Morgunblaðið - 04.04.1997, Blaðsíða 42

42 FÖSTUDAGUR 4. APRÍL 1997
MORGUNBLAÐIÐ
HESTAR
EQUITANA er vettvangur fróðleiks, skemmtunar, gleði og söngs. Bjarkar á Tóftum, Einar Bolla-
son, Hólmgeir í Haughúsum, Gunnar í Skjálk, Helga Einarsdóttir, Benedikt Ólafsson, Haraldur í
Andra, Gísli á Leirubakka og Jón Halldórsson áttu góða daga á sýningunni í ýmsum erindagjörðum,
flest þó að skoða og skemmta sér.
Equitana ’97
, Fölnandi stj arna
íslenska hestsins
íslenski hesturinn hefur verið ein skærasta stjarna
Equitana frá því hann kom þar fyrst fram. Held-
ur virðast þó vinsældir þessa undrahests hafa
dvínað á síðustu sýningum. Valdimar Kristinsson
sem fylgst hefur með framgöngu íslenska hestsins
o g íslendinga á þessari sýningu frá 1985 gerir
hér grein fyrir því sem fyrir augu og eyru bar á
nýafstaðinni sýningu.
ÍSLENSKIR aðilar og fyrirtæki
hafa um árabil verið með sýningar-
bása á Equitana og tekið þátt í
sýningum með íslenska hestinn.
Þetta hefur verið unnið í náinni
samvinnu við þýska aðila. Að venju
veltu menn fyrir sér hver árangur-
^ inn er að lokinni hverri sýningu því
vissulega kostar það mikla peninga
að leigja aðstöðu og uppihald í tíu
daga eða meira.
Heimurinn sigraður
annað hvert ár
Metnaður íslendinga sem sækja
Equitana heim snýst fyrst og fremst
um frammistöðu íslenska hestsins
í kvöldsýningunum. Fyrstu fregnir
sem íslendingum bárust af frammi-
stöðunni á fyrstu sýningum sem
íslenski hesturinn var þátttakandi
í voru á þá leið að íslenski hestur-
inn væri að sigra Þýskaland og all-
an heiminn og svo var lengi vel
j framan af. Islenski hesturinn sigr-
j aði heiminn reglulega annað hvert
ár. Einnig snerust hlutirnir talsvert
mikið um að Íslendingarnir, þ.e.
mannfólkið, væru fijálslegir og
skemmtilegir, öðru vísi en hinir, að
sjálfsögðu með góðri aðstoð Bakk-
usar. Þetta tókst mjög vel því hvergi
var gleðin meiri en í íslensku básun-
um þar sem síkátir og ölkærir land-
ar héldu uppi stöðugu stuði frá
hádegi og fram á nótt.
Margt er breytt á tuttugu og
fimm ára afmæli Equitana. Sýning
„ íslensku hestanna er komin í fast
■ far sem virðist djúpt og erfitt upp
úr að komast. Undanfamar þrjár
sýningar hefur íslendingum þótt
framlag íslenska hestsins á kvöld-
sýningum lélegt og var engin breyt-
ing á því nú. Undirritaður sá síð-
ustu tvær kvöldsýningarnar að
þessu sinni og getur ekki með
nokkru móti tekið undir þá skoðun
að þetta hafi verið hreint og klárt
lélegt. Alltof algengt er að ef ekki
er allt í toppi þá finnist fólki allt
ómögulegt og lélegt. Nær væri að
segja að sýning íslensku hestanna
líði fyrir hugmynda- og tilbreyting-
arleysi, alltaf hjakkað í svipuðu eða
sama farinu. Afleiðingin er sú að
nú voru íslensku hrossin fyrst á
dagskrá kvöldsýningar í stað þess
að vera með síðustu atriðunum.
Undirtektir áhorfenda við íslensku
hestunum voru nokkuð svipuð og
verið hefur, kannski heldur minni
en áður.
Nýjar góðar
hugmyndir vantar
Auðvitað eru góðu hugmyndirn-
ar á sveimi allt í kringum okkur,
vandamálið er bara að þær detti inn
í huga einhvers. Til dæmis eins og
þegar Gunnar Bjarnason sá mikli
hugmyndasmiður stakk upp á að
senda Nonna og Manna á Equit-
ana. Þá voru þeir piltar frægir um
allt Þýskaland og hugmyndin hitti
beint í mark. Þátttaka þeirra í
kvöldsýningunum virkaði vel og allt
ætlaði um koll að keyra í íslensku
básunum. Var það ógleymanlegt
öllum þeim er með fylgdust þegar
unglingsstúlkurnar fylltu alla
ganga við íslandshestabásana og
ruddust að þeim stað þar sem Nonni
og Manni sátu og gáfu eiginhand-
aráritanir. Það er líka athyglisvert
að það skuli hafa verið eldri maður
á eftirlaunum sem fékk þessa frá-
bæru hugmynd.
íslenska atriðið byijaði með
hrossasmölun í dulúðlegri þoku inn-
an um eldfjöll og hveri. Því næst
ríður inn Rúna Einarsdóttir í gervi
álfadrottningar á stóðhestinum
Fána frá Hafsteinsstöðum. Síðar
koma inn á sviðið nokkrir knapar
með íslenska fánann og riðin er
hefðbundin munsturreið á tölti og
endað á „skeiðsprettum" þar sem
sama lagið er leikið undir og gert
var 1985 og líklega verið notað frá
því íslenskir hestar komu fyrst fram
á Equitana. Svona hefur þetta verið
lítið breytt í gegnum árin og nú
virðist þetta ekki ganga lengur til
að halda þeim vinsældum sem ís-
lenski hesturinn naut á kvöldsýn-
ingum Equitana áður fyrr.
Toppmenn og -hestar
tregir til þátttöku
í grein sem undirritaður ritaði
eftir Equitana ’95 var sagt að ís-
lensku hestarnir væru fallnir af
þeim stalli og nefndar ýmsar hugs-
anlegar ástæður fyrir því hvernig
komið væri. Sú staðreynd að ís-
lensku hestarnir skuli komnir
fremst í kvöldsýninguna segir meira
en mörg orð um fallandi vinsældir
íslenska hestsins á Equitana. Til
upprifjunar mætti nefna þau helstu.
Fremstu knaparnir virðast ekki
lengur ginkeyptir fyrir þátttöku í
Equitanasýningum, eigendur topp-
hesta sömuleiðis nískir að lána þá
af ýmsum ástæðum, má þar nefna
þungt reiðfæri fyrir ganghesta sem
eykur slysa- og álagsmeiðsli, hætta
á ýmiskonar sýkingum þar sem
mörg hross koma saman. Aðstaða
til upphitunar fyrir sýningar er afar
bágborin í það minnsta fyrir ís-
lenska hesta sem þurfa rými. Þarna
spila fjármunir stóra rullu og hags-
munir margra aðila. Ungmennfé-
lagsandinn er löngu dauður á þess-
um vettvangi, allir vilja fá eitthvað
fyrir snúð sinn, sem má teljast eðli-
legt.
Þessi orð má ekki skilja svo að
aðeins fáist miðlungshestar í ís-
lenska atriðið með knöpum í svipuð-
um gæðaflokki. Stóðhestamir Fáni
frá Hafsteinsstöðum og Þótti frá
Hólum eru engir aukvisar svo dæmi
sé tekið en hinsvegar hefðu að
ósekju mátt vera fleiri hestar af
sama eða svipuðum gæðaflokki.
Sama gildir um knapa eins Rúnu
og Karly Zingsheim, Angantý Þórð-
arson og Svein Hjörleifsson svo
dæmi sé tekið. Allt knapar í fremstu
röð.
Góð aðsókn í básana
Af þeim aðilum sem voru með
bása frá íslandi má nefna íshesta,
Flugleiðir, Arinbjörn á Brekkulæk
og Hestasport í Skagafirði. Heldur
færri aðilar en oft áður en þessir
aðilar hafa hinsvegar verið þaul-
sætnir á Equitana. Allir létu þeir
vel af útkomunni að þessu sinni,
Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson
ÞÓTT ekki gangi sem skyldi í kvöldsýningunum á íslenski hestur-
inn marga aðdáendur á Equitana sem komu og heilsuðu upp á
hann í Islandsþorpinu.
STÓÐHESTURINN Þótti frá Hólum komst vel frá sínu, sigraði
í töltkeppni ganghesta af ýmsum kynjum og kom vel fyrir á
kvöldsýningum. Knapi er Angantýr Þórðarson.
ÞRÁTT fyrir góða framgÖngu Rúnu Einarsdóttur og Fána frá
Hafsteinsstöðum tókst ekki að lyfta þætti islensku hestanna á
kvöldsýningunni á hærra plan en verið hefur á undanförnum
sýningum. Ekki er hægt með neinu móti að taka undir gagnrýnis-
raddir sem segja að íslenska sýningin hafi verið léleg þótt vissu-
lega vanti hugmyndaauðgina.
töldu það vel þess virði að vera með
bás til að viðhalda sambandi við
eldri viðskiptavini og til að skapa
ný viðskiptasambönd sem kæmu
síðar. Af þýskum aðilum er fyrst
og fremst um að ræða ræktendur
og hrossasala og reiðtygjaframleið-
endur. Einnig er I.P.Z.V. (Land-
samband eigenda íslenskra hesta í
Þýskalandi) ávallt með bás til kynn-
ingar á starfsemi sinni og íslenska
hestinum. Hagsmunir þessara aðila
sem mynda Islandshestaþorpið eru
í mörgu sameiginlegir þótt_ sam-
keppnin sé á fullu. Herbert Olason
sá um veitingasöluna í þorpinu eins
og oft áður auk þess að selja reið-
tyri-
Sú yfírlýsing var gefin út fyrir
sýninguna nú að í ráði væri að
stefna að árlegri Equitanasýningu
í Essen en þær hafa sem kunnugt
verið haldnar annað hvert ár. í Is-
landsþorpinu fékk þessi hugmynd
dræmar undirtektir. Á fundi
„þorpsbúa" lýsti aðeins einn aðili
Walter Feldmann því yfir að hann
myndi taka þátt í sýningu 1998.
Aðrir kváðust ekki verða með. Und-
ir lok sýningarinnar bárust þau tíð-
indi að meiri líkur væru á að fallið
yrði frá þessari hugmynd. Þess má
geta að Equitana var haldin í fyrsta
sinn í Bandaríkjunum í fyrra og er
stefnt að árlegri sýningu þar enda
hestaheimurinn mun stærri þar en
í Evrópu.
Sumir þeirra sem eru með bása
standa að skipulagningu og fram-
kvæmd á sýningu íslensku hest-
anna. Það virðist orðin viðtekin
venja að þeir sem þar standa
fremstir í flokki fá allháværa gagn-
rýni. Á því var engin breyting nema
síður væri að þessu sinni. Oft hefur
myndast spenna milli Þjóðveija og
íslendinga í þessu samstarfi, stund-
um verið kvartað yfir frekju í þeim
þýsku. Aðstandendur íslenska
hestsins vilja vera áfram á toppnum
með hann eins verið hefur lengst
af. Því miður hefur hallað undan
fæti og hinir svartsýnu telja að með
sama áframhaldinu styttist í að ís-
lenski hesturinn verði ekki meðal
atnða á kvöldsýningum.
Á þessari stundu er eðlilegt að
spurt sé hversu miklir hagsmunir
séu í húfí að hafa íslenska hestinn
innan við hið gullna hlið kvöldsýn-
inganna. Höfum við efni á að falla
út eða vera bara „með“ eins og
gjaman er sagt þegar fjallað er um
þátttöku íslendinga í Ólympíuleikun-
um? Ef ekki, hversu miklu er þá
kostandi til og hveijir eiga að borga
brúsann. Ekki er ósennilegt að sag-
an um „Litlu gulu hænuna" geti
endurtekið sig eina ferðina enn þeg-
ar tekið verður á þessum málum.
Þegar ungmennafélagsandinn er
dauður reyna allir að komast eins
létt frá hlutunum og mögulegt er.
Kannski verður hægt að fjármagna
sýningu íslenskra hesta á Equitana
með hagnaði af „Saga Reitschule“
sem að sögn gengur vel. Þörf er á
góðum hugmyndum á borð við þær
sem Gunnar Bjarnason hefur sett
fram í gegnum tíðina og virkað vel.