Morgunblaðið - 13.12.1994, Síða 36

“ 36 ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 1994 37
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Haraldur Sveinsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
STÖÐUGLEIKIOG
KJARAJÖFNUN
RÍKISSTJÓRNIN hefur tekið ákveðið frumkvæði í
kjaramálum með yfirlýsingu sinni um aðgerðir til
aukinnar atvinnu, stöðugleika og kjarajöfnunar. Fyrstu
viðbrögð talsmanna launþega og vinnuveitenda eru já-
kvæð og benda til þess, að boðaðar aðgerðir ríkisstjórnar-
innar muni greiða fyrir gerð kjarasamninga.
í yfirlýsingunni segir, að ákveðin þáttaskil hafi orðið
í efnahagsmálum og hægfara efnahagsbati í augsýn.
Meginverkefnið sé að tryggja áframhaldandi stöðugleika,
jöfnun lífskjara með bættum kjörum lægst launaða fólks-
ins. Undir engum kringumstæðum megi hverfa aftur til
óstöðugleika, óðaverðbólgu og erlendrar skuldasöfnunar,
sem bitni verst á þeim lakast settu.
Mest athygli hefur að vonum beinzt að tillögum stjórn-
arinnar í skattamálum. Þar ber hæst, að persónuafsláttur
verður hækkaður þegar um áramótin og aftur á miðju
ári, sérstakur eignaskattur (ekknaskattur) afnuminn,
frumvarp um afnám tvísköttunar lífeyrisgreiðslna verður
lagt fram og ráðstafanir gerðar þegar á næsta ári til að
létta henni af lífeyrisþegum. Þá verður svonefndur há-
tekjuskattur framlengdur um eitt ár, en viðmiðunarmörk-
in hækkuð, og boðað að fjármagnstekjuskattur verði tek-
inn upp í lok næsta árs. Frekari aðgerðir verða gegn
skattsvikum og reglur hertar um nýtingu uppsafnaðs
taps við sameiningu fyrirtækja.
Tekið verður á greiðsluvanda vegna húsnæðislána,
þegar íbúðareigendur hafa orðið fyrir skakkaföllum vegna
tekjusamdráttar, svo óg gerðar ráðstafanir til frekari
lækkunar húshitunarkostnaðar á dýrustu landsvæðunum.
Fjárhagur heilbrigðisstofnana verður styrktur áfram.
í yfirlýsingu sinni boðar ríkisstjórnin aðgerðir til auk-
innar atvinnu og eflingar atvinnulífsins. Sérstakt átak
verður gert í vegamálum í þessu skyni og leitað verður
samstarfs við sveitarfélögin um verkefni til atvinnusköp-
unar, en í staðinn horfið frá beinum greiðslum þeirra í
Atvinnutryggingasjóð. Ekki er minna um vert, þegar til
lengri tíma er litið, að gripið verður til aðgerða til nýsköp-
unar í atvinnulífinu og frumvarp lagt fram í því skyni,
sem m.a. mun greiða fyrir vöruþróun og markáðssókn.
Sérstakar aðgerðir verða til að auka erlendar fjárfesting-
ar í landinu. Skattalögum verður breytt til að örva fjár-
festingu og nýsköpun. Fjárfestingar fyrirtækja munu
njóta sérstakrar flýtifyrningar til skatts á árunum 1994
og 1995. Fjárfestingar einstaklinga með hlutabréfakaup-
um hljóta áfram sérstakar skattaívilnanir.
Þegar litið er á yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar í heild
verður ekki annað séð en að boðaðar aðgerðir séu til fram-
fara. Þær fela í sér aðgerðir í skattamálum, sem stuðla
að kjarajöfnun og bættum hag láglaunafólks þegar á
næsta ári, svo og aukinni atvinnu. Annað mun hafa áhrif
til lengri tíma, svo sem aðgerðir til nýsköpunar í atvinnu-
lífinu. Fjármagnstekjuskattur verður ekki tekinn upp fyrr
en árið 1996. Ennþá er óljóst með hvaða hætti það verð-
ur. Tími slíkrar skattlagningar virðist að renna upp, ljenni
hefur verið frestað á meðan unnið hefur verið að því að
ná vöxtum niður og auka sparnað í landinu.
Við upptöku fjármagnstekjuskatts verður að gæta þess,
að hann bitni ekki á sparifé barna, ungmenna og aldr-
aðra og sanngjarnt frítekjumark því nauðsynlegt. Oðru
máli gegnir um skattlagningu sparifjár sem 'beinlínis er
fjárfest í tekjuöflunarskyni. Eðlilegt verður að teljast,
að jafnhliða fjármagnstekjuskatti verði skattlagning ann-
ara eignatekna endurskoðuð þannig að mismunun eigi
sér ekki stað. Fagna ber því sérstaklega, að hinn ill-
ræmdi „ekknaskattur“ verður afnuminn þegar um næstu
áramót.
Helzti ljóður á ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar er auk-
inn fjárlagahalli, sem af þeim leiðir. Eitt helzta markmið
efnahagsstjórnunar hlýtur að vera jafnvægi í ríkisrekstr-
inum. Annað leiðir til hærra vaxtastigs en ella og vinnur
gegn auknum fjárfestingum í atvinnulífinu, sem er aftur
á móti forsenda aukinnar atvinnu. Þegar á heildina er
litið og með tilliti til kjarasamninganna framundan er
réttlætanlegt, að ríkisstjórnin taki nokkra áhættu í þess-
um efnum. Strangt aðhald þarf þó áfram í ríkisbúskapn-
um.
'TZ
+
Jacques Delors býður sig ekki fram til forseta
Vonir vinstrimanna
orðnar að engn
AF
ERLENDUM
VETTVANGI
AKVÖRÐUN Jacques Delors,
forseta framkvæmda-
stjórnar Evrópusambands-
ins, að gefa ekki kost á sér
í frönsku forsetakosningunum á
næsta ári, kom flestum mjög á óvart.
Vissulega hafði orðrómur kömist á
kreik í lok síðustu viku um að hann
myndi ekki fara í framboð en hitt var
þó enn talið líklegra, allt að því óhjá-
kvæmilegt. Delors var talinn eini
frambærilegi maðurinn sem franskir
vinstrimenn gætu boðið fram og nýj-
ustu skoðanakannanir bentu til að
hann myndi vinna sigur á jafnt Edou-
ard Balladur forsætisráðherra og
Jacques Chirac, fyrrverandi forsætis-
ráðherra. Útgáfa bókar þar sem hann
lýsir viðhorfum sínum í síðasta mán-
uði var talin enn ein staðfestingin á
væntanlegua framboði. Ljóst var, að
byði hann sig ekki fram myndi það
valda upplausn á vinstrivæng fran-
skra stjórnmála. Það hversu lengi
hann dró að svara spurningunni um
framboð, var einnig talið benda til
þess að hann myndi að lokum gefa
kost á sér. Yfirlýsing um framboð var
einungis formsatriði.
í sjónvarpsviðtali á sunnudagskvöld
gerðist aftur á móti hið óvænta. Del-
ors sagðist ekki gefa kost á sér.
Þrennt hefur líklega öðru fremur
ráðið ákvörðun Delors. í fyrsta lagi
að þær sambandsríkjahugmyndir, sem
hann er persónugervingur fyrir, eiga
sífellt minna fylgi að fagna meðal
þjóða Evrópu. Það varð Ijóst í þjóðar-
atkvæðagreiðslunum í Danmörku og
Frakklandi um Maastricht-sáttmál-
ann og Ijölmargar skoðanakannanir
benda til að andstaðan sé síst minni
í mörgum öðrum aðildarríkjum. Nið-
urstaða nýlegrar könnunar í Frakk-
landi var sú að 66% franskra kjósenda
eru þeirra skoðunar að Evrópusam-
starfið eigi að byggja á nánu sam-
starfi sjálfstæðra ríkja. Einungis 16%
kjósenda telja sambandsríki ESB-ríkj-
anna æskilegan kost.
Mikil óvissa rikir að sama skapi
um það hvort hin háleitu markmið
Maastricht-sáttmálans muni nokkurn
tímann ná fram að ganga. Ríkisstjórn-
ir ESB-ríkja virðast staðráðnar í að
gefa ekki eftir réttinn til að móta sjálf-
stæða utanríkisstefnu og varnar-
stefnu. Vandræðagangur Evrópusam-
bandsins í málefnum Balkanskaga er
besta dæmið um hve hægt miðar í
átt að sameiginlegri utanríkisstefnu.
Það sama á við um peningalega
samrunann. Gengissamstarf Evrópu
(ERM) er í upplausn og er þess
skemmst að minnast að fjármálaráð-
herrar ESB-ríkjanna náðu ekki sam-
komulagi um þrengri _______________
sveiflumörk Evrópugjaldm-
iðla innan ERM á síðasta
fundi sínum. Núverandi
sveiflumörk eru það rúm
að þau geta vart talíst þau
„eðlilegu" mörk sem Maastricht kveð-
ur á um að gjaldmiðlar verði að halda
sig innan um tveggja ára skeið áður
en þeir geta tekið þátt í samrunanum.
Nánir samstarfsmenn Delors voru
í síðustu viku farnir að gefa í skyn
að hann teldi hugsanlegt að hann
myndi gera Evrópusýn sinni erfiðara
fyrir færi hann í framboð.
Upphaf kosningabaráttunnar bend-
ir til að Evrópumálin verði eitt helsta
kosningamálið og hafa bæði Chirac
Reutfir
JACQUES Delors lýsir því yfir í viðtali á sjónvarpsstöðinni TFl,
að hann muni ekki bjóða sig fram í næstu forsetakosningum.
Jacques Delors vartalinn eini maðurinn sem
gat sameinað franska vinstrimenn fyrir for-
setakosningamar á næsta ári. Sú ákvörðun
hans að gefa ekki kost á sér er reiðarslag
fyrir Sósíalistaflokkinn, skrifar Steingrímur
Sigurgeirsson, og nær ömggt er talið að
hægrimaður taki við af Fran^ois Mitterrand
Frakklandsforseta.
„Hefði hamlað
frama dótt-
urinnar“
og Balladur tekið mun þjóðernislegri
afstöðu en Delors. Ef kosningabarátt-
an snerist upp í harða deilu um Evr-
ópumá! var hætt við að það gæti leitt
til mikils bakslags fyrir sambands-
ríkjasinna. Hægrimenn myndu herð-
ast í andstöðu sinni og Delors, sem
forseti framkvæmdastjórnarinnar
undanfarin tíu ár, kynni að reynast
auðvelt skotmark. Er þess skemmst
að minnast að í 'kosningabaráttunni
fyrir þjóðaratkvæðagreiðsluna um
Maastricht sögðu sumir stuðnings-
menn sáttmálans að í hvert skipti sem
Delors tjáði sig um málið glötuðust
tíu þúsund atkvæði.
Vill ekki sambúð
í öðru lagi er líklegt að Delors
myndi eiga erfitt með að ná stefnu
sinni fram jafnvel þó að hann næði
_________ kjöri sem forseti. Hægri-
menn eru í meirihluta á
franska þinginu og þrátt
fyrir að forsetinn geti nýtt
sér rétt sinn ti! þingrofs og
......... boðað til nýrra kosninga eru
ekki miklar líkur á að Sósíalistaflokk-
urinn næði þar miklum árangri.
Þó að Frakkar virðist nokkuð hallir
undir Delors í skoðanakönnunum, er
ekkert sem bendir til að þeir séu á
þeim buxunum að hleypa vinstrimönn-
um til valda á ný. Deíors yrði því að
sætta sig við þá „sambúð“ (cohabitali-
on), sem reynst hefur Frangois Mit-
terrand svo erfið. Nefndi Deiors þetta
sérstaklega í sjónvarpsyfirlýsingu
sinni og sagðist ekki hafa áhuga á
að starfa með ríkisstjórn sem „endur-
speglaði ekki“ hugmyndir hans.
Málamiðlanir og samstarf eru ekki
sterkustu hliðar Delors. Hann er skap-
stór og þekktur fyrir að strunsa út
af fundum vegna smávægilegs
ágreinings. Francois Mitterrand sagði
eitt sinn að Delors gæti aldrei orðið
forseti þar sem að enginn yrði eftir
til að taka við afsagnarbeiðninni.
Persónulegar ástæður
I þriðja lagi eru persónulegar
ástæður taldar liggja að baki ákvörð-
uninni. Jacques Delors verður sjötug-
ur á næsta ári og kjörtímabil Frakk-
landsforseta er sjö ár. Hann yrði því
hátt í áttræður er hann léti af emb-
ætti.
Eiginkona Delors til 44 ára, Marie,
hefur ávallt verið stoð hans og stytta.
Fyrir tólf árum misstu þau _________
eina son sinn, Jean-Paul, „ffelmut Kohl
hvítblæði
missir banda-
mann“
en hann lést úr
29 ára gamall.
Samband Jacques og
Marie Delors hefur ávallt "
verið mjög náið. Þau kynntust er
Jacques var skrifstofumaður hjá
Banque de France og eftir tveggja
ára trúlofun giftu þau sig. Þau helg-
uðu sig hvort öðru og hafa ávallt
verið reiðubúin að fórna miklu fyrir
hvort annað. Er Jacques Delors var á
sínum tíma valinn úr hópi unga efni-
legra manna að þreyta próf er hefði
tryggt honum háttsetta embættis-
mannastöðu til æviloka hafnaði hann
boðinu. Eiginkona hans átti von á
barni og hann taldi það meira for-
gangsverkefni en eigin frami.
Marie er sögð þekkja andleg og lík-
amleg takmörk bónda síns betur en
nokkur annar og hefur hún ávallt
verið treg til að samþykkja að hann
færi í forsetaframboð. „Það er orðið
tímabært að Jacques slaki á. Ég hef
áhyggjur af heilsu hans. Hann hefur
stritað allt frá því að ég kynntist hon-
um og hann þreytist nú mun fyrr en
áður,“ sagði hún fyrir skömmu en tók
þó fram að hún myndi ekki þanna
honum að bjóða sig fram. „Ég vil
ekki að hann sé óhamingjusamur. Ef
hann ber með sér dulda ósk um að
bjóða sig fram mun ég fórna mér,
rétt eins og hann hefði gert fyrir mig.“
Efnileg dóttir
Umhyggja fyrir Xavier Aubry, dótt-
urinni sem Delors tók fram yfir emb-
ættismannaframann á sínum tíma,
hefur eflaust einnig ráðið miklu.
Aubry er ekki bara móðir eina barna-
barns Jacques Delors heldur einnig
bjartasta von kvenna í frönskum
stjórrimálum. Er ekki talið útilokað
að hún verði fyrsta konan sem nái
kjöri sem forseti Frakklands.
Ef Jacques Delors hefði boðið sig
fram og náð kjöri er hins vegar ólík-
legt að af því hefði getað orðið. Del-
ors hefði ekki getað skipað dóttur sína
í nein há embætti (s.s. ráðherraemb-
ætti) vegna skyldleikans og hún hefði
því verið nær útilokuð úr frönskum
stjórnmálum næstu sjö árin.
Ákvörðun föður hennar kann að
breyta því.
Hún auðveldar hins vegar ekki
Sósíalistaflokknum lífróður sinn.
Flokkurinn var upphaflega stofnaður
af Mitterrand og hafði það helst að
markmiði að koma honum í Elysée-
höllina. Nú þegar hillir undir lok fjórt-
án ára forsetatíðar virðist ekki ólík-
legt að flokkurinn hverfi af sviðinu
ásamt skapara sínum.
Enginn augljós frambjóðandi
Innbyrðis klofningur og óteljandi
hneykslismál hafa leitt tiþ þess að
flokkurinn er rúinn trausti. I Evrópu-
kosningum fyrr á árinu þurrkaðist
hann nær út. Þar sem enginn augljós
frambjóðandi (annar en Delors) er
sjáanlegur er þetta mikið áfall fyrir
sósíalista.
Mörg nöfn eru nú nefnd til sögunn-
ar en fá virðast líkleg til að freista
franskra kjósenda. Michel Rocard
fyrrum forsætisráðherra er mjög lík-
legur frambjóðandi en mun varla
valda mikilli spennu hvorki innan
flokks né utan. Henri Emmanuelli
flokksformaður er of nátengdur ýms-
um spillingarmálum, Jack Lang, fyrr-
um menningarmálaráðherra, er vin-
sæll en hefur litla sem enga reynslu
af utanríkis- eða efnahagsmálum og
Pierre Mauroy er gamall og þreyttur.
Þá hafa verið nefndir þeir Lionel Josp-
in, fyrrum menntamálaráðherra, og
Bernard Kouchner, fyrrum mannrétt-
indamálaráðherra.
Allir eiga þessir menn það sameig-
inlegt að vera fulltrúar ákveðinna
hópa eða flokksbrota og enginn þeirra
__________ gæti sameinað vinstrimenn
á sama hátt og Delors.
Áhrifin utan Frakklands
verða eflaust einnig þó
nokkur. Það verður ekki
hinn Evrópusinnaði Delors
við af Mitterrand. Þess í
sem tekur
stað bendir flest til að það verði Chirac
eða Balladur sem muni fara með
málefni Frakklands á ríkjaráðstefnu
ESB árið 1996. Ekki er útilokað að
þeir muni frekar leita eftir samvinnu
við Breta en Þjóðverja i þeim málefn-
um, sem þar verða rædd. Þó að sú
yrði ekki raunin er Ijóst að Helmut
Kohl Þýskalandskanslari hefur misst
öflugan bandamann í baráttunni fyrir
evrópsku sambandsríki.
Ráðstafanir ríkisstjórnarinnar í efnahags- og skattamálum
Persónuafsláttur hækkar og mörk hátekjuskatts breytast
Einhleypur Einhleypur Einhleypur Hjón Hjón Hjón
Mánaðarlaun Kr. 80.000 Kr. 160.000 Kr. 280.000 Kr. 150.000 Kr. 250.000 Kr. 500.000
Staðgreiðsla (41,84%) 33.472 66.944 117.152 62.760 104.600 209.200
Persónuafsláttur nú -23.944 -23.944 -23.944 -47.888 -47.888 -47.888
Hátekjuskattur (5%) +0 +0 +4.000 +0 +0 +5000
Skattur Kr. 9.528 Kr. 43.000 Kr. 97.208 Kr. 14.872 Kr. 56.712 Kr. 166.312
1.1 til 30.6 1995
Staðgreiðsla (41,84%) 33.472 66.944 117.152 62.760 104.600 209.200
Persónuafsláttur -24.445 -24.445 -24.445 -48.890 -48.890 -48.890
Hátekjuskattur (5%) +0 +0 +2.750 +0 +0 +2.500
Skattur Kr. 9.027 Kr. 42.499 Kr. 95.457 Kr. 13.870 Kr. 55.710 Kr. 162.810
1.7 til 31.121995
Staðgreiðsla (41,84%) 33.472 66.944 117.152 62.760 104.600 209.200
Persónuafsláttur -24.845 -24.845 -24.845 -49.690 -49.690 -49.690
Hátekjuskattur (5%) +0 +0 +2.750 +0 +0 +2.500
Skattur Kr. 8.627 Kr. 42.099 Kr. 95.057 Kr. 13.070 Kr. 54.910 Kr. 162.010
Hátekjuskattur kemur á mánaðartekjur umfram 200 þús. kr, hjá einstaklingi en 400 þús. kr. hjá hjónum. Þessi mörk verða 225 þús. kr og 450 þús. kr. Hjón fullnýta persónuafsláttinn.
Halli ríkissjóðs
eykst um 2 milljarða
Tekjuskattur einstaklinga lækkar um 8.400 krónur á næsta ári miðað við árið í ár
Ríkisstjómin kynnti á laugardag ráðstafanir
RÁÐSTAFANIR ríkisstjórn-
arinnar auka haíla ríkis-
t sjóðs um tvo milljarða
króna frá því sem ráð var
fyrir gert í fjárlagafrumvarpi vegna
ársins 1995. Það er einkum átak í
vegamálum til að treysta atvinnu í
landinu á næsta ári sem eykur halla
ríkissjóðs, en áætlað er að veita 1.250
milljónum króna til þessa verkefnis.
í fjárlagafrumvarpinu var reiknað
með að hallinn yrði rúmlega 6,5 millj-
arðar króna á næsta ári, þannig að
með þessum breytingum gæti hallinn
orðið um 8,5 milljarðar króna.
Samkvæmt upplýsingum efna-
hagsskrifstofu fjármálaráðuneytisins
sundurliðast þessi aukni halli þannig
að ákvörðun um niðurfellingu sér-
staks 0,75% eignaskatts á eignir
umfram tæplega 10 milljónir króna
eða svonefnds ekknaskatts lækkar
tekjur ríkissjóðs samkvæmt áætlun-
um um 120 milljónir króna. Skattur-
inn var lagður á árið 1989 og var
þá mikið gagnrýndur. Hér eftir verð-
ur því eignaskattur innheimtur í einu
þrepi, sem er 1,2% á eignir umfram
rúmlega 3,5 milljónir króna.
Þá er gert ráð fyrir að skattfrelsi
15% tekna úr lífeyrissjóði kosti ríkis-
sjóð um 250 milljónir króna í minni
tekjum á næsta ári, en mjög erfitt
er að áætla nákvæmlega hvað þessi
breyting muni kosta ríkissjóð, auk
þess sem líklegt er að kostnaðurinn
eigi eftir að aukast í framtíðinni
vegna fjölgunar ellilífeyrisþega.
Samtals 10% af launum eru greidd
til lífeyrissjóðs, 4% af launþega og
6% af atvinnurekanda. Launþegi
greiðir skatt af framlagi sínu og til
þessa hefur einnig verið greiddur
skattur af tekjum úr lífeyrissjóði
umfram það sem nemur persónuaf-
slætti viðkomandi og því
þess vegna haldið fram að
um tvísköttun sé að ræða.
15% skattfrelsi tekna úr
lífeyrissjóði er hins vegar
talið jafngilda framlagi
launþega til sjóðsins. Það...........
sem á vantar samanstendur annars
vegar af framlagi vinnuveitenda, sem
ekki er tekinn staðgreiðsluskattur
af, og hins vegar af fjármagnstekjum
sjóðsins sem ekki eru skattlagðar.
Þetta þýðir að af 25 þúsund króna
tekjum úr lífeyrissjóði þarf að greiða
skatt af 21.250 krónum.
Fjárfestingar örvaðar
Breytingar eru einnig gerðar á
skattalögum til að örva fjárfestingar
og nýsköpun í atvinnulífinu. Fjárfest-
ingar fyrirtækja á árunum 1994 og
1995 munu njóta sérstakra flýtifyrn-
til að stuðla að aukinni atvinnu, stöðugleika
og kjarajöfnun. Hjálmar Jónsson kynnti sér
ráðstafanimar, einkum að því leyti sem þær
snúa að breytingum á skattheimtu og
útgjöldum ríkissjóðs.
FJÁRLAGAHALLINN eykst við aðgerðir ríkisstjórnarinnar.
Myndin er frá því fjárlagaframvarpið var kynnt í haust.
Persónuaf-
sláttur hækk-
ar um 900
krónur
inga til skatts og er reiknað með að
það kosti ríkissjóðs í kringum 100
milljónir í minni skatttekjur. Þá verð-
ur horfið frá því að skerða skattaaf-
slátt vegna hlutabréfakaupa frekar
en búið er. Áfram verður heimilt að
draga 80% af kaupverði hlutabréfa
frá skattskyldum tekjum upp að
ákveðnu marki sem er um 100 þús-
und krónur fyrir einstakling og um
200 þúsund krónur fyrir hjón og er
gert ráð fyrir að tekjur rík-
issjóðs verði 80 milljónum
króna minni á næsta ári
vegna þessa.
Þá er gert ráð fyrir að
samstarf vjð sveitarfélög
....... um atvinnuskapandi að-
gerðir kosti ríkissjóð um 450 millj-
ónir króna í auknum útgjöldum, en
samkvæmt yfirlýsingu ríkisstjórnar-
innar þurfa sveitarfélögin ekki að
greiða til Atvinnuleysistrygginga-
sjóðs heldur er gert ráð fyrir að að-
ild þeirra að átaksverkefnum og at-
vinnuskapandi aðgerðum komi í stað
framlags þeirra. Þá nema viðbótarfj-
árveitingar til sjúkrahúsa meðal ann-
ars vegna sameiningar Landakots og
Borgarspítala 350 milljónum króna
á næsta ári.
Samanlagt er þetta á milli 2,5 og
2,6 milljarðar króna. Á móti kemur
hækkun bensínsgjalds sem þegar
hefur komið til framkvæmda en
áætlað er að það gefi 310 milljónir
í auknar tekjur á árinu 1995. Þá
verður hátekjuskattur áfram inn-
heimtur á næsta ári, en ekki var
gert ráð fyrir tekjum af honum í fjár-
lagafrumvarpinu. Skatturinn er inn-
heimtur eftir á og nam í ár vegna
tekna á árinu 1993 um 400 milljónum
króna. Tekjur af honum lækka á
næsta ári, þar sem tekju-
viðmiðunin hækkar. Hann
verður ekki lagður á tekjur
einstaklings undir 225 þús-
und krónum á mánuði og
ekki á tekjur hjóna undir
450 þúsund krónum. í ár
var hann lagður á tekjur einstaklings
yfir 200 þúsund krónur og þann hluta
tekna hjóna sem fóru yfir 400 þús-
und krónur. Reiknað er með að skatt-
urinn skili 300 milljónum króna í
tekjur til ríkissjóðs á árinu 1995 eft-
ir hækkun tekjuviðmiðunarinnar. Ef
tekjuviðmiðunin hefði verið hækkuð
í 250 þúsund krónur fyrir einstakling
og 500 þúsund fyrir hjón, þannig að
hátekjuskattur legðist einungis á
tékjur yfir þessum mörkum, sýna
útreikningar að tekjur af skattinum
hefðu lækkað um helming og orðið
200 milljónir í stað 400 milljóna.
Breytingar til
að örva fjár-
festingar og
nýsköpun
í yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar
kemur fram að skattfrelsismörk ein-
staklings hækka um 2.150 krónur á
næsta ári og fara úr 57.228 krónum
eins og þau eru á síðari hluta þessa
árs í rúmlega 59.300 krónur seinni
part næsta árs. Þetta kemur til fram-
kvæmda í tveimur áföngum. Gert er
ráð fyrir að persónuafsláttur hækki
um áramót úr 23.944 krónum á
mánuði eins og hann er nú í 24.445
krónur og um mitt næsta ár um 400
krónur til viðbótar í 24.845 krónur
á mánuði. Þetta þýðir að stað-
greiðsla einstaklings á fyrri hluta
næsta árs lækkar um 501 krónu á
mánuði og um 400 krónur til viðbót-
ar síðari hluta ársins.
Tekjuskattur lækkar
Tekjuskattur einstaklings á næsta
ári lækkar samkvæmt þessu óháð
tekjum um rúmar 8.400 krónur mið-
að við árið í ár ef viðkomandi er
ekki með svo háar tekjur að hann
þurfi að greiða hátekjuskatt. Tekju-
skattur hjóna sem bæði fullnýta per-
sónuafslátt sinn lækkar um helmingi
hærri upphæð eða rúmar 16.800
krónur á næsta ári ef þau greiða
ekki hátekjuskatt.
Ef hins vegar skoðað er hvernig
skattbreytingarnar koma út fyrir fólk
sem einnig greiðir hátekjuskatt kem-
ur í ljós að einstaklingur sem er með
280 þúsund krónur í mánaðarlaun
greiðir 1.751 krónu minna í skatta
á mánuði á fyrri hluta ársins og 2.151
krónu á mánuði síðari hluta ársins.
Samanlagt borgar hann rúmlega
23.400 krónur minna í skatta á
næsta ári en í ár, þar sem hátekju-
skattur hans lækkar um 15 þúsund
krónur. Hjón sem hafa 500 þúsund
krónur í tekjur saman borga 3.502
--------- krónur minna í skatta á
mánuði á fyrri hluta næsta
árs en í ár og 4.302 krón-
um minna á mánuði síðari
hluta -ársins. Samanlagt
borga þau rúmlega 46.800
krónum minna í skatta á
árinu 1995 en á árinu 1994, þar sem
þau greiða 30 þúsund krónum minna
í hátekjuskatt.
Vegna hækkunar persónuafslátt-
arins má gera ráð fyrir að tekjur ríkis-
sjóðs verði 470-480 milljónum minni
en þær hefðu orðið að óbreyttum regl-
um. í Qárlagafrumvarpinu var hins
vegar gengið út frá því að persónuaf-
sláttur myndi hækka í takt við launa-
en ekki verðlagsbreytingar á næsta
ári, þannig að þessi ákvörðun nú eyk-
ur ekki halla fjárlaga frá því sem ráð
var fyrir gert í frumvarpinu.
I