Morgunblaðið - 23.04.1994, Síða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. APRÍL 1994
Paul Hill sýkn-
aður af morði
Belfast. Daily Telegraph.
NORÐUR-ÍRSKUR áfrýjunarréttur hreinsaði í fyrradag Paul Hill af
því að hafa myrt breskan hermann árið 1974. Hill var á sínum tíma
dæmdur fyrir sprengjutilræði á vegum írska lýðveldishersins IRA í
krám í suðurhluta Englands en sýknaður og látinn laus 1989 eftir að
hafa setið 13 ár í fangelsi vegna þeirrar ákæru.
Hill hélt því fram við réttarhöld
að hann hefði verið beittur sálrænum
og líkamlegum þvingunum til þess
að játa á sig morð á hermanninum
Brian Shaw í Belfast. Dómararnir
Tsjernobyl-verið
Yilja 288
milljarða
í aðstoð
Vín. Reuter.
ÚKRAÍNSK stjórnvöld
sögðust í gær ekki hafa efni
á að loka Tsjernobyl-verinu
og þurfa fjárhagsaðstoð
upp á fjóra milljarða dala,
jafnvirði 288 milljarða
króna, til að geta bætt ör-
yggi kjarnorkuvera sinna.
Á þriðjudag verða átta ár
liðin frá kjamorkuslysinu í
Tsjernobyl-verinu, sem kost-
aði 31 mann lífið og varð til
þess að geislavirkt ryk barst
yfir Evrópuríki.
Nýir kjarnakljúfar í stað
Tsjernobyl-versins
Valeríj Shmarov, aðstoðar-
forsætisráðherra Úkraínu,
sagði á ráðstefnu í Vín að
Úkraínumenn þyrftu meðal
annars milljarð dala til við-
gerða á kjarnakljúfnum sem
sprakk í Tsjernobyl fyrir átta
árum. Þeir þyrftu einnig fjár-
magn frá Vesturlöndum til að
smíða nýja kjamakljúfa, sem
gætu þegar fram liðu stundir
komið í stað Tsjemobyl-vers-
ins.
Lokun versins frestað
Ráðgert var að loka verinu
fyrir síðustu áramót en þing
Úkraínu ákvað í október að
fresta því vegna orkukreppu í
landinu, sem fylgdi í kjölfar
hruns Sovétríkjanna.
sem sýknuðu Hill sögðu að efast
mætti um trúverðugleika hans. Játn-
ingin gæti út af fyrir sig verið rétt
en dómurinn hefði ekki verið sann-
færður að hún hefði verið knúin fram
löglega. Yrði hann því að njóta efans.
Þegar niðurstaðan lá fyrir sagðist
Hill vonsvikinn vegna þess hvernig
hún hefði verið rökstudd en sagðist
líta svo á að hann hefði fengið fulla
uppreisn æru.
Talið er að Hill geti átt von á allt
að 500.000 punda eða 50 milljóna
króna skaðabótum fyrir frelsissvipt-
ingu í samtals 15 ár.
Paul Hill kvæntist í fyrra Courtney
Kennedy, dóttur Róberts Kennedy,
bandaríska dómsmálaráðherrans og
bróður Johns F. Kennedy forseta.
Reuter
í eldlínu fréttamanna
PAUL Hill situr fyrir svörum hjá fréttamönnum eftir að hafa verið sýknaður af morði á breskum her-
manni i Belfast. Vinstra megin við hann er kona hans Courtney Kennedy og til hægri dóttirin Cara.
Talið að fómarlömb skálmaldarinnar í Rúanda kunni að skipta hundruð þúsunda
SÞ harðlega gagnrýndar fyr-
ir fækkun friðargæsluliða
Genf, Nairobi, Brussel. Reuter, The Daily Telegraph.
YFIR 400 friðargæsluliðar Sameinuðu þjóðanna (SÞ) héldu í gær
frá Rúanda en Oryggisráð SÞ samþykkti á fimmtudag að fækka
þeim í 270. Hafa SÞ verið harðlega gagnrýndar fyrir ákvörðun-
ina, ekki síst af hálfu hjálparstofnana, sem segja að þúsundir
manna til viðbótar kunni að láta lífið í hjaðningavígum ættflokka.
Mikil hætta er nú talin á því að farsóttir breiðist út í landinu, þar
sem lík liggja hvarvetna. Útilokað er talið að að slá á hversu marg-
ir hafa látið lífið í skálmöldinni í landinu en Alþjóða Rauði kross-
inn telur að tala látinna geti numið allt frá tugum til hundruð
þúsunda.
Boutros Boutros-Ghali, aðalritari
SÞ, sagði í gær engar horfur á
vopnahléi á milli stjórnarhersins og
uppreisnarmanna. Hlutverk hinna
270 starfsmanna SÞ verður m.a.
að reyna að koma á vopnahléi og
veita aðstoð við að koma hjálpar-
gögnum til þurfandi. Friðargæslu-
liðar í landinu voru 2.500 fyrir
tveimur vikum.
Alþjóðanefnd Rauða krossins
lýsti því yfir á fimmtudag að það
væru mikil mistök ef allar sveitir
SÞ héldu á brott frá landinu. Sögð-
ust talsmenn Rauða krossins sjald-
an eða aldrei orðið vitni að öðrum
eins íjöldamorðum og átt hafa sér
stað að undanfömu. Þijátíu starfs-
menn Rauða krossins eru í Rúanda
en vegna átakanna hefur þeim að-
eins tekist að hlynna að um 600
særðum. Segja þeir að starf Rauða
krossins og Lækna án landamæra
sé ekki annað en dropi í hafið.
Um 90.000 manns hafa flúið
landið á síðustu tveimur vikum.
Fjöldamorðin eiga sér ekki aðeins
stað í höfuðborginni, morðaldan
hefur ekki síður gengið yfir dreif-
býlið. í níu þorpum í suðvesturhluta
landsins er talið að 16.870 manns
hafí verið drepin, aðallega karlmenn
og börn. Þá hafa uppreisnarmenn
myrt fjölda fólks sem hefur reynt
að komast yfír landamærin til Búr-
úndí.
Reuter
Fórnarlömb skálmaldarinnar
LÍK óþekktra fórnarlamba fjöldamorða uppreisnarmanna í Rúanda.
Tsutomo Hata næsti forsætisráðherra Japans
Þykir hógvær
og j ar ðbundinn
Tókýó. Reuter.
LEIÐTOGAR flokkanna átta, sem mynda japönsku samsteypustjóm-
ina, komust í gær að samkomulagi um að Tsutomu Hata, utanrikis-
ráðherra, verði næsti forsætisráðherra. Formlega verður kosið í
embættið á mánudag á þinginu en nær útilokað er talið að Hata
verði felldur, þar sem stjórnin hefur meirihluta. Sljórnmálaskýrend-
ur spá því að sljórn Hata verði ekki langlíf og segja þær tvær vik-
ur, sem tók að velja eftirmann Morihiros Hosokawa, benda til stirð-
legs stjórnarsamstarfs.
Donald Johnston frambjóðandi í emb-
ætti framkvæmdasljóra OECD
Hyggst endur-
lífga stofnunina
DONALD Johnston, sem ríkisstjórn Kanada býður fram í embætti fram-
kvæmdastjóra Efnahags- og framfarastofnunarinnar (OECD) er nú
staddur hér á landi til að afla framboði sínu stuðnings. Hefur hann
átt fundi með ráðherrunum Friðrik Sophussyni, Sighvati Björgvinssyni
og Jóni Baldvin Hannibalssyni.
Tsutomo Hata virðist ekki hafa
gleymt því að hann var einu sinni
venjulegur launþegi. Áður en hann
komst inn á þing, starfaði hann hjá
rútufyrirtæki við það að kynna
skoðunarferðir fyrirtækisins.
Hata, sem er 58 ára, hefur verið
þingmaður frá 1969. Hann þykir
jarðbundinn og hreinskilinn, en þá
eiginleika telja margir Japanir góða
tilbreytingu frá loðnum svörum
gjörspilltra stjórnmálamanna.
Hata var áður þingmaður Fijáls-
lynda lýðræðisflokksins (LPD) en
stofnaði á síðasta ári Sinseito, Jap-
anska endurnýjunarflokkinn, til að
beijast gegn spillingu í flokki sín-
um. Þrátt fyrir að margir teldu
gefíð að Hata yrði forsætisráðherra
samsteypustjórnarinnar, sem tók
við í ágúst sl., lét hann undan þrýst-
ingi Hosokawas, og tók þess í stað
við embætti utanríkisráðherra.
Hlédrægni hans sýndi sig að
nýju fyrr í mánuðinum við afsögn
Hosokawas. Þrátt fyrir að hann
þætti koma helst til greina sem
næsti forsætisráðherra, setti hann
Reuter
Tsutomo Hata
ekki fram kröfur um embættið,
heldur lagði áherslu á að koma í
veg fyrir að samsteypustjómin
leystist upp.
Hata dregur ekki dul á að hann
hafí tekið þátt í pólitískum hrossa-
kaupum á meðan hann var meðlim-
ur í LPD. Segir hann kerfið hafa
kallað á spillingu og að útilokað
hafí verið að komast hjá því að
bijóta lög. Hann hafí hins vegar
sagt skilið við fortíðina og að nú
sé tími til kominn að ráðast til at-
lögu við kerfíð.
Johnston er lögfræðingur að
mennt og starfar í Montreal i Que-
bec. Hann er formaður Fijálslynda
flokksins og var fyrst kjörinn á þing
árið 1978. Á fyrri hluta síðasta ára-
tugar var hann m.a. efnahagsmála-
og síðar dómsmálaráðherra Kanada.
Johnston er einn af fjórum sem
keppir að því að fá stöðuna en hinir
eru Nigel Lawson, fyrrum fjármála-
ráðherra Bretlands, Jean Claude
Paye, núverandi framkvæmdastjóri
OECD og L. Schomerus frá Þýska-
landi. Búast má við að skipað verði
í stöðuna á ráð-
herrafundi
OECD í júní-
mánuði.
Johnston er
nú á ferð um
öll OECD ríkin
og hafa nokkr-
ar ríkisstjórnir,
þar á meðal
Bandaríkjanna
og Japan, lýst
yfir stuðningi
við framboð hans. Hann segir að
helsta markmið sitt sé að endurlífga