Morgunblaðið - 09.07.1998, Blaðsíða 39
MORGUNB LAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
FIMMTUDAGUR 9. JÚLÍ 1998 39^_
Ahrif leikskóla-
dvalar á börn
í Morgunblaðinu
2.7. sl. er viðtal við
Freydísi J. Freysteins-
dóttur um niðurstöður
rannsóknar sem hún
gerði í leikskólum
Reykjavíkur í nóvem-
ber ‘97. Rannsókn
þessari og rannsókn-
um á börnum almennt
og við hvaða aðstæður
þau búa, ber að fagna,
því rannsóknir eru
mikilvægar og þá ekki
síst tengt leikskóla-
aldrinum.
Eg hef lesið skýrslu
Freydísar á mínum
vinnustað. Þátttaka í
rannsókn Freydísar var því miður
afar lítil. Aðeins 34,2% þátttakanda
(69 af 202) svaraði spurningalistun-
um sem þýðir að 65,8% svöruðu
ekki. Slíkt svarhlutfall
leiðir til þess að ekki
er hægt að túlka nið-
urstöður, því ekki er
vitað hvemig tæplega
66% þátttakenda
hefðu svarað. Vegna
þessa er ljóst að ekki
er grundvöllur fyrir
því að túlka niðurstöð-
ur á þann hátt sem
hún gerir. Niðurstöð-
umar benda því ekki
sterklega til þess að
8-9 tíma vistun í leik-
skóla geti beinlínis
verið skaðleg eins og
haft er eftir Freydísi.
Sama er að segja um
eftirfarandi fullyrðingar sem hafð-
ar eru eftir henni: Börn sem voru
4-7 tíma á dag í leikskóla höfðu
meiri félagsþroska, voiu samvinnu-
þýðari og höfðu líka meiri tilfínn-
ingaþroska (voru í betra jafnvægi
tilfinningalega) en böm sem voru
8-9 tíma. Þessar fullyrðingar
byggjast ekki á niðurstöðum rann-
sókna hvorki Freydísar né ann-
arra. Rannsókn hennar getur ekki
staðfest eða afsannað þessar full-
yrðingar, bæði er svarhlutfallið svo
lágt eins og áður er nefnt, og
einnig er verulegur galli á hvernig
Freydís rejmir að meta hugrænan,
félagslegan og tilfinningalegan
þroska og streitutengda hegðun
leikskólabarna. Gallinn er sá að
þeir spurningalistar sem hún notar
eru í besta falli afar ónákvæmur
mælikvarði á þroskaþættina og
próffræðilegir eiginleikar/gæði
þessara lista er ekki ljós þ.e. áreið-
anleiki og réttmæti þeirra liggja
ekki fyrir. Þegar próffræðileg gæði
liggja ekki fyrir þá veit rannsak-
Ingi Jón
Hauksson
Engir íslenskir
spurningalistar eru
til, segir Ingi Jón
Hauksson, sem eru
nothæfír til þess að
meta félagslegan og
tilfinningalegan þroska
og streitutengda
hegðun barna
andinn ekki hvort mat eða mæling
er nógu nákvæm með tilliti til
þeima þátta sem á að meta. Engir
íslenskir spurningalistar em til
sem era nothæfir til þess að meta
félagslegan og tilfinningalegan
þroska og streitutengda hegðun
barna. Erlendir listar era þó til og
nothæfir til að meta ofannefnda
þroskaþætti en Freydís notaði þá
ekki.
Það getur verið að foreldrar vilji
gjarnan að börn sín séu í 6-7 tíma
vistun á dag, en 56% barna era þó
8-9 tíma á dag í leikskólum
Reykjavíkur meðan foreldrar era
að vinna. Hvers vegna þetta mis-
ræmi kemur fram milli vistun-
aróska foreldra og raunveralegrar
vistunarþarfar er verðugt rann-
sóknarverkefm. Ég tel líklega
skýringu vera þá að foreldrar þurfi
að vinna svona mikið og vilji að
börn sín séu í öraggu og þroskandi
umhverfi á meðan.
Veraleg ábyrgð hvílir á þeim sem
vinna að rannsóknum. Rannsakandi
verðm- að vanda mjög til verksins og
þegai' niðm-stöður era túlkaðar þarf
að fylgja ströngustu vísindalegum
kröfum. Órökstuddar fullyrðingai'
um að of löng vistun í leikskóla „geti
beinlínis verið skaðleg" eins og haft
er eftir Freydísi, er alvarlegt mál
vegna þess að þær valda foreldnim
áhyggjum um að þeir séu að skaða
böm sín. Slíkar niðurstöður liggja
ekki íyrir hvorki af erlendum rann-
sóknum né innlendum, að rannsókn
Freydísar meðtaldri. Ekki er því
vitað hvort 6-7 tímar hæfi bæði
bömum og foreldram. Ekld er held-
m’ vitað að beinlínis geti verið skað-
legt íyrir böm að vera 8-9 tíma á
dag í leikskóla.
Höfundur er sálfræðingur á sál-
fræði- og sérkennsiudeild Dagvistar
barna, Rvk.
ÁLFELGUR - HEILSÁRSDEKK - FJARSTÝRÐ SAMLÆSING - GEISLASPILARI
vökva/veltistýri • 2 loftpúðar • rafmagn í rúðum og
speglum • aflmikil 16 ventla vél • vindkljúfur með
hemlaljósi • styrktarbitar í hurðum • samlitaðir stuðarar
hæðarstillanleg kippibelti • upphituð framsæti
/.., , , wNÍSUMa«/
°U,'KVI.Dt C
BALENO EXCLUSIVE 4X4
1.595.000 kr.
SUZUKI
SUZUKI SÖLUUMBOÐ: Akranes: Ólafur G. Ólafsson, Garðabraut 2, slmi 431 28 00. Akureyri: BSA hf., Laufásgötu 9, slmi 462 63 00. Egilsstaðir: Bila- og búvélasalan hf.,
Miðási 19, simi 471 20 11. Hafnarfjörður: Guðvarður Eliasson, Grænukinn 20, slmi 555 15 50. Isafjörður: Bllagarður ehf.,Grænagarði, simi 456 30 95. Keflavlk: BG
bilakringlan, Grófinni 8, slmi 421 12 00. Selfoss: Bllasala Suðurlands, Hrlsmýri 5, slmi 482 37 00. Hvammstanga: Bfla- og búvélasalan, Melavegi 17, sfmi 451 26 17.
SUZUKI BILAR HF
Skeifunni 17. Sími 568 51 00.
Heimasíða: www.suzukibilar.is
NÝR, ENN RÍKULEGAR ÚTBÚINN SUZUKIWAGON
BALENO ^^^4X41
•*