Morgunblaðið - 20.11.1997, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1997 11
FRÉTTIR
Fjórar úrsagnir úr Kvennalistanum
Stofnendur hætta
í samtökunum
TVÆR af frumkvöðlum Kvennalist-
ans, þær Anna Ólafsdóttir Bjöms-
son, fyrrverandi þingkona, og María
Jóhanna Lámsdóttir, sem skipaði
flórða sæti á lista samtakanna í
Reykjavík í síðustu alþingiskosning-
um, sögðu sig úr Kvennalistanum í
gær.
Samtals hafa fjórar konur gengið
úr Kvennalistanum frá því að lands-
fundur samtakanna samþykkti að
ganga til samfylkingarviðræðna við
A-flokkana. Önnur þeirra sem yfir-
gáfu Kvennalistann á mánudag var
Sigríður Lillý Baldursdóttir, formað-
ur Kvenréttindafélags íslands. Að
sögn Áslaugar Thorlacius, fram-
kvæmdastýru Kvennalistans, hafa á
sama tíma fimm konur gengið til
liðs við hann.
Búast má við fleiri úrsögnum
í fréttatilkynningu sem María
Jóhanna Lárusdóttir sendi íjolmiðl-
um segir að hún treysti sér ekki leng-
ur til að vera máisvari samtakanna.
„Sú sérstaða Kvennalistakvenna að
geta gengið léttstígar um póiitísk
landsvæði án þess að lokast inn í
björgum staðnaðra kerfa er horfin
og Kvennalistinn hefur gengið til
liðs við þau öfi sem við gerðumst
andófsafl við fyrir um það bil fimm-
tán árum. Hugsjónir Kvennalistans,
vinnubrögð og markmið verða hins
vegar ekki færð inn í hefbundið
flokkakerfi og því er það trú mín
að það verði nafnið tómt sem kon-
urnar taka upp úr farangrinum þeg-
ar þær koma til viðræðna við félags-
hyggjuflokkana."
Fjórtán konur stóðu að baki
ávarpi til landsfundarfulltrúa þar
sem því var hafnað að Kvennalistinn
sem heild tæki þátt í samfylkingar-
viðræðunum. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins hafa þessar konur
ræðst við síðustu daga og íhugað
framhaldið. í ofannefndu ávarpi voru
viðraðar hugmyndir um að „kalla
saman konur úr ýmsum áttum,
byggja upp öflugt kvennanet og
finna nýjan farveg fyrir samtöðu
kvenna."
Anna Ólafsdóttir Björnsson vildi
ekkert segja um það hvað konurnar
ijórtán myndu aðhafast næst, en
sagði þó að hún væri langt í frá
hætt í kvennabaráttu.
Elín G. Ólafsdóttir sem var í sama
hópi á landsfundinum segir að búast
megi við fleiri úrsögnum á næstu
dögum. Hún segir það líklega tíma-
spursmál hvenær hún yfirgefi sam-
tökin sjálf.
Kristín Halldórsdóttir, þingkona
Kvennalistans, Guðrún Agnarsdóttir
og fjórir aðrir landsfundarfulltrúar
sátu hjá við atkvæðagreiðslu um
samfylkingarviðræður og hörmuðu
að til atkvæðagreiðslu hefði þurft
að koma. Kristín segist þó ekki sjá
neina ástæðu til að segja sig úr
Kvennalistanum og ætlar að sitja
sem fulltrúi hans á þingi fram til
loka kjörtímabilsins.
Morgunblaðið/Ásdís
V arð ekki
háltá
svellinu
ÞÓTT víðast hvar á Suðurlandi
hafi tíðin verið ljúf og frost lít-
ið látið á sér kræla hefur á
stöku stað raátt stunda skauta-
hlaup. Það gerðu þær Dröfn
Hilmarsdóttir og Bryndís Jóns-
dóttir á Selfossi að minnsta
kosti á dögunum og varð þeim
ekki hált á svellinu.
Samgöngriráðuneyt-
ið opnar heimasíðu
SAMGÖNGURÁÐUNEYTIÐ
hefur opnað heimasíðu á alnetinu
og er þar að finna ýmsar upplýs-
ingar um ráðuneytið.
Á heimasíðunni eru m.a. upp-
lýsingar um starfsemi ráðuneyt-
isins og hlutverk og stofnanir sem
undir það heyra. Einnig er þar
skrá yfir starfsmenn ráðuneytis-
ins, vinnusíma þeirra og netföng.
Nú hafa átta ráðuneyti opnað
heimasíðu á alnetinu, forsætis-
ráðuneytið, fjármálaráðuneytið,
Hagstofan, menntamálaráðu-
neytið, samgönguráðuneytið,
sjávarútvegsráðuneytið, um-
hverfisráðuneytið og utanríkis-
ráðuneytið.
Slóðir ráðuneytanna er að
finna á heimasíðu Stjórnarráðs
íslands, en slóðin þangað er
http://www.stjr.is.
Heildsöluverð Landsvirkjunar á rafmagni til almenningsveitna hækkar um 1,7% um næstu áramót
5% hækkun á níu
mánaða tímabili
Gjaldskrá Landsvirkjunar hefur hækkað um 17% frá árínu
1993 að meðtalinni boðaðri 1,7% hækkun á heildsöluverði raf-
magns til almenningsveitna um áramótin. Hjálmar Jónsson
og Omar Friðriksson kynntu sér málið.
STJÓRN Landsvirkjunar hefur
ákveðið að hækka heildsöluverð á
rafmagni til almenningsveitna um
1,7% frá næstu áramótum og kem-
ur þessi hækkun til viðbótar 3,2%
hækkun á rafmagni 1. apríl síðast-
liðinn. Verð á heildsölurafmagni frá
Landsvirkjun til almenningsveitna
hefur þannig hækkað um nærfellt
5% á níu mánaða tímabili og má
áætla að það skapi fyrirtækinu um
300 milljónir króna í auknar tekjur
á ársgrundvelli.
Þorsteinn Hilmarsson, upplýs-
ingafulltrúi Landsvirkjunar, segir
að með hækkuninni nú sé verið að
mæta auknum kostnaði við rekstur
fyrirtækisins vegna verðlagshækk-
ana á þessu ári. Það sé í samræmi
við stefnumörkun eigenda fyrirtæk-
isins sem komi fram í endurskoðuð-
um sameignarsamningi sem gerður
hafi verið um síðustu áramót. Þar
sé sú stefna mótuð að halda
óbreyttu raunverði á rafmagni fram
til aldamóta og síðan lækka það
um 2-3% árlega að raunvirði á
árabilinu 2001-2010.
Þorsteinn segir að raunverðið sé
miðað við breytingar á byggingar-
vísitölu sem endurspegli rekstrar-
kostnað Landsvirkjunar. Hann seg-
ir að engin raunverðshækkun hafi
orðið á rafmagni frá Landsvirkjun
á undanförnum árum. Eingöngu
hafi verið brugðist við auknum til-
kostnaði vegna verðlagsbreytinga.
Hækkun byggingarvísitölu endur-
spegli betur tilkostnað fyrirtækisins
en til dæmis hækkun vísitölu
neysluverðs.
Arðgjöf 5-6%
Eigendur Landsvirkjunar eru rík-
ið, Reykjavíkurborg og Akureyrar-
bær. Samkvæmt sameignarsamn-
ingnum sem endurskoðaður var í
fyrrahaust settu eigendurnir fyrir-
tækinu markmið um arðgjöf sem
að jafnaði skyldi nema 5-6% af
eigin fé á ári, en það nam tæpum
28 milljörðum króna um síðustu
áramót. Þá höfðu framlög eigenda
til Landsvirkjunar verið endurmetin
sem 14 milljarðar króna og miðast
útreikningur arðs við þann stofn.
Hluti útgreidds arðs á hveijum tíma
skal vera frá 25% og upp í 60%
eftir skuldastöðu Landsvirkjunar á
hveijum tíma. Við sama tækifæri
mótuðu eigendurnir einnig þá
stefnu að gjaldskrárverð Lands-
virkjunar haldist óbreytt að raun-
gildi til ársins 2000 en lækki síðan
árlega um 2-3% frá 2001 til 2010.
Vísitala byggingarkostnaðar hef-
ur hækkað talsvert meira en vísi-
tala neysluverðs undanfarin miss-
eri, bæði vegna þeirra launahækk-
ana sem hafa orðið, en laun vega
þungt í vísitölu byggingarkostnaðar
og eins vegna þess að breytt var
reglum um endurgreiðslu virðis-
aukaskatts vegna vinnu á bygging-
arstað. Þorsteinn sagði að þar sem
sú breyting hefði engin áhrif á af-
komu Landsvirkjunar hefði ekki
verið tekið tillit til þeirrar hækkun-
ar á vísitölunni við verðlagsákvarð-
anir fyrirtækisins.
Vísitala byggingarkostnaðar hef-
ur hækkað um 3,8% síðastliðið ár,
þ.e. frá nóvember í fýrra til jafn-
lengdar í ár, og um 19,3% sé litið
yfir síðustu fimm ár. Til saman-
burðar hefur vísitala neysluverðs
hækkað um 1,7% síðasta árið og
um 12,6% sé litið fimm ár aftur í
tímann. Ef eingöngu er litið á raf-
magnslið vísitölunnar, þ.e. hvað
rafmagn til lýsingar og húshitunar
frá almenningsveitum hefur hækk-
að að meðaltali hjá vísitölufjölskyld-
unni, kemur fram að rafmagnið
hefur hækkað um 2,7% síðastliðið
ár og um 8,6% síðustu fimm árin.
3% hækkun í fyrra
Gjaldskrá Landsvirkjunar hækk-
aði einnig á síðasta ári eða um 3%
1. apríl 1996 og hafði þá ekki hækk-
að tvö árin þar á undan frá árinu
1994. Frá árinu 1993 hefur gjald-
skráin hækkað um 17% að meðtal-
inni hækkuninni um áramótin. Á
sama tíma eða frá meðalverðlagi
ársins 1993 hefur vísitala bygging-
arkostnaðar hækkað um 17,8%.
Eftir hækkunina nú verður með-
alverð á forgangsorku frá Lands-
virkjun 3,13 kr. fyrir kílówattstund-
ina. Samsvarandi verð á árinu 1996
var 3,03 kr. og á árinu 1995 2,94
kr. kílówattstundin. Meðalverð for-
gangsorku og ótryggðs rafmagns
verður 2,71 kr. fyrir kílówattstund-
ina frá áramótum.
Sala Landsvirkjunar á raforku
til almenningsveitna nam tæpum
5,3 milljörðum króna á síðasta ári
og sala til stóriðju rúmum 2,4 millj-
örðum króna. Sérstakir samningar
gilda um rafmagnssölu til stóriðju,
þar sem meðal annars er miðað við
markaðsverð framleiðslu fyrirtækj-
anna og afkomu. Samanlagðar tekj-
ur fyrirtækisins á síðasta ári námu
rúmum 7,3 milljörðum króna og var
hagnaðurinn í fyrra, sem var besta
rekstrarár í sögu fyrirtækisins,
1.740 milljónir króna. Hins vegar
var tap á fyrirtækinu á árinu 1995
upp á 628 milljónir og á árinu 1994
var tapið enn meira eða 1.490 millj-
ónir króna.
RARIK mun hækka
Samkvæmt ársskýrslu Lands-
virkjunar i fyrra má einkum rekja
hagnað ársins til lágra raunvaxta
vegna hagstæðrar gengisþróunar.
Þannig nam hreinn fjármagns-
kostnaður á árinu 640 milljónum
króna samanborið við 3 milljarða
króna árið áður. Þá eru afskriftir
langstærsti kostnaðarliðurinn þeg-
ar litið er á rekstrarkostnað fyrir-
tækisins og námu rúmum 3,1 millj-
arði króna hvort árið 1995 og 1996.
Stjórn Rafmagnsveitna ríkisins
ræddi gjaldskrárhækkunina á fundi
sínum á þriðjudaginn. Kristján
Jónsson, forstjóri RARIK, segist
reikna með að RARIK muni hækka
gjaldskrá sína um sama hlutfall um
næstu áramót. Raforkuverð not-
enda á landsbyggðinni muni því
hækka á næsta ári. Verður iðnaðar-
ráðherra sent erindi um það efni
innan skamms.
Rafmagnsveita Reykjavíkur hef-
ur samþykkt að taka hækkunina á
gjaldskrá Landsvirkjunar á sig í
stað þess að láta hana fara út í
verðlagið, að sögn Alfreðs Þor-
steinssonar, formanns stjórnar
Veitustofnana Reykjavíkurborgar.
Jafnframt mun Rafmagnsveita
Reykjavíkur standa við fyrirheit sitt
um 2% lækkun raforkuverðs í borg-
inni um næstu áramót, að hans
sögn. Alfreð sagði að hækka hefði
þurft gjaldskrá Rafmagnsveitunnar
um 1% til að mæta gjaldskrárhækk-
un Landsvirkjunar og kostnaðar-
auki Rafmagnsveitunnar af því að
taka hækkunina á sig sé um 40
milljónir kr. Kristján Jónsson segir
að á síðustu fimm árum hafi gjald-
skrá Landsvirkjunar hækkað um
17% í samræmi við hækkun bygg-
ingarvísitölu en gjaidskrá RARIK
hafi á sama tíma hækkað um 9,5%.
„Nú er komið að því að við verðum
að hækka lítillega. Afleidd hækkun
af gjaldskrárhækkun Landsvirkjun-
ar er um 1%, þannig að sú hækkun
sem við ákveðum vegna annarra
verðlagshækkana er um 0,7%,“
sagði hann.
BISKUP ÍSLANDS
Biskupsstofa
Laugavegi 31
nefur fengið nýtt símanúmer
5351500