Morgunblaðið - 07.02.1998, Page 1

96 SIÐUR B/C
o rgtittli !ít foi í>
STOFNAÐ 1913
31. TBL. 86. ARG.
LAUGARDAGUR 7. FEBRUAR 1998
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Tekist á
um lífeyr-
• • / >c»
ÍSSJOOI
TIL átaka kom í gær milli
vinstrisinnaðra þingmanna og
öryggisvarða á þingi Brasiliu
áður en nefnd kom þar saman
til að samþykkja umdeildar til-
lögur um breytingar á lífeyris-
kerfinu og aðgerðir til að af-
stýra fjármálakreppu. Einn
þingmannanna ræðst hér á ör-
yggisvörð.
Öflugur landskjálfti ríður yfír norðurhluta Afganistans
Ottast er að þúsimdir
manna hafi látið lífið
íslainabad, Genf. Reuters.
OTTAST var í gær að þúsundir manna hefðu látið lífið í öflugum
landskjálfta sem reið yfir afskekkt fjallahérað í norðurhluta
Afganistans. Fréttum af manntjóninu bar ekki saman og alþjóðleg-
ar hjálparstofnanir töldu að sumar þeirra væru orðum auknar.
Reuters
Clinton og Blair ræða Iraksdeiluna
Segjast tilbúnir
í aðgerðir
Washington. Reuters.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti sagði í gær að Bandaríkjamenn og Bret-
ar væru tilbúnir að grípa til aðgerða ef Saddam Hussein Iraksforseti virti
ekki ályktanir öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna um vopnaeftirlitið í Irak.
Héraðsstjóri
myrtur
Ajaccio. Reuters.
TVEIR óþekktir menn skutu
Claude Erignac, héraðsstjóra Kor-
síku, til bana á götu í Ajaccio, höfuð-
stað eyjunnar, í gærkvöldi.
Erignac var æðsti embættismað-
ur frönsku stjórnarinnar á Korsíku.
Lögreglan sagði að hann hefði orðið
fyrir 15 skotum og tveir ungir menn
hefðu verið að verki.
Aðskilnaðarsinnar hafa gert árás-
ir á opinberar byggingar á Korsíku
síðustu þrjá áratugi en þetta er í
fyrsta sinn sem embættismaður er
ráðinn af dögum. Bönnuð aðskilnað-
arhreyfing á eyjunni lýsti því yfir
26. janúar að sjö mánaða vopnahléi
hennar væri lokið.
„Ef Saddam virðir ekki einróma
vilja alþjóðasamfélagsins verðum við
að vera tilbúnir í aðgerðir og það er-
um við,“ sagði Clinton á blaða-
mannafundi í Washington með Tony
Blair, forsætisráðherra Bretlands.
Breska stjórnin kvaðst í gær ætla
að senda átta Tornado-herflugvélar
til Kúveits á næstu dögum. Banda-
ríkjamenn hafa safnað meiri herafla
á Persaflóa en nokkru sinni fyrr frá
stríðinu árið 1991. Tvær bandarískar
orrustuþotur lentu í árekstri í gær-
kvöldi og hröpuðu í Persaflóa. Annar
flugmannanna fórst en hinum var
bjargað.
Keizo Obuchi, utanríkisráðherra
Japans, kvaðst í gær hafa hringt í
starfsbróður sinn í Bretlandi, Robin
Cook, til að biðja Breta um að gera
ekki árásir á írak meðan vetrar-
ólympíuleikarnii- standa, en þeir
hefjast í Japan í dag. Cook kvaðst
hafa skilning á þessari afstöðu.
Belgfarar
slá flugmet
Genf. Reuters.
BROTIÐ var blað í flugsög-
unni í gær þegar evrópska
belgfarið Breitling Orbiter-
2 hafði verið lengur við-
stöðulaust á lofti en nokkurt
annað loftfar án þess að
taka eldsneyti.
Eldra metið, níu dagar og
Qórar mfnútur, settu tveir
Bandaríkjamenn í sérsmíð-
aðri smáflugvél sem flaug
viðstöðulaust umhverfis
jörðina frá herstöð í Kali-
forníu í desember 1986 og
lenti þar aftur.
Metið settu belgfararnir
yfir Bengaiflóa og áttu þeir
þá ófarna um 200 km að
ströndum Búrma. Þeir
hyggjast lenda þar í dag.
Fyrr í vikunni hafði
Breitling Orbiter verið leng-
ur á lofti en nokkurt annað
belgfar, en gamla metið var
sex dagar og íjórar stundir.
Á þriðjudag urðu belgfar-
arnir að hætta við tilraun til
að fljúga umhverfis jörðina
þar sem Kinveijar höfðu ít-
rekað synjað þeim um heim-
ild til að fljúga um kín-
verska lofthelgi.
Alþjóðasamband landsfélaga
Rauða krossins og Rauða hálfmán-
ans (IFRC) í Genf sagði að félag
Rauða hálfmánans í Afganistan
teldi að a.m.k. 2.150 manns hefðu
látið lífið í skjálftanum, sem varð á
miðvikudag. Stjóm Taleban-hreyf-
ingarinnar í Kabúl og bandalag
andstæðinga hennar í norðurhluta
landsins sögðu að 3.200-3.600
manns hefðu beðið bana. Sendi-
herra Afganistans hjá Sameinuðu
þjóðunum sagði hins vegar að rúm-
lega 4.000 lík hefðu fundist.
Sænskir jarðskjálftafræðingar
sögðu að skjálftinn hefði mælst 6,1
stig á Richterskvarða.
IFRC sagði að erfitt yrði að
koma hjálpargögnum á skjálfta-
svæðið. „Flestir íbúa svæðisins búa
í moldar- og múrsteinshúsum sem
vitað er að þola ekki svo öflugan
jarðskjálfta," sagði í yfirlýsingu frá
hjálparstofnuninni. „Þeir sem
komust lífs af standa einnig frammi
fyrir miklum vetrarkulda þar til
hjálpargögn berast.“
Tölurnar teknar með fyrirvara
Jón Valfells, upplýsingafulltrúi
IFRC í Genf, sagði að stofnunin
hefði sent hjálparsveit fi'á Dúshanbe
í Tadsjikistan til að meta tjónið af
völdum skjálftans. Hann kvaðst ekki
geta staðfest að þúsundir manna
hefðu látið lífið. „Þetta eru mjög há-
ar tölur miðað við jarðskjálfta á
strjálbýlu svæði,“ sagði hann. „Við
vonum að þær séu ekld réttar.“
Christian Guntem, talsmaður
IFRC í Kabúl, sagði að hjálpar-
sveitin myndi reyna að reisa sjúkra-
skýli og bráðabirgðaathvörf fyrir þá
sem misstu heimili sín. Laurent
Corbaz, talsmaður IFRC í Genf,
taldi að fréttir um að þúsundir
manna hefðu týnt lífi væra „mjög
orðum auknar".
Sendiherra Afganistans hjá Sam-
einuðu þjóðunum sagði að rúmlega
20 þorp hefðu jafnast við jörðu og
Fregnir herma að þúsundir
manna hafi látið lífið í
iandskjálfta sem reið yfir
Takhar-hérað í norðurhluta
Afganistans
Badakhshan
Taknar-hérað < #jt hérað
AFGANISTAN
Kabúl s
Skálftinn varð
,á miðvikudag
og mun hafa
Vnælst 6,1 stig
á Richterkvarða
Samveldi
sjálfstæðra
, ríkja ,
meira en 2.000 hús eyðilagst.
Afganski sendiherrann í Dúshanbe
sagði að 15.000 manns hefðu misst
heimili sín.
Skjálftans varð vart í nágranna-
ríkinu Tadjikistan en ekkert mann-
tjón er talið hafa orðið þar.
Hernaðaraðgerðum hætt
Leiðtogi Taleban, Mullah Mo-
hammad Omar, fyrirskipaði her-
sveitum sínum að hætta hernaðar-
aðgerðum gegn andstæðingum sín-
um í Takhar-héraði. Burhanuddin
Rabbani forseti, sem flúði frá Kabúl
þegar Taleban náði höfuðborginni á
sitt vald í september 1996, lýsti yfir
þjóðarsorg vegna náttúrahamfar-
anna.
Ronald Arvidsson, jarðskjálfta-
fræðingur við Uppsala-háskóla,
sagði að 6,1 stigs skjálftar væra
ekki óalgengir en gætu valdið miklu
tjóni þar sem hús eru ekki sterk-
byggð. „Þetta er þriðji jarðskjálft-
inn í heiminum frá 30. janúar sem
er meira en sex stig.“
Starr sakaður
um samningsrof
Los Angeles. Reuters.
WILLIAM Ginsburg, lögmaður
Monicu Lewinsky, fyrrverandi
starfsstúlku í Hvíta húsinu, hélt því
fram í gærkvöldi að hann hefði gert
skriflegan samning við Kenneth
Starr saksóknara um að Lewinsky
bæri vitni um samband sitt við Bill
Clinton forseta gegn því að hún yrði
ekki sótt til saka fyrir meinsæri.
Ginsburg sakaði Starr um að hafa
rofið samninginn og hótaði að leita til
dómstóla ef saksóknarinn stæði ekki
við hann. Lögmaðurinn sagði að með
samningnum hefði Starr neytt
Lewinsky til að viðhafa ummæli „sem
eru ekki sönn“ um meint ástarsam-
band sitt við forsetann.
Starr gaf í fyrrakvöld út yfirlýs-
ingu þess efnis að ekki yrði samið
um að Lewinsky fengi friðhelgi fyrir
ákæru nema hún féllist á að sak-
sóknarar fengju að yfirheyra hana til
að ganga úr skugga um að hún segði
sannleikann. Hann vildi einnig að
hún gengist undir lygapróf.
Fregnir hermdu ennfremur að
Starr hefði sett Lewinsky úrslita-
kosti, annaðhvort féllist hún á þessar
kröfur eða yrði sótt til saka fyrir
meinsæri.
Saksóknarinn vill að Lewinsky
beri vitni um samband sitt við forset-
ann og skýri frá því hvort hann hafi
hvatt hana til að bera Ijúgvitni.
■ Clinton kveðst/24