Morgunblaðið - 09.07.1998, Qupperneq 1

STOFNAÐ 1913
152. TBL. 86. ÁRG.
FIMMTUDAGUR 9. JÚLÍ 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Mikil óvissa í nígerískum stjórnmálum eftir fráfall Abiolas
Abubakar biður þjóð-
ina að gæta stillingar
Lagos, Abuja, Washinglon, Vín. Reuters.
ABDUSALAM Abubakar, leiðtogi
herforingjastjórnarinnar í Nígeríu,
leysti í gær upp stjórn sína og boð-
aði frekari breytingar. Aðgerðir
Abubakars koma í kjölfar andláts
Moshoods Abiolas, helsta stjórnar-
andstæðingsins í landinu, og átaka
sem brutust út eftir að fréttist um
fráfall Abiolas.
I sjónvarpsávai'pi í gærkvöldi
hvatti Abubakar Nígeríumenn til að
sýna stillingu og sagði að Abiola
hefði verið „í þann veginn að losna
úr varðhaldi" er hann lést. í ávarp-
inu nefndi Abubakar ekki að aðrir
pólitískir fangar yrðu látnir lausir,
né heldur talaði hann um aðgerðir
er miðuðu að því að auka lýðréttindi
í landinu.
Mikil óvissa ríkir í stjórnmálum í
Nígeríu eftir dauða Abiolas, enda er
ekki nema mánuður síðan Sani
Abacha, einræðisherra í landinu,
lést sjálfur úr hjartaáfalli. I gær
skoraði Bandaríkjastjóm á stjórn-
völd í Nígeríu að standa við fyrir-
heit um að borgarleg stjórn taki við
í október nk. Sérfræðingar í málefn-
um Nígeríu sögðu hins vegar að
mjög ólíklegt væri að Abubakar
gæti staðið við þá áætlun.
Að minnsta kosti nítján manns
féllu í átökum er mótmælendur
gengu í fyrrinótt fylktu liði í gegn-
um miðborg Lagos, höfuðborgar
Nígeríu, og sökuðu herforingja-
stjórnina í landinu um að hafa myrt
Abiola.
Því er haldið fram að Abiola hafí
fengið hjai-taáfall og látist á miðjum
fundi með Thomas Pickering, for-
manni bandarískrar sendinefndar,
sem ræða átti við hann um mögu-
lega lausn hans úr fangelsi. Sagðist
Pickering í gær enga ástæðu hafa
til að draga þessar fregnir í efa.
Töluverð vantrú ríkir hins vegar
meðal stuðningsmanna Abiolas á
ABDUSALAM Abubakar flytur sjónvarpsávarp sitt í gær.
Reuters
þessa atburðarás og fór fjölskylda
hans fram á krufningu í gær sem
framkvæmd yrði af kanadískum,
breskum og bandarískum læknum.
■ Algert uppnám/20
Sáttadrög
í Kosovo
Bonn. Reuters.
SAMSTARFSRÍKIN svokölluðu
komu sér í gær saman um drög að
friðarsamkomulagi, sem lagt verður
fyrir deiluaðila í Kosovo. Atökin þar
hafa kostað meira en 300 manns líf-
ið á þessu ári og flæmt allt að 80.000
manns frá heimilum sínum.
Kiaus Kinkel, utanríkisráðherra
Þýskalands, sagði að binda yrði
enda á ofbeldið í Kosovo en íbúarnir
þar, sem eru langflestir af albönsk-
um uppruna, krefjast fulls sjálf-
stæðis frá Serbíu. Samstarfsríkin
vilja ekki fallast á það.
Samstarfsríkin skora á Frelsis-
her Kosovo að leggja niður vopn og
hvetja til, að upprættur verði allur
stuðningur við hann. A móti komi,
að hugsanlegt sé, að leiðtogar hans
taki þátt í friðarviðræðum.
Samstarfsríkin, Bandaríkin,
Rússland, Frakkland, Þýskaland,
Bretland og Ítalía, taka þó skýrt
fram, að Ibrahim Rugova sé óum-
deildur leiðtogi Kosovo-Albana en
hann er maður hófsamur.
-------♦♦♦------
Norður-Irland
Reuters
HEITTRUAÐIR gyðingar
hafa að undanfornu efnt
til mótmæla og reynt að
koma í veg fyrir vegarlagningu
Vegagerð mótmælt
yfir fornar grafir í Jerúsalem.
Hefur komið til nokkurra rysk-
inga milli þeirra og lög-
reglumanna, sem hér eru
að flytja einn mótmælend-
anna nauðugan á brott.
Frekar
bók en fjöl-
skylduna
Washington. Reuters.
ÞEIR Bandaríkjamenn sem
vilja helst koma sér þægilega
fyrir með bók eða fyrir fram-
an sjónvarpið eru fleiri en
þeir sem vilja helst eiga stund
með fjölskyldunni, samkvæmt
niðurstöðum könnunar sem
greint var frá í gær.
Kannað var hvernig fólk
kysi helst að verja tómstund-
um sínum. Flestir, eða 30%,
kusu bóklestur; 21% kaus að
horfa á sjónvarpið; 14%
garðrækt og 13% vildu helst
eyða tómstundum sínum í
faðmi fjölskyldunnar. Niður-
stöður kannana sem þessarar
hafa verið svipaðar undan-
farin ár.
Stangveiðar komu fast á
liæla fjölskyldunnar, og
kváðust 11% aðspurðra helst
vilja fara í veiðitúr. Níu
prósent nefndu hópíþróttir;
og átta saumaskap. Þrír af
hundraði nefndu hvorir um
sig líkamsrækt og verslunar-
ferðir. Könnunin leiddi í
ljós að tómstundir Banda-
ríkjamanna eru að meðaltali
um tuttugu á viku, sem er
svipað og verið hefur undan-
farin ár.
Evrópusambandið samþykkir bandalag British Airways og American Airlines
Harðar deilur
um skilyrðin
Trimble
þungorður
Belfast. Reuters.
DAVID Trimble, fyrsti ráðherra
Norður-írlands, gaf í gær út af-
dráttarlausa viðvörun um að ein-
ungis gæfust fáeinir dagar til þess
að leysa hina hörðu deilu sem risið
hefur í héraðinu um þá kröfu mót-
mælenda að fá að fara hefðbundna
göngu um götu sem kaþólikkar búa
við í Portadown.
Trimble sagði að lítið hefði þokast
í tilraunum sínum og aðstoðar-
manns síns, Seamus Mallons, til að
komast að málamiðlun í deilunni um
fyrirhugaða göngu Óraníumanna,
sem eru mótmælendur, um Gar-
vaghy-veg, sem kaþólikkar byggja.
Gangan átti að fara fram sl. sunnu-
dag, en bresk yfírvöld bönnuðu
hana af ótta við að átök brytust út.
■ Óeirðir í Belfast/22
EVRÓPUSAMBANDIÐ (ESB)
hefur lagt blessun sína yfír banda-
lag flugfélaganna British Airways
(BA) og American Airways (AA), að
því tilskldu að félögin afsali sér allt
að 267 komuleyfum á tveim flugvöll-
um við London og láti þau sam-
keppnisaðilum í té.
Með tilkynningunni hafa sam-
keppnisyfirvöld ESB lokið tveggja
ára rannsókn á væntanlegu_ sam-
starfí flugfélaganna tveggja. í frétt
BBC segir að Karel Van Miert, sem
fer með samkeppnismál í fram-
kvæmdastjóm ESB, virtist hafa
dregið í land með þann fjölda komu-
leyfa sem félögin yrðu að láta af
hendi. Hann hefði upphaílega viljað
að þau yrðu 350 en hefði látið undan
til þess að samkomulagið færi ekki
út um þúfur.
Van Miert sagði að bandalagið
setti það skilyrði að flugfélögin létu
af hendi allt að 267 leyfí til flugferða
til og frá Heathrow-flugvelli og
Gatwick-flugvelli á viku. Þar af yrðu
230 til Heathrow.
Van Miert sagði í samtali við
BBC að BA mætti ekki selja banda-
rískum flugfélögum komuleyfi sín
og að ekki kæmi til greina að BA og
AA fengju greiddar bætur vegna
komuleyfanna sem þau þyrftu að af-
sala sér. Búist er við að það gæti
tekið allt að tveim árum fyrir flugfé-
lögin að losa sig við umrædd komu-
leyfi.
Framkvæmdastjóri BA, Robert
Ayling, sagði í yfirlýsingu að sum
þeirra skilyrða sem ESB setti virt-
ust heldur harkaleg. Hvert einasta
komuleyfí sem BA yrði að láta af
hendi tæki með sér 30 störf sem fé-
lagið gæti ekki skapað annars stað-
ar. Einn aðstoðarframkvæmda-
stjóra AA sagði í samtali við Sky
sjónvarpsstöðina í gær að félagið
teldi skilyrði ESB of ströng, og
komuleyfin, sem gefa yrði eftir, of
mörg.
Samkeppnisaðilar félaganna hafa
gagnrýnt ákvörðun ESB harkalega.
Flugfélagið Virgin Atlantic hefur
haldið uppi skipulagðri gagm-ýni á
bandalagshugmynd BA og AA frá
því tilkynnt var um hana. I tilkynn-
ingu frá Virgin segir að skilyrði
ESB séu fjarri því að vera nægilega
ströng.
„Þetta einokunarbandalag kemur
viðskiptavinum á engan hátt til
góða og veitir flugfélögunum, sem
eru líklega þau öflugustu í heimi, yf-
irráð yfir 60% markaðarins fyrir
flug milli Bretlands og Bandaríkj-
anna,“ segir í yfirlýsingunni frá
Virgin.
Samkvæmt úttekt breska flug-
tímaritsins Flight International
fyrr í þessum mánuði skilaði AA
mestum hagnaði allra flugfélaga í
heiminum á síðasta ári, og BA var
númer fjögur á sama lista. Bæði fé-
lögin eru á lista tímaritsins yfir tíu
stærstu félög í heimi miðað við far-
þegafjölda.