Morgunblaðið - 03.05.1997, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 3. MAÍ 1997 19
VIÐSKIPTI
Góð afkoma Póst- og símamálastofnunar á síðasta starfsári hennar
Hagnaðurínn nam 2,1
milljarði kr. áríð 1996
PÓSTUR OG SÍMI
Úr reikningum ársins 1996
Rekstrarreikningur Miiijónir króna 1996 1995 Breyt.
Rekstrartekjur 13.089,8 11.141,8 +17,5%
Rekstrarqjöld 11.128,8 10.093,6 +10.3%
Hagnaður fyrir fjármagnshreyfinga 1.960,9 1.048,2 +87,1%
Fjármunatekiur 121,1 26,3 +360.5%
Hagnaður ársins 2.082,1 1.074,6 +93,8%
Efnahagsreikningur 3i.des. 1996 1995 Breyt.
I Eígn/r: \
Veltufjármunir Milljónir króna Fastaf jármunir 4.591,3 14.106,4 2.717,3 13.549,3 +69,0% +4,1%
Eignir samtals 18.697,6 16.266,6 +14,9%
I Sku/dir op eiQiO fé: \ 2.308,7 1.008,6 +128,9%
Skammtímaskuldir
Langtímaskuldir 553,5 795,0 ■30,4%
Eigið fé 9.835,5 5.065,7 +94.2%
Skuldir og eigið fé samtals 18.697,6 16.266,6 +14,9%
Kennitölur 1996 1995
Veltufé frá rekstri 4.293,5 3,370,9 +27,4%
HAGNAÐUR Pósts og síma nam
tæplega 2,1 milljarði króna í fyrra
en var 1,1 milljarður árið 1995. Af
hagnaði greiddi fyrirtækið 860 millj-
ónir króna í ríkissjóð líkt og árið á
undan.
í ársskýrslu Pósts og síma kemur
fram að ein helsta skýringin á þess-
ari góðu afkomu sé sú að verið er
að taka upp nýja aðferð við að reikn-
ingsfæra símatekjur og að í þetta
sinn komi inn tekjur af símanotkun
sem nær yfir lengra tímabil en venju-
lega tólf mánuði. Þessi breyting ein
sér leiðir af sér að 1.045 milljónum
króna hærri tekjur bókfærast árið
1996 en annars hefði verið. Á móti
koma áhrif af því að í fyrsta sinn
er áfallið orlof starfsmanna bókað
til gjalda en það nam 245 milljónum
og útistandandi kröfur afskrifaðar
í sem nemur 280 milljónum. Nettó
áhrif af öllum þessum breytingum
■ eru þau að hagnaður er 520 milljón-
um króna hærri en annars hefði
verið.
í erindi Guðmundar Björnssonar,
forstjóra Pósts og síma hf., á aðal-
fundi félagsins sem haldinn var í
gær kom m.a. fram að rekstrartekj-
ur Pósts og síma árið 1996 voru án
fjármunatekna 13,1 milljarður
króna, sem er 17,5% hækkun frá
fyrra ári. Þar af voru tekjur af síma-
þjónustu 10,4 milljarðar en tekjur
af póstþjónustu 2,7 milljarðar.
„Þessi aukning tekna er að verulegu
leyti tilkomin vegna breyttrar tekju-
færslu á símaþjónustu og er núna
miðað við raunverulega notkun á
árinu í stað reikningsútgáfu eins og
verið hefur. Áhrif þessarar tekju-
aukningar nema 1.045,7 milljónum
króna.“
Rekstrargjöld, eftir afskriftir, en
án íjármagnsgjalda, námu 11,1
milljarði króna sem er 10,3% hækk-
un milli ára. Hærri rekstrargjöld
1996 skýrast að miklu leyti af bók-
uðu áföllnu orlofi upp á 245 milljón-
ir króna og ýmsar afskriftir, sem
j rekja má beint til breytingar á
rekstrarformi fyrirtækisins í hlutafé-
lag, námu 280 milljónum króna.
Eigið fé Pósts og síma hf.
11,3 milljarðar
Á aðalfundinum staðfesti Halldór
Blöndal, samgönguráðherra og
handhafi alls hlutaijár Pósts og síma
hf., endanlegan stofnefnahagsreikn-
ing félagsins sem miðaður er við 1.
janúar 1997 en þar hefur verið tek-
ið tillit til endanlegs uppgjörs á Póst-
og símamálastofnun um síðustu ára-
mót. Niðurstaðan er sú að eigið fé
hækkar frá því sem gert var ráð
fyrir á stofnfundi félagsins og verð-
ur rúmir 11,3 milljarðar króna. Þar
af verði 75% af eigin fé fært sem
hlutafé og það verði rúmir 8,5 millj-
arðar króna en afgangurinn eða
25%, 2,8 milljarðar, verði fært sem
varasjóður félagsins.
Áætlað er að halli af rekstri póst-
þjónustunnar hafi verið u.þ.b. 838
milljónir króna árið 1996. í ræðu
Péturs Reimarssonar, stjórnarfor-
manns Pósts og síma hf., á aðalfund-
inum kom fram að tapið af póstþjón-
ustunni stafar af ýmsum ástæðum,
m.a. því að hjá póstinum vinnur
margt starfsfólk og að lífeyrisskuld-
bindingar vegna áunninna réttinda
hjá Lífeyrissjóði starfsmanna ríkis-
ins hafa lagst þungt á reksturinn.
Um þessar skuldbindingar hefur nú
verið samið. En í kjölfar breytingar
á eignarformi Pósts og síma náðist
samkomulag við stjórnvöld um end-
anlegt uppgjör á lífeyrisskuldbind-
ingum vegna starfsmanna félagsins
og greiðsluform. Gefin eru út veð-
skuldabréf að nafnverði 6 milljarðar
með jöfnum mánaðarlegum afborg-
unum til næstu 25 ára. „Eins mun
á næstunni áfram verða unnið að
hagræðingu í póstinum eins og kost-
ur er. Það er þó markmið póstsins
að halda uppi fullkominni þjónustu
en eins og allir vita hefur hún batn-
að mikið á undanförnum árum. Það
er þó mín skoðun að pósturinn hafi
að nokkru liðið fyrir sambýlið við
símann og að vitneskjan um að síma-
þjónustan muni standa undir tap-
rekstrinum hafi haft áhrif á gjald-
skrár póstsins og einnig að nokkru
slævt hvatann til hagræðingar. Það
er ljóst að pósturinn mun á næstu
árum búa við einkarétt á stóru sviði
póstþjónustunnar andstætt því sem
á við um símann sem búa mun við
samkeppni á öllum sviðum. Það er
því að mínu mati eðlilegt að starf-
semi félagsins verði skipt í tvennt.“
Hlutafé í símahluta selt?
Pétur segir það mat sitt að verði
póstur og sími aðskildir og þegar
öllum verður orðið heimilt að reka
símaþjónustu hér á landi hljóti að
koma til skoðunar hvort ekki sé eðli-
legt að ríkið selji á almennum mark-
aði einhvern hlut sinn í símafyrir-
tækinu. „Það er sú þróun sem orðið
hefur í langflestum löndum í kring-
um okkur. Þannig finnst mér eðlilegt
að á næstu misserum verði starfs-
mönnum og símnotendum gefinn
Arlegt gjald fyrir
svæðisnetfang á alnetinu
Ítalíu og Albaníu. France Telecom
hyggst undirrita bráðlega.
Samkvæmt samkomulaginu verð-
ur á næstu mánuðum komið á fót
neti 28 nýrra skráningarstöðva TLD
netfanga, sem dreifast jafnt í öllum
heimsálfum.
Alnetssnotendur, sem vilja opna
ný vefsetur, geta sent umsóknir til
þessara stöðva. Skráningargjald NSl
hefur verið 100 dollarar.
kostur á að eignast hlut í símafyrir-
tækinu."
Halldór Blöndal samgönguráð-
herra sagði að við undirbúning að
frumvarpinu um stofnun Pósts og
síma hf. hafi komið fram sterkur
vilji innan Póst- og símamálastofn-
unarinnar að skipta félaginu upp í
tvennt. „Ég tel að við verðum að
gera okkur grein fyrir því hvaða
hagræði og hvaða ókostir fylgja því
að fullur aðskilnaður verði gerður á
milli þessara tveggja reksturssviða.
Að þeim sökum mun ég fela stjórn
Pósts og síma að gera nú þegar
áætlanir um skiptingu félagsins í tvö
félög og láta fara fram nauðsynleg
möt í því sambandi. Gera tillögur
um skiptingu eigna og skuldbindinga
með það fyrir augum að af þeirri
skiptingu geti orðið."
London.
ÁLVERÐ fer hækkandi, þar sem
framboð er minna en eftirspurn, að
sögn Wall Street Journal Europe.
Þriggja mánaða framvirkt verð
hækkaði um 30 dollara í 1.628 doll-
ara á málmmarkaðnum í London
29. apríl, þar sem birgðir höfðu
minnkað um rúmlega 18.000 tonn
á einni viku.
Til voru 805.000 tonna birgðir
og höfðu þær minnkað um 125.000
tonn síðan í ársbyijun. Álverð hefur
hækkað um 25% úr 1.305 dollurum
í október þegar það var lægst.
Sérfræðingur brezks fyrirtækis á
sviði málmviðskiptafyrirtækisins
Rudolf Wolff í London talar um
sölutregðu og segir að tonn af áli
seljist á yfii’verði, sem sé 55 dollur-
um hærra en skráð verð á málm-
markaði Lundúna.
Auk þess sem notkun áls er mik-
il kaupa fjárfestingarsjóðir birgðir.
Því er spáð að álverð muni hækka
í 1.750 dollara tonnið að meðaltali
á þessu ári úr 1.625 dollurum á
fyrsta ársfjórðungi og 1.537 dollur-
um 1996. Gert er ráð fyrir um 2.000
Tap Euro
Disney
eykst
París. Reuter.
EURO DISNEY segir að tap
fyrirtækisins fyrri hluta frjár-
hagsársins 1996/97 hafi auk-
ist, þar sem auknar tekjur af
Disneyland skemmtigarðinum
í París hafi ekki náð að vega
á móti auknum fjármagns-
kostnaði.
Tapið nam 210 milljónum
franka eða 36 milljónum doil-
ara á sex mánuðum til marz-
loka en var 169 milljónir fyrri
hluta Qárhagsársins 1995/96.
Þessi lakari afkoma er
fyrsta niðursveiflan eftir meira
en tveggja ára bata. Búizt
hafði verið við auknum fjár-
magnskostnaði, því að Euro
Disney tók á sig greiðslur sem
fallið hafði verið frá í bili þeg-
ar samkomulag náðist um
skuldbreytingu 1994 til að
koma í veg fyrir að fyrirtækið
yrði gjaldþrota vegna mikillar
skuldabyrði.
Að gjöldunum frátöldum
rúmlega tvöfölduðust tekjur
Euro Disney í 120 milljónir
franka úr 58 milljónum af sölu
upp á 2,17 milljarða franka.
Gestum fjölgaði um 12,5%,
hótelgestum fjölgaði einnig og
eyðsla þeirra jókst.
Walt Disney Co. á 39% í
Euro Disney og framtíð fyrir-
tækisins er ekki lengur í
hættu. Nýlega var haldið upp
á fimm ára afmæli skemmti-
garðsins og er hann orðinn
vinsælasti ferðamannastaður
Evrópu.
Gera Volvo
og Renault
aðra tilraun?
París. Reuter.
BROTTFÖR Volvo-forstjórans
Sörens Gyll, aðalandstæðings
sameiningar fyrirtækisins og
Renault, hefur haft í för með
sér vangaveltur um hvort Ren-
ault og Volvo muni gera aðra
tilraun til samvinnu.
Slíkur möguleiki hefði verið
óhugsandi þar til nú fyrir
skömmu vegna mikillar
beiskju síðan upp úr viðræðum
slitnaði fyrir þremur og hálfu
ári. Sænskir hluthafar gerðu
uppreisn gegn fyrirhuguðu
bandalagi.
dollara hámarksverði á þriðja árs-
fjórðungi samkvæmt spá brezka
fyrirtækisins, Rudolf Wolff.
Fulltrúi ráðgjafafyrirtækisins
Anthony Bird Assoiciates segir að
á undanförnum mánuðum hafi ekki
tekizt að mæta aukinni eftirspurn
og spáir því að eftirspurn eftir áli
muni aukast um 4,5% í ár og 7% á
næsta ári.
Hann telur að skortur á áli sé
stundarfyrirbæri, þar sem afkasta-
geta sé að aukast. Þegar ónýtt ál-
ver verði aftur tekin í notkun muni
komast á jafnvægi er muni vara
út þetta ár.
Þó telur hann að framleiðsla í
heiminum muni ekki aukast nógu
mikið til að hægt verði að anna
eftirspurn, því að álver í löndum
eins og Kanada þurfi að fá að
minnsta kosti 1.565 dollara fyrir
tonnið til að fá fyrir kostnaði og
skila hagnaði. Því segir hann að
horfur séu á“„alvarlegum birgða-
skorti", sem geti leitt til þess að
verðið hækki í yfir 2.200 dollara
tonnið 1998 og 1999.
Alþjóðasamningur
um svæðisnetföng
Genf. Reuter. *
FYRIRTÆKI og stofnanir hafa
komið nýju skipulagi á skráningu
netfanga á alnetinu þrátt fyrir efa-
semdir í Bandaríkjunum og Evrópu-
sambandslöndum.
Fimmtíu og sex aðilar undirrituðu
og 27 lofuðu að undirrita síðar sam-
komulag um að koma á fót hinu
nýja kerfi, sem sagt er að muni
tryggja alnetinu „sjálfstjórn" og
leiða til samkeppni í ábatasömum
viðskiptum með svæðisnetföng."
Með samkomulaginu á að koma
lagi á úthlutun svokallaðra TLD
(Top Level Domainj-svæðisnetfanga
og binda enda á einokun Network
Solutions Inc (NSI) í Bandaríkjunum
á almennum TLD heitum, .com, .org
og .net, með því að búa til sjö til
viðbótar, til dæmis .store fyrir vef-
setur verzlana og .nom fyrir vefsetur
einstaklinga.
Þriggja daga ráðstefna
Viljayfirlýsingin var undirrituð í
lok þriggja daga ráðstefnu, sem for-
seti alnetsfélagsins Internet Society,
Don Heath, kvað mjög velheppnaða.
Fundurinn var haldin að tilhlutan
tveggja stofnana Sameinuðu þjóð-
anna í Genf, sem láta hina nýju
tækni mikið til sín taka, íjarskipta-
sambandsins ITU og alþjóðlegu hug-
verkasamtakanna WIPO. Þessar
stofnanir munu gera út um deilu-
mál, sem upp kunna að koma.
Bandarískir embættismenn hafa
tekið fram að þörf sé á meiri undir-
búningi og ráðfæringum áður en
áætluninni verði hrundið í fram-
kvæmd. Svipaðar skoðanir komu
fram á ráðstefnunni.
Heath, einn af frumkvöðlum al-
netsins, sagði á blaðamannafundi
að ríkisstofnanir hlytu að taka vark-
ára afstöðu. Hann kvaðst þó telja
að samkomulagið mundi að lokum
hljóta samþykki Bandaríkjastjórnar.
Eitt þeirra fyrirtækja sem styðja
hið nýja kerfi, MCI Communications
Inc, sagði að fyrirætlunin mundi
tryggja að sjálfstjórn alnetsins
mundi halda í við örar framfarir í
viðskiptum og tækni.
Meðal annarra fyrirtækja sem
undirrituðu samkomulagið eru U.S.
Digital Cbrp og fjarskiptafyrirtæki
ýmissa landca, til dæmis Svíþjóðar,
Meiri eftirspurn
hækkar álverð