Morgunblaðið - 05.11.1996, Blaðsíða 1
100 SÍÐUR B/C
253. TBL. 84. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 5. NÓVEMBER 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Bandaríkjamenn ganga að kjörborðimi í dag í forseta- og þingkosningum
Allar kannanir benda til
öruggs sigurs Clintons
EINS og Bob Dole lofaði hefur hann farið dagfari og náttfari í kosningabaráttunni síðustu daga og
það var ekki enn farið að lýsa af degi þegar hann efndi til fundar í Phoenix í Arizona í gærmorgun.
Þrátt fyrir það mættu á fundinn nokkur þúsund manns.
Líklegt að repú-
blikanar haldi
meirihluta í öld-
ungadeild en mik-
il óvissa um full-
trúadeildina
Washington. Reuter.
BILL Clinton, forseti Bandaríkjanna,
og Bob Dole, forsetaefni repúblik-
ana, fóru af einum fundinum á ann-
an í gær, síðasta daginn fyrir kjör-
dag, og ýttu til hliðar samsafnaðri
þreytu og svefnleysi síðustu vikna.
Skoðanakannanir segja samt, að
úrsiitin séu ráðin, að Clinton verði
kjörinn forseti í annað sinn í dag,
en óvissan er um skipan næsta þings.
Repúblikanar virðast líklegir til að
halda meirihluta sínum í öldunga-
deild en með fulltrúadeildina er hins
vegar allt í járnum.
Skoðanakannanir Reuters-frétta-
stofunnar hafa sýnt aukið fylgi við
Dole undir lok kosningabaráttunnar,
allt niður undir íjögurra prósentu-
stiga mun Clinton í vil, en könnun,
sem hún birti í gær, sýnir, að munur-
inn hefur aukist aftur og er nú 7,3%.
f skoðanakönnun stórblaðsins New
York Times hefur Clinton aftur 18
prósentustiga forystu, en það þýddi
stórsigur fyrir hann. Aðrar kannanir
voru þarna á milli.
Harðar árásir
á persónu Clintons
Minna fylgi við Clinton í sumum
könnunum síðustu daga er rakið til
mikilla persónulegra árása andstæð-
inga hans og ásakana um vafasöm
framlög í kosningasjóð demókrata
frá kaupsýslumönnum í Asíu. Ætl-
aði Ross Perot, frambjóðandi
Umbótaflokksins, að ljúka sinni bar-
áttu með 30 mínútna sjónvarpsþætti
um ýmsar ávirðingar Clintons, en
sjálfur hefur hann ekki komist upp
fyrir 10% fylgi.
Clinton hóf daginn í New Hamp-
shire og í ræðu sagði hann, að hafi
Bandaríkjamenn ekki vitað á hvetju
þeir áttu von með kjöri hans fyrir
fjórum árum, þá vissu þeir það núna.
Síðan rakti hann ýmislegt, sem hann
sagði, að áunnist hefði, og sagði,
að kjósendur myndu skera úr um
það í dag hvort áfram yrði haldið á
sömu braut.
Fundur fyrir dagrenningu
Nokkur þúsund manns mættu á
fund með Bob Dole, sem haldinn var
fyrir birtingu í gærmorgun í Phoen-
ix í Arizona, en gífurlegt álag síð-
ustu daga var augljóslega farið að
segja til sín. Mátti hann varla mæla
fyrir hæsi og lét Jack Kemp, varafor-
setaefni sitt, eftir að flytja ræðuna.
Dole ætlaði að fara um sjö ríki í gær
en vera síðan í heimabæ sínum,
Russell í Kansas, á kjördag. Þá ætl-
aði Clinton að vera á sínum slóðum
í Little Rock í Arkansas.
Bandaríkjamenn, sem hafa látið
skrá sig á kjörskrá, eru um 140 millj-
ónir, en búist er við, að kjörsókn
verði ekki nema rúmlega 50%. Búist
er við fyrstu tölum úr kjördæmum á
austurströndinni upp úr miðnætti, en
líklega verður nokkuð liðið á nóttina
þegar úrslitin verða endanlega ljós.
■ Kosningarnar/20-21
Pakistan
Bhutto
rekin frá
völdum
Islamabad. Reuter.
FAROOQ Leghari, forseti
Pakistans, leysti í gær upp
þingið eða neðri deildina og
rak Benazir Bhutto forsætis-
ráðherra og ríkisstjórn hennar
frá völdum. Skýrði opinbera
fréttastofan APP frá þessu
seint í gærkvöld.
„Farooq Ahmed Leghari,
forseti Pakistans, hefur leyst
upp þingið og forsætisráðherr-
ann og ríkisstjórnin hafa ekki
lengur nein völd í landinu,"
sagði í tilkynningunni, sem
fréttastofan flutti.
Að sögn fréttaritara breska
ríkisútvarpsins, BBC, var
Bhutto enn í gær í aðsetri for-
sætisráðherraembættisins í
Islamabad.
Herinn á verði
„Það eru hermenn fyrir utan
húsið,“ sagði hann en bætti
við, að Bhutto væri ekki opin-
berlega í stofufangelsi. Sagði
hann einnig, að hermenn hefðu
verið á verði við sjónvarps- og
útvarpsstöðvar í borginni og
stöðvað umferð um alla flug-
velli í landinu. Þá var einnig
lokað fyrir fjarskipti um far-
síma.
Fréttaritarinn kvaðst ekki
telja, að um væri að ræða
valdarán hersins í landinu,
miklu fremur væri hér um að
ræða ákvörðun forsetans, sem
hefði þegar ákveðið, að nýjar
þingkosningar yrðu haldnar
3. febrúar næstkomandi. Þá
hefði hann einnig útnefnt for-
sætisráðherra til bráðabirgða.
Uppreisnarmenn í
Zaire boða vopnahlé
Hægrisveifla
í austurvegi
Prag. Reuter.
KJÓSENDUR í Rúmeníu og
Búlgaríu höfnuðu vinstrimönn-
um, arftökum gömlu kommún-
istaflokkanna, í kosningunum
um helgina, en þeir eru þó enn
við völd sums staðar í Austur-
Evrópu og í Júgóslavíu.
Almenningur í Búlgaríu og
Rúmeniu er augljóslega búinn
að gefast upp á þeirri stefnu
gömlu kommúnistanna, að unnt
sé að bjarga efnahagnum með
hsegfara umbótum.
I Búlgaríu vann umbóta-
sinninn Petar Stoyanov öruggan
sigur á Ivan Marazov, frambjóð-
anda sósíalista, fékk 59,9% á
móti 40,1%, en í Rúmeníu fékk
Ion Iliescu, frammámaður í
gamla kommúnistaflokknum,
aðeins meira fylgi í forsetakosn-
ingunum en miðflokksmaðurinn
Emil Constantinescu.
I Rúmeníu þarf a«. kjósa aftur
á milii þeirra tveggja en jafnvel
þótt Iliescu sigraði yrði hann lík-
lega að starfa með borgaralegri
stjórn í fyrsta sinn frá því Nic-
Reuter
EMIL Constantinescu kemur
á kjörstað með dóttur sinni.
olae Ceausescu var steypt af
stóli.
I Júgóslavíu stefndi hins vegar
flokkur Slobodans Milosevics
forseta í sigur í þing- og sveitar-
stjórnarkosningunum á sunnu-
dag.
■ Fyrrv. kommúnistar/22
UPPREISNARMENN tútsa í Zaire
buðust í gær til að semja um þriggja
vikna vopnahlé að sögn Reuters-
fréttastofunnar, en áður höfðu þeir
lýst yfir, að borgin Goma væri öll í
þeirra höndum. Jón Valfells, starfs-
maður Alþjóða Rauða krossins, sagði
í viðtali við Morgunblaðið í gær, að
þegar hann og aðrir hjálparstarfs-
menn hefðu farið frá Goma á laugar-
dag, hefðu þar aðeins verið matar-
birgðir til nokkurra daga.
Leiðtogi uppreisnarmanna, Laur-
ent Kabila, sagði í Bukavu í gær,
að þeir myndu halda áfram landvinn-
ingum sínum ef Zaire-stjórn féllist
ekki á vopnahlé. Ekki er líklegt að
um það semjist, þar sem stjórnin í
Kinshasa hefur heitið að ná austur-
héruðunum aftur.
Herve de Charette, utanríkisráð-
herra Frakklands, skoraði í gær á
Einingarsamtök Afríkuríkja, Evr-
ópuríkin, Bandaríkin og Kanada að
ræða strax aðgerðir til að koma í
„Öttuðumst
zaírsku hermenn-
ina,“ segir Jón
Valfells
veg fyrir stórslys í Zaire. Klaus
Kinkel, utanríkisráðherra Þýska-
lands, tók undir það með honum.
Með hvítan fána
Jón Valfells sagði, að á föstudag
hefði mátt heyra skothríðina í út-
hverfum Goma, en um kvöldið hefði
henni linnt og kyrrð komist á að kalla.
„Þá voguðum við okkur út úr
húsi, starfsmennirnir á skrifstofu
Rauða krossins, og bárum fyrir okk-
ur hvítan fána. Zaírsku hermennirn-
ir á vegum Sameinuðu þjóðanna
voru þá flúnir, létu áður greipar
sópa ög rændu meðal annars af
okkur bifreiðunum, og ég verð að
segja, að við óttuðumst þá. Uti á
götunni hittum við hins vegar fyrir
hermenn frá Rúanda, sem eru miklu
agaðri, og þeir fullvissuðu okkur um,
að okkur væri engin hætta búin,“
sagði Jón.
Hjúkruðu særðum hermanni
Jón sagði, að fyrir utan húsið
þeirra í Goma hefðu legið lík íjög-
urra zaírskra hermanna og einn
særður hermaður. Hefðu þeir farið
með hann inn húsið og hjúkrað
honum og þótt ann hefði verið illa
særður, hefði líc n hans verið miklu
betri daginn ef .
Á laugardag íengu hjálparstarfs-
mennirnir, rúmlega 100 talsins,
skipun um að halda á brott og var
farið til Kigali, höfuðborgar Rúanda,
á 30 bílum og þaðan flogið til Na-
irobi í Kenýa. Jón mun halda í kvöld
til Genfar en sagði, að þess væri
beðið, að unnt væri að halda hjálpar-
starfinu áfram. Örlög hundruð þús-
unda manna væru í húfí.