Morgunblaðið - 15.02.1996, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 15. FEBRÚAR 1996 23
LISTIR
Fyrirlestur um Alvar Aalto
Brautryðjandi
nútímahönnunar
og -arkítektúrs
DR. ÁSDÍS Ólafsdótt-
ir, listfræðingur, hélt
fyrirlestur um hús-
gagnahönnun fínnska
arkítektsins Alvars
Aalto (1898-1976) síð-
astliðinn sunnudag.
Fyrirlesturinn var
haldinn í Norræna hús-
inu í Reykjavík en
Aalto var einmitt arkí-
tekt að því. Ásdís varði
doktorsritgerð um út-
breiðslu hönnunar milli
stríða með sérstaka
áherslu á húsgögn
Aaltos við Sorbonne-
háskóla í París á síð-
asta ári.
Ásdís sagði í samtali við
Morgunblaðið að Aalto hafi að
vissu leyti verið brautryðjandi nú-
tímabyggingalistar og -hönnunar.
„Millistríðsárin voru mótunarár
hans og í húsgögnum hans frá
þeim tíma má fínna drætti sem
áttu eftir að sjást í byggingum
hans og annarra seinna. Hann út-
skrifast árið 1923 úr Tækniháskó-
lanum í Helsinki og byijaði að vinna
í nýklassískum anda; teiknar bæði
hús og húsgögn sem eru mjög ólík
því sem hann gerir seinna.
Árið 1927 flyst hann til Turku
í Finnlandi og kemst í samband við
alþjóðlega strauma eða það sem
ég kalla nýtistefnuna í gegnum
sænska starfsfélaga. Þá gjörbreyt-
ast byggingarnar hans og hann fer
að hanna húsgögn í þessum nýja
stíl. Hann fer að gera tilraunir með
beygðan við. Það er á árunum
1931-32, þegar kreppa var í Finn-
landi og lítið um nýbyggingar, sem
hann hannar flest sín
kunnustu húsgögn úr
þessu efni. Fljótlega
var farið að flytja hús-
gögn hans út um allan
heim og stofnað var
fyrirtæki sem annaðist
dreifingu á þeim. Þetta
er í raun mjög merki-
legur frami svona ungs
manns á þessum tíma.“
Ásdís segir að á
þessum tíma hafi Aalto
verið að gera ýmsar
tilraunir með form og
efni í húsgagnahönnun
Dr. Ásdís sinni. „Hann var að
Ólafsdóttir gera tilraunir með
bogadregin form, sem
sjá má í mörgum húsum hans líka,
til dæmis í berklahælinu í Paimio
í Finnlandi sem hann vann að árin
1929-32. En ég held að hann hafi
þróað arkítektúrstíl sinn í hús-
gagnahönnuninni á þessum árum.“
Ásdís segir að bæði þessi boga-
dregnu form og viðurinn sem efni
hafi verið nýjungar í hönnun og
arkítektúr á þessum tíma. „Um
þetta leyti voru módernistarnir að-
allega að vinna í stál og allar línur
voru beinar og fletir voru hreinir,
yfirbragðið allt mjög bjart. En inn
í þetta kemur Aalto með mannlega
þáttinn, hin lífrænu form, form sem
hafa skírskotun til lífsins og náttúr-
unnar. Þessar nýjungar hans áttu
til dæmis eftir að hafa mikil áhrif
á bandaríska hönnuði sem og evr-
ópska; eftir stríð verða þessi mjúku
form mjög ráðandi í hönnun og
arkítektúr. Áhrif Aaltos eru því
mjög mikil á þróun bæði hönnunar
og arkítektúrs á öldinni.“
Einu sinni var...
KVIKMYNDIR
Iláskólabíó
SABRINA ★ ★
Leikstjóri: Sidney Pollack. Handrit:
Barbíira Benedek og David Rayfield
byggt á sanuiefndri mynd Billy Wild-
ers. Framleiðendur: Sidney Pollack
og Scott Rudin. Kvikmyndataka:
Giuseppe Rotmmo. Aðalhlutverk:
Harrison Ford, Julia Ormond, Greg
Kinnear, Nancy Marchand og John
Wood. Paramount. 1995.
EINU sinni var ... Þannig byrja
öll fallegu ævintýrin og þannig
byijar nútíma Öskubuskuævintýrið
Sabrina með Harrison Ford. Ef það
er eitthvað sem Hollwyood-kerfið
leggur áherslu á, er það að við-
halda gömlu ævintýrunum og setja
þau í nútímabúning. Þannig er Jul-
ia Ormond, sem fer með titilhlut-
verk myndarinnar, ekki dóttir skó-
arans heldur bílstjórans og Harri-
son Ford er prinsinn. Konungsríki
Fords er fjármálaheimurinn á Wall
Street og móðir hans er einskonar
drottning. Yngri bróðir hans kemst
aldrei til valda og er því vingull
og glaumgosi. Og Sabrina dýrkar
hann. Sabrina reyndar dýrkar allt
sem við kemur hinum ofurríku og
það er kannski mesti gallinn við
persónuna og þar með myndina.
Það er gert svo lítið úr Sabrinu að
það verður hálf vandræðalegt. Það
eina sem hún gerir er að dýrka
hina ríku og fallegu. Hún er haldin
svo geðveikislegri þráhyggju að ef
þetta væri spennutryllir væri hún
bijálaði morðinginn.
Leikstjórinn, Sidney Pollack,
undirstrikar þetta við hvert tæki-
færi. Ung og ótótleg Sabrina klifr-
ar upp í tré fyrir utan fallega garð-
inn ríku vinnuveitendanna og horf-
ir löngunaraugum á dýrðina og
heitir því að komast einhverntíma
inn. Hún flýr til Parísar að „finna
sjálfa sig“ og snýr heim glæsileg
kona en haldin sömu þráhyggj-
unni. Yngri bróðirinn fellur flatur
fyrir henni nú þegar hún er orðin
fallegri en flestar fyrirsætur. Hún
er komin inn. Vandamálið er að
bróðirinn er trúlofaður og stór við-
skiptasamningur er tengdur þeirri
trúlofun sem stóri bróðir ætlar ekki
að tapa af.
Sabrina er svona innihaldslaust,
gamaldags og rómantískt léttmeti
sem býður uppá fullkominn veru-
leikaflótta og gætir þess að skilja
ekkert eftir sig i huga áhorfenda.
Ford er skemmtilega þurr á mann-
inn alla myndina og kaldhæðinn
mjög í hlutverkinu sem Humphrey
Bogart lék í Billy Wilder myndinni
frá 1954 og þessi er gerð eftir
(William Holden lék yngri bróður-
inn og Audrey Hepburn Sabrinu).
Það er gaman að sjá hvernig Ford
vaknar hægt til lífsins í nálægð
Ormond og verður æ mannlegri
eftir því sem líður á myndina. Greg
Kinnear er sömuleiðis góður í hlut-
verki yngri bróðurins og aukaleik-
arar eins og Nancy Marchand, John
Wood og Richard Crenna fylla vel
út í myndina. Handritið geymir góð
samtöl og myndin er létt stundar-
gaman fyrir þá sem vilja sjá ástar-
sögu fulla af þeim glamúr og glæsi-
leik sem draumaborgin ein getur
framleitt og hefur lifað á í gegnum
tíðina.
Arnaldur Indriðason
OSiAOG
SMIÖRSAIANSF
Opið virka daga kl. 10 -18,
laugardaga kl. 10 -14 og
Janga laugardaga" kl. 10 -17.
á&eótaótað ífkmum!
Velkomin í Ostabúðina okkar að Skólavörðustíg 8.
Við bjóðum fjölbreytt úrval gæðaosta ífallegu og
þægilegu umhverfi á besta stað í bænum.
Dýrindis ostar í miklu úrvali
Þú finnur örugglega ost að þínu skapi því úfvalið er ótrúlegt.
íslensku ostarnir í allri sinni fjölbreytni eru að sjálfsögðu í
hávegum hafðir. Einnig er á boðstólum úrval erlendra osta.
Þér er að sjálfsögðu velkomið að bragða á ostunum. Auk þess
bjóðum við gæsalifur, andalifur, frönsk paté og sósur, sérbakaðar
ostakökur og ostabökur, rjómaostaábæti o.fl.
Persónuleg þjónusta í notalegu umhverfi
Sérþjálfað starfsfólk er þér innan handar, boðið og búið að veita
þér allar þær ráðleggingar sem þú þarfnast.
Veisluþjónustan - allt sem til þarf
Veisluþjónustunni er gert hátt undir höfði hjá okkur enda nýtur
hún sívaxandi vinsælda meðal viðskiptavina. Þú getur komið
og ráðfært þig við okkur um magn osta, tegundir og-meðlæti.
Ef þú vilt útbúa pinnana sjálf(ur), skerum við ostinn í teninga.
Hjá okkur færð þú allt sem þarf til pinnagerðar. Einnig færðu
alls kyns smávöru, gjafavöru, skreytingar, ostaáhöld,
uppskriftarbækur, bæklinga o.fl.
Ostabökur í hádeginu!
Líttu til okkar í hádeginu og gæddu þér á ostabökunum okkar,
heilum eða í sneiðum, heitum eða köldum.
Verið hjartanlega velkomin i Ostabúðina að Skólavörðustig 8. St'minn er: 562 2772.
ÍSLENSKIR
OSTAR, 0
BÚÐIN