Morgunblaðið - 30.04.1998, Blaðsíða 24
24 FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1998
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
BANDARÍSKA skattstofan (IRS)
hefur upp á síðkastið sætt sívaxandi
gagnrýni fyrir harkaleg vinnubrögð
og jafnvel ofsóknir á hendur einstak-
lingum og fyrirtækjum. f gær
greindu nokkrir kaupsýslumenn
fjármálanefnd bandarísku öldunga-
deildarinnar frá því hvemig fram-
koma IRS í garð þeirra hefði verið
en í næstu viku verða tekin til um-
ræðu lög um breytt fyrirkomulag
skattheimtu.
„Áhlaupið á heimili mitt hófst með
því að útidyrahurðin var brotin upp.
Hundarnir mínir voru teknir í gæslu
ásamt peningaskáp mínum og skatt-
skýrslum og fylgiskjölum síðustu tólf
ára,“ sagð John Colaprete, er rekur
veitingastað á Virginia Beach. „Þetta
minnti helst á innbrot.“
William Moncrief, sem rekur
Moncrief olíufyrirtækið í Fort Worth
í Texas, sagðist ávallt hafa haldið að
áhlaup á vegum IRS væru bundin
við eiturlyfjasala og mafíuforingja.
„Ef einhver hefði sagt mér að 64
starfsmenn IRS myndu ráðast inn á
skrifstofu mína, vopnaðir skamm-
byssum og traðkandi á borgaraleg-
um réttindum mínum, hefði ég ekki
trúað því,“ sagði Moncrief. Líkti
hann þessu við herinnrás.
Moncrief sagði að hann hefði get-
að rekið aðgerðir IRS til upplýsinga
sem endurskoðandi er hafði starfað
innan fyrirtækisins hafði veitt.
„Verðmætasta eign sjálfstæðs ol-
íufyrirtækis er orðstír þess; okkar
orðstír var rústað. Sá skaði sem
þetta olli fyrirtæki fjölskyldunnar og
orðspori er ómetanlegur," sagði
Moncrief. Honum tókst á 16 mánaða
tímabili að safna saman gögnum er
sönnuðu sakleysi hans en þrátt fyrir
það neituðu skattayfirvöld að láta
málið niður falla án þess að greidd
yrði 23 milljón dollara sektar-
greiðsla. „Okkur var tjáð að ef við
semdum ekki á þeim nótum myndu
þeir halda áfram að ofsækja okkur
ár eftir ár.“
„IRS lýtur engri stjórn"
Raunir veitingamannsins Cola-
prete á Virginia Beach hófust með því
að bókari, er hafði stundað fjárdrátt,
Yfirheyrslur í bandaríska þinginu
Aðgerðum
skattayfirvalda
líkt við herinnrás
Reuters
ROLLS-ROYCE bíll fyrir utan
bílaverksmiðju í Crewe.
nokkuð vegna vonbrigða með verðið
sem samið var um við BMW.
Volkswagen boðar nýtt tilboð
Stjórnendur Volkswagen brugðust
skjótt við yfirlýsingu Vickers og
sögðust ætla að senda betra tilboð í
Rolls-Royce. Þeir sögðust ætla að
auka framleiðslu Rolls-Royce úr
2.000 bílum á ári í 10.000 ef kauptil-
boð þeirra verður samþykkt. Stjórn-
endur BMW segjast ætla að þrefalda
framleiðsluna.
Volkswagen hefur sagt að fyrir-
tækið kunni að bjóða 400-500 millj-
ónir punda í Rolls-Royce.
fór til skattayfirvalda og bar lognar
sakir upp á fyrirtækið er fjárdráttur-
inn kom í Ijós og hann var rekinn frá
fyrirtækmu. Greindi bókarinn IRS
frá því að Colaprete stundaði pen-
ingaþvætti og seldi ólögleg vopn og
eiturlyf á veitingastað sínum. I kjöl-
farið gerði IRS áhlaup á heimili hans
og veitingastað.
„Vopnaðir lögregluþjónar og eit-
urlyfjahundar ruddust inn á veit-
ingastaðinn um morgunverðarleytið,
ráku gestina út og yfirheyrðu starfs-
fólkið,“ sagði Colaprete, sem hefur
höfðað mál á hendur IRS og krefst
20 milljóna dollara í skaðabætur.
Eftir fjögurra mánaða rannsókn
varð IRS að viðurkenna að ekkert
óeðlilegt væri við rekstur hans.
Gögnum sem höfðu verið gerð upp-
tæk var skilað með því að sturta
þeim á gangstéttina fyrir framan
veitingastaðinn.
Eftir að hafa hlustað á frásagnir
mannanna sagði Don Nickles, næst-
valdamesti maður öldungadeildar-
innar: „IRS lýtur engri stjóm“.
Reuters
REIÐUR verkfallsmaður bendir á Hans Jensen, formann Sambands danskra verkalýðsfélaga,
eftir að verkalýðsleiðtoginn fluttí ávarp á Ráðhústorginu í Kaupmannahöfn.
Svíar fullgilda Amst-
ardam-sáttmálann
Stokkhdlmi. Reuters.
SÆNSKA þingið staðfesti í gær
Amsterdam-sáttmálann, endurskoð-
aðan stofnsáttmála Evrópusam-
bandsins (ESB). 226 þingmenn
studdu staðfestinguna en 40 greiddu
atkvæði á móti. 7 sátu hjá og 76
þingmenn voru fjarverándi er at-
kvæðagreiðslan fór fram.
Með staðfestingu þingsins er Sví-
þjóð annað landið á eftir Þýzkalandi
sem fullgildir Amsterdam-sáttmál-
ann, sem tekur við af Maastricht-
sáttmálanum. Meðal helztu breyt-
inga sem felast í nýja sáttmálanum
má nefna að með honum er búið í
haginn fyrir stækkun ESB til aust-
urs og að ESB-ríkin muni eftirleiðis
taka ákvarðanir um málefni flótta-
manna á vettvangi ESB.
Öll ESB-löndin 15 verða að full-
gilda hann til þess að hann geti
gengið í gildi. Búizt er við að lang-
flest löndin fullgildi sáttmálann
vandkvæðalaust, en Danir ganga til
þjóðaratkvæðis um hann 28. maí nk.
Irskir kjósendur greiða atkvæði um
hann um leið og þeir svara því hvort
þeir samþykkja eða hafna hinu sögu-
lega í'riðarsamkomulagi á Norður-
Irlandi, sem undirritað var í páska-
vikunni.
Lokahönd
FABIENNE Courtiade,
myndristumaður hjá frönsku
myntsláttunni, leggur loka-
hönd á myndmótið fyrir útlit
þeirra evró-myntpeninga sem
settir verða í umferð í Frakk-
landi. Um helgina leggja leið-
togar Evrópusambandsins
(ESB) lokahönd á stofnun
Efhahags- og myntbandalags
Evrópu með því að ákveða
formlega að ellefu lönd verði
meðal stofnaðila að bandalag-
inu um næstu áramót. Hin
sameiginlega Evrópumynt,
evróið, ratar þó ekki í vasa
þegna þátttökuríkja mynt-
bandalagsins fyrr en 2002.
í nýrri skoðanakönnun lýstu
67% Frakka jákvæðri afstöðu
til EMU og að þeir teldu það
verða frönsku efnahagslífi tíl
góðs.
lögð á evróið
Reuters
Hjól þjóðfélagsins
snúast æ hægar
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
VERKFALLSVAKT er víða staðin í
Danmörku og verkafólk kemur
einnig saman til að halda uppi
stemmningunni og sækja sér félags-
skap. Verkfallið fer frá og með í dag
að hafa alvarleg áhrif, þvi nú bætist
bensínskortur ofan á annað. Frá og
með í dag verður vart hægt að kaupa
bensín á bensínstöðvum á Sjálandi
og sama verður uppi á tengingnum
víðast annars staðar á morgun.
Sjúkrahúsin eiga í vaxandi vand-
ræðum vegna þess að sorpið er ekki
sótt. Ef ekki fást undanþágur stefnir
í að ekki verði hægt að sinna aðgerð-
um, því ekki er hægt að bæta meiru
sorpi við. En meðan almenningur
rekst á æ fleiri tálma á daglega lífínu
og skemmtir sér yfir hamsturssög-
um glímir ríkisstjórnin við þann
álitshnekki í augum umheimsins,
sem felst í því að landið lamist og
einangrist vegna verkfalla. Og það í
nútímalandinu, sem stjómin heldur
uppi sem fyrirmynd annarra landa.
Nú þegar bensínskortur fer að
gera vart við sig mun þjóðlífið breyt-
ast til muna. í gær voru póstkassar
ekki lengur tæmdir í Kaupmanna-
höfn, heldur vora þeir læstir og fólki
bent á að fara með póst í kassa við
pósthúsin. Enn er póstur borinn út,
póstur frá útlöndum berst aðeins að
hluta út til fólks og það mun ekki líða
á löngu þar til innanlandspóstur fer
einnig að dvína.
Á vinnustöðum er starfsfólkið far-
ið að velta fyrir sér að vinna heiman
frá sér, þar sem því verður viðkomið.
Enginn kannast enn við matarskort
og þeir, sem búa í nágrenni við
þýsku landamærin eða við ferjur yfir
tH Svíþjóðar, geta brugðið sér þang-
að og birgt sig upp af bensíni og mat.
Vegna yfirvofandi bensínskorts á
Sjálandi er búist við straumi bíla og
manna yfir til Svíþjóðar um helgina.
I búðum í gær var mest spurt eftir
rúgbrauði, meðan ger og pasta höfðu
verið eftirsóttustu vörumar dagana
áður. Mjólk er orðin stopul, bæði af
þvi hún er eftirsótt, en líka af því að
umbúðaskortur fer að segja til sín.
Dagmamma í smábæ nokkrum lætur
það þó ekki á sig fá, heldur festi í
gær kaup á kúnni Rósu fyrir rúmar
40 þúsund íslenskar krónur tO að
seðja börnin. Þegar verkfallinu lýkur
reiknar hún með að selja Rósu.
ímynd fyrirmyndarlandsins
bliknar
Erlendis vekur verkfallið auðvitað
athygli. í Róm hafa danskir ferða-
menn vakið athygli fyrir að birgja
sig ekki aðeins upp af skinku og
parmesanosti heldur einnig af hvers-
dagslegum vörum eins og geri og
klósettpappír.
Dönsku hópferðafólki er nú flogið
til Málmeyjar og þaðan liggur leiðin
svo yfir sundið í verkfallið. í ítölsk-
um blöðum er haft á orði að myndin
af hinu vel skipulagða fyrirmyndar-
landi sé að breytast.
Svíar fylgjast af áhuga með
hremmingum nágranna smna.
Danska samningakerfið hefur af ýms-
um verið haldið á lofti sem fyrirmynd
í Svíþjóð, því það kerfi sé heppilegra
til að halda aftur af óhóflegum verð-
hækkunum. I Svenska Dagbladet í
gær er hins vegar varað við danska
kerfinu, sem kannski henti vel á tím-
um atvinnuleysis, en ekki á þenslu-
tímum. Danska reynslan nú sýni að
til lengdar geti ekkert kerfi haldið
aftur af frjálsri launamyndun. Einnig
er sagt að eina ástæðan til þess að
stjómin hafi ekki gripið inn sé að hún
sé jafnaðarmannastjóm og nú sé 1.
maí í uppsiglingu.
Það skýtur reyndar skökku við að
þetta séu einu ástæður þess að
stjórnin hafi ekki gripið inn, því það
er einmitt stefna hennar að láta aðila
vinnumarkaðarins eina um samn-
inga, því það sé rétt að þeir, sem
ábyrgðina beri, ákveði líka. Danska
reynslan sýnir hins vegar að það er
ekki auðvelt að semja þegar stöðugt
heyrist af uppgangi í þjóðfélaginu,
þvi það eflir eðlilega væntingar laun-
þega. Flestir danskir sérfræðingar
efast um að það sé kerfið, sem sé
gallað, heldur sé hægt að misnota
það, ef svo vilji verkast.
Miðdemókratar hafa komið fram
með þá tillögu að stjómin gæti gripið
inn í í næstu viku og þá um leið lagt
fram aðhaldstillögur í efnahagsmál-
um, svo um væri að ræða heildar-
efnahagspakka, en enn sem komið er
sýnist engin hreyfing í þá átt.
Rolls-Royce
Tilboði
BMW
tekið
London. Reuters.
BRESKA verkfræðifyrirtækið
Vickers kvaðst í gær hafa samþykkt
að selja þýska bílafyrirtækinu
BMW Rolls-Royce bílaverksmiðj-
urnar bresku fyrir 340 milljónir
punda, andvirði rúmra 40 milljarða
króna. Þýska bílafyrirtækið
Volkswagen kvaðst þó ekki hafa
gefið upp vonina um að geta keypt
verksmiðjurnar og ætlar að leggja
fram nýtt kauptilboð.
Stjórnendur Vickers sögðust hafa
náð samkomulagi við BMW um söl-
una og samningurinn yrði undirrit-
aður í byrjun júlí. Hluthafar
Vickers þurfa þó að leggja blessun
sína yfir söluna á fundi sem ráð-
gerður er í byrjun júní og þeir gætu
hafnað samkomulaginu við BMW.
„Sem stendur hefur aðeins eitt til-
boð borist og það hefm- verið sam-
þykkt,“ sagði talsmaður Vickers og
bætti við að hluthöfunum yrði skýrt
frá því ef tilboð bærist frá öðm fyrir-
tæki fyrir fundinn.
Hlutabréf í Vickers lækkuðu