn þybbast við.
Móðgaði kvennaflokk
í dúmunni var stungið upp á
þeirri málamiðlun á fundi leiðtoga
þingflokkanna að stjórnandi um-
ræðna um starfsreglur yrði úr röð-
um flokksins Konur Rússlands.
Zhírínovskíj, sem sjálfur vill gegna
forsetaembættinu, vísaði hug-
Bill Clinton Bandaríkjaforseti á fundi með leiðtogum Mið-Evrópuríkja
NATO kæmi til hjálp-
ar ef ráðist yrði á ríkin
Prnnr Rpuiar.
Prag. Reuter.
BILL Clinton, forseti Bandaríkjanna, ræddi við leiðtoga fjögurra
Mið-Evrópuríkja í Prag í gær og kvaðst telja að Atlantshafsbanda-
lagið (NATO) myndi koma ríkjunum til hjálpar ef á þau yrði ráð-
ist. Forsetinn bætti þó við að hann teldi ekki hættu á að ráðist yrði
á kommúnistaríkin fyrrverandi á næstu árum.
Clinton sagði þetta á sameigin-
legum blaðamannafundi með leið-
togum Tékklands, Slóvakíu, Pól-
lands og Ungveijalands eftir að
hafa reynt að sannfæra þá um
ágæti „Samstarfs í þágu friðar“,
áætlunar NATO um tvíhliða samn-
inga um varnarsamstarf við ríkin
í Mið- og Austur-Evrópu. I friðar-
samstarfínu felast engar trygging-
ar í öryggismálum.
Leiðtogar Mið-Evrópuríkjanna
tóku skýrt fram eftir viðræðurnar
að markmið þeirra til lengri tíma
væri að ganga í NATO. „Við lítum
svo á að friðarsamstarfið komi
ekki í stað fullgildrar aðildar, held-
ur sé það fyrsta skrefið í þá átt,“
sagði Vaclav Havel, forseti Tékk-
lands.
Bandaríkjaforseti gaf einnig út
yfirlýsingu þar sem boðaðar voru
aðgerðir til að auka verulega fjár-
festingar Bandaríkjamanna í Mið-
og Austur-Evrópu.
Clinton fór til Moskvu í gær,
með 90 mínútna viðkomu á flug-
vellinum í Kíev þar sem hann ræddi
við Leoníd Kravtsjúk, forseta
Úkraínu. Markmiðið með heim-
sókninni var að styrkja stöðu
Kravtsjúks heima fyrir og gera
honum kleift að undirrita sam-
komulag um að Úkraínumenn
sendu öll kjarnavopn sín til niður-
rifs í Rússlandi. Búist er við að
samkomulag þessa efnis verði und-
irritað á fundi Clintons, Kravtsjúks
og Borísar Jeltsíns Rússlandsfor-
seta á morgun, föstudag.
Sjá frétt á bls. 30.
Minja-
I gripur í
Moskvu
RÚSSNESK
stúlka velur á
milli tveggja
matrjoskha-
brúða með
ásýnd Bills
Clintons sem
seldar eru í
miðborg
Moskvu í tilefni
af tveggja daga
dvöl forsetans í
borginni.
myndinni á bug með ruddalegu
háði um kvennaflokkinn. Síðar
tókst að koma saman fundi á ný
eftir að stungið hafði verið upp á
vinstri-miðjumanninum Níkolaj
Travkín til að stjórna umræðunum.
-----------» ♦ ♦-----
Ovissa á Italíu
Búist við
þingrofi
Róm. Reuter.
CARLO Azeglio Ciampi, forsæt-
isráðherra Italíu, sagði á þingi
landsins í gær að hann væri
reiðubúinn að segja af sér ef
þörf krefði til að hægt yrði að
ijúfa þing og efna til nýrra þing-
kosninga sem fyrst.
Ciampi sagði
þetta þegar um-
ræða hófst á þing-
inu um van-
trauststillögu á
stjórnina. Hann
kvaðst líta á tillög-
una sem beiðni um
að hann segði af
sér en hann vildi
hlýða á umræðuna
áður en hann tæki
ákvörðun. ítalska ríkissjónvarpið
sagði að forsætisráðherrann myndi
bjóðast til að segja af sér í dag.
Þeir flokkar sem hafa lengst af
verið við völd á Ítalíu vilja að kósn-
ingarnar fari ekki fram fyrr en í
júní en fyrrverandi kommúnistar
og Norðurbandalagið leggja mikla
áherslu á að kosningarnar verði í
mars eða byijun apríl.
Ef Ciampi segir af sér getur
Oscar Luigi Scalfaro forseti rofið
þingið og boðað til kosninga sam-
kvæmt nýrri kosningalöggjöf. Búist
er við að gömlu valdaflokkarnir
tapi þá miklu fylgi vegna spillingar-
málanna sem tröllriðið hafa ítölsk-
um stjórnmálum undanfarin miss-
eri.
Gino Giugni, atvinnumálaráð-
herra Ítalíu, sagði að þingið kynni
að verða leyst upp „í dag, á morgun
eða hinn daginn".
Ciampi
Strútsrækt nýjasta búgrein Svía
Kaupmannahöfn. Frá Sigrúnu Davíðsdótiur, fréttaritara
ÁSÓKN sænskra bænda á Skáni og í Smá-
löndunum í strútsrækt hefur valdið sænskum
landbúnaðaryfirvöldum nokkrum heilabrot-
um. Bæði hefur verið vafi á hvort hægt sé
að léyfa þessa nýju búgrein vegna dýra-
verndunarlaga og einnig hvaða reglur eigi
að gilda um sóttkví. Áhugi bændanna stafar
af því að dýrin gefa mikið af sér og henta
vel þar sem landrými er nóg.
Strútsrækt við sænskar aðstæður hefur verið
vendilega athuguð með tilliti til þess að strúts-
Morgunblaðsins.
hald bijóti ekki í bága við reglur um vellíðan
og aðbúnað dýra. Veðurfar og loftslag var í
fyrstu ekki talið henta strútum, en sýnt hefur
verið franr á að í Kanada þoli fuglarnir allt að
fimmtán stiga frost. Sem stendur eru um fimm-
tíu strútar í sóttkví, en svo margir bændur
hafa sótt um leyfi að nokkur vandi er að anna
eftirspurn.
I Svíþjóð eru ekki til neinar reglur um hversu
mikið svigrúm strútar eigi að hafa, en hér mun
verða farið eftir kanadískum reglum, sem segja
að hver fugl verði að hafa að minnsta kosti
fimmtíu fermetra til að hreyfa sig á. Algengt
er að bændur sæki um leyfi til að hafa fjörutíu
strúta, svo landrými þarf að vera gott.
Það er einkum kjötið, sem vekur áhuga
bænda, en strútskjöt er dökkt og þykir mun
bragðbetra en annað fuglakjöt. Einnig er hugs-
anlegt að nýta fjaðrirnar, sem eru einkar skraut-
legar, og eggin gætu einnig verið góð búbót
því úr einu eggi er hægt að búa til eggjaköku
handa 20-30 manns.