Morgunblaðið - 15.01.1998, Blaðsíða 42

MORGUNBLAÐIÐ
42 FIMMTUDAGUR 15. JANÚAR 1998
.... ................
AÐSENDAR GREINAR/PRÓFKJÖR
Nauthólsvík
baðströnd á ný
STÓRUM áfanga í
hreinsun strandlengju
Reykjavíkur er náð
með tilkomu skólp-
hreinsistöðvarinnar
við Ananaust. Fjörur
borgarinnar voru
mengaðar og hefur
það m.a. átt þátt í því
að eyðileggja náttúru-
legt lífríki þeirra. Með
nýju holræsakerfi
borgarinnar verður
strandlengjan hrein og
um leið skapast nýir
möguleikar til útivist-
ar og umhverfis-
fræðslu. Eitt af því
sem gerist við þessa
hreinsun er að við getum endur-
heimt fyrrum baðströnd og sjó-
Að loknum
framkvæmdum, segir
Bryndís
^ ^ Kristjánsdóttir, mun
Nauthólsvík
endurheimta forna
frægð.
baðsstað borgarinnar; Nauthóls-
vík. Nauthólsvík er nú orðin hlekk-
ur í keðju útivistarsvæða borgar-
innar sem tengjast með göngu-
stígakerfi borgarinnar og því kom-
Linn tími til að bæta þar alla að-
stöðu. A framkvæmdaáætlun um-
hverfismálaráðs Reykjavíkur er í
ár gert ráð fyrir að hefjast handa
við að gera fjölbreytt útivistar-
svæði í Nauthólsvík. Þar á m.a. að
vera hægt að stunda sjóböð og sól-
böð, siglingar og veita fræðslu um
náttúru- og söguminjar. Við þessi
tímamót er gaman að rifja upp
nokkra þætti úr sögu Nauthólsvík-
ur sem m.a. má lesa í bókinni
Öskjuhlíð - náttúra og saga (1993)
eftir Helga M. Sigurðsson og
Yngva Þór Loftsson.
Hafnargerð og her-
flugvélar
Einar Benedikts-
son, skáld, og fleiri,
var með hugmyndir
um að byggja höfn
fyrir Reykjavík í
Nauthólsvík. Vorið
1913 hófust fram-
kvæmdir en strax
sama haust var þeim
hætt og efniviðurinn
endaði sem bygging-
arefni í hús í Reykja-
vík. Stórt íþróttasvæði
upp af Nauthólsvík og
við rætur Öskjuhlíðar
var á teikniborðinu á
4. áratugnum en her-
nám Islands breytti þar öllu. Þess
í stað var gerður breskur herflug-
völlur og braggahverfi. í Naut-
hólsvík var byggð bryggja, sem
enn stendur að hluta, og sem
norsk herflugvélasveit notaði fyrir
Northrop sjóflugvélar og breski
herinn fyrir Catalina og Sunder-
land flugbáta sína. Eftir stríð
nýttu hana Islendingar sem voru
með flugbáta í farþegaflugi innan-
lands.
Nauthólsvík verður baðstaður
Arið 1948 lagði borgarlæknir til
að Nauthólsvík yrði sjóbaðsstaður
borgarbúa. Á 6. áratugnum var
staðurinn orðinn nafntogaður sem
slíkur og byggja átti hann upp enn
frekar. I því skyni var skeljasandi
dælt í víkina og hækka átti hitastig
sjávar með hitaveituvatni. En
skólpmengun frá holræsum borg-
arinnar gerði það að verkum að ár-
ið 1965 var hætt að nota Nauthóls-
vík til sjóbaða. Það er svo loks nú
sem hægt er að hefjast handa við
endurreisn sjóbaðsstaðar Reykja-
víkur og þegar þeim framkvæmd-
um er lokið mun Nauthólsvíkin, án
nokkurs efa, endurheimta forna
frægð - og gott betur.
Höfundur er formaður um-
hverfismálaráðs Reykjavikur
og frambjóðandi í prófkjöri R-
listans.
Bryndís
Krisfjánsdóttir
SfiMGÖNGUROÐUNEYTIÐ
MORGUN
VERÐRR
FUNDUR
UM FJARSKIPTftMfiL
Föstudaginn 16. janúar efna Samgöngu-
ráðuneytið og Skýrslutæknifélag íslands til
morgunverðarfundar um fjarskiptamál í
Sunnusal Hótel Sögu. Fundurinn hefst
klukkan 8.
Jahn Wennerholm, framkvæmdastjóri
þróunarsviðs Ericsson og aðalhöfundur
framtíðarskýrslunnar Ericsson 2005 hefur
framsögu á fundinum og ber erindi hans
heitið
"Entering the 21st Century - A vision of
the future".
Halldór Blöndal samgönguráðherra flytur
ávarp.
Aðgangseyrir 700 kr. með morgunverði.
Allir velkomnir
SkÝRSLUTÆKNIFELPG ÍSLRNDS
Uppbygging leigu-
markaðar í Reykjavík
HÚSNÆÐISNEFND
Reykjavíkur selur í fé-
lagslega eignaríbúða-
kerfinu um 400 íbúðir á
ári. Á sama tíma eru yf-
ir 100 félagslegar
eignaríbúðir seldar
nauðungarsölu hjá
sýslumannsembættinu í
Reykjavík, með tilheyr-
andi kostnaði og óþæg-
indum íyrir viðkomandi.
Hvernig stendur
eiginlega á þessu?
Til skamms tíma var
ekkert raunhæft
greiðslumat gert á hæfi
umsækjenda um þessar íbúðir, það
var ekkert tekið með í útreikningi
hvað það kostaði að reka fjölskyld-
una, hvað væru margir fjölskyldu-
meðlimir né á hvaða aldri og hvað
yrði afgangs sem hægt væri að nota
í húsnæðiskostnað. Það eru nefni-
lega fjöldamörg heimili í borginni,
þar sem tekjumar rétt duga fyrir
framfærslu fjölskyldunnar og ekk-
ert er eftir hvorki til greiðslu fjár-
festinga né húsnæðis.
Á síðasta úthlutunartímabili voru
einungis 340 íbúðir til endursölu hjá
Húsnæðisnefnd Reykjavíkur og
milli 60 og 70 nýjar íbúðir í Grafar-
voginum en þær kosta á milli 6-9
milljónir króna. Þessar nýju íbúðir
eru ekki nema fyrir fjölskyldur með
góðar tekjur miðað við að eiginfjár-
magn sé ekki nema 10% eða jafnvel
minna. Þá er 90% eða jafnvel meira
af andvirði íbúðarinnar tekið láni og
ekki fyrir láglaunafólk að greiða af-
borganir, vexti og verðbætur af
þessum fjárhæðum.
Endursöluíbúðirnar
hafa hins vegar verið
ódýr og góður kostur
fyrir margar fjölskyld-
ur en þær eru bara svo
fáar.
Leigumarkaðurinn
hefur stöðugt verið
að þyngjast
Ásókn í leiguíbúðir
var mest á haustin þeg-
ar skólarnir hófust, en
nú virðist vera stöðug
eftirspurn. Enda stöð-
ugur flutningur fólks af
landsbyggðinni á höf-
uðborgarsvæðið. Heyrst hefur af
litlum og lélegum íbúðum sem hafa
verið leigðar á allt að 60 þúsund
krónur á mánuði.
Ekki er fyrirsjáanlegt að Reykja-
víkurborg geti bætt úr þessum
vanda á næstunni því með yfirtöku
Traust og öruggt
leiguhúsnæði í borginni
er að mati Þuríðar
Jónsdóttureitt
brýnasta verkefnið sem
taka þarf á strax.
grunnskólans tekur hann t.d. um
50% af öllum viðbótarkostnaði borg-
arsjóðs fyrir árið 1998.
Því verður að leita annarra leiða
til þess að leysa húsnæðisvanda fjöl-
skyldnanna í borginni okkar. Það
verður með einhverju móti að finna
fjárfesta sem eru tilbúnir til þess að
byggja fjölbýlishús eða annast
byggingu þeirra og rekstur.
En hvernig á að fjármagna
dæmið?
Lífeyrissjóðirnir hafa lengi fjár-
magnað húsnæðiskerfið að verulegu
leyti. Það besta sem lífeyrissjóðimir
geta gert í núverandi ástandi er að
lána hluta af ráðstöfunarfé sínu
beint til bygginga leiguíbúða með 3-
5% ársvöxtum. I Danmörku eiga og
reka verkalýðsfélög leiguhúsnæði.
Reykjavíkurborg gæti líka veitt eft-
irgjöf á fasteignagjöldum í einhver
ár. Skattlausar húsaleigubætur
mætti síðan greiða eftir tekju- og
efnahag leigjendanna. Húsaleiguna
mætti síðan draga af launum líkt og
staðgreiðslu skatta þannig að inn-
heimta hennar væri sem öruggust
og ódýrust.
Margt af því fólki sem er í hús-
næðisvanda og vantar leiguhúsnæði
er hvort eð er sjóðfélagar lífeyris-
sjóðanna eða verðandi sjóðfélagar,
því er það eðlilegt að sjóðirnir taki
þátt í uppbyggingu varanlegra
leiguíbúða svo fjölskyldui- borgar-
innar geti þá valið hvern kostinn
þær vilja fyrir framtíðarhúsnæði;
streðast við að byggja, kaupa eða
velja þann kostinn að leigja húsnæði
til frambúðar.
Traust og öruggt leiguhúsnæði í
borginni er eitt brýnasta verkefnið
sem þarf að taka á strax.
Höfundur er lögfræðingvr ogþátt- ,
takandi íprófkjöri R-listans.
Þuríður Jónsdóttir
Æska landsins er fjör-
egg sem hlúa verður að
ÞAÐ ER mikilvægt í
nútíma þjóðfélagi að
standa vörð um upp-
eldi barna, menntun
þeima og heilbrigði.
Island á fáar auðlindir
aðrar en fiskinn í sjón-
um og fallvötnin. Við
verðum því að nýta
hæfileika einstaklinga
til fulls og gera sem
mest úr því sem við
eigum. Það er ekki
auðvelt að koma böm-
um sínum til manns
þegar báðir foreldrar
vinna úti. Bæjarfélög
geta lagt sitt af mörk-
um til þess að auð-
Erla Björk
Þorgeirsdóttir
velda fjölskyldum þetta verkefni,
sem öllum kemur við. Fólk á miðj-
um aldri, sem búið er að skila sínum
börnum út í lífið, á það undir ung-
viðinu hvaða lífskjör því bjóðast á
efri árum.
lagt upp úr byggingu
skólahúsnæðis og ein-
setningu skóla. En góð
menntun fæst ekki ein-
göngu með betri húsa-
kynnum, heldur fyrst
og fremst með mark-
vissari kennslu og
skólastarfi. Finna þarf
leiðir til þess að hvetja
nemendur og kennara
til dáða þannig að þeir
sem skila bestum ár-
angri fái umbun fyrir
frammistöðu sína.
Nauðsynlegt er að
gefa meira svigrúm til
þess að hæfileikar nem-
enda fái að njóta sín til
fulls. Lengi hefur verið rejmt að
móta allan leir í sama form. Þetta
stríðir gegn hagsmunum þjóðarinn-
ar. AJlir verða að fá tækifæri til
þess að gera betur en skóla-
námskráin gerir kröfu um. Hæfi-
Hvetja verður nemendur og
kennara til dáða
Samanburður við önnur lönd gef-
ur ótvírætt til kynna að mennta-
kerfið skilar börnunum okkar ekki
nægilega góðri undirstöðu. Gerðar
eru mun minni kröfur til barna á ís-
landi en víðast annars staðar. Þessu
þarf að breyta. Mikið hefur verið
kjarni málsins!
Skólar eru ekki
geymslur, segir Erla
Björk Þorgeirsdóttir,
heldur mennta-
stofnanir.
leikar umfram hið venjulega er eitt-
hvað sem þjóðfélagið má ekki verða
af. Leggja þarf sérstaka rækt við að
styrkja einstaklingana til að þroska
þá með sér.
Það kostar vinnu og skipulagn-
ingu að finna öllum verkefni við
hæfi, en uppskeran væri ánægðari
böm og nýtari þjóðfélagsþegnar í
framtíðinni. Það getur ekki verið
annað en illmögulegt að ætla öllum
að vera á sama stað í námsefninu.
Það skapar vanlíðan hjá þeim sem
dragast aftur úr og áhugaleysi hjá
þeim sem finnst námið of létt.
Agaleysi þjóðfélagsins endur-
speglast í skólastarfínu
Menntun er allra góðra gjalda
verð en kemur ekki að notum ef ein-
staklingarnir hafa ekki aga til að
nýta hana. Til þess að vera nýtur
þjóðfélagsþegn er mikilvægt að
læra að þekkja muninn á réttu og
röngu. Stundvísi, kurteisi og snyrti-
mennska auðvelda samskipti og
spara tíma. Þjóðfélagið er agalaust
og það endurspeglast í skólastarf-
inu. Ef börnum væri innrætt að
bera virðingu fyrir fullorðnum gæti
vinnan í skólanum skilað mun meiri
árangri en hún gerir í dag. Þegar til
skamms tíma er litið er einfaldast
að gefast upp fyrir þessum vanda.
En hvað munu þeir sem baldnastir
eru í skóla taka sér fyrir hendur
þegar þeir stálpast? Það er ógn-
vænlegt hversu hátt hlutfall nem-
enda á í erfiðleikum í skóla. Það
hlýtur að vera ávísun á vandamál í
framtíðínni sem er heilladrýgra að
taka á strax.
Foreldrar og bæjaryfirvöld verða
að taka höndum saman ef það á að
takast að snúa þessari óheillaþróun
við. Skólar eru ekki geymslur held-
ur menntastofnanir. Við verðum að
fá börnin til að bera virðingu fyrir
skólanum og öllu hans starfsfólki.
Bæjaryfirvöld verða síðan að búa til
hvatann fyrir kennara til þess að
standa sig sem best og örva nem-
endur til dáða.
Höfundur er verkfræðingur og gef-
ur kost á sér í prófkjöri Sjáifstæðis-
flokksins í Kópavogi.