Morgunblaðið - 17.09.1996, Blaðsíða 36
36 ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
HESTAR
Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson
ANDVARI frá Ey þykir sterkur á sviði byggingar, hæfileika og frjósemi. Það sem
meira er, hann er farinn að sýna hryssunni prúðmennsku og kurteisi. Myndin
er tekin þegar Vignir Siggeirsson sýndi Andvara fjögurra vetra á landsmóti
fyrir tveimur árum.
SUNNLENDINGAR hafa borið víurnar í Galsa frá Sauðárkróki og var hugmyndin
að láta Reyk frá Hoftúni ganga upp í kaupin ef af yrði. Andreas Trappe eigandi
Galsa skoðaði Reyk, leist vel á en missti áhugann á að selja þegar á átti að herða.
Á myndinni sýnir Baldvin Ari Galsa fjögurra vetra á landsmóti fyrir tveimur árum.
Andvari frá Ey ftjó-
samur og prúður
Hrossaræktarsamband Suðurlands hefur leigt Galsa
frá Sauðárkróki allt næsta ár
VESTLENDINGAR fóru nýlega í skoðunarferð á Suðurland og
meðal annars kíktu þeir á Skorra frá Gunnarsholti sem Guðjón
Steinarsson sýnir hér á fjórðungsmótinu í sumar.
HROSSARÆKTARSAMBAND Suðurlands vill selja hlut sinn í
Kólfi frá Kjarnholtum. Magnús Trausti Svavarsson situr hestinn.
STÓÐHESTARNIR hafa nú lokið
skyldustörfum sínum og víða er lok-
ið ómskoðun hryssna úr fyrra gang-
máli og innan tíðar verða hryssur
úr seinna gangmáli skoðaðar til að
ganga úr skugga um hvaða árangur
stóðlífið hefur borið. Færst hefur í
vöxt að hryssur séu ómskoðaðar
eftir veru hjá stóðhestum á vegum
hrossaræktarsambandanna.
HJÁ Hrossaræktarsambandi Suð-
urlands er ómskoðun innifalin í fola-
tollinum í mörgum tilvika. Jón Vil-
mundarson ráðunautur og stjórnar-
maður í sambandinu sagði að hestar
á vegum sambandsins hefðu komið
frekar vel út úr þeim skoðunum sem
afstaðnar væru. Andvari frá Ey
væri þeirra sýnu bestur þar sem vel
yfir 90% hryssnanna hefðu fengið
hjá honum. Hrynjandi frá Hrepphól-
um var með um 65% sem þykir svona
rétt þokkalegt. Þá hefði húsnotkun
á hestum sem sambandið var með á
leigu komið mjög vel út. Gustur frá
Hóli hafi verið með yfir 90% og
Otur frá Sauðárkróki verið með á
milli 80% og 90%. Hrafn frá Holts-
múla var í kringum 50% sem verður
að teljast gott hjá 28 vetra gömlum
hesti. Er gert ráð fyrir að um tutt-
ugu folöld undan honum muni fæð-
ast næsta vor og er það síðasti ár-
gangur höfðingjans. Hryssur sem
voru hjá hestum seinna gangmál
verða kannaðar seinna í mánuðinum
og eru þar meðal þeir Galsi frá Sauð-
árkróki og Gustur frá Grund sem
voru mjög vinsælir í sumar.
Aðspurður kvað Jón ekki nein
stóðhestakaup í farvatninu en hins-
vegar stæði til að selja Reyk frá
Hoftúni. Til umræðu var að sam-
. \ bandið keypti Galsa frá Sauðárkróki
og voru uppi hugmyndir um að
Reykur gengi upp í kaupin. Eigandi
Galsa hafði skoðað Reyk og Ieist vel
á að sögn en þegar til kom vildi
hann ekki selja Galsa. Hrossarækt-
arsamband Suðurlands hefur hins-
vegar leigt Galsa allt næsta ár og
verður hann öl! gangmál í þjónustu
sambandsins. Þá hefur verið ákveðið
að helmingshlutur sambandsins í
Kólfi frá Kjarnholtum verði seldur,
meðeigandi er Magnús Einarsson í
Kjarnholtum. Taldi Jón að í auknum
mæli yrði farið út í að leigja hesta
frekar en kaupa þá. Samfara því
myndi stóðhestahald að líkindum
færast í auknum mæli yfir á ein-
staklinga. Ennfremur myndi notkun
í framtíðinni færast meir yfir á fáa
mjög góða hesta með sæðingum.
Með sæðingum væri hægt að tvö til
þrefalda afkastagetu hestanna sagði
Jón.
Hjá Hrossaræktarsambandi Vest-
urlands var hryssum ekki haldið í
girðingum þar til hægt var að óm-
skoða að sögn Bjarna Marinóssonar
formanns sambandsins heldur hafi
hryssueigendum verið uppálagt að
mæta með hryssurnar síðar til skoð-
unar. Þetta hafi skiiað sér afar illa,
menn greinilega ekki nennt að koma
með hryssurnar eða ekki haft tök á
því. Sagði Bjarni að af þessum sök-
HROSSARÆKTARSAMBAND
Suðurlands og_ deildir Félags
hrossabænda í Árnes- og Rangár-
vallasýslum munu á sunnudag
renna saman í ein heildarsamtök á
stofnfundi sem haldinn verður á
Hótel Selfossi n.k. sunnudag klukk-
an 13.30. Verða þar ef að líkum
lætur samþykkt ný lög og stjórn
samtakanna kosin.
Ymislegt mun breytast við þenn-
an samruna, til dæmis þurfa ein-
staklingar að skrá sig í félagsskap-
inn og sagði Jón Vilmundarson
stjórnarmaður í Hrossaræktarsam-
bandinu að samtökin byggðu að
nokkru á grunni sambandsins. Til
að mynda er félagssvæðið hið sama,
það nær frá Lómagnúp í austri að
Hvalfjarðarbotni í vestri. Áfram
um væri sú litla ómskoðun sem gerð
hafi verið ekki marktæk upp á út-
koma hestanna að gera. Þó væri ljóst
að Baldur frá Bakka sem notaður
var á húsi hafi verið alveg út úr
kortinu hvað fyljun varðar. Auk
Baldurs hafi sambandið verið með
Dag frá Kjarnholtum á húsi og fyrra
gangmál. Faðir hans Kolfinnur var
notaður fyrra gangmál, Stígandi frá
Sauðárkróki sömuleiðis. Einnig not-
munu verða deildir innan samtak-
anna með svipuðum hætti og verið
hefur. Haldin verður félagaskrá
eins gert hefúr verið í deildum Fé-
lags hrossabænda og er hugmyndin
að félagsmenn greiði félagsgjald.
Lagt verður til að nafn hinna
nýju samtaka verði Hrossaræktar-
samtök Suðurlands. Munu samtökin
vera búgreinafélag eins og Félag
hrossabænda hefur verið og eiga
aðild að Bændasamtökunum. Ekki
mun afráðið hveijum verður stungið
upp á við stjórnarkjör en samkvæmt
héimildum Morgunblaðsins hefur
nafn Kristins Guðnasonar borið á
góma þegar hugmyndir um form-
ann hafa verið ræddar.
Þá stendur til að sameina Hrossa-
ræktarsamband Eyfirðinga og
aði sambandið Geysi frá Gerðum,
Odd frá Selfossi, Gust frá Hóli sem
sambandið á 1/3 hluta í. Bjarni sagði
slíkt eignarhlutfall koma vel út sér-
staklega þegar hver hestur væri eitt
gangmál hjá hverjum eiganda en
með því nýttust hestarnir mun betur.
Þrátt fyrir góðan hestakost eru
Vestlendingar að líta eftir nýjum
hestum og sagði Bjarni að með-
stjórnendur sínir hafi um heigina
farið í skoðunarferð á Suðurland og
hefðu meðal annars skoðað Ham frá
Þóroddsstöðum sem er undan Galdri
og Hlökk frá Laugarvatni en hann
hlaut hæstu einkunn fjögra vetra
stóðhesta á árinu. Einnig hefðu þeir
skoðað Skorra frá Gunnarsholti sem
er undan Orra frá Þúfu og Skruggu
frá Kýrholti.
Hjá Hrossaræktarsambandi Ey-
firðinga og Þingeyinga hefur hæst
farið hin slaka útkoma Baldurs frá
Bakka en Guðmundur Birkir Þor-
kelsson formaður sambandisns sagði
ástandið ekki eins afleitt og um
Þingeyinga við deildir Félags
hrossabænda í þessum sýslum og
sagði Guðmundur Birkir Þorkelsson
formaður sambandsins að stofn-
fundur hefði ekki verið dagsettur
en líklegt að hann yrði haldinn
seinni partinn í október. Sagði hann
menn almennt jákvæða fyrir sam-
einingu á þessu svæði.
Vestlendingar hafa rætt hug-
myndir um sameiningu en Bjarni
Marinósson formaður Hrossarækt-
arsambands Vesturlands sagði að
ekki væri áhugi á slíku að svo
komnu máli. Sagðist hann ekki sjá
neinn akk í að sameinina og líkleg-
ast yrði það óhagkvæmara þegar
upp verður staðið. Skagfirðingar
eru sömuleiðis lítt hrifnir af samein-
ingu þessara félagssamtaka.
væri talað því 10 hryssur væru
fengnar og hugsanlega sú ellefta en
þar þyrfti DNA rannsókn til sanna
hver væri faðir að fyli. Þetta væri
um 40% fyljun sem væri langt í frá
að vera viðunandi. Sagði Guðmundur
að Baldur hafi áður verið heldur lak-
ari í húshaldi en í girðingu en ekki
hefur verið hægt að tala um vanda-
mál í því sambandi. Baldur yrði sett-
ur í sérstaka meðferð næsta vetur
til að tryggja að fijósemin eða fylj-
unargetan verði í lagi næsta sumar.
Guðmundur vakti athygli á að allar
þær hryssur sem fengu við Baldri
hafi verið folaldslausar en þekkt er
að folaldslausar hryssur geti einokað
stóðhesta en folaldshryssurnar sem
eru uppteknar í móður hlutverkinu
komast ekki að. Þetta sé þekkt fyrir-
bæri segir Guðmundur. En það eru
ekki bara slæm tíðindi úr stóðhesta-
haldi sambandsins því Guðmundur
segir að Andvari frá Ey hafi komið
mjög vel út, búið sé að greina 18
hryssur með fyli af 23 og tvær bíði
skoðunar en sést hafi til hans sinna
þeim. í fyrra fór það orð af Andvara
að hann væri illskeyttur við hryssur
og hefði jafnvel drepið folald. Guð-
mundur sagði að sólarhringsvakt
hafi verið fyrstu dagana eftir að
honum var sleppt í girðingu og hefði
allt verið í stakri ró og enginn merki
um slíkt síðar á tímabilinu. Sagði
Guðmundur það skoðun sína og
margra annarra að hætta væri á
þessu þegar hestar hefðu verið und-
ir miklu þjálfunarálagi. Um slíkt
hafi ekki verið að ræða með And-
vara síðast liðinn vetur og hleypti
það stoðum undir þessa skoðun.
Af öðrum hestum sem sambandið
notaði nefndi Guðmundur Stíg frá
Kjartansstöðum en hann hefði komið
hörmulega út hvað fyljun viðkemur.
Þá hefði Hjörtur frá Tjörn verið
notaður ásamt Degi frá Kjarnholt-
um. Þá voru þeir bræður Kjarval og
Otur notaðir í Þingeyjarsýslum og
hefðu þeir komið vel út úr sónarskoð-
un.
Aðspurður kvað Guðmundur eng-
in stóðhestakaup á döfinni en þeir
væru alltaf með opin augu í þeim
efnum.
Valdimar Kristinsson
Sunnlenskir hrossarækt-
armenn sameinast