Morgunblaðið - 12.07.1997, Side 6
6 LAUGARDAGUR 12. JÚLÍ 1997
MORGUN BLAÐIÐ
FRÉTTIR
Mál veitingamanns
á Patreksfirði
Sýslumaður
hefði átt að
víkja sæti
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið
hefur fellt úr gildi tvær áminningar
sem sýslumaðurinn á Patreksfirði
veitti veitingamanni þar í bæ, ann-
ars vegar fyrir að hafa farið út fyr-
ir þær heimildir, sem veitingaleyfi
veitti og hins vegar fyrir að hafa
brotið skilyrði sem honum voru sett
í leyfisbréfi til áfengisveitinga.
Ráðuneytið telur að sýslumaður
hafí átt að víkja sæti í málinu, þar
sem hann er forsvarsmaður eins
eigenda félagsheimilisins, sem veit-
ingamaðurinn hefur á leigu.
Veitingamaðurinn leigir félags-
heimili Patreksfjarðar, en á þessu
ári deildu hann og eigendafélag
félagsheimilisins. Krafðist eigenda-
félagið þess að hann yrði borinn
út, en héraðsdómur Vestfjarða
hafnaði þeirri kröfu í febrúar sl.
Þann 14. mars áminnti sýslumaður
veitingamanninn, sem taldi sýslu-
mann vanhæfan til meðferðar
málsins þar sem hann væri for-
svarsmaður Lionsklúbbs Patreks-
fjarðar, eins af eigendum félags-
heimilisins.
Tilefni til að meta
aðstæður
í úrskurði sínum vísar ráðuneyt-
ið til 6. tl. 3. gr. stjórnsýslulaga.
Þar segir, að starfsmaður teljist
vanhæfur til meðferðar máls ef
fyrir hendi séu aðstæður sem séu
til þess fallnar að draga óhlut-
drægni hans í efa. Ráðuneytið tel-
ur, að ekki verði séð að eigendafé-
lagið hafi augljósa verulega hags-
muni af úrlausn í málinu og gildi
hið sama um forsvarsmann Lions-
klúbbsins. Hins vegar sé til þess
að líta, að sá ágreiningur sem uppi
var hafi gefið sýslumanni fullt til-
efni til að meta það sérstaklega
hvort aðstæður væru þess eðlis, að
umrædd tengsl væru til þess fallin
að draga óhlutdrægni hans í efa
með réttu.
Ráðuneytið bendir einnig á, að
veitingamaðurinn hafi krafist þess
sérstaklega í bréfi til sýslumanns-
ins, daginn áður en áminningarnar
voru veittar, að hann viki í málinu,
en sýslumaður hefði ekki svarað
þeirri kröfu með öðrum hætti en
þeim, að veita veitingamanninum
áminningamar.
-----♦ » ♦
Endurbætur
á Dynjandisheiði
Tilboð 84%
af áætlun
TVÖ tilboð bárust í endurbætur
Vestfjarðavegar á Dynjandisheiði,
en tiiboð í verkið voru opnuð á mánu-
dag. Stakkafell ehf., Patreksfirði,
bauðst til að vinna verkið fyrir um
19,2 milljónir króna sem er um 84%
af kostnaðaráætlun. Borgar Þóris-
son, Patreksfirði bauðst til að vinna
verkið fyrir um 33,9 milljónir króna,
sem er um 48% yfír kostnaðaráætlun
Vegagerðarinnar, en hún hljóðar upp
á um 22,9 milljónir króna.
Kristján Kristjánsson hönnunar-
verkfræðingur hjá Vegagerðinni á
ísafirði segir að reglan sé sú að
lægsta tilboði sé tekið, svo framar-
lega sem verktakar uppfylli allar þær
kröfur sem venjulega séu gerðar.
Hann gerir á hinn bóginn ekki ráð
fyrir því að fá tilboðsgögnin í hend-
ur fyrr en um helgina og því muni
Vegagerðin á Isafírði ekki taka af-
stöðu til þeirra fyrr en eftir viku til
tíu daga.
Reiknað er með því að fram-
kvæmdum á Dynjandisheiði ljúki eigi
síðar en 25. september á þessu ári.
ÞEGAR ljóst var að Tauga-
deild Landspítalans yrði
lokað í nokkrar vikur í
sumar, sóttu þær Kristín
Thorberg og Ingibjörg Einarsdóttir,
hjúkrunarfræðingar og starfsmenn
deildarinnar, um fjárveitingu til að
reka hvíldaraðstöðu fyrir aldraða
þennan tíma. Þær bera sjálfar
ábyrgð á rekstrinum svo hér er um
nokkra nýjung að ræða.
„Okkur fannst upplagt að nota
húsnæði deilda sem stendur annars
autt vegna sumarlokana á spítalan-
um,“ sagði Kristín í samtali við
Morgunblaðið.
V erktakastarfsemi
Hvíldaraðstaða sem þessi hefur
verið reynd áður bæði á Landakots-
spítala og Landspítalanum. Þegar
NOKKRIR vistmenn á hvíldarinnlagnadeildinni.
Morgunblaðið/Þorkell
Nýstárleg þjónusta rekin
af hj úkrunarfræðingrtm
Er verktakastarfsemi hiukrunarfræðinga
eða annarra heilbrigðisstétta ný leið til hag-
ræðingar í heilbrigðiskerfinu? Tveir hjúkrun-
arfræðingar reka nú hvíldardeild fyrir aldr-
aða í húsnæði Landspítalans. Salvör Nor-
dal kynnti sér starfsemina og ræddi við
Kristínu Thorberg, hjúkrunarfræðing.
INGIBJÖRG Einarsdóttir og Kristín Thorberg, hjúkrunarfræðingar.
Landakotsspítala var breytt í öldrun-
arspítala fyrir nokkrum árum, sóttu
þrír hjúkrunarfræðingar um fjárveit-
ingu til heilbrigðisráðuneytisins að
reka hvíldaraðstöðu í nokkrar vikur
á meðan deildir spítalans voru lokað-
ar. Sú starfsemi þótti gefa góða
raun og því er þetta reynt aftur í
sumar.
„Við gerðum Landspítalanum til-
boð um rekstur deildar með 20 sjúkl-
ingum í 3 vikur í senn og við verðum
með tvo slíka hópa. Tilboð okkar
hljóðaði uppá 5 þúsund krónur á
sólarhring fyrir hvern sjúkling."
sagði Kristín.
Hvíldardeildin fylltist um leið
fyrsta daginn og þar eru nú vistaðir
5 sjúklinga frá Landspítalanum og
15 á vegum Félagsmálastofnunar.
„Það er dálítið kaidhæðnislegt að
nokkrir sjúklinganna hjá okkur voru
á taugadeildinni áður. Þetta fólk var
sent heim eða á bráðadeildir Land-
spítalans, þegar deildinni var lokað,
en er einfaldlega of veikt til að vera
heima.“
Hún segir þetta sýna í hnotskurn
hve misráðið það sé að loka deildum
á sumrin. „Það hefur líka margsinn-
is verið sýnt fram á að krónurnar
sem sparast eru sárafáar þegar upp
er staðið.“
Mikið lagt á fjölskyldur
Þörfín fýrir hvíldarinnlagnir fyrir
sjúklinga sem eru með langvinna
sjúkdóma eins og aldraða og geðfatl-
aða hefur aukist mjög undanfarin ár.
Markmið hvíldarinnlagnadeilda er
að gefa sjúklingum og aðstandend-
um þeirra möguleika á hvíld og til-
breytingu. „Þessi aðstaða er hugsuð
fyrir sjúklinga sem að öllu jöfnu eru
heima. Þetta fyrirkomulag gefur
ættingjum færi á að komast í frí og
hinum aldraða einstaklingi kost á
tilbreytingu frá umhverfi sínu. Þá
má ekki gleyma að oft þarf fólk frí
til þess að geta endurmetið stöðuna
og þá eru hvíldarinnlagnir kærkomn-
ar.
Það hefur komið okkur á óvart
hve margir af þeim einstaklingum,
sem eru hjá okkur og hafa verið
heima, eru miklir sjúklingar. Það er
ljóst að mjög mikið er lagt á fjöl-
skyldur þessara einstaklinga og of
margir eru heima án þess að geta
það.“
Að mati Kristínar er mikilvægt
að heilbrigðiskerfíð styðji mun meira
við Ijölskylduna. „Hvíldaraðstaðan
er einn liður í því að gera fólki kleift
að vera heima. Við verðum hins veg-
ar að gæta þess að ekki sé of mikið
lagt á fjölskylduna hvort sem álagið
lendir á maka eða öðrum. Álagið
getur orðið svo mikið að fólk brotn-
ar undan því og lendir sjálft á sjúkra-
húsi vegna ofþreytu eða annarra
kvilla.“
Starfsfólkið fær umbun
ef vel gengur
En hveijir eru kostir verktaka-
starfseminnar? „Við erum miklu nær
rekstrinum en venjulega. Heilbrigð-
iskerfið er orðið svo mikið bákn að
fólkið sem þar vinnur hefur litla til-
finningu fyrir rekstrinum.
Það eru líka meiri líkur á að
starfsfólkið fái umbun ef vel tekst
til. Þegar spara á í heilbrigðisgeiran-
um hefur það venjulega í för með
sér aukið álag á starfsfólk sjúkra-
húsanna. Það má oft ekki kalla út
aukavaktir vegna sparnaðar. Á stóru
sjúkrahúsunum fær starfsfólkið hins
vegar ekki umbun fyrir sparnaðinn
sem næst með því að það leggur
meira á sig.“
Heldur þú að margir myndu vilja
bjóða í svona rekstur? „Ég held að
margir hefðu áhuga á að spreyta
sig. Við höfum auðvitað orðið varar
við nokkurn ríg milli starfsstétta.
Okkar starfsemi hér byggist fyrst
og fremst á hjúkrun og við berum
því enga læknisfræðilega ábyrgð.
Mér finnst þetta mjög spennandi
og held að það séu mjög miklir
möguleikar í þessum efnum. Raunar
held ég að þetta sé framtíðin þegar
langlegusjúklingar eiga í hlut. Við
höfum hins vegar orðið varar við
nokkra tregðu í kerfinu og það virð-
ist skorta áræði og frumkvæði."
Skaðabótakrafa vegna hlaðmanns íslandsflugs sem lést
Félagið o g flugstjóri sýknuð
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
sýknaði í gær íslandsflug hf. og einn
fiugstjóra félagsins af skaðabóta-
kröfu sambýliskonu manns, sem lést
er hann var í starfí sem hlaðmaður
hjá félaginu. í nóvember 1993 varð
maðurinn fyrir blöðum loftskrúfu
flugvélar og lést samstundis.
I dómsniðurstöðum segir að flug-
stjórinn hafí hiotið að geta treyst
því að maðurinn færi ekki of nærri
skrúfu flugvélarinnar eftir að hreyfl-
ar hennar höfðu verið gangsettir,
enda sé slíkt grundvallaratriði við
hefðbundin störf hlaðmanns. Þá seg-
ir að engar traustar vísbendingar
hafí komið fram í málinu um að
maðurinn hafí ekki vitað að báðir
hreyflarnir hafi verið gangsettir þeg-
ar hann gekk meðfram flugvélinni
og því hafi hann ekki gætt sín sem
skyldi. Dómurinn telur að dynur frá
hreyflum, gustur frá skrúfublöðum
og steinolíubræla hafí gefíð mannin-
um fullt tilefni til aðgæslu þegar
hann fór fram fyrir flugvélina. Þá
var ekki fallist á þá málsástæðu
stefnanda að maðurinn hafi ekki
hlotið næga starfsþjálfun til starfa
sem hlaðmaður.
Það er álit dómsins að meginorsök
slyssins hafi verið sú að maðurinn
hafí gengið eða hlaupið ógætilega
nálægt skrúfunni þegar hann varð
fyrir henni. Dómurinn fellst ekki á
að í gildi hafí verið sú ófrávíkjanlega
regla þegar slysið varð að ekki mætti
gangsetja hreyfla flugvélarinnar fyrr
en hlaðmaður stæði fyrir framan
hana. Fram hafi komið við skýrslu-
tökur að í einstaka tilfellum hafí
aðstæður verið þær að hlaðmaður
hafí ekki verið tiltækur þegar flugvél
var gangsett. Ekki var heldur fallist
á að brotið hafí verið gegn reglum
eða fyrirmælum Flugmálastjómar,
að reglur hafí skort eða verkstjóm
og leiðsögn ófullnægjandi.
Málskostnaður var látinn niður
falla. Dóminn kváðu upp Sigríður
Ingvarsdóttir héraðsdómari og með-
dómsmennimir Jóhannes Fossdal
flugstjóri og Sigurður Líndal laga-
prófessor.
Skjálfta-
hrina
JARÐSKJÁLFTAHRINA varð
sunnan Skálafells málægt
Þrengslavegi og Raufarhóls-
helli um klukkan níu í fyrra-
kvöld. Stærsti skjálftinn mæld-
ist um 2,8 á Richterkvarða og
varð skjálftanna vart bæði í
Þorlákshöfn og í Ölfusi.
í fyrrakvöld mældust um
120 skjálftar en hrinan hélt
áfram um nóttina á þessum
slóðum og leitaði svo yfir á
Hengilssvæðið. Nokkrir skjálft-
ar mældust um 2,5 á Richter
en flestir skjálftanna voru und-
ir tveimur á Richterkvarða.
Uppgangur hefur verið á
skjálftunum síðustu vikurnar
og er þetta eitt merki um það.