Morgunblaðið - 17.09.1996, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 1996 49
BRÉF TIL BLAÐSINS
„Lét brenna fólk“
Frá Minervu M. Haraldsdóttur:
NÚ ER haustið að ganga í garð
og fer ekki hjá því, eins og á öllum
tímamótum, að við stöldrum við,
hugleiðum og gerum úttekt á því
tímabili sem er að ljúka. Núna er
það íslenska ör-sumarið.
Hér vil ég aðeins deila með ykk-
ur huglcdðingum mínum um sýn-
inguna „íðir ’96“, sem haldin var
í Laugardalshöllinni 18.-21. júlí sl.
Ég var svo lánsöm að fá tæki-
færi til þess að taka þátt í þessum
stórkostlega viðburði sem fulltrúi
lítils fyrirtækis austan af héraði,
sem er að hefja framleiðslu á
pijónavörum. Heilmiklu var kostað
til farar og undirbúnings og ómæld
vinna gefin til að vel mætti takast.
Mörgum fannst erfitt að skilja
slagorð sýningarinnar: „Markaðs-
setjum íslensku fjósafýluna“ því
ekkert var þarna sem minnti á
fjós eða nautgripi. Af mörgu góðu
fólki sem ég kynntist á sýningunni
var aðeins ein kona úr sveit, en
allir hinir úr borg eða bæ.
Fólk var með hinar fjölbreytt-
ustu vörur unnar úr margvíslegu
hráefni, m.a. íslensku ullinni, stein-
um, roði, þangi, tré, málmum, silki,
leir, refaskinnum, hreindýraleðri,
mannshári o.fl. Þarna voru græð-
andi smyrsl, ilmandi sápur, krydd,
föndurvörur, textílvörur, sam-
kvæmiskjólar, nýjustu uppfinning-
ar hugvitsmanna, atvinnu- og
áhugafólk hlið við hlið. Breiddin
og fjölbreytnin var með ólíkindum.
En hvenær skyldi nýi fjósa-
ilmurinn frá Rósu koma á markað-
inn? Hún er hæfileikarík fjöllista-
kona, lærður hönnuður, tónlistar-
maður og leikkona. Þar hljómaði
íðir
Kærar þakkir,
Rósa!
kliðmjúk tónlist hennar í eyrum
okkar með tilheyrandi jarmi, gelti,
hneggi og gaggi, milli þess sem
hin þriggja metra háa og svera
„týpíska“ sveitakelling (?), frú Sig-
ríður í skautbúningi, þrumaði yfir
okkur með sinni strigabassarödd
svo undir tók í höllinni og drundi
mikinn: „Elskurnar mínar, gangið
í bæinn og andið að ykkur fjósafýl-
unni, fáið ykkur skyr, slátur, vejl-
ing og pönnukökur." I beinu fram-
haldi stigu á svið hinar ofurnettu
íslensku fegurðardrottningar í
guðdómlegum kjólum frá Rómo í
Keflavík. Það kostaði ekki nema
1.000 kr. á mínútuna að fá að
sýna á tískusýningunum, sem voru
alltaf öðru hvoru.
Stemmningin var yndislega
sveitó og rómantísk, undirstrikuð
af áðurnefndri tónlist og um leið
umhverfið svo hlýlegt; snjóhvít
spray-lökkuð birkitré á hvít-
lökkuðum járnstöndum alveg í stíl
við básana. Það vantaði bara smá
sáldur af glimmeri á trén til að
fullkomna gjörninginn.
Síðast en ekki síst verð ég að
minnast á lýsinguna, sem var al-
farið með litlum ljóskösturum sem
sýningaraðilar urðu að taka á leigu
að morgni sýningardags og kost-
uðu ekki nema 1.500 kr. stykkið
en innstungan 2.000 kr. Mátti
heyra óánægjukurr í skúmaskot-
um vegna þessa, en sumu fólki
er aldrei hægt að gera til hæfis.
Mér fannst þetta bara eðlilegt
miðað við það stórátak að taka
alla Laugardalshöllina á leigu í
fjóra daga og standa straum af
öllum tilheyrandi kostnaði.
Básarnir voru á sanngjörnu
verði, þ.e. 4 fermetrar á 30.000
kr. og má þá reikna með að stærri
básarnir hafi verið leigðir á 60.000
kr. Þarna voru um 130 aðilar með
bása og gætti ýmissa grasa eins
og áður er getið.
Aðgangseyrir miðaðist við að-
gang að íþróttaleik, 600 kr. fyrir
fullorðna og 200 kr. fyrir börn.
Ég vil að lokum lýsa ánægju
minni með frábæra markaðssetn-
ingu, kynningu og auglýsingu á
sýningunni, sem var svo hugvit-
samlega komið fyrir á þaki hallar-
innar; risa risa stórum svörtum
plastdúk með gullnu letri „íðir 96“
og hefur það örugglega ekki farið
framhjá neinum sem átti leið hjá
þá klukkutíma sem dúkurinn tolldi
á þakinu, en blessaður sunnan-
vindurinn blés undir hann og sleit
allar festingarnar, þannig að dúk-
urinn fauk til jarðar og lá þar
samankrumpaður út sýninguna.
En það má alltaf gera ráð fyrir
smá óhöppum og ekkert til að
gera veður út af.
Svo enn og einu sinni: Takk
fyrir, Rósa!
MINERVA M. HARALDSDÓTTIR,
skólastjóri Tónlistarskóla
Norðurhéraðs og frístundapijónakona
hjá ísadóru ehf.
Brúarási, Egilsstöðum.
Frá Þorsteini Guðjónssyni:
í EINNI hinna fróðlegu og
skemmtilegu greina sinna um ís-
lensk mannanöfn, telur Gísli Jóns-
son upp nokkra menn með Páls-
nafni, þar á meðal, að (á 17. öld)
var uppi sr. Páll Björnsson í Selár-
dal, „stórgáfaður maður og undar-
legur, kunni hebresku, hélt
mælskuskóla, gerði út þilskip, trúði
á galdra og lét brenna fólk.“ (Les-
bók 7. sept. bls. 13). Við þetta vil
ég gera athugasemd.
„Lét brenna fólk“ kemur þarna
fram eins og aukatriði. Þar var þó
ekki um neina smámuni að ræða.
Fjöldi fólks hlaut þann dauðdaga
af hans völdum. Að öðru leyti eru
atriðin í fróðleiksgrein Gísla eflaust
rétt, og enginn efar að Páll sá hafi
haft námsgetu á yngri árum. En
gáfumann mundi ég aldrei kalla
hann, heldur myrkrahöfðingja.
Nokkrum sinnum á langri ævi
hef ég orðið var við tilhneigingu til
að vekja upp þennan 17. aldar
áhrifavald og heíja hann til skýj-
anna. En þá hefur sjaldan þurft
nema fáein orð til að vísa Páli
Björnssyni niður í dómadagsgröf
sína að nýju, því að sögufróðir
menn hafa alltaf vitað um ofsóknir
hans gegn saklausu fólki; enda var
meðal þess fjölda, sem hann kom á
bálið, þrennt af heimilisfólki hans
sjálfs. Mér hefur blöskrað að sjá,
hve sumir sagnfræðingar hafa litið
sljóum augum á slíkt athæfi; víst
verður að stilla gagnrýni á liðna
tíma í hóf, en hitt er líka jafnvíst,
að Páll í Selárdal var ógnvaldur í
samtíð sinni og skildi fátt eftir sig
minnisstætt annað en blóðug spor
og brunna kesti.
Um „vísindi og heimspeki" Páls
í Selárdal, má hafa þetta til marks,
úr lærðri ritgerð hans um hala-
stjörnur (,,kómetur“):
„Guð skapar kómeturnar af því
blóði og blóðugum syndum, sem á
jörðunni drýgjast og á jörðina úthell-
ast, hvað allt uppstígur í hæðirnar.
Því svo segir Jesaja spámaður:
„Ránglætið brennur sem eldur.““
Síðasti hluti tilvitnunarinnar er
þarna til þess að „sanna“, að hala-
stjörnur séu gerðar úr syndum. Ég
endurtek: sr. Páll heldur, að hala-
stjörnur séu framleiddar úr synd-
um.
Slík var „heimspeki“ sr. Páls í
Selárdal.
ÞORSTEINN GUÐJÓNSSON,
Rauðalæk 14, Reykjavík.
Stretsbuxur kr. 2.900
Konubuxur kr. 1.680
Mikið úrval af
allskonar buxum
Opið á laugardögum
Kjör smæl-
ingjanna
skert
Frá Eggerti E. Laxdal:
VINUR minn er vistmaður á Ási í
Hveragerði og hefur fengið vasa-
peninga frá Tryggingastofnun rík-
isins að upphæð 10.000 kr. á mán-
uði. Þessi upphæð nægði honum
hvergi, svo hann tók það til ráðs
að fá sér vinnu tvo tíma á dag, til
þess að auka tekjur sínar, fyrir
þetta fær hann 200 kr. á tímann,
sem gefa 5.000 kr. á mánuði. Þá
bregður svo við að Tryggingastofn-
unin dregur af honum 3.000 kr. á
mánuði af vasapeningunum þannig
að hann fær aðeins 12.000 kr. á
mánuði í allt. Það borgar sig því
ekki að vinna.
Allir sjá að þetta er smánarlegt
og nær ekki nokkurri átt. Höfundur
að þessu eru fjármálaráðherra, með
sínar háu tekjur og launauppbót,
sem hann fékk og nemur 40.000
kr. á mánuði, og tryggingamálaráð-
herra, sem veður í milljónum.
Þetta er hjartalaust fólk, sem
treður tilfinningalaust á kjörum
smælingjanna. Getur þetta gengið
þannig áfram? Ég segi nei.
Davíð konungur í Israel segir í
sálmum sínum á þessa leið.
„Drottinn, hver er sem þú, er
frelsar hinn umkomulausa frá þeim,
sem honum er yfirsterkari, hinn
hijáða og snauða, frá þeim, sem
rænir hann.“
EGGERT E. LAXDAL,
Box 174, 810 Hveragerði.
Kvöldmarkaður Kolaportsins
er spennandi vettvangur fyrir
einstaklinga og fyrirtœki til aS selja
mikið vörumagn ó stuttum tfma.
-spennandi sölumöguleVkor
' tveggja vikna kvoldmarkaai
KvöldmarkaSurinnhfíSt
ALLTAF
GOTT
VEÐUR
OG GÓÐ
STEMMNING
í KOLAPORTINU
Frábœrt tœkifœri
til aó selja nýja vöru
eða losa sig við
gamla vörulagerinn!
RISAEDLUG AROUR
VERDUR OPINN
A SAMA SflMA OG
KVOLDM 'A'RIKfA'ÐU RINN
KOLAPORTIÐ
kemur ailtaf a ovart
ÞJ pantar sölupláss i'sima 562 50 30
HEFST EFTIR
í
DAG
HEIMSVIÐBURÐUR
íLAUGARDALSHÖLL
Alþjóðlega sjávarútvegssýningin 18.-21. sept.