Morgunblaðið - 16.04.1994, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. APRÍL 1994
39
hefði getað gert betur. Ég bið al-
góðan Guð að veita þér styrk í þinni
sorg.
Valtýr minn, það er sárt að sjá
á eftir ástvini sínum, en vissan og
trúin um að Eiín sé nú komin til
æðri og betri heima, laus við allar
þjáningar, sefar sorgina.
Síðustu árin dvaldi Elín í Sjúkra-
húsi Keflavíkur og naut þar frá-
bærrar umönnunar starfsfólksins
og fyrir það erum við ættingjarnir
þakklátir.
Elsku Elín mín, ég þakka þér
samfylgdina í þessu lífi og fyrir
allt sem þú varst mér og mínum.
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlauztu friðinn,
og allt er orðið rótt,
nú sæll er sigur unninn
og sólin bjðrt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
(V. Briem.)
Hvíl þú í friði á Guðs vegum.
Áslaug.
Elsku amma, við þökkum allt
sem þú varst okkur öllum og biðjum
algóðan Guð að geyma þig.
Við sjáum, að dýrð á djúpið slær,
þó degi sé tekið að halla.
Það er eins og festingin færist nær
og faðmi jörðina alla.
Svo djúp er þögnin við þína sæng,
að þar heyrast englar tala,
og einn þeirra blakar bleikum væng,
svo bijóstið þitt fái svala.
Nú strýkur hann barm þinn blítt og hljótt,
svo blaktir síðasti loginn.
En svo kemur dagur og sumamótt
og svanur á bláan voginn.
(Davfð Stefánsson.)
Hvíl þú í friði um alla eilífð.
Barnabörn og barnabarnabörn.
Elín Þorkelsdóttir lést á Sjúkra-
húsi Suðurnesja 6. apríl sl. eftir
rúmlega 3 ára dvöl þar. Elín var
nýlega orðin 85 ára og lætur eftir
sig eiginmann Valtý Guðjónsson og
þrjú uppkomin börn, Emil, Gylfa
og Guðrúnu Ragnheiði (Gauju).
Barnabörnin eru fímm og barna-
barnabörnin fjögur. Ég votta þeim
samúð mína svo og öllum aðstand-
endum hennar.
Frá fyrstu tíð var Elín hluti af
tilveru minni. Foreldrar mínir leigðu
hjá Elínu og Valtý veturinn 1950,
þegar þau nýtrúlofuð fluttu til
Keflavíkur til stuttrar dvalar, sem
leiddi svo til margra ára búsetu þar
m.a. fyrir tilstilli Elínar og Valtýs.
Náin vinátta og mikill samgangur
var alla tíð milli foreldra minna og
þeirra hjóna og eru margar sam-
verustundir í minni mínu frá heim-
Stefánssonar og Stefaníu konu
hans. 12 ára gömul flutti hún svo
aftur til föður síns, fyrst í Sólheima
og síðan í Steinholt á Norðfirði,
en hann byggði bæði húsin.
Ung að árum giftist hún Pétri
Sveinbjarnarsyni sjómanni og út-
gerðarmanni, fæddur 1894, mikl-
um sómamanni, en hann fórst með
báti sínum 26. apríl 1933. Börn
þeirra eru: Eiríkur, fæddur 1918,
Ragnar, fæddur 1919, Sveinþór,
fæddur 1922, Hallgrímur, fæddur
1925, Jens, fæddur 1928, Nanna
Hlín, fædd 1930 og Pétur Rangar,
fæddur 1932. Barnabörnin eru 14.
Frá því að ég man eftir mér bjó
Gunna frænka á Kvíabóli. Þar ól
hún upp börnin sín, en seinni árin
hefur hún haldið heimili með dótt-
ur sinni og elsta syni, auk þess,
sem hún hefur alið upp sonarson
sinn, Pétur, sem missti móður sína
í bílslysi mjög ungur. Einkadóttir-
in, Nanna Hlín, hefur verið móður
sinni aðdáunarverð stoð frá því að
hún fullorðnaðist.
Allnokkur seinni árin hefur elli
kerling sótt stíft að Gunnu frænku.
Nartaði hún fyrst í fætur hennar
og tókst að gera hana lítt færa í
gönguferðir. Síðan færði hún sig
ofar og nagaði brjóstholið upp á
síðkastið, þar til hjartað gat ekki
meir. Atlögum hennar að höfðinu
sóknum til Elínar og Valtýs. Það
var eins og að fara til afa og ömmu.
Elín lá ekki á liði sínu og leitaði
mamma oft í smiðju til hennar ef
hún lenti í erfiðleikum með sauma-
skapinn, peysupijón eða aðra
handavinnu. Hún var fljót að setja
sig inn í vandamálin og leysa úr
þeim. í flestum veislum sem haldn-
ar voru á heimili foreldra minna var
Elín að hjálpa til í eldhúsinu og svo
ég tali nú ekki um alla kjólana og
flíkurnar sem hún saumaði á okkur
systumar í gegnum árin. Hún var
sannkölluð handverkskona og var
henni margt til lista lagt. Hún sá
ekki bara um matseld og sauma-
skap á sínu heimili. Hún Elín gat
bókstaflega allt jnögulegt. Hún
dúklagði, málaði, veggfóðraði, flísa-
lagði, dyttaði að tréverki og meir
að segja múraði uppí tröppurnar
hjá sér.
Mér er svo minnisstæð öll húsa-
skipan á Suðurgötu 46 og þar var
Elín fastur punktur. Ég sé Elínu
fyrir mér leiða litla stúlku í búrið,
þar sem ávallt var kleinulykt og
lauma að henni nammi. Það var
eins og það væri Mackintosh-verk-
smiðja í þessu búri. Svo var það
stássstofan, borðstofan og skrif-
stofan hans Valtýs. Ég fékk meira
að segja að kíkja uppá háaloft. Svo
varð maður að vara sig á bratta
stiganum niður í kjallara, þar sem
Guðrún hafði hárgreiðslustofu og
teknar voru afdrifaríkar ákvarðanir
með hárið síða. Þar var líka dular-
fulla herbergið hans Emils sem var
víðförull stýrimaður. Þetta var
menningarheimili og bókstaflega
allt fullt af bókum alls staðar. Fal-
leg málverk og myndir, píanó og
ekki má gleyma saumavélinni henn-
ar Elínar, sem var oft miðdepill
heimilisins ásamt eldhúskróknum
sem var alveg einstakur. Þetta var
heimilið hennar Elínar, hennar ver-
öld og vinnustaður. Hún var svo
heimakær að ekki er hægt að minn-
ast hennar öðruvísi en tala um
heimili hennar.
Stór þáttur í lífi Elínar var líka
spilamennska og í gegnum spilin
og handvinnuna náði hún einlægu
sambandi við fólk á þann sérstaka
hátt sem einkenndi hana. Ég sé
Elínu fyrir mér spila við aldraðan
afa minn Guðmund Halldórsson.
Ég sé hana líka fyrir mér spila við
mömmu og Gummanó... og sinna
barnabörnunum sínum. Svo var fólk
að koma við, til að máta, leggja
fyrir hana viðgerðir, laga rennilás;
inn, stytta pilsið og þess háttar. í
amstri dagsins var samt eins og
Elín hefði ómældan tíma fyrir allt
og alla. Það var ekki asinn á henni
og hún var ekki að flýta sér og
virtist aldrei þreytt. Elín þurfti ekki
bíl því hún fór um bæinn fótgang-
andi. Maður mætti henni oft á
göngu. Þá var hún að sækja tvinna
eða fara að kaupa í matinn í Kaup-
varðist móðursystir mín af mikilli
fimi, svo hún hélt til austursins
eilífa óskert í hugsun, þó hljóð
umhverfisins væru farin að berast
henni nokkuð ótærari en áður.
Gott var að eiga að slíka konu.
Megi guð geyma hana og gefa
gott leiði á vit látinna ástvina.
Eiríkur Sveinsson.
Elsku amma.
Okkur systkinin langar til að
kveðja þig og þakka þér allt sem
þú hefur gefið okkur og gert fyrir
okkur frá fyrstu tíð.
Við vorum heppin að eiga svona
góða ömmu sem fylgdist svo vel
með og alltaf var hægt að koma
til. Það er erfitt að sætta sig við
að þú sért farin, amma, en guð
gefi þér góða ferð og heimkomu.
Með innilegu þakklæti fyrir allt
og kærri kveðju.
í blúgri bæn og þökk til þín,
sem þekkir mig og verkin mín.
Eg leita þín, Guð, leiddu mig
og lýstu mér um ævi stig.
Ég reika oft á rangri leið,
sú rétta virðist aldrei greið.
Ég geri margt, sem miður fer,
og man svo sjaldan eftir þér.
félaginu á horninu eða í fiskbúð-
inni. Hún taldi það heldur ekki eft-
ir sér að ganga „upp í heiði“ eins
og kallað var. Öllum að óvörum
átti hún til að koma snemma kvölds
og taka í spil með mömmu. Þær
töluðu ekki mikið saman en annað
slagið skellti Elín uppúr. Þannig var
Elín svo yfirveguð, fámál og svip-
hrein. Hún var ein af þessum alda-
mótakonum sem voru sístarfandi
og tóku skylduna fram yfir eigin
þarfir og óskir.
Á unglingsárum mínum var ég
tíður gestur hjá Elínu, því ég fékk
að æfa mig á píanóið hjá henni
með tilheyrandi atlæti. Af sérstöku
umburðarlyndi þoldi hún allt glamr-
ið á hljóðfærið, sögur og skoðanir
sem nývitur unglingurinn þurfti að
segja henni frá. Henni var nefnilega
eðlislæg, það sem kallað er núna,
„virk hlustun". Hún sat ekki auðum
höndum og var alltaf að handfjatla
eitthvað. Á þessum árum tók Elín
virkan þátt í æskulýðsstarfsemi í
Keflavík og kenndi leðurvinnu,
mósaik og aðra föndurvinnu. Þar
naut ég leiðsagnar hennar, er hún
í rólegheitum leiðbeindi okkur í
föndrinu og lagði grunn að mörgu
handverki unglingsins. Hún var svo
róleg og æðrulaus. Ég undrast
hvernig hún gat þolað smámuna-
semi og sérvisku mína þegar hún
var að sauma á mig fermingarkjól-
inn. Það mátti hvergi sjást arða og
oft þurfti að breyta og bæta. Þessu
tók Elín með stóískri ró. I návist
hennar fann maður strax sem barn,
að maður var einhvers virði og
meiningar manns voru virtar.
Stundum fékk maður að taka þátt
í stríðni hennar, því hún gat verið
mjög glettin. Mér fannst svo gott
að leita til hennar og þó hún færi
ekki oft af bæ kom hún nokkrum
sinnum heim til mín til að hjálpa
mér í sláturgerð og uppskriftin af
hjónabandssælunni hennar er
ódauðleg.
Ég kom líka stundum við hjá
henni þegar ég var á gangi með
bamavagn því hún bjó svo mið-
svæðis. Það var svo gott að koma
inn í hlýjan eldhúskrókinn hjá El-
ínu, fá sælu, ástarpung eða mýra-
mannakökur úr búrinu og vita að
hún var alltaf reiðubúin að gefa sér
tíma fyrir mann. Hún var enn til
staðar með gamla ísskápinn, gömlu
eldavélina og gljáfægðan vaskinn,
sem smáfólkið fékk að sitja í sér
til mikillar skemmtunar. Á seinni
árum hitti ég líka oft Valtý í „krókn-
um“ og við ræddum um lífið og til-
veruna, tilfinningar, ástina, bók-
menntir og ekki síst pólítík. Við
sátum við eldhúsborðið ög ræddum
saman undir veitingum Elínar, sem
hún bar hljóðlega á borð fyrir okk-
ur og skaut róleg inn í athugasemd-
um. Hún hafði ekki þessa knýjandi
þörf eins og sumir til að viðra skoð-
anir sínar eða tjá sig um alla hluti.
Sú ein er bæn í bijósti mér,
ég betur kunni þjóna þér.
Því veit mér feta veginn þinn,
að verðir þú, æ, Drottinn minn.
(Pétur Þórarinsson & K.)
Hlín og Sigurður.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta biund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Héðan skal halda,
heimili sitt kveður
heimilis prýðin í hinzta sinn.
Síðasta sinni
sárt er að skilja,
en heimvon góð í himininn.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þðkk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
Ekki það að hún hefði ekki skoðan-
ir. Það nægði henni að hafa þær
fyrir sig.
Það var oft mikill gestagangur á
heimili Elínar og hún stóð eins og
kjölfesta við hlið manns síns, sem
var mikill athafnamaður, kennari,
bæjarstjóri, stjórnmálamaður og
síðar bankastjóri.
Fyrirhafnarlítið, að því er virtist,
skapaði hún þá umgjörð og þau
skilyrði sem hann þurfti. Heimili
hennar var oft vettvangur málefna
sem höfðu bein áhrif á líf manna
og vörðuðu heill bæjarfélagsins.
Þetta var áður en tölvur og fax-
tæki gerðu innrás á venjuleg heim-
ili og þegar samningar voru stað-
festir með handsali. Það kom oft
fyrir að maður gekk fram á fína
frakka, hatta og skóhlífar í fata-
henginu hennar Elínar í karlasam-
félagi þeirra tíma. Elín fylgdi sínum
manni og sveitastelpan frá Álftá á
Mýrum sómdi sér alls staðar vel.
Meira að segja sem borðdama í
gylltum sölum meðal erlendra dipló-
mata sem töluðu ókunn tungumál.
Hún Elín talaði ekki mikið en með
fasi sínu sagði hún heilmargt og
það var gott að vera í návist hennar.
Við systurnar og mamma viljum
þakka Élínu fyrir tryggð hennar
og vináttu í gegnum árin. Við þökk-
um henni líka fyrir greiðvikni henn-
ar og þær „heimilislegu“, hlýju
minningar sem hún skilur eftir hjá
okkur. Ekki er hægt að láta hjá
líða í þessari grein að minnast á
og dást að ummönnun og um-
hyggju Guðrúnar dóttur Elínar við
hana alveg til hinstu stundar, þar
sem hún sýndi henni svo mikla ást-
úð og natni. Alltaf var Elín svo fín
um hárið, vel tilhöfð og snyrtileg.
Gauja mín, þú gafst henni þá
stærstu gjöf , sem nokkur móðir
getur fengið frá dóttur sinni og
sást til þess að hún héldi reisn sinni
þar til yfir lauk.
Blessuð sé minning Elínar Þor-
kelsdóttur.
Helga Margrét
Guðmundsdóttir.
Með þakklátum huga, ég horfi til liðinna stunda,
hoifi með gieði til blómskreyttra minninga
lunda,
man hina ylríku ástúð og næigætni þína,
allt þetta góða sem styrkt getur sálina mína.
Því sál þess sem trúir, mun lifa þótt líkaminn
rotni,
lifa, í sælu hjá eilífum kærleikans drottni.
Við hittumst aftur í ljósríkum sæiunnar sölum,
um samvem okkar á jörðu, þá hugglöð við
tölum.
(G.G. frá Melgerði.)
Já, það er margs að minnast frá
nær þriggja áratuga kynnum við
Elínu. Frá því er Guðrún dóttir
hennar bauð mér í fyrsta skipti inn
á heimili þeirra á Suðurgötunni, tók
Elín mér opnum örmum, og var þar
Grátnir til grafar
gönpm vér nú héðan,
fylgjum þér vinur. Far vel á braut.
Guð oss það gefi,
glaðir vér megum
þér síðar fylgja’ í friðarskaut.
(V. Briem.)
Blessuð sé minning ömmu á
Kvíabóli.
Áslaug Jóh. Jensdóttir
og fjölskylda, ísafirði.
Við systkinin viljum með fáum
orðum minnast ömmu Guðrúnar,
sem lést hinn 5. april sl.
Við minnumst ömmu eða lang-
ömmu, eins og farið var að kalla
hanan á heimilum okkar eftir að
börn okkar fæddust, sem greindr-
ar, ákveðinnar og duglegrar konu.
Hún lét ekki bilbug á sér finna,
þó veikindi hennar væru þrálát og
erfið. Andlega var amma alltaf
hress og fylgdist vel með öllu sem
fram fór, hvort sem var í fjölskyld-
unni eða í þjóðfélaginu almennt.
Ótrúlegt var hversu vel hún var
heima í atburðum líðandi stundar
og ekki skorti hana ákveðnar skoð-
anir og rökfestu í tilsvörum þegar
við hana var rætt um málefni sem
í deiglunni voru. Hún var og fróð
ætíð upp úr því mitt annað heimili.
Ég minnist hennar, sitjandi við
saumavélina, að sauma fínustu flík-
ur, eða að gera við það sem aflaga
fór, og naut ég þar, eins og svo
margir aðrir góðs af. Hún var lista-
maður í höndunum. Ég minnist
hennar í eldhúsinu, að gefa manni
eitthvað að borða, á hvaða tíma
sólarhringsins sem var, alltaf var
eitthvað gómsætt til í búrinu góða,
ég hef hvergi fengið eins gott kaffi-
brauð og mýramannakökurnar
hennar frægu. Ég minnist hennar,
hlaupandi upp og niður stigann, því
hún var alla tíð ótrúlega fótfrá og
liðug, meðan heilsan leyfði.
Ég minnist þess, þegar hún var
að stríða mér, fella mig í gólfið, og
halda mér þar fastri, því hún var
svo sterk, bæði andlega og líkam-
lega, eins og best kom í ljós í henn-
ar erfiðu veikindum. Já, það var
oft fjörugt á Suðurgötunni, mikið
hlegið, slegist og gantast, setið
heilu dagana og spilað á spil eða
lagður kapall. Þótt sumum fyndist
hún kannski svolítið þung kom nú
aldeilis annað í ljós, þegar farið var
að kynnast henni. Hún bar ekki tii-
finningar sínar á torg, en hún hafði
þær í ríkum mæli.
Ég minnist þessarar góðu konu
með söknuð í huga, þakklæti fyrir
samfylgdina á liðnum árum, eins
og hún var, meðan hún lifði, eins
og hún var þegar ég leit hana aug-
um í síðasta skipti, falleg, með bros
á vör, hvílíkur friður og líkn.
Ég bið henni guðs blessunar
handan landamæranna miklu, þar
sem ég veit að vel verður tekið á
móti henni, því maður uppsker eins
og maður sáir.
Innilegar samúðarkveðjur til
allra í fjölskyldunni.
Rakel.
-----»■ ♦ ♦----
Minning
Sigmar
Bjömsson
Fæddur 22. maí 1954
Dáinn 29. mars 1994
Þá líkami ei lenpr þyngir,
líð ég yfir ský
og strax á stórum hringi
stend þá Satumi,
lít svo Jovis Ijóma flðll
og glaður flýg í gullnri sól
um geislaloftin öll.
(Bjami Thorarensen.)
Ég kveð Simma frænda og sendi
börnum hans, foreldrum og öðrum
aðstandendum samúðarkveðjur.
Sigurlaug Sigurðardóttir.
um söguleg efni og nutu ýmsir
góðs af þeim hæfileika hennar.
Amma átti orðið stóra fjölskyldu
þegar hún lést, enda orðin 96 ára
gömul. Afkomendur hennar
bjuggu margir í öðrum landshlut-
um. Við systkinin bjuggum alla
tíð fjarri ömmu, utan elstu syst-
urnar, sem áttu fyrstu æviárin á
Norðfirði. Þó voru nokkrar ferðir
okkar allra í annan landshluta til
að heimsækja ömmu, en, e.t.v.
ekki nógu margar. Alltaf var gott
að koma að Kvíabóli til ömmu og
Nönnu frænku. Saman héldu þær
mæðgur gott heimili og þar var
gestrisnin og höfðingskapurinn
ætíð í fyrirrúmi. Þær mæðgur
hugsuðu ekki síður vel til okkar
afkomendanna, þó við værum
fjarri. Aldrei gleymdu þær afmæl-
um okkar og barna okkar og mik-
il var hugsunarsemin í okkar garð.
Á hverjum jólum kom pakki frá
Norðfírði með ómissandi ullarleist-
um og vettlingum handa barna-
barnbömunum. Afmælanna var
minnst á svipaðan hátt.
Elsku amma og langamma. Við
minnust þin öll með virðingu og
þakklæti fyrir liðnar samveru-
stundir og hlýhug.
Guð blessi minningu þína.
Valdís, Pétur, Jónína,
Ragnheiður, Hanna og börn.