Morgunblaðið - 18.11.1995, Blaðsíða 34

34 LAUGARDAGUR 18. NÓVEMBER 1995
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUNNAR
ERLENDSSON
+ Gunnar Er-
lendsson fædd-
ist 7. febrúar 1920
í Tíðargerði,
Yatnsleysuströnd.
Ólst upp og dvaldi
til dauðadags á
Kálfatjörn. Hann
lést á Kálfatjörn
11. nóvember síð-
astliðinn. Foreldr-
ar Gunnars voru
hjónin Kristín
Gunnarsdóttir, f.
4.8. 1889, d. 14.1.
1957, og Erlendur
Magnússon, f. 12.5.
1890, d. 19.11. 1975. Systkini
Gunnars eru Ingibjörg, f. 9.11.
1915, Ólafur, f. 23.10. 1916,
Herdís, f. 18.12. 1917, og
Magnús, f. 4.12.
1918. Fósturbróðir
Kristinn Erlendur
Kaldal, f. 5.4. 1934.
Gunnar átti alla
tíð heimili á Kálfa-
tjörn, ólst þar upp
hjá foreldrum sín-
um og tók við búi
af föður sínum.
Hann stundaði
ýmsa vinnu á yngri
árum, var á síld á
sumrin, vörubíla-
akstur og vann í
frystihúsi. A seinni
árum vann hann við
laxeldi í Vogum.
Útför Gunnars fer fram frá
Kálfatjarnarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
ÞAÐ ER komið að kveðjustund,
fjöldi minninga streymir í gegn um
hugann. Mér hlotnaðist sú gæfa að
vera fæddur í húsi frændfólks að
Kálfatjörn og eiga þar heimili fram
yfir tvítugsaldur. Einhvern veginn
stóð það mér næst að Gunnar á
Kálfatjörn var mér fljótt sem stóri
bróðir er ég fyrst fór að muna eftir
mér, en hann var yngstur þeirra
Kálfatjamarsystkina og á okkur 14
ára aldursmunur, og það var gott
að eiga traustan fósturbróður og
frænda þegar maður var að vaxa
upp úr óvitahættinum.
Gunnar varð snemma stoð og
stytta pabba, hvort sem var til lands
eða sjávar. En á Kálfatjöm var
stundað útræði á vetrarvertíð allt
til styrjaldarloka 1945. Sem títt var
með unga menn fór Gunnar á síld
í allmörg sumur og var þá meðal
annars á Eldborgu frá Borgamesi
og Bjarnarey úr Hafnarfirði.
Skömmu eftir stríðslok eignaðist
Gunnar vömbíl og stundaði þá akst-
ur um 10 ára skeið, enda var mik-
ili uppgangstími á Suðumesjum á
þeim ámm. Brátt kom að því að
hann tók við búsforráðum á Kálfa-
tjörn, og skipti hann þá fljótlega
yfír í fjárbúskap, er hann stundaði
af mikilli kostgæfni. Það var sama
hvort hann þurfti að skreppa upp
að Keili eins og hann kallaði það
eða þá að vaða ískaldan sjó í mitti
til bjargar flæðandi fé úr skeijum,
allt var þetta hinum hrausta og
sporlétta manni sjálfsagður hlutur.
Sem unglingur reri ég mörg vor
með Gunnari á grásleppuveiðar. Sá
var þá háttur á að farið var með
netum, en þau ekki dregin inn.
Setti hann mig þá gjarnan undir
árar í andóf ef fallið var stíft. Og
var oft mikið gaman að Gunnari
ef vel veiddist, og veiðigleðin alls-
ráðandi: Ein sést - tvær þijár em
þær, já, hugurinn var einstakur og
ég mátti hafa mig allan við.
Mikil vinna og ósérhlífni kallar á
slit í mannslikamanum, og að því
kom að Gunnar fór að kenna óþæg-
inda í mjöðm, sem síðar endaði með
því að hann fékk gervilið í mjöðm,
og dró þá fljótt að því að hann
varð að gefa fjárbúskapinn upp á
bátinn. Og hygg ég að það hafí
verið Gunnari erfítt. En fljótlega
fann hann sér nýjan starfsvettvang
t
Ástkær eiginmaður minn,
ANTON GUNNAR AXELSSON
flugstjóri,
Hlíðargeröi 19,
Reykjavík,
lést í Landspítalanum föstudaginn
17. nóvember.
Útförin verður auglýst síðar.
Jenný Jónsdóttir.
t
Elskuleg móðir okkar,
DANHEIÐUR ÞÓRA DANÍELSDÓTTIR,
Bjarmalandi,
Grindavík,
síðast til heimilis
á Hrafnistu, Hafnarfirði,
andaðist föstudaginn 17. nóvember.
Sólveig Guðbjartsdóttir,
Ólafur Guðbjartsson.
t
Ástkær eiginmaður minn og faðir okkar,
INGIMAR VALDIMARSSON
viðskiptafræðingur,
Hvassaleiti 54,
Reykjavík,
lést í Landspítalanum 17. nóvember.
Bjarnveig Pálsdóttir,
Jóhann Páll Ingimarsson,
Kristinn Már Ingimarsson,
Valdís Ingimarsdóttir.
við fískeldi hjá Hafbeitarstöðinni
Vogalaxi í Vogum. Og það var ekki
að sökum að spyija að hann gekk
til verka af sama dugnaði og sam-
viskusemi og honum var í blóð bor-
ið og starfaði hann hjá Vogalaxi
allt þar til fyrirtækið hætti rekstri.
Gunnar var skarpgreindur og haf-
sjór af hverskyns fróðleik er snerti
örnefni og sagnir úr heimabyggð.
Hann var mikill lestrarhestur hvort
sem var á skáldsögur, ljóðabækur
eða æviminningar, hann var mikill
aðdáandi Einars Ben. og kunni
ljóðabækur hans utan að. Hann var
alla tíð mikill sjálfstæðismaður og
fylgdist glöggt með allri þjóðmála-
umræðu. Ég hygg að leitun sé að
jafn gagnvönduðum manni og
Gunnari á Kálfatjörn var. Það var
sama hvort um var að ræða að
greiða skuld á gjalddaga eða að aka
undir löglegum hámarkshraða, allt
voru þetta gildi er hann hélt og virti.
Laugardaginn 11. nóvember í
eftirmiðdag kom kallið í hlaðvarp-
anum heima. Gunnar á Kálfatjörn
var allur. Blessuð sé minning hans.
Kristinn Erlendur Kaldal.
Síðla kvölds síðastliðinn laugar-
dag barst mér sú fregn að Gunnar
frændi minn Erlendsson, bóndi á
Kálfatjörn, hefði orðið bráðkvaddur
fyrr um daginn. Síðan hefur hugur-
inn þrásinnis leitað í dýrmætan fjár-
sjóð æskuminninga; til þeirra sælu
sumardaga á árunum 1959-1966,
þegar ég var í sveit hjá frændfólki
mínu á Kálfatjörn. Ég var sex ára
þegar ég fékk fyrst að dveljast
nokkra daga þar suður með sjó.
Erlendur kirkjubóndi Magnússon
var þá orðinn ekkill eftir afasystur
mína Kristínu Gunnarsdóttur.
Kristín og Erlendur eignuðust fimm
börn og var Gunnar þeirra yngstur.
Hin systkinin lifa bróður sinn.
Þegar ég kom fyrst til dvalar á
Kálfatjörn stóð Erlendur fyrir búi
með tilstyrk bama sinna Herdísar
og Gunnars sem hjá honum bjuggu.
Hin börnin lögðu líka sitt af mörk-
um. Á sumrin dvaldist dóttir hans
Ingibjörg, kennari í Reykjavík, jafn-
an á Kálfatjörn ásamt syni sínum
Friðrik og hjálpaði til við búskap-
inn. Magnús skipasmiður í Hafnar-
fírði dvaldist á Kálfatjöm um helg-
ar og Ólafur, slökkviliðsmaður á
Reykjavíkurflugvelli, var ásamt
konu sinni tíður gestur í föðurhús-
um. Sama gildir um Kristin Erlend
Kaldal bifreiðastjóra í Keflavík sem
alist hafði upp á Kálfatjörn. Auk
heimafólks og nánustu vanda-
manna vom á sumrin allmörg börn
og unglingar í sveit hjá Erlendi og
börnum hans.
í lok síðustu aldar var þéttbýlt á
Vatnsleysuströnd og umtalsverð
útgerð rekin við erfið skilyrði. Með
vélvæðingu sjávarútvegs fór út-
gerðinni hnignandi á Ströndinni og
kotbýli og þurrabúðir fóm smám
saman í eyði þegar landbúnaður var
orðinn meginbjargræði íbúanna. í
upphafí sjöunda áratugarins lá
Keflavíkurvegurinn enn um Vatns-
leysuströnd og þar var búið á flest-
um stærri jörðum. Skilyrði til bú-
skapar vom þó engan veginn ákjós-
anleg. Túnin vom smá á flestum
jörðum vegna hraunanna sem tak-
mörkuðu viðáttu þeirra á aðra hönd
en hafið á hina. Engu að síður var
umtalsverður búskapur á Kálfatjörn
mest allan sjöunda áratuginn. Ef
mig brestur ekki minni var bústofn-
inn á þeim tíma var vel á annan
tug mjólkurkúa og á þriðja hundrað
fjár. Heimajörðin gaf hvergi nærri
næga töðu í vetrarforða fyrir þenn-
an jórturfénað og var því heyjað á
allmörgum nálægum jörðum sem
komnar vom í eyði. Það var því nóg
að gera á sumrin á Kálfatjöm fyrir
vinnufúsar hendur.
Mörgum sem láta sér nægja að
skoða náttúm Reykjanesskaga út
um bílgluggann þykir þetta um-
hverfi æði hijóstmgt en ekki þarf
langt að fara frá veginum til að
dásemdir Strandaheiðarinnar komi
í ljós. Þar er víða kjarr, beijalyng
og grónir lundir, fuglalíf fjölskrúð-
ugt og tígulegar hraunmyndanir.
Við sem vomm í sveit á Kálfatjörn
tókum flest ástfóstri við þetta um-
hverfi. Kálfatjöm var hreinasta
paradís á jörð fyrir kaupstaðar-
krakka sem nutu sín við leik og
störf. Öll kölluðum við Erlend „afa“
og báram fyrir honum mikla virð-
ingu. En eins og það var ljóst að
hún Día frænka stjómaði innanhúss
var jafn augsýnilegt að Gunnar
hafði umsjón með útiverkunum.
Vafalaust ráðfærði hann sig við
föður sinn um þau efni en öll verk-
stjórn var á hans hendi. Það kom
því í hans hlut að kenna okkur
krökkunum til verka. Það gerði
hann með ljúfmennsku en ákveðni
og oftast var stutt í gamansemi,
ekki síst þegar við vomm uppá-
tektasöm. Sjálfur var hann röskur
til allra verka, sterklega byggður
og lipur í hreyfingum. Eg sé hann
fyrir mér í bláköflóttri skyrtu og
bláum vinnubuxum með sixpensara
á höfðinu akandi heyi í hlöðu á
gamla „Farmalnum“ með krakka-
hrúguna ofan á vagninum. Eða
skálmandi niður heiðina á eftir fénu
svo hratt að við Friðrik Garðarsson
og Linda Rós höfðum varla við
honum þótt við hlypum. Það var
oft glatt á hjalla hjá okkur krökkun-
um ekki síst eftir að Linda Rós
Michaelsdóttir kom í fóstur á Kálfa-
tjörn um 1960 þá á níunda ári.
Stundum varð okkur líka sundur-
orða með tilheyrandi hávaða. En
hvernig sem við létum var Gunnar
ótrúlega þolinmóður við okkur
krakkana. Við Friðrik sváfum í hans
herbergi og þar var oft erfítt að
sofna eins og galsinn var í okkur. í
þessu herbergi komst ég fyrst í al-
varleg kynni við það helsta í eftir-
stríðsbókmenntum okkar. Gunnar
átti ágætan bókakost enda vel lesinn
og áhugasamur um þjóðlegan fróð-
leik og dægurmál.
Eftir að sveitadvöl minni á Kálfa-
tjöm lauk kom ég þangað eins oft
og tök vom á þó langdvalir erlendis
og aðrar aðstæður á undanfömum
áram drægju úr tíðni heimsóknanna.
Þar kom að búskapur lagðist af á
Kálfatjöm og sótti Gunnar þá vinnu
um skeið suður í Voga. Undanfarin
ár hafa þau systkinin þijú, Gunnar,
Magnús og Herdís, búið saman á
Kálfatjöm. Þótt minna væri nú
umleikis en meðan búskapurinn stóð
með blóma og heimilið var mann-
margt var ævinlega jafn gott að
sækja þau heim, ganga um fjörana,
kirkjugarðinn og bæjarhólinn þar
sem við krakkarnir áttum bú okkar
forðum. Ganga svo í bæinn aftur
og borða sætabrauðið hennar Díu
með kaffínu og spjalla við hann
Gunnar um pólitík og sögu. Þá var
nú oft stríðnisglampi í augum hans
þegar við rökræddum um þjóðmálin
og vomm ekki alveg sammála.
t
Móðir okkar, fósturmóðir, tengdamóðir,
amma, langamma og langalangamma,
VILHELMI'NA SIGRÍÐUR
KRISTJÁNSDÓTTIR,
Vesturgötu 52,
lést í Landspítalanum miðvikudaginn
15. nóvember.
Ólafur Jóhann Jónsson,
Sigríður Jónsdóttir, Guðjón Pálsson,
Vilhjálmur Jón Guðbjartsson, Jóhanna S. Guðjónsdóttir,
Ingibjörg Jóna Jónsdóttir,
Guðbjartur Haraldsson,
barnabörn, barnabarnabörn
og barnabarnabarnabörn.
Fráfall Gunnars kom öllum að
óvömm og er missir þeirra systkina
mikill. Fjölskylda mín sendir þeim
og vandamönnum öllum innilegar
samúðarkveðjur.
Gísli Ágúst Gunnlaugsson.
„Dáinn, horfinn!" - Harmafregn!
Hvílíkt orð mig dynur yfir!
En ég veit að látinn lifír.
Það er hugpn harmi gegn.
(Tómas Sæmundsson)
Stórt skarð hefur verið höggvið
í hið litla samfélag á Vatnsleysu-
strönd. Hann Gunnar á Kálfatjörn
er látinn. Mig langar með nokkrum
orðum að minnast Gunnars, sem
lagður er til hinstu hvílu í dag.
Þegar ég reyni að fínna orð til
að lýsa Gunnari dettur mér helst í
hug hógværð og hlýlegheit. Gunnar
var mjög sterkur persónuleiki og
geislaði af honum manngæskan.
Gunnar var forðagæslumaður til
margra ára og kynntist ég honum
þá. Hann hafði í mörgu að snúast
en alltaf gaf hann sér þó tíma til
að spjalla við lítið stelpuskott sem
var yfírleitt skammt undan. Ekki
má gleyma því hve indælt og gott
er alltaf að koma að Kálfatjörn og
hef ég oft setið og spjallað við
Gunnar, Díu og Magnús sem ætíð
hafa verið rómuð fyrir gestrisni og
alúðlegar móttökur.
Gunnar lést mjög snögglega og
er leitt til þess að hugsa að hann
sé ekki lengur á Kálfatjörn. Það er
svo erfitt að fá ekki að kveðja en
ég trúi því að honum líði vel núna
þar sem hann er.
Elsku Día, Magnús, Imba og
aðrir aðstandendur, fyrir mína hönd
og fjölskyldunnar í Sætúni, innileg-
ar samúðarkveðjur til ykkar.
Hver minning er dýrmæt perla
að liðnum lífsins degi,
hin ljúfu og góðu kynni
af alhug þakka hér.
Þinn kærleikur í verki
var gjöf, sem gleymist eigi,
og gæfa var það öllum
er fengu að kynnast þér.
(Ingibj. Sig.)
Anna Kapitola
Engilbertsdóttir.
Það var laugardagskvöldið 11.
nóvember sl. að ég hafði sest niður
með fjölskyldu minni til að eiga
náðugt kvöld þegar síminn hringdi
og mér er tjáð að Gunnar á Kálfa-
tjörn hafí orðið bráðkvaddur þá um
daginn. Ég átti bágt með að trúa
því sem í símann var sagt og upp
í hugann komu ótal minningar frá
barnæsku minni er ég dvaldi á
Kálfatjörn. Ég var einn af ótal
mörgum bömum sem urðu þeirrar
ánægju aðnjótandi að dvelja á
Kálfatjöm á sumrin. Var ekki til
setunnar boðið að afloknum prófum
á vorin, strax skyldi haldið í sveit-
ina því þar var nóg að starfa. Við
drengirnir hjálpuðum til við útistörf
og kom það í hlut Gunna að stjórna
okkur. Skipti ekki máli hvort verið
var við sauðburð, heyskap, smala-
mennsku eða annað, allt var þetta
jafn ánægjulegt og átti stóran þátt
í mótun barnssálarinnar. Ég naut
þessara ára með Gunna í hvívetna
og er fyrir þau ævarandi þakklát-
ur. Það var mér sérstök ánægja að
lokinni skímarathöfn yngsta barns
okkar hjóna fyrir um 11 árum að
hringja til Gunna og tjá honum að
hann hefði eignast lítinn nafna.
Þetta fann ég að honum þótti afar
vænt um ekki síður en okkur og
notaði Gunni hvert tækifæri sem
gafst til að gleðja nafna sinn. Nú
verður hans sárt saknað en minn-
ingin mun ætíð lifa.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Elsku Día, Maggi, Imba og Óli,
við Addý og börnin sendum ykkur
okkar innilegustu samúðarkveðjur
og megi góður Guð styrkja ykkur
í sorginni.
Friðrik Garðarsson.