Morgunblaðið - 01.12.1995, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 1995 31
LISTIR
„Sýnisbók“
amerískrar
tónlistar
SAMANTEKT FÉLAGSVÍSINDASTOFNUNAR Á SÖLU BÓKA FYRIR JÓLIN 1995 22.-28. NÓVEMBER
1995. UNNIÐ FYRIR MORGUNBLAÐIÐ, RÍKISÚTVARPIÐ, FÉLAG ÍSLENSKRA BÓKAÚTGEFENDA
OG FÉLAG BÓKA- OG RITFANGAVERSLANA.
Bóksölulisti
PAULA Isabei Allende. Útg. Mál og menning (D A AFREK BERTS O A. Jacobsson og S. Olsson. Útg. Skjaldborg
MARÍA, K0NAN BAK VID GOÐSÖGNINA Ingólfur Margeirsson. Útg. Vaka-Helgafell hf. (2) 7 KARLAR ERU FRÁ MARS, K0NUR ERU FRÁ VENUS f Dr. John Gaiy. Útg. Bókaútgáfan Vöxtur
EKKERT AD ÞAKKA! Guðrún Helgadóttir. Útg. Vaka-Helgafell hf. (3) A HRAUNFÓLKIÐ 0 Björn Th. Björnsson. Útg. Mál og menning
MILLi VONAR OG ÓTTA Þór Whitehead. Útg. Vaka-Helgafell A SIMBI ÆFIR.SIG! 3 Walt Disney. Útg. Vaka-Helgafell
HJARTASTAÐUR Steinunn Sigurðardóttir. Útg. Mál og menning J A ÚTKALL - ÍSLENSKA NEYÐARLÍNAN 1 w Ottar Sveinsson. Útg. íslenska bókaútgáfan
TONLIST
Listasafn Sigurjóns
Ólafssonar
KAMMERTÓNLEIKAR
Eaken tríóið og Lynn Helding fluttu
bandaríska tónlist, Miðvikudagurinn
29. nóvember, 1995.
BANDARÍSK tónlist er sérkenni-
legt sambland af skemmtitónlist og
nútímatónlist og vantar þá allt sem
á undan hefur gengið í þróun ver-
aldlegrar og trúarlegrar tónlistar í
Evrópu. Innflytjendur fiuttu með
sér sína tónlist en sér amerísk tón-
list var aðallegá bundin við negra-
sálma og danstónlist, svo nefnda
„Country & Western", sem á sér
bæði skandinavískan og norður-evr-
ópskan uppruna. Það er í raun stutt
síðan Bandaríkjamenn tóku upp á
arma sína tónlist eftir Scott Joplin
en áður hafði Gershwin reynt að
semja sinfóníska tónlist byggða á
tónmyndum negrasálmanna. Söng-
leikjahöfundar, sem fetuðu í fótspor
óperettuhöfundanna í Evrópu,
lögðu til megnið af bandarískri tón-
list. Á sviði nútímatónlistar og sér-
staklega eftir seinni heimsstyijöld-
ina, komu fram frábær tónskáld í
Ameríku og í raun má segja að
nútímatónlist þeirra sé „föður- og
móðurlaus" en sérkenni hennar
liggi í tónlist negranna og sveita-
tónlistinni og á því sviði hafa mörg
Karlakór
Dalvíkur
TÓNLEIKAR Karlakórs Dal-
víkur verða haldnir í Dalvíkur-
kirkju í kvöld kl. 21.
Á efnisskránni eru ýmis
þekkt lög og má meðal annars
nefna að Þórir Baldursson hef-
ur útsett lög sérstaklega fyrir
Karlakór Dalvlkur og er lagið
í fjarlægð eftir Karl Ó. Run-
ólfsson/Cesar, sem er á efnis-
skránni, eitt þessara laga.
í kórnum er um 40 manns.
Söngstjóri er Jóhann Ólafsson
en kórinn nýtur einnig liðsinn-
is Más Magnússonar með
raddþjálfun og söngmennt.
Skáld á krá
FULLVELDISHÁTÍÐ verður
haldin á Kópavogskránni,
Auðbrekku 18 í kvöld 1. des-
ember kl. 21.
Þeir sem koma fram eru
Pétur Óskarsson, sem flytur
ljóð og spilar á harmonikku,
Sigfús Bjartmarsson les úr
nýrri bók sinni, Speglabúð í
bænum, Einar Ólafsson úr
Mánadúfum, Sigurður Pálsson
úr Ljóðlínuskipi og Magnúx
Gezzon les úr Syngjandi sól-
kerfi.
Málverkasýn-
ingu Garðars
að ljúka
MÁLVERKASÝNINGU Garð-
ars Jökulssonar í Listhúsinu I
Laugardal lýkur nú á sunnu-
dag.
Garðar sýnir þarna 20-30
landslagsmyndir. Sýningin er
opin frá kl. 10-18 á laugardag
og kl. 14-18 á sunnudag.
tónskáld reynt að ná valdi á ein-
hveiju sem kalla mætti sér-amer-
ískan tónstíl.
Tónleikar Eaken tríósins hófust
á Rag-verki eftir Grace Bolen, er
nefnist Smokey Topaz og er um að
ræða hreina stælingu á Joplin. Eak-
en tríóið lék verkið af töluverðum
krafti og með nokkrum grófheitum.
Lynn Helding, ágæt mezzosópran
söngkona, flutti íjögur lög eftir
Steven Foster, sem eru í raun af-
sprengi enskra söngva og lítið sér
amerískir, en ósköp notaleg alþýðu-
lög, sem með einhveijum hætta
hættir til að verða óekta í „lærðurn"
tónflutningi. Lynn Helding söng
þessi lög af þokka, enda ágæt söng-
kona.
Charles Ives notaði sveitastefin
í verk sín og svo var um tríóþátt,
sem Eaken tríóið lék eftir hann, en
flutningurinn var einum of keyrður
áfram af krafti og vantaði allan
fínleika. Það var hins mikil leik-
gleði í útfærslu félaganna á Elite
Syncopations eftir Scott Joplin, sem
var fluttur í útfærslu tríósins en
það vantaði þó á köflum réttu rag-
time-sveifluna, sem hefði betur
komið fram í aðeins hægari leik.
Það brá heldur til betri tíðar í
verki eftir Gerald Shapiro, sem
nefnist Til Martins og er það samið
á þessu ári fyrir Eaken-tríóið. Lynn
Helding flutti verkið mjög fallega
og sama má segja um leik tríósins,
að ýmislegt var ágætlega flutt.
Sönglína verksins er einföld og tón-
öl en um hana er ofið í margvísleg-
um fallegum blæbrigðum hjá hljóð-
færunum og er form verksins ABA.
Þetta er ágæt tónsmíð og var best
flutta verkið á tónleikunum.
Tónleikunum lauk með tríói eftir
Gunther Schuller (samið 1984) og
var þessi ágæta tónsmíð allt of
gróf í flutningi og henni að nokkru
ofgert í túlkun. Þá vantar nokkuð
á tóngæðin hjá strengjaleikurunum,
sem þó er oft bætt upp með líflegum
flutningi, sérstaklega hjá sellistan-
um. Þeir sem leika í Eaken tríóinu
eru: John Eaken fiðluleikari, Nancy
Baum á selló og Gloria Whitney á
píanó.
Jón Ásgeirsson
Túskildings-
óperan
frumsýnd
HALALEIKHÓPURINN frum-
sýnir Túskildingsóperuna eftir
Bertold Brecht í þýðingu Þor-
steins Þorsteinssonar, laugar-
daginn 2. desember.
Halaleikhópurinn er áhuga-
leikhópur sem starfar eftir kjör-
orðinu leiklist fyrir alla og er
þetta finunta starfsár leikhóps-
ins.
Níutíu manns standa að sýn-
ingunni, fatlaðir og ófatlaðir,
fólk á öllum aldri undir leikstjórn
Þorsteins Guðmundssonar leik-
ara. Þorsteinn var annar leik-
stjóra Aurasálarinnar sem var
fyrsta verkefni leikhópsins auk
þess sem hann skrifaði seinna
leikritið Rómeó og Ingibjörgu
sérstaklega fyrir hópinn. Rúm-
lega 10 manns ganga nú til Iiðs
við Halaleikhópinn og koma þau
flest öll úr leiklistarstúdíói Gísla
Rúnars og Eddu Björgvins.
Bertold Brecht skrifaði Tú-
skildingsóperuna (die Dreigrosc-
henoper) árið 1928 og var hún
Einstakir flokkar:
Skáldverk
1HJARTASTAÐUR (3)
Steinunn Sigurðardóttk. Útg. Mál og menning

2 HRAUNFÓLKIÐ (D
Björn Th. Björnsson. Útg. Málogmenning
3 ÁVALDIÓTTANS (5-6)
Bodil Forsberg.
Útg. Hörpuútgáfan
4 MÁVAHLÁTUR
Krístín Mnrjíi Baldursdóttir
Utg. Mál og menning
5 MYRKRANNAÁMILLI
Sidney Sheldon.
Útg. Skjaldborg hf.
6-7 LÁT HJARTAÐ RÁÐA FÖR
Susanna Tamaro.
Útg.Setberg
6-7 DÆTUR LÍFSINS
Margit Sandemo.
Útg. Reykholt
8VETRARELDUR
Friðrik Erlingsson.
Útg. Vaka-Helgafell
9-10 FRÚBOVARY
Gustave Flaubert.
Útg. Bjartur
9-10 JÓLASÖGUR ÚR SAMTÍMANUM
Guðbergur Bergsson.
Útg. Forlagið
fyrst flutt í Theater am Schiff-
bauerdamm í Berlín, 31. ágúst
það sama ár. Túskildingsóperan
er unnin upp úr Betlaraóperunni
eftir John Gay (skrifuð 1728) og
fjallar líkt og hún um almúga
og undirmálsfólk en Túskilding-
sóperunni velur Brecht þó annað
sögusviðj Lundúni um aldamótin
síðustu. I uppfærslu Halaleik-
hópsins nú ríkir einhvers konar
tímaleysi. Tónlistin í sýningunni
er mörgum kunn en hún er eftir
Almennt efni:
1 PAULA (1)
Isabel Allende.
Útg. Málogmenning
2 MARÍA, KONAN BAK VIÐ
GOÐSÖGNINA (2)
Ingólfur Margeirsson.
Útg. Vaka-Helgafell hf.
3 MILLIV0NAR0GÓTTA
Þór Whitehead.
Útg. Vaka-Helgafell
4 KARLAR ERU FRÁ MARS, KONUR
ERU FRÁVENUS (8)
Dr. John Gary.
Útg. Bókaútgáfan Vöxtur
5 ÚTKALL - ÍSLENSKA
NEYÐARLÍNAN
ÓttarSreinsson.
Útg. íslenska bókaútgáfan
6 RAGNAR í SKAFTAFELLI (6)
Helga K. Einarsdóttir
Útg. Hörpuútgáfan
7 VILHJÁLMUR STEFÁNSSON
LANDKÖNNUÐUR (4)
Willim R. Hunt.
Útg. Hans Kristján Arnason
8 BARNASÁLFRÆÐI (3)
Álfheiður Steinþórsdóttir
ogGuðfinna Eydal.
Utg. Málogmenning
9 ÍSLENSKARTILVITNANIR
Útg. Almenna bókafélagið
10 LÍFSGLEÐI - MINNINGAR OG
FRÁSAGNIR
Kurt Weill. Túskildingsóperan
hefur oft verið leikin á lslandi,
ekki síst í áhugaleikfélögum en
Þjóðleikhúsið setti Túskildingsó-
peruna á svið árið 1972 undir
leikstjórn Gísla Alfreðssonar.
Lýsingu annast Vilhjálmur
Hjálmarsson leikari og útlitsráð-
gjafi er Margrét Einarsdóttir.
Leiksýningarnar á Túskild-
ingsóperunni verða í Halanum,
Hátúni 12 (Sjálfsbjargarhúsinu).
Barna- og unglingabækur:
1 EKKERT AÐ ÞAKKA (1)
Guðrún Helgadóttir. Útg. Vaka-Helgafell

2afrekberts (2)
A. Jacobsson ogS. Olsson. Útg. Skjaldborg
3 SIMBIÆFIRSIG! (6)
WaltDisney. Vaka-Helgafeli
4busla
Charly Greifoner og Chilly Schmitt-
Teichmann
Útg. Bókabúð Böðvars
5 IDVERGALANDI
Þýð. StefánJúIíusson.
Útg. Bókabúð Böðvars
6 TÝRA OG DÝRIN í SVEITINNI (3)
Útg. Vaka-Helgafell
7 DODDIOG BJALLAN HANS
EnidBlyton.
Útg. Myndabókaútgáfan
8 POCAHONTAS (hljóðhnappabók)
(7)
WaltDisney.
Útg. Vaka-Helgafell
9-10doddiogaggaapi
EnidBlyton.
Útg. Mjmdabókaútgáfan
9-10 DODDIOG FLUGDREKINN
EnidBlyton.
Útg. Mjmdabókaútgáfan
„Við slag-
hörpuna“í
Gerðarsafni
TÓNLEIKAR í tónleikaröðinni „Við
slaghörpuna“ verða í Listasafni
Kópavogs, Gerðarsafni, nk. mánu-
dagskvöld kl. 20.30.
Gunnar Kvaran sellóleikari og
Jónas Ingimundarson píanóleikari
verða „Við slaghörpuna" og flytja
að þessu sinni efnisskrá ólíkrar tón-
listar frá ýmsum tímum.
„Þetta eru ekki alveg hefðbundn-
ir tónleikar, t.d. er ekki greint frá
efnisskránni fyrirfram heldur eru
verkin flutt með kynningum flytj-
enda í tali og tónum,“ segir í kynn-
ingu.
------» ♦ ♦----
Nýjar bækur
• TVÆR bækur með mjúkum
spjöldum eru komnar út. í hvorri
bók er saga og stórar litmyndir
prýða hveija opnu.
Bækurnar heita: Bangsi eignast
vin og Bangsi hjálpar mömmu.
Útgefandi er Setberg. Hvorbók
kostar 490 kr.
ÞórírS. Guðbergsson.
Útg. Hörpuútgáfan
10ÞEIMVARÐÁÍMESSUNNI
Guðjón Ingi Eiríksson
ogJónHjaltason.
Utg. Bókaútgáfan Hólar
HALALEIKíIÓPURINN frumsýnir Túskildingsóperuna eftir
Bertold Brecht. á laugardag