Morgunblaðið - 05.05.1995, Síða 26

Morgunblaðið - 05.05.1995, Síða 26
26 FÖSTUDAGUR 5. MAÍ 1995 MORGUNBLAÐIÐ LISTIR Nýr menntamálaráðherra Finna Skáldið Claes Andersson Claes Andersson er menntamálaráðherra í nýrri ríkisstjóm Finnlands sem tók við völd- um 13. apríl. Hann hefur setið á þingi síðan 1987 og er meðal kunnari skálda í Finn- landi. Jóhann Hjálmarsson sem hefur þýtt nokkur ljóða Anderssons segir fra skáldinu. ÞINGHÚSIÐ í Helsingfors CLAES Andersson fæddist í Helsingfors 1937 og er úr borg- aralegri fjölskyldu. Hann tók próf í læknisfræði 1962 og varð sérfræðingur í geðlækningum 1969. Hann starfaði við sjúkrahús í Ekenás, Veikkola og Helsing- fors. Hann hefur setið í borgarstjóm Esbo frá 1989 og verið for- maður Vinstrasam- bandsins síðan 1990. Hann var í framboði til síðustu forseta- kosninga í Finnlandi. Auk afskipta af stjómmálum hefur hann setið í bókmenntanefnd finnska ríkisins og verið formaður Finnlands- sænska rithöfundasambandsins. Þjóðfélagið sem við deyjum í Reynslu sína frá sjúkrahúsum og stofnunum hefur Claes Anders: son fært inn í skáldskapinn. í fyrstu ljóðabókum hans ræður fag- urfræðin. Um miðjan sjöunda ára- tug taka „óhrein Ijóð“ völdin sam- kvæmt stefnuskrá þeirra ára að skáldið eigi að vera virkt í þjóðfé- laginu, taka afstöðu og beijast. Um þetta vitna bækumar Borgin heitir Helsingfors (1965) og Þjóð- félagið sem við deyi- um í (1967). Tímaritið FBT (skammstöfunin óljós) sem Claes Andersson ritstýrði 1965-68 kom því á framfæri að skáldskapur ætti að boða og breyta. Ég man eftir Andersson á þessum tímum, mjög alvömgefnum manni sem rangindi heimsins virtust hvfla þungt á: Ljóð étur maður ekki . Þau eru ekki fyrir nauðstadda heldur þá sem líða annars konar skort Ljóð eru enginn lygamælir heldur lygin sjálf í ljóðum, skáldsögum og leikrit- um Anderssons speglast það við- horf að ekki sé allt sem sýnist. Bak við velferðina hrannast upp vandamál. Fyrsta skáldsaga hans Bak við myndimar (1972) er dæ- migerð fyrir þetta. Þar lýsir hann geðsjúkum og kemst að þeirri nið- urstöðu að það sé ekki síst þjóðfé- lagið sem sé sjúkt. Meðal leikrita hans sem Qalla um manneskjuna og samfélagið með gagnrýnum hætti er Fjölskyldan (1973) sem Leikfélag Reykjavíkur sýndi. Ljóðabókin Herbergisfélagar (1974) vakti mikla athygli og var tilnefnd til Bókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs. Ljóð samnefnt bókinni er úr heimi geðsjúkrahúss- ins: Sá fyrsti hafði breyst í hreingemingavél. Annar hafði orðið bam aftur. Þriðji hafði skorið af sér liminn í einrúmi. Grátur þess fjórða hélt vöku fyrir hinum þrem. Sá fimmti hafði orðið fyrir geislun. Sjötti var með fullan maga af rottum. Sjöundi var ofsóttur fyrir kommúnisma. Grátur þess áttunda hélt vöku fyrir hinum sjö. Sá m'undi fullyrti að sakiaust fólk væri drepið. Tíundi spáði heimsendi. Ellefti hafði af miskunnsemi kyrkt bam sitt. Grátur þess tólfta hélt vöku fyrir hinum ellefu. Sá sem hafði skipt um ham. Sá sem varð bam. Sá sem hafði orðið fyrir geislanum. Sá glöggskygpi. Sá framsýni sem kyrkti bam sitt. Grátendur sem héldu vöku fyrir félöpm sínum. Á níunda áratugnum verður ljóðagerð Anderssons aftur ljóð- rænni, persónulegri og innilegri. Hann yrkir um haustið í lífi manns- ins og tilvistarvandann eins og fleiri skáld. í síðustu ljóðabókum hans, Hörundið þar sem það er viðkvæm- ast (1991) og Ljóð frá hafsbotni (1993), er Andersson innhverfari en áður þótt þjóðfélagið sé ekki horfið úr verkum hans. Claes Andersson hefur ekki lagt leikritun á hilluna, en einkum sam- ið útvarps- og sjónvarpsleikrit. Hann hefur unnið sumt í samvinnu við skáldbræður sína Bengt Ahlfors og Johan Bargum. Saman skrifuðu þremenningamir revíutexta á sjö- unda og áttunda áratugnum. Velviljað fólk Menntamálaráðherrann Claes Andersson mun varla hafa tíma til skáldskapariðkana í bili. Hans bíða mörg úrlausnarefni, m. a. hvemig á að minnka framlag til námsmanna um 300 milljónir finnskra marka og spara á sem flestum öðmm sviðum. Skipun menntamálaráðherrans nýja hefur verið afar vel tekið um öll Norðurlönd. Vonandi þarf hann ekki í því sambandi að rifja upp ljóðið Velviljað fólk frá þeim ámm sem hann var hvað róttækastur: Velviljað fólk veldur mér ógleði. Það vill öllum vel. Það vill enpm vel. CLAES Andersson N Ý fc $ tJ ** Á * <0 *• N IV A * r i M * YELIVEIÐI -SNEMMA ;00 09- , 0*-D° Með hækkandi sól lengjum við opnunar- tíma okkar til móts við þá veiðimenn sem taka daginn snemma. Einnig er nú lengur opið fyrir þá sem vilja versla fram á kvöld. Komið við, því hjá okkur fáið þið allar veiðivörumar frá Abu Garcia, Hardy og Redington. H A r N A R S T RÆT I 5 SÍMAH: 551 5*750 S, 551 4BOO Kórsöngur ogkvæði DAGSKRÁ með verkum skáldanna Davíðs Stefánssonar frá Fagraskógi og Halldórs Kiljan Laxness, verður flutt í félagsheimilinu Árnesi, Gnúp- veijahreppi í kvöld kl. 21. Flutt verða mörg af þekktustu lögum íslenskra tónskálda við ljóð Davíðs Stefánssonar og Halldórs Laxness og lesin verða ljóð og sögukaflar sem tengjast lögunum. Flytjendur eru blandaður kór úr uppsveitum Árnessýslu, undir stjórn Margrétar Bóasdóttur, einsöngvarar úr röðum kórsins, Benedikt Árnason leikari og Agnes Löve píanóleikari. Á meðan gesti hlýða á dagskrána verður boðið upp á kvöldkaffi og er það innifalið í aðgangseyri. ----♦ ♦ 4----- „Karnival dýr- anna“ FYRRI tónleikar Tónlistarskóla Bessastaðahrepps á þessu vori verða laugardaginn 6. maí kl. 14. Steinni tónleikarnir og skólaslit verða laug- ardaginn 13. maí kl. 17. Fimmtudaginn 11. maí kl. 17.30 flytur svo forskólinn ásamt yngstu meðlimum barnakórsins nokkur at- riði í leikformi úr tónverkinu „Karnival dýranna" eftir franska tónskáldið Camille Saint-Saens. Tónleikarni og sýning forskólans fara fram í samkomusal íþróttahúss Bessastaðahrepps. „Einskon- ar kyrra- lífi“ að ljúka ÞREMUR sýningum í Nýlista- safninu lýkur nú á sunnudag. Steinunn G. Helgadóttir sýnir í neðri sölum safnsins og ber sýning hennar heitið „Eins- konar kyrralíf". Á sýningunni eru málverk, myndbandsmál- verk og innstillingar. Steinunn sýnir einnig uppstillingar á Mokka kaffi. Ingibjörg Hauksdóttir sýnir í efri sölum safnsins málverk og bróderaða skúlptúra. Gest- ur safnsins í setustofu er bandaríski myndlistarmaður- inn Edward Mansfield. Sýningarnar eru opnar dag- lega frá kl. 14-18. „Margserað minnast“ í GALLERÍ Sólon íslandus var í gær opnuð myndlistarsýning sem ber heitið „Margs er að minnast". Sýningin er tileink- uð minningu Stefáns V. Jóns- sonar frá Möðrudal, sem lést 30. júlí í fyrra. Stefán frá Möðrudal, eða Stórval, var afkastamikill list- málari ög þau eru óteljandi skiptin sem Stórval málaði myndir af Herðubreið, en lita- dýrðin og einlægur einfaldleik- inn einkenna verkin sem hann skildi eftir sig. Verkin verða nú til sýnis og sölu næstu daga á Sóloni ís- landus og stendur hún til 11. maí. Guðbjörg Lind í gamla Sigtúni GUÐBJÖRG Lind Jóns- dóttir opnar málverkasýn- ingu á vinnu- stofu sinni á Suðurlands- braut 26, á morgun, laugardag, kl. 14*. Á Suðurlandsbraut 26 var áður skemmtistaðurinn Sigt- ún. Á sýningu Guðbjargar eru olíumálverk og olíuverk unnin á pappír á síðastliðnum tveimur árum. Sýningin er opin frá kl. 14-16 virka daga nema mánu- daga og frá kl. 14-18 um helgar. Henni lýkur 21. maí. Saltkrákan í Norræna húsinu SÆNSKA kvikmyndin „Vi pá Saltkrákan" verður sýnd í Norræna húsinu sunnudaginn 7. maí kl. 14 í Norræna húsinu. Sól, skemmtileg ævintýri og uppátæki einkenna lífið á eyj- unni Saltkráku í skeijagarði Stokkhólms. Þar er alltaf líf og fjör og krakkarnir veija tímanum m.a. í að róa og fara í allskyns ævintýraleiðangra. Þetta eru þijár myndir sem sýndar verða, byggðar á sög- um eftir Astrid Lindgren. Myndin er 75 mín. að lengd. Allir eru velkomnir og að- gangur ókeypis.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.