Morgunblaðið - 24.08.1997, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 24. ÁGÚST 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fækkun benslnstöðva olíufélaganna:
Læt Samkeppnis-
LiSHELL
■Er'i &MU /á/ C>
Það er bara orðinn einn tankur og eitt verð, elskan. Við höfum bara val um hver
þeirra fyllir á...
Leikskólastjóri Hörðuvalla í Hafnarfirði endurráðinn
Foreldrar lýsa óánægju
HÓPUR foreldra barna á leikskól-
anum Hörðuvöllum í Hafnarfirði
afhenti bæjaryfírvöldum í gær
harðorða ályktun þar sem lýst er
undrun og óánægju vegna endur-
ráðningu leikskólastjóra á Hörðu-
völlum en öllum starfsmönnum leik-
skólans var sagt upp í vor eftir að
ákveðið var að Hafnarfjarðarbær
keypti húsnæðið og tæki við rekstr-
inum af Verkakvennafélaginu
Framsókn. Rebekka Ámadóttir,
sem fékk fjögur atkvæði af fímm
í leikskólanefnd og öll atkvæði í
bæjarráði þegar atkvæði voru
greidd um umsækjendur, segir að
ályktunin komi sér á óvart og minni
sig á ofsóknir.
Fjölmörg sams konar tilvik
í ályktuninni er lýst undrun og
óánægju með að bæjarráð hafi ráð-
ið Rebekku Árnadóttur í starfið
meðan ríkissaksóknari hafí til með-
ferðar kæru barnavemdamefndar
bæjarins á hendur starfsmönnum
leikskólans. Jafnframt er lýst undr-
un á því „að leikskólanefnd bæjar-
ins skuli leyfa sér að mæla með
ráðningu [Rebekku] sem var leik-
skólastjóri þegar starfsmaður límdi
„Límbandsmálið“
enn hjá
saksóknara
fyrir munn tveggja ára gamals
bams,“ segir í ályktuninni.
Einnig segir að þótt Rebekka
hafí verið í fríi þegar umrætt atvik
gerðist hafí samkvæmt frásögnum
bama verið um fjölmörg samskonar
tilvik að ræða á leikskólanum und-
anfarin ár og vísa foreldramir í
bækling bæjarins um að leikskóla-
stjóri beri faglega og rekstrarlega
ábyrgð á leikskólanum. Með yfir-
töku bæjarins á rekstri leikskólans
frá verkakvennafélaginu Framtíð-
inni hafí foreldrar talið víst að
stefnubreyting yrði í málefnum
skólans og fagleg vinnubrögð höfð
í fyrirrúmi. Ennfremur segir að
trúnaðarbrestur sá sem orðið hafi
milli fyrrverandi starfsmanna og
hlutaðeigandi foreldra komi í veg
fyrir að það markmið leikskóla ná-
ist að skapa bömum hollt og ör-
uggt umhverfi sem veiti þeim tæki-
færi til að þroskast andlega sem
líkamlega og veiti þeim tækifæri
til að njóta bernsku sinnar."
Talsmenn foreldra sem tal náðist
af í gær vildu ekki ræða málið að
öðm leyti en því að láta yfirlýsing-
una í té.
Eins og ofsóknir
Auk leikskólastjórans hefur hluti
starfsmannanna verið endurráðinn
og er gert ráð fyrir að starfsemi
leikskólans hefjist að nýju í septem-
ber nk. eftir gagngerar endurbætur
á húsnæðinu, en honum var lokað
í júlí.
Rebekka Árnadóttir leikskóla-
stjóri sagðist í samtali við Morgun-
blaðið í gær enn ekki hafa séð álykt-
unina en henni væri kunnugt um
nokkur nöfn sem undir hana væm
rituð. „Þau koma mér mjög á óvart.
Ég hef átt gott samstarf við þetta
fólk í mörg ár og ég harma þetta
mjög. Mér fínnst þetta vera eins
og ofsóknir á hendur mér,“ sagði
hún og bætti við að flestir þeirra
foreldra sem um væri að ræða hefðu
haldið áfram að koma með börn sín
á leikskólann eftir atvikið og hafi
aldrei farið fram á það þá að hún
hætti.
The Blood-
hound Gang
leikur með Blur
ÁKVEÐIÐ hefur verið að bandaríska hljómsveitin
The Bloodhound Gang komi fram með hljómsveit-
inni Blur á tónleikum í Laugardalshöll næstkom-
andi sunnudag. The Bloodhound Gang er með vin-
sælustu hljómsveitum hér á landi um þessar mund-
ir, en að sögn tónleikahaldara bar koma hljómsveit-
arinnar hingað brátt að.
Þorsteinn Kragh, sem skipuleggur tónleika Blur
í Laugardalshöllinni næstkomandi sunnudag, segir
að hann hafi lengi verið búinn að reyna að fá The
Bloodhound Gang hingað til lands en á föstudag
hafi skyndilega komið í Ijós að hljómsveitin gæti
komið 31. ágúst. Þar sem þá hafi verið fyrirhugað-
ir tónleikar Blur hafi hann ákveðið að láta slag
standa og láta hjómsveitimar báðar leika í Laug-
ardalshöllinni á sunnudag. The Bloodhound Gang
Bandaríska hljómsveitin
The Bloodhound Gang.
nýtur mikilla vinsælda hér á landi um þessar mund-
ir og hefur síðasta plata hennar selst mjög vel.
Auk The Bloodhound Gang og Blur leika íslensku
hljómsveitirnar Botnleðja og Kolrassa krókríðandi
á hljómleikunum.
Leiðangursstjóri póirannsókria
Suðurskautslandið
er mjög heillandi
Anders Modig
SUÐURSKAUTS-
LANDIÐ er um 14
milljónir ferkílómetra
að stærð, um 140 sinnum
stærra en ísland. Það er að
mestu þakið ís og jökli, ein-
ungis um 2% landsins eru
íslaus. Jökullinn er allt að
4.700 metra þykkur og um-
hverfis landið flýtur hafís-
hella. Hæstu fjöll eru um
5.000 metra há. Hitinn fer
yfirleitt ekki yfir frostmark
og frost hefur mælst allt nið-
ur í - 89 gráður. Svíar, Norð-
menn og Finnar hafa haft
samstarf um rannsóknir á
Suðurskautslandinu, einkum
á Dronning Maud-landi, en
það svæði er gegnt Suður-
Afríku.
í haust fer leiðangur á
vegum Sænsku pólstofnun-
arinnar til rannsókna á Suð-
urskautslandinu. Með í för verða
tveir íslendingar, Freyr Jónsson
og Jón Svanþórsson. Þeir munu
aka tveimur sérbúnum Toyota
Land Cruiser-jeppum, sem fyrir-
tækið Arctic Trucks leggur til leið-
angursins. Leiðangursstjóri er Sví-
inn Anders Modig og verður þetta
hans sjöunda ferð til Suðurskauts-
landsins.
- Hvernig hófust kynni þín af
Suðurskautslandinu?
„Ég byijaði á doktorsverkefni
mínu í atferlis- og umhverfisfræði
(behavioral ecology) árið 1990. í
framhaldi af því fór ég til Suður-
Georgíu (gegnt Suður-Ameríku) til
rannsókna og bjó þar samtals í um
eitt ár. Þar rannsakaði ég meðal
annars félagslega hegðun og æxl-
un sæfíla (elephant seals). Oft sat
ég tímunum saman, fylgdist með
dýrunum og skráði hjá mér at-
hugasemdir. Ég vigtaði líka og
mældi sæfíla."
- Var það ekki töluvert mál?
„Kóparnir eru ekki svo þungir,
30-50 kíló þegar þeir fæðast.
Þremur vikum síðar eru þeir orðn-
ir 100-200 kíló. Fullvaxið karldýr
getur vegið allt að fjögur tonn og
kvendýr um eitt tonn. Ég skaut
svefnlyfí í fullorðnu dýrin til að
geta átt við þau. Til þess notaði
ég blástursörvar. Það var erfiðast
að halda hinum dýrunum frá svo
maður fengi starfsfrið."
- Hvereru viðfangsefnin í rann-
sóknarleiðöngrum Sænsku pól-
stofnunarinnar?
„Það eru stundaðar alhliða rann-
sóknir í fjölda vísindagreina. Leið-
angurinn sem við erum að fara í
í haust verður til dæmis tvískiptur.
Annars vegar rannsóknir á Dronn-
ing Maud-landi, meðal annars
rannsóknir á íshellunni og sam-
spili ákomu og framskriðs íssins.
Hins vegar mun hluti leiðangurs-
manna stunda rannsóknir á hafínu
og fara í mánaðarlanga siglingu
með ísröndinni, safna sjávarsýn-
um, svifí og fleira. Það verður
bæði rannsakað efnainnihald sjáv-
arins og lífríkið. Það hafa einnig
farið með okkur fuglafræðingar
sem til dæmis rannsaka farleiðir
fugla og mörgæsir."
- Hvernig kanntu við
þig á Suðurskáutsland-
inu?
„Það heillar mig á
sérstakan hátt. Ég kann
hvorki við kulda, rok
eða rigningu. Samt kann ég vel
við mig á Suðurskautslandinu, þar
sem þessi veðurfyrirbæri eru al-
geng. Ég held að það sé auðnin
og landrýmið sem heillar mig.
Maður er ákaflega lítill þama.“
- Hefur þú lent í ævintýrum?
„Mér er minnisstætt atvik frá
1992, þegar mér varð mjög vel ljóst
hvað maður er lítill gagnvart nátt-
úrunni. Ég var á litlu og gömlu
chíleönsku skipi sem steytti á skeri
í vondu veðri. Það kom stórt gat
► ANDERS Modig er fæddur
1962 og sænskur að ætt. Hann
stundaði nám við Gautaborgar-
háskóla og Stokkhólmsháskóla,
en þaðan lauk hann Ph.D. prófi
í hegðunar- og umhverfísfræði
(behavioral ecology). Anders
Modig hefur unnið að rannsókn-
um á sjávarspendýrum á Suður-
skautslandinu og dvaldist í eitt
ár í Suður-Georgíu við rannsókn-
ir. Kona hans, Helen Modig, er
líffræðingur. Hún bjó hér á landi
í fjögur ár og talar íslensku reip-
rennandi.
á byrðinginn, en sem betur fer var
vatnstankur fyrir innan og það
bjargaði því að við sukkum ekki.
Það var langt að leita eftir aðstoð.
Chíleanskt herskip var á leiðinni
til okkar og það hafði kafara um
borð og þeir gátu gert við skipið
til bráðabirgða."
- Hvernig er að stýra þriggja
mánaða leiðöngrum á fjarlægar
slóðir. Slettist aldrei upp á vinskap-
inn?
„Yfírleitt gengur þetta mjög vel
og góður andi í hópnum. Ég held
að flestir sem veljast í svona ferð-
ir séu einstaklingar sem láta sér
lynda við aðra. Auðvitað kemur
það fyrir að fólk kemur með sem
rekst illa í hópi. Sumir breytast
þegar á hólminn er komið og menn
fínna hvað þeir eru langt að heim-
an. Við getum raunar hringt heim
um gervihnattasíma, en símtöl eru
dýr, 10 krónur hver sekúnda, svo
það er lítið notað.“
- Hvernig er samstarf Norður-
landanna á Suðurskautslandinu?
„Svíar, Finnar og Norðmenn
hafa allir stundað rannsóknir um
árabil á Suðurskautslandinu og
eiga þar rannsóknarstöðvar. Rann-
sóknir þarna eru ákaflega dýrar,
ekki síst flutningamir, og því fóru
löndin út í samstarf. Löndin þrjú
skiptast á um að annast flutninga
rannsóknarleiðangra allra land-
anna til Suðurskautslandsins. í ár
eru það Svíar sem annast flutning-
inn. Sum árin em sendir viðamikl-
ir leiðangrar frá tilteknu landi og
önnur ár sendir það land
einungis menn til að við-
halda rannsóknarstöðv-
um sínum. Það er ákaf-
lega hagkvæmt að geta
átt kost á ferð af þessu
tagi, þótt ekki sé um
viðamikinn leiðangur að ræða.“
- En hvað um vísindalega sam-
vinnu landanna?
„Hún fer eftir einstökum verk-
efnum. Það er samstarf um sum
þeirra, þannig að vísindamenn frá
hinum ýmsu löndum veljast sam-
an.“
- Taka margar þjóðir þátt í leið-
angrinum í haust?
„Auk okkar Svía verða með í
för Norðmenn, Finnar, Hollending-
ar og íslendingar.“
Kann illa við
kulda, rok og
rigningu