Morgunblaðið - 18.12.1997, Blaðsíða 2

2 FIMMTUDAGUR 18. DESEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Jólaklippingin
HUNDURINN Sesar, sem er tveggja ára enskur
veiðihundur, fór í sína árlegu jólaklippingu í gær.
Snyrtur var á honum allur feldurinn með raf-
magnsklippum á sérstakri hundasnyrtistofu. Að
klippingu lokinni var Sesar settur í jólabaðið og
lét hann sér meðferðina vel líka. Og Sesar minnir
okkur á að nú fer hver að verða síðastur að fara
í jólaklippinguna.
Nýtt almannavarnasamstarf NATO
Reynslan af Sam-
verði hafði áhrif
EVRÓ-Atlantshafssamvinnuráðið,
sem er samstarfsvettvangur Atl-
antshafsbandalagsins (NATO) og
samstarfsríkja þess í Evrópu, sam-
þykkti í gær að stofna samráðsskrif-
stofu þessara ríkja um viðbrögð við
náttúruhamförum og að stofna um-
gjörð um sameiginlegar viðbragðs-
sveitir til að bregðast við náttúru-
hamförum. Halldór Ásgrímsson ut-
anríkisráðherra segir að reynsla
ríkja Friðarsamstarfs NATO af al-
mannaæfingunni Samverði ’97, sem
haldin var hér á landi síðastliðið
sumar, hafi átt sinn þátt í að þessi
ákvörðun var tekin.
Fundur NATO og samstarfsríkja
þess fór fram í Brussel í gær. Sam-
kvæmt samþykkt ráðsins á samráðs-
skrifstofan að meta hættu og þörf
á aðstoð ef náttúruhamfarir dynja
yfir. Hinar sameiginlegu viðbragðs-
sveitir, sem eiga að koma til aðstoð-
ar, verða ekki fastaherlið, heldur til-
nefna ríkin hersveitir, sem koma
saman eftir því sem þörf krefur í
hverju tilviki fyrir sig.
„Eg tel að þetta sé mjög merkileg
samþykkt og að hún marki tímamót
í sögu bandalagsins," segir Halldór
Ásgrímsson. „Sú æfíng, sem haldin
var hér í sumar, var sú fyrsta sinnar
tegundar og vakti mikla athygli og
ánægju samstarfsríkjanna. Það er
enginn vafi á að meðal annars það
hefur haft áhrif á þessa ákvörðun."
íslendingar á heimavelli
Aðspurður hvernig þátttöku ís-
lands í þessu nýja samstarfi verði
háttað, segir Halldór að íslendingar
muni reyna sitt bezta til að taka
þátt í því. „Þarna erum við á heima-
velli og getum lagt eitthvað af mörk-
um,“ segir hann. „Við stefnum að
því að hafa hér aðra almannavarna-
æfingu innan ekki alltof langs tíma
og erum að undirbúa hana. Ég er
þeirrar skoðunar að íslendingar eigi
að taka þátt í þessu, ekki sízt vegna
þess að skipulag almannavarna hér
vakti mikla athygli ríkja Friðarsam-
starfsins. Það er einsdæmi meðal
þessara ríkja hversu mikið af sjálf-
boðaliðum er hér við störf ef náttúru-
hamfarir verða.“
17 ára piltur dæmd-
ur fyrir 32 afbrot
| '• J||x
_ Elías Finnbogi Sigurlaug
Ólafsson Jakobsson S veinbj örnsdóttir
Mælt með Elíasi Ólafssyni sem
prófessor í taugasjúkdómafræði
Valinn í þríðju
atkvæðagreiðslu
DEILDARFUNDUR læknadeildar
Háskóla íslands mælti í gær með
Elíasi Ólafssyni í starf prófessors í
taugasjúkdómafræði. Hann verður
jafnframt yfirlæknir taugalækn-
ingadeildar Landspítalans. Kosið var
á milli þriggja umsækjenda um
starfíð, Elíasar, dr. Finnboga Jak-
obssonar og Sigurlaugar Svein-
bjömsdóttur og þurfti þijár at-
kvæðagreiðslur og tvo deildarfundi
til að fá niðurstöðu.
Fimm læknar sóttu um stöðuna
en niðurstaða dómnefndar var að
aðeins þrír væru hæfír til að gegna
stöðunni og af þeim væri Elías hæf-
astur. Hart var deilt um þá nið-
urstöðu á deildarfundi 12. nóvember
síðastliðinn, meðal annars um hver
væri hæfastur, hugsanlegan form-
galla á störfum matsnefndar og að
gild rök skorti fyrir neikvæðum
hæfnisdómi yfír dr. Martin
Grabowski og dr. Páli Ingvarssyni
meðal annars vegna þess að bæði
Elías og Sigurlaug eiga eftir að ljúka
doktorsprófí.
Borin var fram tillaga á fundinum
í nóvember um nýtt mat á umsækj-
endum en í ljós kom að deildarfund-
ur hafði ekki vald til að krefjast
þess. Hann varð að ganga til at-
kvæða á grundvelli niðurstöðu mats-
nefndar og vegna þess að rektor
Háskólans hafði ekki gert athuga-
semd við það. Ráðstöfun starfsins
var svo frestað til næsta fundar sam-
kvæmt ósk deildarfulltrúa.
Einar Stefánsson, deildarforseti
læknadeildar, segir að á fundinum
í gær hafí fyrst verið kosið á milli
Elíasar, Finnboga og Sigurlaugar
og hafi verið mjótt á mununum,
Elías fékk 17 atkvæði, Finnbogi 16
og Sigurlaug 14.
Kosið var svo milli tveggja efstu
en of fá atkvæði voru á milli Elíasar
og Finnboga og einnig skiluðu of
margir auðum seðli til að kosningin
teldist gild og því þurfti að kjósa í
þriðja sinn. Elías hlaut þá 27 at-
kvæði og Finnbogi 17 en 6 atkvæða-
seðlar voru auðir og 1 ógildur.
Erfiður og langur
deildarfundur
Einar segir fundinn hafa verið
erfíðan og löng umræða verið um
málið „enda var mikill jöfnuður með
kandídötum," segir hann „og nokkur
vandi að velja á milli manna. En
meirihluti var á sömu skoðun og
dómnefndin."
Störf dómnefndar voru einnig
rædd á fundinum og skýrði nefndin
niðurstöðu sína, hins vegar er hún
bundin trúnaði og getur ekki sagt
opinberlega frá forsendum matsins,
að sögn Einars.
Deildarfundur skilar nú niður-
stöðu sinni til rektors Háskóla ís-
lands og væntanlega verður Elías
Ólafsson prófessor frá 1. janúar
1998 og tekur við af dr. Gunnari
Guðmundssyni prófessor sem hættir
sökum aldurs.
SEX ungir menn voru í gær dæmd-
ir í tveggja til sjö mánaða fangelsi
í Héraðsdómi Reykjavíkur fyrir
fjölda afbrota, sem þeir frömdu
ýmist einir sér eða tveir eða fleiri
í sameiningu. Mennirnir eru fæddir
á árunum 1975 til 1980. Sá yngsti,
sem nú er 17 ára, var sakfelldur
fyrir 32 afbrot, sem hann framdi
flest er hann var enn sextán ára
að aldri. Hann fékk jafnframt
þyngsta dóminn, sjö mánaða fang-
elsi, en refsingin er skilorðsbundin
í þrjú ár.
Pilturinn, sem um ræðir, var
ákærður fyrir fjölda innbrota í fýr-
irtæki og bifreiðar og fyrir að hafa
fengið vörur afhentar í verzlunum
og síðan ekið á braut án þess að
borga og fyrir fjölda umferðarlaga-
brota. Meðal annars hafði lögregla
afskipti af honum sextán sinnum
LANDBÚNAÐARRÁÐHERRA og
Bændasamtök íslands hafa náð
samkomulagi um nýjan búvöru-
samning í mjólk, sem mun gilda til
ársins 2005. Var samningurinn
undirritaður í gær.
Samningurinn felur í sér umtals-
verðar breytingar á verðákvörðun-
arkerfi mjólkur. Kemur ein verð-
lagsnefnd landbúnaðar í stað
fimmmanna- og sexmannanefnda,
sem hafa ákveðið verð á mjólk til
bóndans og heildsöluverð. Er nýju
verðlagsnefndinni ætlað að ákveða
svokallað lágmarksverð sem af-
urðastöðvum ber að greiða að lág-
marki fyrir mjólk. Fyrir mitt árið
2001 á svo samkvæmt samningn-
um að fella niður heildsöluverðs-
ákvörðun mjólkur, og mun verðið
eftir það ráðast af samningum á
milli einstakra bænda og viðkom-
er hann ók bifreiðum um götur
Reykjavíkur án ökuréttinda. Þá var
honum gefíð að sök að hafa átta
sinnum ekið bifreiðum með röngum
skráningarmerkjum.
Skaðabótakröfur fyrirtækja og
einstaklinga á hendur piltinum
námu tæpum tveimur milljónum
króna.
í reiðileysi og án afskipta
fullorðinna
í dómi Héraðsdóms, sem Ingi-
björg Benediktsdóttir héraðsdómari
kvað upp, kemur fram að pilturinn
hafí ekki sætt refsingu áður og
aðeins verið sextán ára gamall er
hann framdi afbrotin. Þá hafí kom-
ið fram í umfjöllun veijanda piltsins
að hann hafí á þeim tíma, er hann
framdi afbrotin, verið „í algjöru
reiðileysi á heimili sínu, þar sem
andi afurðastöðva. „Það á að leiða
til aukinnar samkeppni og sveigj-
anleika og færa greinina ofurlítið
í átt til fijálsræðis,“ segir Guð-
mundur Bjarnason landbúnaðar-
ráðherra.
„Stuðningur hins opinbera
nánast óbreyttur“
Guðmundur segir samninginn
byggjast á áliti sjömannanefndar
frá í nóvember. „Það er mjög mikil-
vægt fyrir atvinnugreinina að
samningurinn er til langs tíma. Að
forminu felur samningurinn í sér
að greiðslur hins opinbera verða
svipaðar og verið hefur eða um 47%
af lágmarksverði. Einnig er gert ráð
fyrir óbreyttri upphæð og eiga
menn ekki von á að verðlagningin
breytist mikið frá því sem verið
hefur, að minnsta kosti fyrst um
hvorki foreldra hans naut við né
annarra fullorðinna."
Pilturinn játaði brot sín greiðlega
og samþykkti að greiða þær skaða-
bætur, sem fram komu í málinu.
Héraðsdómi þykir hins vegar þurfa
að líta til þess að brot hans séu
mörg og sum stórfelld, tjón af þeirra
völdum hafí verið talsvert og hluti
þýfísins ekki komizt til skila. Hins
vegar sé ákærði ungur að árum og
hafí ekki sætt refsingu áður. Hæfí-
leg refsing þykir því sjö mánaða
fangelsi, skilorðsbundið í þrjú ár.
Tveggja mánaða refsing fóstur-
bróður piltsins, sem einnig er sautj-
án ára, var jafnframt skilorðsbund-
in enda hefur hann ekki sætt refs-
ingu áður. Refsing tveggja annarra
af sexmenningunum var skilorðs-
bundin en tveir fengu óskilorðs-
bundna refsingu.
sinn. Stuðningur hins opinbera er
því náðast óbreyttur," segir land-
búnaðarráðherra.
„Einnig náðist samkomulag um
að skoða fyrir mitt næsta ár hvort
hægt er að gera breytingu á fram-
leiðslustýringarkerfínu og opna það
þannig að auðveldara verði fyrir
nýja aðila að komast að og auð-
velda tilfærslur á milli manna.
er meginlínan sú að kvótinn verði
áfram framseljanlegur á fijálsum
markaði en stefnt er að því að til
verði einn markaður, þannig að
kerfið verði gegnsætt og alltaf sýni-
legt hvað kann að vera laust á
markaðinum. Það var álit samn-
ingsaðilanna að það myndi frekar
en hitt leiða til lækkunar á verði
kvótans, sem hefur á stundum ver-
ið mjög hátt, þótt það sé það ekki
í augnablikinu,“ segir Guðmundur.
Nýr búvörusamningur um mjólk gildir til ársins 2005
Stefnt að aukinni sam-
keppni og frjálsræði