Morgunblaðið - 05.11.1996, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 5. NÓVEMBER 1996 21
KOSNINGARNAR í BANDARÍKJUNUM
ERLENT
538 kjörmenn kjósa forseta o g varaforseta Bandaríkjanna
Undirbún-
Atkvæði
270 kjör-
manna
duga til
sigurs
BANDARÍSKU forsetakosning-
arnar snúast um atkvæði 538 kjör-
manna, sem kjósa forsetann og
varaforsetann endanlega. Af þeim
sökum þarf frambjóðandi minnst
270 kjörmannaatkvæði til að ná
kjöri. Hugsanlegt er, en ólíklegt
þó, að kjörmenn kjósi forseta, sem
ekki hlaut meirihluta atkvæða í
almennu forsetakosningunum.
Hefur það komið fyrir þrisvar sinn-
um í stjórnmálasögu Bandaríkj-
anna.
Sökum kjörmannakerfisins,
sem hefur verið við lýði í Banda-
ríkjunum í um tvær aldir, er ekki
tryggt, að meirihluti atkvæða á
landsvísu dugi til að tryggja sigur
í kosningunum. Jjöldi kjörmanna
í hverju ríki ræðst af fjölda þing-
manna í fulltrúadeildinni, sem er
ákaflega misjafn eftir fjölda íbú-
anna, og fjölda þingmanna í öld-
ungadeildinni, en hvert ríkjanna
50 á tvo fulltrúa þar.
Fær alla kjörmenn
tiltekins ríkis
Sá frambjóðandi sem fær flest
atkvæði í tilteknu ríki hreppir þar
með alla kjörmenn þess.
Flestir eru kjörmennirnir í Kali-
forníu eða 54, í New York-ríki eru
þeir 33, 32 í Texas, 25 í Flórída,
23 í Pennsylvaníu, 22 i Ulinois og
21 í Ohio. Sjö fjölmennustu ríkin
ráða því yfir 210 kjörmönnum.
Ræður því gengi frambjóðenda í
þessum ríkjum afar miklu um
möguleika þeirra á að ná kjöri.
Clinton með forystu í
Kaliforníu
Clinton hefur forystu, sam-
kvæmt skoðanakönnunum, í Kali-
forníu, New York, Pennsylvaniu,
Ulinois og Ohio. Tvísýnt er um
úrslit í Flórída en í Texas virðist
Bob Dole, forsetaefni Repúblik-
anaflokksins, vera að sigla fram
úr Clinton.
í öðrum ríkjum, svo sem Michig-
STAÐAN I HVERJU SAMBANDSRÍKI
Kjörmannafjöldi í hverju sambandsríki. g
Frambjóðandi þarf 270 kjörmenn af 538 til að sigra. i
Hvert ríki hefur tvo þingmenn í öldungadeild en fjöldi þingsæta í fulltrúadeild fer eftir íbúafjölda ríkisins. Er sætafjöldanum
innbyrðis því breytt með reglulegu millibili vegna mannfjöldaþróunar. Kalifornía er nú fjölmennasta ríkið. Hvert
sambandsríki hefur jafn marga kjörmenn og þingsæti þess eru samanlagt í báðum deildum, auk þess kjósa íbúar á
höfuðborgarsvæðinu, District of Columbia, þrjá kjörmenn. í öllum ríkjunum gildir sú regla að kjörmenn verða að kjósa það
forsetaefni sem þeir hafa lýst stuðningi við, en í Nebraska og Maine eru þó reglurnar í þeim efnum nokkuð frábrugðnar.
Ríki F'jöldi kjörmanna Ríki Fjöldi kjörmanna Ríki Fjöldi kjörmanna
Ala. Alabama 9 Ky. Kentucky 8 N.Dak. Norður-Dakota 3
Alas. Alaska 3 La. Louisiana 9 Ohio Ohio 21
Ariz. Arizona 8 Me. Maine 4 Okla. Oklahoma 8
Ark. Arkansas 6 Md. Maryland 10 Oreg. Oregon 7
Calif. Califomia 54 Mass. Massachusetts 12 Penn. Pennsylvania 23
Colo. Colorado 8 Mich. Michigan 18 R.l. Rhode Island 4
Conn. Connecticut 8 Minn. Minnesota 10 S.C. Suður-Carolina 8
Del. Delaware 3 Miss. Mississippi 7 S.Dak. Suður-Dakota 3
D.C. Washington D.C. 3 Mo. Missouri 11 Tenn. Tennessee 11
Fla. Florida 25 Mont. Montana 3 Tex. Texas 32
Ga. Georgia 13 Nebr. Nebraska 5 Utah Utah 5
Hawaii Hawaii 4 Nev. Nevada 4 Vt. Vermont 3
Idaho Idaho 4 N.H. New Hampshire 4 Va. Virginia 13
ILL. lllinois 22 N.J. New Jersey 15 Wash. Washington 11
Ind. Indiana 12 N.Mex. Nýja-Mexico 5 W.Va. Vestur-Virginia 5
lowa lowa 7 N.Y. New York 33 Wisc. Wisconsin 11
Kans. Kansas 6 N.C. Norður-Carolina 14 Wyo. Wyoming 3
Conn.
Tenn.
Hér er sýnt hvernig úrslitin urðu í forsetakosningunum 1992. Óháði frambjóðandinn Ross Perot,
sem einnig er í framboði núna, hlaut þá rúm 19% atkvæða.
Penn. Md. N.H. Mass.
Ríki sem kusu
demókratann
Bill Clinton
an (18 kjörmenn), New Jersey
(15), Norður Karólínu (14),
Massachusetts (12), Missouri (11),
Washington (11), Wisconsin (11),
Minnesota (10) og Maryland (10)
stefndi í öruggan sigur Clintons,
samkvæmt könnunum um helgina.
í Georgíu (13), Virginíu (13) og
Tennessee (11) bentu kannanir
til, að úrslit gætu farið á hvorn
veginn sem væri.
Clinton sigraði í
33 ríkjum 1992
Sjö fámennustu ríkin, Wyom-
ing, Vermont, Alaska, Montana,
Delaware og Norður- og Suður-
Dakota, ásamt höfuðborgarsvæð-
inu, Washington D.C., hafa þrjá
kjörmenn hvert.
í kosningunum 1992 bar Bill
Clinton sigur úr býtum í 33 ríkjum
og hlaut 370 kjörmenn en George
Bush forseti hlaut 168 kjörmenn
og sigraði í 18 ríkjum.
ingi undir
aðgerð á
Jeltsín lokið
LÆKNAR Borís Jeltsíns Rúss-
landsforseta sögðu í gær, að forset-
inn væri vel á sig kominn en óðum
líður að því, að gerð verði hjarta-
skurðaðgerð á forsetanum til að
auka blóðstreymi til hjartans. Að-
gerðin hefur ekki verið dagsett, en
bandaríski hjartaskurðlæknirinn
Michael deBakey, sem aðstoðað
hefur við undirbúning hennar, sagð-
ist í vikunni sem leið búast við að
Jeltsín gengist undir aðgerðina í
þessari viku.
„Líðan forsetans er mjög viðun-
andi og undirbúningi undir aðgerð-
ina er nánast lokið,“ sagði í tilkynn-
ingu lækna forsetans í gær.
Afsalar sér völdum
Vegna aðgerðarinnar hefur Jelts-
ín þegar látið nokkuð af forsetavöld-
um sínum í hendur Víktor Tsjemo-
mýrdín forsætisráðherra. Rétt fýrir
aðgerðina mun forsetinn afhenda
forsætisráðherranum stjórn kjarn-
orkuherafla Rússlands. Verður
stjórn hans í höndum Tsjernomýrd-
íns þar til forsetinn vaknar eftir
aðgerðina, en þá mun hann undir-
rita forsetatilskipun og taka aftur
við stjórn kjarnorkuheraflans.
-----------♦---------
Flugslysið í Brasilíu
Tókst að
sveigja frá
skólanum
Sao Paulo. Reuter.
FLUGMANNI Fokker-þotunnar,
sem hrapaði á íbúðarhverfi í Sao
Paulo í Brasilíu í vikunni sem leið,
tókst á síðustu stundu að sveigja
vélina til hliðar og koma þannig í
veg fyrir að hún lenti á skóla þar
sem um 200 börn voru í tíma. Allir
sem voru í vélinni, 96, fórust og
minnst sex manns á jörðu niðri.
Sjónarvottar sáu vélina sveigja
fram hjá skólanum rétt áður en hún
hrapaði og sundraði nokkrum húsum
sem urðu fyrir henni. Dagblaðið
Globo sagði að fram kæmi í svarta
kassanum, sem geymir upplýsingar
um flugið og samtöl áhafnar við
flugturn, að flugmaðurinn hefði sagt
rétt eftir flugtak að hann ætlaði að
snúa aftur til vallarins. Síðan heyrð-
ist hann segja: „Ég er að komast
fram hjá skólanum". Nokkrum sek-
úndum síðar hrapaði þotan.