Morgunblaðið - 05.11.1996, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
ÞRIÐJUDAGUR 5. NÓVEMBER 1996 37
Framkvæmd friðarsamn-
inga og blint auga fjölmiðla
UNDANFARNAR
vikur hafa íslenskir
fjölmiðlar greint frá
framkvæmd^ friðar-
samninga ísraela og
Palestínumanna. Frétt-
ir fjölmiðla, misjafnar
að gæðum, hafa löng-
um verið á þá leið, að
ísraelar hafi verið að
æsa til ófriðar, með því
að opna göng sem væru
móðgun við íslamstrú
og hættuleg helgidóm-
um hennar á Musteris-
hæðinni og síðan með
því að standa ekki við
Óslóarsamningana í
einu atriði, brotthvarfí
hermanna frá Hebron. I þessum
fréttum hefur málstaður Palestínu-
manna fengið góða umfjöllun og
honum verið hampað sem miklu
réttlætismáli, einkum á fréttastofu
Ríkissjónvarpsins. Þar á bæ voru
menn lengi að skilja, að göngin lágu
ekki undir Al-Aqsa moskuna á
Musterishæðinni, heldur í hálfs kíló-
metra íjarlægð. Jafnvel þegar Stöð
2 hafði komist að þessari merkilegu
uppgötvun, hélt Ríkissjónvarpið
áfram að tala um göng undir Must-
erishæðinni, löngu eftir að Súmerar
fundu upp hjólið. Síðan kom umfjöll-
un um Benjamin Netanyahu, for-
sætisráðherra ísraels, bæði í frétt-
um og textavarpi, þar sem kom
fram að hann hafi nú á örfáum
mánuðum nær gengið af friðarferl-
inu dauðu, m.a. með þvi að neita
að framfylgja friðarsamningunum
frá Ósló, þ.e. með því að draga
ekki ísraelsher frá borginni Hebron.
Ég hef lengi verið að bíða eftir
nokkuð hlutlausari fréttaflutningi.
Jú, það er sjálfsagt að minnast á
•þá staðreynd, að Israelsmenn áttu
að vera fyrir löngu farnir frá Hebr-
on með hersveitir sínar. En úr því
að fjölmiðlar á íslandi, einkum sjón-
varpsstöðvamar tvær, hafa lagt sig
niður við að fjalla rækilega um þetta
eina alvarlega brot Israela á friðar-
samningunum, hvers vegna í ósköp-
unum hafa fréttamenn ekki gætt
hlutleysisskyldu sinnar
og minnst á brot ráða-
manna Palestínu-
manna á þessu sama
samkomulagi. Og síð-
an til að klikkja út í
hlutdrægninni, hefur
Yasser Arafat formað-
ur PLO og forseti sjálf-
stjórnarsvæðis Palest-
ínumanna verið titlað-
ur forseti Palestínu.
Slíkt felur í sér viður-
kenningu á Palestínu
sem sjálfstæðu ríki, en
ég minnist þess ekki
að ríkisstjórn íslands
hafí lýst slíku yfir.
Kannski hafa frétta-
menn gerst diplómatar? Því miður
virðast fréttamenn, einkum á ríki-
smiðlinum, ekki hafa migið í saltan
sjó lengi, og komið sér hjá því að
kynna sér nokkuð þau deilumál sem
nú rísa hátt fyrir botni Miðjarðar-
hafs. En til að fræða þá og aðra
landsmenn um hvernig staða mála
er, skal ég taka til tíu alvarlegustu
brot Palestínumanna á Óslóarsamn-
ingunum.
1. Palestínska lögreglan skaut á
ísraelska hermenn og óbreytta borg-
ara í ganga-óeirðunum í september.
Palestínsk yfirvöld ýttu undir óeirð-
ir og átök, af tilefni sem var eins
fátæklegt og mögulegt var. Þátt-
taka lögreglumanna á fyrri stigum
átakanna var gróft brot á friðar-
samningunum.
2. Palestínsk yfírvöld hafa komið
sér hjá að gjöra upptæk ólögleg
vopn og afvopna að öðru leyti vopn-
aðar sveitir, s.s. Hamas, Islamic Ji-
had, PFLP, DFLP og Fatah, en
þessa sveitir reka allar öfluga starf-
semi, yfirleitt vopnaða, á sjálfstjórn-
arsvæðum Palestínuanna og jafnvel
meðal ísraelskra Araba.
3. Palestínsk yfirvöld hafa neitað
að framselja þekkta hryðjuverka-
menn, sem framið hafa stórkostlega
glæpi, morð, sprengt upp óbreytta
borgara og fleira. Með því að neita
að framselja þessa menn hafa pa-
lestínsk yfirvöld sett fordæmið og
Þá kröfu verður að gera
til ríkisfjölmiðla, segir
Snorri G. Bergsson,
að þeir sýni hlutleysi í
erlendum fréttum.
komið öðrum í skilning um, að
hryðjuverk gegn ísrael séu hættu-
laus, hvað þau snerti.
4. Palestínsk yfirvöld hafa enn
ekki fylgt þeim ákvæðum að hætta
að hvetja til ofbeldis gegn ísrael.
Yasser Arafat hefur ítrekað lýst
yfir heilögu striði (jihad) gegn Isra-
el, nú síðast í Betlehem, fimmtudag-
inn 24. október. Nýlegar ofbeld-
ishvatningar og stríðsyfirlýsingar
Arafats og annarra leiðtoga Palest-
ínumanna gætu fyllt margar síður
hér.
5. Palestínsk yfirvöld eiga, sam-
kvæmt Óslóarsamkomulaginu, að
hafa breytt stofnskrá Frelsishreyf-
ingar Palestínu um að ísraelsríki
skuli jgjöreytt og vopnuð barátta
gegn Israel sé eina leiðin til lausnar
Palestínudeilunni. I apríl s.l. tókst
Arafat með hörðu að berja í gegn
viljayfirlýsingu þingmanna á þjóð-
þingi Palestínumanna um að ljúka
þeim breytingum innan sex mán-
aða. Síðan hefur ekkert gerst í þeim
málum, og sex mánuðir eru Iiðnir.
Reyndar hafa aldrei fleiri ísraelar
verið myrtir en á tímabilinu frá því
að Óslóarsamningarnir gengu í
gildi.
6. Palestinsk yfirvöld hafa geng-
ið þvert á friðarsamningana með
því að opna skrifstofur í Jerúsalem.
Þau hafa gengið svo langt að flytja
palestínska lögreglumenn þangað
og hafa þeir hrint af stað öldu of-
beldis meðal arabískra íbúa Jerúsal-
em, handtekið saklausa borgara,
pyntað marga, myrt aðra. Siðgæð-
issveitir Arafats hafa einar og sér
drepið um þijátíu konur á rúmlega
einu ári, fyrir, að manni fmnst, lítil-
mótlegar sakir. Og hvar er Kvenna-
listinn? Hættur að skipta sér af
Miðausturlöndum?
7. Eftirlýstir hryðjuverkamenn
hafa verið ráðnir í palestínsku lög-
regluna, þvert á samninga. Því má
svo bæta við, að það getur varla
talist friðsamleg uppbygging að
skylda væntanlega lögreglumenn til
að lesa Mein Kampf Hitlers á arab-
ísku og heilsa með nasistakveðju á
hersýningum og annars staðar. Pa-
lestínska lögreglan er þjálfuð í
Líbýu, undir stjórn terrorista Mu-
hammeds Khaddafis.
8. Samkvæmt Ósló I áttu palest-
ínskir lögreglumenn að vera ekki
fleiri en 9.000.1 Ósló II leyfðu ísra-
elsk stjómvöld Palestínumönnum
að halda þeim 24.000 lögreglu-
mönnum sem þá voru starfandi,
15.000 of margir. Nú eru palest-
ínskir lögreglumenn um og yfir
50.000, samkvæmt heimildum frá
palestínskum yfirvöldum, vel vopn-
aðir og tilbúnir til átaka ef þurfa
þykir.
9. Palestínsk yfirvöld hafa geng-
ið framhjá ákvæðum friðarsamn-
inga um meðhöndlun mannréttinda,
samkvæmt mannréttindasáttmála
Sameinuðu þjóðanna. Friðarhreyf-
ingar, eins og Amnesty Internation-
al og fleiri, hafa ítrekað greint frá
grófum mannréttindabrotum palest-
ínskra yfírvalda, s.s. misþyrming-
um, morðum, pyntingum fanga og
fangelsun mannréttindafrömuða án
dóms og laga.
10. Meðhöndlun utanríkismála í
nafni palestínskra yfirvalda er bönn-
uð samkvæmt Óslóarsamningunum.
Það ákvæði hefur verið miskunnar-
laust brotið. Þegar þetta er skrifað
er Yasser Arafat í opinberri heim-
sókn í Noregi, sem forseti sjálf-
stjómarsvæða Palestínumanna,
kaldhæðið samningsbrot og ekki
það fyrsta.
Þessi tíu alvarlegustu brot palest-
ínskra yfirvalda á Oslóarsamning-
unum era aðeins toppur ísjakans.
Reyndar er nokkurt verk að finna
hvaða ákvæði samninganna palest-
ínsk yfirvöld hafa staðið við að fullu.
Hvernig stendur þá á því, að eitt
Snorri G. Bergsson
brot ísraela á samningum er ógnun
við friðarferlið? Netanyahu hefur
margoft sagt, að ekki kæmi til
greina að fullnægja öllum skilyrðum
Öslóarsamningsins — og hér setja
fréttamenn, íslenskir og erlendir,
punkt — án þess að Palestínumenn
standi við í það minnsta veigamestu
þætti samningsins að sínu leyti.
Vísast hafa fréttamenn tekið
fréttir sínar hráar upp eftir erlend-
um fréttastofum. En það gildir einu.
Á tækniöld, þar sem Internetið hef-
ur riðið inn með fríðu fylgdarliði,
eiga fréttamenn að geta aflað sér
heimilda, utan við stutt fréttaskot
frá útlöndum. Eins og landslag er
lítils virði ef það heitir ekki neitt,
svo eru fréttamenn lítils virði ef
þeir vita ekki neitt. Lesendur hljóta"1 * * 4 5 6
að gera þá kröfu til annars ágætra
fréttamanna ríkisfjölmiðla að þeir
sýni hlutleysi í meðferð þessara
mála og annarra. Því miður hefur
orðið misbrestur á því að undan-
förnu. I þessu máli hefur komið í
ljós, að fréttastofa allra landsmanna
virðist vera annað af tvennu, hlut-
dræg og pólítísk áróðursstofa, vit-
andi eða óafvitandi, eða ekki störf-
um sínum vaxin. Illt er, ef satt reyn-
ist.
Höfundur er sagnfræðingur.
Passamyndir • Portretmyndir
Barnaljósmyndir • Fermingarmyndir
Brúðkaupsmyndir • Stúdentamyndir
PÉTUR PÉTURSSON
LJ ÓSMYND ASTÚDÍÓ
LAUGAVEGI 24 • SÍMI 552 0624
VW Golf GL 1800 ST 4WD
árg. '98, ek. 8 þús., hvítur, 5
g„ álfelg., samlitur, central
r/rúðum. Verð 1.650.000.
Nissan Sunny GTi árg. '92,
ek. 63 þús km„ hvítur, 5 g„
geislasp. Verð 1.090.000.
MMC Pajero 3,0L V6 langur,
bensin, árg. '96, ek. 10 þús. km„
dökkgrænn, álfelgur, spoiler,
krók., geislasp. Verð 3.450.000.
Nissan Patrol S2,8 disel árg. '92,
ek. 118 þús. km„ dökkgrár, 5 g.
Verð 2.490.000.
VANTAR BÍLA A STAÐINN OG A SKRÁ

Grand Cherokke (LTD) 6 cyl
árg. '95, ek. 19 þús. km„
dökkblár, álfelg., m-öllu.
Verð 3.750.000.
Toyota Double Cap árg. '95,
ek. 33 þús. km„ dökkgrænn,
5 g„ 38" dekk, hús, blæst ur,
flækjur. Verð 2.790.000.
Kláradu dæmid
med SP-bilaláni
Með SP-bílalán inní myndinni kaupir
þú bíl sem hæfir greiðslugetu þinni

Sími 588-7200
'&ívÁRMÖGNUN HF
Félag Löggiltra Bifreiðasal

Sðlumenn:
Ingimar Sigurðsson, lögg. birfsali
Axel Bergmann

Funahöfða 1 • Simi: 567-2277 ♦ Rífandi sala • Friar auglýsingar • Frítt innigjald
Audi 100 2,3 árg. '92, ek. 65
þús. km„ dökk blár, sjálfsk.,
ABS, álfelg. Verð 1.990.000.
Ákv. bílalán.
Subaro Inpreza túrbó árg. '94,
ek. 24 þús. km„ svartur,
álfelg., þjóvav. Verð 2.350.000.
Ath. skipti á dýrari jeppa.
Nissan Sunny SLX árg. '92, Hyundai Sonata 2,0 GLSi árg.
ek. aðeins 33 þús„ grár, sjálf- '95, ek. 43 þús. km„ Ijósblár, 5 g.
sk. Verð 850.000. Verð 1.490.000.
VW Polo Fox 1,3 árg. '95, ek.
30 þús. km„ fjólublár, 5 g„ 5
dyra. Verð 890.000.
Toyota Corolla XLi arg. '96, ek
11 þús. km„ dökkblár, sjálfsk.
Verð 1.290.000. Bein sala.
Áhv. bílalán.
Nissan Micra LX 1,3 árg. '95,
ek. 27 þús. km„ rauður,
sjálfsk. 3 dyra. Verð 920.000.
Opel Corsa Ecco árg. '96, ek.
3 þús„ rauð ur, 5 g„ 5 dyra.
Verð 970.000.
—