Morgunblaðið - 20.11.1997, Blaðsíða 22
22 FIMMTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
Framtíðarsýn fiskútflutningsfyrirtækja lofar góðu
Alþjóðavæðing íslenskra
fyrirtækja er á fleygiferð
AF tíu kvótahæstu fyrirtækjum
landsins eru fimm þeirra komin
að meira eða minna leyti í verk-
efni og samstarf erlendis. „Fyrir-
tækin Samherji, Þormóður
rammi-Sæberg, Útgerðarfélag
Akureyringa, Grandi og Síldar-
vinnslan, eru komin á kaf í alþjóða-
væðingu og flest þau sjávarútvegs-
fyrirtæki, sem tengjast okkur, hafa
gert það á einhvern hátt með okk-
ur eða við með þeim, og er ég
sannfærður um að þetta er aðeins
byijunin á frekari þróun í þessa
átt. Þetta er á fleygiferð og von-
andi verður mikill vöxtur í þessu
áfram,“ sagði Friðrik Pálsson, for-
stjóri Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna, á hádegisverðarfundi
ÍMARK, Félags íslensks markaðs-
fólks, í gær.
í máli Friðriks kom fram að
mikill áhugi erlendra aðila væri á
samstarfi við íslendinga og mörg
fyrirtæki væru í skoðun bæði hjá
SH og öðrum. „Ég vil ieggja
áherslu á að mikilvægt er að huga
að hvetju verkefni fyrir sig. Langt
er síðan íslendingar fóru af stað,
en því miður fóru mörg verkefni
illa. Það skiptir því gífurlegu máli
að fara varlega í hlutina því það
er enginn vandi að misstíga sig í
þessum efnum.“
Hörð samkeppni
Friðrik sagði að kjúklingaiðnað-
urinn í heild sinni væri stærsti
keppinautur sjávarútvegsins og í
samkeppninni ættu íslenskir út-
flytjendur gjaman í samkeppni við
stórar alþjóðakeðjur. Sölusamtök á
borð við SH væru þar með lítil.
Við erum lítil á alþjóða mæli-
kvarða, en nógu stór til að standa
undir væntingum margra kaup-
enda. „Við erum fyrst og fremst
að selja gæði, áreiðanleika, fjöl-
breytni og stöðugleika. Um það
bil 60% af afurðum bolfiskvinnslu
okkar húsa er svoköliuð neytenda-
vara, þ.e.a.s. vara sem endar ann-
aðhvort beint á pönnu veitingahúsa
eða heimila. Margir keppinautar
okkar á markaðnum selja mat-
væli, en huga of lítið að gæðum,
áreiðanleika, fjölbreytni og stöðug-
leika. Oftast vinna þeir líka á lægra
verði en við, með minni tilkostnaði
og skynjum við umhverfið þannig
að þeir hjálpa okkur ekki við að
halda uppi góðu markaðsstarfi."
Tækifæri alls staðar
Að mati Friðriks liggja ný tæki-
færi allt í kringum okkur í heimi,
sem er stöðugt að minnka í mark-
aðslegu tilliti. Um framtíðarhorfur
sagði hann að búast mætti við
auknum kröfum í umhverfismálum
þar sem nýir tímar væru að fara
í hönd: færra fólk í heimili, vax-
andi áhersla á svokallaðar þæg-
indavörur, tilhneiging til heilbrigð-
ara lífemis og aukin samþjöppun
neytenda svo eitthvað sé nefnt.
Ekki mætti svo gleyma þeirri bylt-
ingu, sem nú ætti sér stað í sam-
skiptatækni sem kæmi til með að
hafa gríðarleg áhrif á allt markaðs-
starf. Hann nefndi sem dæmi að
nú væri söluskrifstofa SH komin
í fjögurra stafa innanhúss símkerfi
SH í Reykjavík. Um væri að ræða
tilraun í samstarfí við Póst og síma,
en ef hún lofaði góðu, yrði farið
eins að með aðrar söluskrifstofur
víðs vegar um heim. Þetta kæmi
vissulega til með að stytta boðleið-
irnir.
Hnattrænn markaður
Jón Ásbergsson, framkvæmda-
stjóri Útflutningsráðs íslands,
sagðist ekki hafa trú á því að
heimurinn væri að verða of lítill
fyrir íslensk fisksölufyrirtæki. Aft-
ur á móti kallaði framtíðin á að
komast sem næst hinum endan-
lega neytanda. íslendingar ættu
nú orðið í fjölda erlendra fyrir-
tækja og kæmu nálægt rekstri um
50 erlendra togara. Að mati Jóns
er æskilegt að fisksölufyrirtækin
stækki til að eiga mótleik gegn
vaxandi samþjöppun fískkaup-
enda, hnattrænum markaði og til
að ná betri kostnaðamýtingu.
Mikil keppni ríkir í íslenskum
sjávarútvegi og físksölu, að sögn
Jóns, sem vitnaði í kennisetningar
hagfræðingsins Michael Porter,
sem heldur því m.a. fram að til
þess að ná árangri í alþjóða við-
skiptum, sé kröfuharður heima-
markaður og virk samkeppni
helstu forsendur. ísland félli undir
það. Við ættum hinsvegar enn
mörg ónýtt tækifæri, örugglega
mun fleiri en við gerðum okkur
grein fyrir. Við yrðum að líta á
veiðar, vinnslu, viðskipti, vélar og
vísindi í einu samhengi og mjólka
þessi fimm svið eins og kostur
væri. „Möguleikarnir felast m.a. í
því að þau markaðskerfi, sem fyr-
irtækin hafa komið upp, vekja
undrun og kannski öfund annarra.
Það eru ekki margir aðilar, sem
eiga jafn víðfeðm markaðskerfi og
við Islendingar," sagði Jón Ás-
bergsson.
56. Fiskiþing hefst í dag
FISKIÞING verður haldið í Reykja-
vík í dag, fimmtudag, og föstudag.
Það er í 56. sinn sem Fiskiþing er
haldið. Umhverfismál, fiskifræði og
stjórnun fískveiða verða helztu við-
fangsefni þingsins.
Fiskiþing verður haldið að Grand
Hótel við Sigtún og hefst það klukk-
an 13.15 með þingsetningu for-
manns Fiskifélags Islands, Einars
K. Guðfinnssonar. Að því loknu
flytja ávörp Bjami Grímsson fiski-
málastjóri og Þorsteinn Pálsson
sjávarútvegsráðherra. Að loknu
kaffihléi fjallar Gunnar Stefánsson,
tölfræðingur á Hafrannsóknastofn-
un, um fjölstofnarannsóknir og
áhrif þorsks á rækju og loðnu; Níels
Einarsson fjallar um umhverfissam-
tök, aðferðir þeirra og nýja áherzlur
og Baldvin Jónsson ræðir um sjáv-
arútveg á lífrænan máta. Fyrir-
spurnir verða að loknu hverju er-
indi.
Að loknum erindum verður
skýrsla fiskimálastjóra flutt og
lagðar fram til fyrri umræðu tillög-
ur og ályktanir fiskideilda og tillög-
ur frá þingfulltrúum og hagsmuna-
aðilum. Að því loknu hefjast nefnd-
arstörf og standa þau fram eftir
kvöldi og til hádegis á föstudag.
Klukkan 13.30 hefst síðari umræða
og afgreiðsla mála. Þinginu lýkur
svo með kosningu til stjómar Fiski-
félags íslands.
★ Við höfixm í 40 ár framleitt falleg
og vönduð rúm.
★ Við bjóðum vandaðar vörur
á verði fyrir alla.
★ Komið og sjáið úrvalið í verslun
okkar á Grensásvegi 3.
Grensásvegi 3, 108 Reykjavík, s. 5681144.
Morgunblaðið/Þorsteinn Kristjánsson
SÍLDIN veiðist nú aðeins í flottroll fyrir austan.
Smásfld við Eldey
FUNDIST hefur töluvert af síld við
Eldey og Eldeyjarboða en að sögn
Jakobs Jakobssonar, forstjóra Haf-
rannsóknastofnunar, er um að ræða
unga síld, 26-27 sm langa. Getur
hún komið inn í veiðina á næsta
ári. Var Árni Friðriksson við rann-
sóknir á þessu svæði og í gær var
hann við síldarleit í Jökuldjúpi.
Jakob sagði, að þeir leggðu mikla
áherslu á að kanna síldina við Suð-
vesturlandið, ekki síst vegna þess
hve illa hefði gengið fyrir austan.
Kvaðst hann ekki hafa nógu góða
skýringu á ástandinu þar en þegar
Bjami Sæmundsson hefði verið þar
fýrir skömmu, hefði yfirborðssjór-
inn verið mjög hlýr og síldin haldið
sig í kaldari djúpsjó. Hefðu menn
þá talað um, að vetrarástandið
Jakob sagði, að sjómenn töluðu
um, að minna væri nú af síldinni
fyrir austan en á síðustu árum en
hins vegar hefði fengist þar mjög
góð mæling fyrir ári, sem gaf til
kynna, að þar væri gömul síld og
stygg og töluvert af henni. Sagði
hann, að það væri hins vegar gott
að vita af því, að allmikið af síld
væri að vaxa upp suðvestanlands.
Árni Friðriksson verður við síld-
arleit við Vesturlandið í einn eða
tvo daga enn en mun síðan verða
með Bjarna Sæmundssyni við
loðnuleit. Bjarni var í gær á Horn-
banka en gat lítið verið að vegna
norðaustanhvassviðris á Græn-
landssundi.
Námskeið í
þurrkun fiskafurða
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins
heldur námskeið föstudaginn 21.
nóvember um þurrkun fískafurða.
Þetta er þriðja árið sem námskeiðið
er haldið en strax á því fyrsta var
augljóst að eftirspumin væri mikil.
Árlega höfum við því boðið upp á
tvö til þrjú námskeið þar sem farið
er yfír undirstöðuatriði þess að
þurrka saltfisk, harðfisk, skreið og
þorskhausa.
Námskeiðið er ætlað þeim sem
vinna við þurrkun fiskafurða og
þeim sem hafa áhuga á að hefja
slíku vinnslu. Meðal þess sem fjallað
er um em eðliseiginleikar lofts,
uppbygging þurrkbúnaðar, orku-
og massavægi, gæða- og örveru-
breytingar við þurrkun, hráefnisval
og geymsluþol.
Námskeiðið stendur yfir frá
klukkan 10:00-16:00 í Borgartúni
6. Þátttökugjald er 11.500, innifalið
í verði em veitingar á meðan á
námskeiðinu stendur auk góðra
námsgagna.
Nánari upplýsingar má fá á Int-
ernetinu, http://www.rfisk.is/ut-
gafa/namskeid/thurrkun.htm, og á
Rannsóknastofnun fiskiðanðarins.
Skipstjóra- og stýrimannafélagið
Flutningi Stýri-
mannaskólans hafnað
STJÓRN Skipstjóra- og stýri-
mannafélags íslands (SKSÍ) hefur
með samþykkt sinni hafnað flutn-
ingi Stýrimannaskólans i Reykjavík
og Vélskóla íslands úr Sjómanna-
skólanum að Höfðabakka 9 í
Reykjavík. Vegna þessarar hug-
myndar menntamálaráðherra,
Björns Bjarnasonar, samþykkti
fundur stjórnar SKSÍ eftirfarandi:
Stjórn SKSÍ hafnar, fyrir sitt
leyti, hugmynd menntamálaráð-
herrans þess efnis að flytja starf-
semi Stýrimannaskólans í Reykja-
vík og metur hana sem óraunhæfa
og metnaðarlausa og undrar að hún
skuli vera fram komin þar sem
• að óskir frá skólanum hafa ekki
verið settar fram um flutning skól-
anna í annað húsnæði,
• að hugmyndin að þessari tillögu
er ekki byggð á forsendum skól-
anna,
• að nýlega hefír verið samþykkt
deiliskipulag fyrir svæðið þar sem
Sjómannaskólanum er ætlaður
staður til frambúðar, jafnframt því
sem þar eru gerðar myndarlegar
áætlanir um frekari uppbyggingu '
skólanna, sem nægja muni þeim í
fyrirsjáanlegri framtíð. Rétt er að
hafa í huga að svæðið sem Sjó-
mannaskólanum var úthlutað í upp-
hafí hefur verið stórlega skert,
• að Sjómannaskólinn var byggður
vegna áralangrar baráttu stéttar-
samtaka sjómanna og gefinn sjó-
mannastéttinni sem aðsetur höfuð- I
menntastofnunar hennar. Stjórn- |
völdum er því óheimilt, siðferðis- i
lega, að ráðstafa þessari byggingu ’
til annarra nota án samþykkis sjó-
manna,
• að tilfinningabönd, sem gamlir
og nýir nemendur og starfsfólk
skólanna eru bundnir skólunum í
því umhverfí sem þeir hafa starfað
í, og sannað á merkum tímamótum
með gjöfum, sem ekki hæfa ann- ,
arri byggingu en Sjómannaskólan- I
um á Rauðarárholti, eru svo sterk |
að ekki er sæmandi að kasta rýrð j
á þau með svo fáránlegri ráðstöf-
un.“