Morgunblaðið - 20.11.1997, Side 6
6 FIMMTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
--------------------------------------------------------------------- I
Samræmd könnunarpróf í stærðfræði og fslensku í 4. og 7. bekk grunnskóla j
Bestur árang-
ur í Reykjavík
Nemendur í Reykjavík náðu bestum
áranffri í samræmdum könnunarprófum í
4. bekk grunnskóla í íslensku og stærð-
fræði. Bestum árangri í stærðfræði í 7.
bekk náðu nemendur í Reykjavík en í ís-
lensku náðu nemendur í Reykjavík, ná-
grenni Reykjavíkur og á Norðurlandi
eystra bestum árangri. Ómar Friðriksson
kynnti sér fyrstu niðurstöður.
RANNSÓKNASTOFNUN uppeld-
is- og menntamála hefur gefið út
fyrstu niðurstöður úr samræmdum
könnunarprófum í stærðfræði og ís-
lensku sem haldin voru fyrir nem-
endur í 4. og 7. bekk grunnskóla á
öllu landinu dagana 14. og 15. októ-
ber. Rúmlega 4.300 nemendur
þreyttu prófin í 4. bekk og tæplega
3.700 í 7. bekk.
Markmiðið með samræmdu
könnunarprófunum er einkum að
meta að hvaða marki nemendur
hafa náð grundvallarkunnáttu og
færni sem frekara nám byggist á og
að vera til leiðbeiningar um náms-
stöðu þeirra. í greinargerð Rann-
sóknastofnunar uppeldis- og
menntamála með niðurstöðunum er
bent á að könnunarprófin eru ekki
yfirlitspróf úr öllum námsþáttum
sem teknir eru fyrir í íslensku og
stærðfræði.
„Valdir hafa verið ákveðnir náms-
þættir innan þessara greina til að
álykta um kunnáttu nemenda í
þeim. Val námsþáttanna gefur ekki
til kynna að þeir séu mikilvægari en
þeir námsþættir sem ekki eru með
að þessu sinni.
Auk heildareinkunnar fá nemend-
ur einkunn í hverjum námsþætti.
Heildareinkunn er gefin í heilum og
hálfum tölum á kvarðanum 1-10 og
byggist á vegnu meðaltali náms-
þátta. Einkunnir námsþátta eru
gefnar í heilum tölum á kvarðanum
1-10 og byggjast á hlutfalli réttra
svara. Auk hefðbundinna einkunna
er fengin safntíðni fyrir heildarein-
kunn og hvem námsþátt. Safntíðni
segir til um hversu hátt hlutfall
nemenda, sem tóku prófið, er með
ákveðna einkunn og lægri. Fái nem-
andi t.d. safntíðnina 55 þýðir það að
55% nemenda sem tóku prófið, vom
með jafnháa og lægri einkunn," seg-
ir í greinargerð Rannsóknarstofn-
unar uppeldis- og menntamála.
5,3 hæsta meðaleinkunn
í stærðfræði en lægsta 4,4
Þegar niðurstöður prófanna era
bornar saman milli landshluta kem-
ur í ljós að bestum árangri bæði í ís-
lensku og stærðfræði í 4. bekk náðu
nemendur í Reykjavík. Er meðal-
einkunn þeirra 5,3 í stærðfræði og
5,2 í íslensku. Hafa ber í huga að í
samanburði milli landshluta og
kynja eru notaðar svokallaðar
normaldreifðar einkunnir. Hæsta
mögulega einkunn í þeim einkunna-
stiga er 9 og lægsta er 1. Meðalein-
kunn er 5. Þessi kvarði sýnir út-
komu nemenda miðað við aðra sem
tóku prófið. Næstbestum árangri í
íslensku í 4. bekk náðu nemendur á
Norðurlandi eystra en í stærðfræði
náðu nemendur á Norðurlandi
eystra og í nágrenni Reykjavíkur
næstbestum árangri.
Bestum árangri í stærðfræði í 7.
bekk náðu nemendur í Reykjavík,
og er meðaleinkunn þeirra 5,3 en í
íslensku náðu nemendur í Reykja-
vík, nágrenni Reykjavíkur og á
Norðurlandi eystra bestum árangri,
með meðaleinkunnina 5,2.
Lægsta meðaleinkunn í stærð-
fræði var á Austurlandi, bæði í 4. og
7. bekk þar sem meðaleinkunn nem-
enda var 4,4 í báðum aldurshópum.
I sambærilegu prófi á síðasta ári
var meðaleinkunn grunnskólabama
á Austurlandi í stærðfræði nokkuð
hærri en nú eða 4,7.
Lægsta meðaleinkunn í íslensku
nú var á Suðurnesjum bæði í 4. og
7. bekk, eða 4,5 í 4. bekk og 4,2 í 7.
bekk. Á síðasta ári vom nemendur í
7. bekk á Suðumesjum einnig með
lægstu meðaleinkunn í íslensku
samanborið við aðra landshluta.
ÍRwiiTiMíri^íTpírM 11 fe.tensíkiu 'sygj íí 4, M|jt H©®'® 'ð® 'VWlí
Einkunn í sler ska i
F iaðac eftii1 heilc Jarei ikunr íum 1997
r1 197 :
5,2 <Z / ó v£/
J r \ • .
9 a !
> 4 K W Tl T
4,y 4,8 ? f w ! á y
\ i * V ><
4,7 4,6 - M 996 á y— f < J
y
Æ w—
S y 1
4,3
4,2 i < Q i 1 5, S \ i *E 1 0 1 V C 3 i 1 5 g l> - = 3> *C = 1 X 5 S 3 b 5 c/ 3 i X í -c n ? i í 3 O >9 — 5 t 5 5 1 2 1 3 « i E - - 3 *c 3 3 C/ c a=; h; -i ! ” 1 ! 5 s a 1 c w ■« 3 3 5> 3 5
íK'öíTiiriíun^ínpíröí íí nsíIfBmsíkna ö'g íí 1, feBÍkk HBl w tWl
Einkunn í sler ska . ...a:
laðad efti heil dar- y
19£ >7-1 inku nnun 199 7 c
5,2 <L 5 G É
0,1 f y
.4 vv W
4,y V /. y n y
4,8 199 B-' J M M t r
1 w
K
4,0
4,4
4,3
-C N Reykjavík Nágr. Reykjav. KlnrAurl m/c - 1 5 S 7 § 5 : 2 *E i i "CJ 'C 3 C C - to "5 3 5 c/ j 3 -b 5 ‘í s 3 O 5 á : 73 « i ! 5 ? ' ■g § 3 “ Æ <o c — -h= 3 5 g> 5 a | 3 « -Q 5 J
Einkunn c Jtærðfr; sði :
iaðað efti heil Jarei nkun lum 997
5,3 < %
W ^ jrl 996 ...
vi W /.
0,1 \ y g L nW. ..á
y ’m y
4,y 7
4,o / v V,
4,7 199 7-* r v y—
4,b 7 w J (7 i
4,5
4,4 . V 9—
4,3 .
£ < < Q <1 s, 3 K ð : Q c ‘0 2 ? 1 = t -• = 3> *C = 1 <0 T ■Í3 C </> ij > T: o> r ■s 3 “5 3 T: f I 2 c 3 E \ 1 2 ° 0 -b S 3 I 3 -í 3 - = *c í s 1 } 2 } < 3 3 8 " : 15 3 3 3 f c - - V 5 i 3 ^ 3 C 5 J - V = C 2 S *> X 5> 5 3
Nóbelsverðlaunahafí í stjórn fslenskrar erfðagreiningar
Starfsmönnum fjölgaði úr i
20 í 90 á fyrsta starfsári 1
BRESKI nóbelsverðlaunahafínn í
læknisfræði frá árinu 1982, Sir
John Vane, hefur gengið til liðs við
Islenska erfðagreiningu og tekið
sæti í stjóm hennar. Ár er nú liðið
frá því fyrirtækið hóf starfsemi og
kveðst Kári Stefánsson, forstjóri,
vonast til að á næstunni verði
gengið frá samningi við erlent
lyfjafyrirtæki er tryggi fjármagn
til verkefna næstu 5 til 10 árin.
Þegar íslensk erfðagreining tók
til starfa 22. nóvember á síðasta ári
vom starfsmenn 20 en þeir em nú
90. Kári Stefánsson segir að meðal
nýrra starfsmanna sé fjöldi há-
menntaðra íslenskra sérfræðinga
sem hafi flust til landsins frá
Bandaríkjunum, Bretlandi og
Norðurlöndum. Hann segir árang-
ur rannsókna fyrirtækisins góðan
og það sé m.a. að þakka góðri sam-
vinnu við lækna vegna rannsókna á
einum 30 sjúkdómum, hæfu starfs-
fólki og því að íslendingar séu
erfðafræðilega einsleit þjóð. Kári
segir vísindamenn íslenskrar
erfðagreiningar hafa staðsett
erfðavísa fyrir MS sjúkdóm og
psoriasis og að náðst hafi mikill ár-
angur í vinnu við meðgöngueitrun,
gamabólgu og sykursýki.
íslensk erfðagreining hefur náð
samningum við nokkur erlend
lyfjafyrirtæki um samvinnu við leit
að erfðavísum með stökkbreyting-
ar sem valda algengum sjúkdóm-
um. Vonast forsvarsmenn fyrir-
tækisins til að geta lokið innan
nokkurra vikna viðræðum við er-
lent lyfjafyrirtæki, samningi sem
tryggt gæti fjárhagsgmndvöll fyr-
irtækisins næstu fimm til 10 árin.
Kári segir mikla umfjöllun í er-
lendum fjölmiðlum auðvelda samn-
inga við mögulega kaupendur
verkefna. Þeir eru helst innan
lyfjaiðnaðarins og segir Kári að
fyrir hvert lyf sem fari á markað
séu þróuð og prófuð að minnsta
kosti 10 til 20 önnur sem mistakist.
Reynsla af lyíjagerð
Sir John Vane, sem fékk nóbels-
verðlaun í læknisfræði árið 1982
fyrir framlag til rannsókna á
prostaglandínum og fyrir að upp-
götva verkun aspiríns, stundaði
rannsóknir við Oxford og Yale há-
skóla og er meðlimur bresku vís-
indaakademíunnar. Kári Stefáns-
son segir mikinn feng að því að fá
hann til liðs við íslenska erfða-
greiningu ekki síst vegna reynslu
hans af lyfjagerð og samskiptum
við lyfjaiðnaðinn. Hann er sjötugur
og rekur í dag eigin rannsókna-
stofu í London.
Á blaðamannafundi í gær, þar
sem Kári Stefánsson greindi frá
helstu þáttum í starfi íslenskrar
erfðagreiningar, gerði hann frið-
helgi einkalífsins að
umtalsefni og sagði
fyrirtækið í farar-
broddi hvað snerti
virðingu þess vegna
þeirra sem tækju
þátt í rannsóknum.
Hann sagði samstarf
við íslensku þjóðina
skipta miklu máli
enda gæti hún lagt til
mikilvæg lífsýni.
Upplýsingar sem
talist geta viðkvæm-
ar við rannsóknir
segir Kári vera
tengslin milli kenni-
tölu og sjúkdóms-
greiningar þátttakenda. Ferlið inn-
an fyrirtækisins miðist við það að
enginn þeirra sem höndli sýni geti
nokkra sinni vitað frá hvaða ein-
staklingi sýnið komi né að þeir hafi
minnstu hugmynd um hverjir taki
þátt í rannsóknum.
Vinna sem tengist einstaklingum
beint er val sjúklinga í rannsókn,
innköllun og taka sýna og fer hún
fram á vegum lækna sem vinna
með íslenskri erfðagreiningu í
hverri rannsókn. Síðan er ferlið á
þann veg að sýni era merkt með
strikamerki og það merki tengt
kennitölu á sérstöku blaði. Strika-
merkið og kennitalan era lesin inn í
tölvu undir eftirliti fulltrúa tölvu-
nefndar og hver kennitala fær
þannig dulkóða sem tengist strika-
merkinu við vinnslu sýnanna. Lyk-
ill að dulkóðanum er læstur inni í
skáp hjá tölvunefnd og hefur eftir-
litsfulltrúi hennar einn aðgang að
honum. Segir Kári nú unnið að því
að gera þetta kerfi enn öraggara í
samvinnu við Tölvunefnd.