Morgunblaðið - 16.10.1998, Blaðsíða 12
12 FÖSTUDAGUR 16. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Kristinn
SÁLFRÆÐINGARNIR Einar Gylfi Jónsson og Andrés Ragnarsson kynna verkefnið Karlar til ábyrgðar.
Barátta gegn heimilisofbeldi karla
Tæplega 30 hafa leitað
aðstoðar frá því í vor
TÆPLEGA 30 manns hafa leitað
sér aðstoðar vegna heimilisofbeldis
frá því í vor þegar hrundið var af
stað verkefninu Karlar til ábyrgðar,
sem félags- og heilbrigðisráðuneyt-
ið standa að ásamt Rauða krossi ís-
lands að tilstuðlan karlanefndar
Jafnréttisráðs.
Andrés Ragnarsson og Einar
Gylfi Jónsson sálfræðingar sjá um
meðferðina en þeir hafa fengið
þjálfun í Noregi og Svíþjóð, þar sem
mesta reynslan er fyrir hendi í úr-
ræðum fyrir menn sem beita heimil-
isofbeldi. „Þetta er meðferðartilboð,
sem byggir á skipulögðum sálfræði-
legum grunni til karla, sem beita
heimilisofbeldi um að taka ábyrga
afstöðu og breyta sínu atferli,"
sagði Andrés. „Þetta hefur gengið
býsna vel. Við erum með einstak-
lingsmeðferðir og hópmeðferðir og
er hópurinn sem starfað hefur síðan
í júlí að verða fullsetinn. Það hafa
tæplega 30 manns leitað aðstoðar
frá því í vor og einstaka hafa staðið
stutt við en flestir lengur. Eins og
gefur að skilja fylgir ofbeldi mikil
skömm og er því erfitt viðureignar.“
Andrés sagði að mikils trúnaðar
væri gætt og að grunnforsendan frá
upphafi væri að fullur trúnaður
væri gagnvart skjólstæðingunum,
annars kæmu þeir ekki.
Hann sagði of snemmt að meta
árangurinn, rétt væri að bíða næsta
vors. Þegar í upphafi var sett á
stofn óháð eftirlitsnefnd, fagnefnd,
sem mun meta árangurinn. Hana
skipa Karl Steinar Valsson aðstoð-
aryfirlögregluþjónn, Sæunn Kjart-
ansdóttir hjúkrunarfræðingur og
sálgreinir og Vilborg Guðnadóttir
framkvæmdastjóri Kvennaathvarfs-
ins.
Þjóðarpúls Gallup
Fjórir af hverjum
fimm eru hlynntir
hvalveiðum
TÆPLEGA 81% er fylgjandi
hvalveiðum, samkvæmt þjóðar-
púlsi Gallup í október, og 10%
eru andvíg hvalveiðum. Fleiri
eru hlynntir hvalveiðum núna en
þegar spurt var í febrúar á síð-
asta ári, en þá voru tæplega 75%
hlynnt hvalveiðum. Hlutfallið
núna er hið hæsta síðan Gallup
hóf að spyrja um hvalveiðar í
júní 1993.
Tæplega helmingur aðspurðra
telur að það verði erfiðara að
hefja hvalveiðar við íslands-
strendur eftir að háhyrningurinn
Keikó kom til landsins. Rúmlega
30% eru ánægð með að Keikó
skuli vera kominn hingað, rösk-
lega helmingur segist hvorki
ánægður né óánægður með
komu hans, en rösklega 19% eru
óánægð. Fólk á aldrinum 18-34
ára er ánægðast með komu
Keikós, eða rúmlega 37%, en
25-27% fólks á aldrinum 35-75
ára.
Andlát
EINAR
SIGURJÓNSSON
EINAR Sigurjónsson,
fyrrverandi _ fram-
kvæmdastjóri Isfélags
Vestmannaeyja, lést 14.
október síðastliðinn á
Sjúkrahúsi Vestmanna-
eyja, 78 ára að aldri.
Einar fæddist 7. jan-
úar árið 1920 í Vest-
mannaeyjum og voru
foreldrar hans hjónin
Sigurjón Ólafsson út-
gerðarmaður þar og
Guðlaug Einarsdóttir.
Hann lauk prófi frá
Barnaskóla Vest-
mannaeyja 1934 og
minna mótorvélstjóraprófi í Vest-
mannaeyjum 1938. Hann var síðan
við nám í Iþróttaskólanum í Hauka-
dal 1939, og árið 1943 tók hann
minna fiskimannapróf í Stýrimanna-
skólanum í Reykjavík.
Einar var vélstjóri á
þremur bátum frá
V estmannaeyj um
1938-45, en 1943-56
var hann vélstjóri á
Sigurfara VE sem
hann átti í sameign
með öðrum. Hann rak
eigin fiskverkun
1947-56, en þá tók
hann við starfi fram-
kvæmdastjóra ísfélags
Vestmannaeyja og
gegndi hann því til árs-
ins 1987. Einar sat í
stjórnum ýmissa fyrir-
tækja í Vestmannaeyj-
um tengdum sjávarátvegi og hann
sat til margra ára í stjórn Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna.
Eftirlifandi eiginkona Einars er
Hrefna Sigurðardóttir. Þau eignuð-
ust tvo syni og er annar þein-a á lífi.
Kennarar lýsa vanþóknun á sinmileysi borgaryfírvalda í kjaramálum
Borg'arstióri sesór áherslu
á að sinna grunnskólanum
Formaður Læknafé-
lags ísiands
Ekki ástæða
til skýringa
GUÐMUNDUR Bjömsson, for-
maður Læknafélags Islands, segist
ekki sjá ástæðu til þess að skýra
neitt frekar neðangreind orð í yfir-
lýsingu Læknafélags Islands í
Morgunblaðinu í gær vegna yfirlýs-
ingar Kára Stefánssonar, en þar
segir: „Að saka slíkan mann [Ross
Anderson] um óvönduð vinnubrögð
ber ekki vott um nauðsynlegt jafn-
vægi hugans.“
Guðmundur sagði að Læknafé-
lagið væri einfaldlega fast fyrir í
þessu gagnagrunnsmáli og hefði
ekki efni á því gagnvart alþjóða-
samtökum lækna að gefa einhvem
afslátt á þeirri stefnu sem fylgt
hefði verið í þeim efnum. Að saka
dr. Anderson um óheiðarleika
kæmi ekki til með að kæta evrópsk
læknasamtök, sem hann hefði unn-
ið fyrir.
„Þetta snýst í grundvallaratrið-
um um réttindi sjúklinga og rétt
læknisins til þess að gæta þeirra
upplýsinga sem sjúklingur lætur
honum í té í trúnaði. Með frum-
varpinu er það í raun og vem látið í
hendur sjúkrahússtjórna og fram-
kvæmdastjóra sjúkrahúsa að láta
þessar upplýsingar af hendi og mið-
að við það hvernig þessi gagna-
gmnnur er hannaður er persónu-
verndin ekki nægilega tryggð. Það
er okkar mat í stöðunni eftir að
hafa ráðfært okkur við færustu sér-
fræðinga á þessu sviði,“ sagði Guð-
mundur ennfremur.
TRÚNAÐARMENN gi-unnskóla í
Reykjavík lýsa vanþóknun á sinnu-
leysi borgaryfirvalda gagnvart
kjaramálum kennara í skólum borg-
arinnar. „Mjög illa gengur að finna
úrræði fyrir nemendur með sérþarf-
ir og oftast tefja flöskuhálsar og
fjármagnsskortur aðgerðir. Skólinn
og foreldramir sitja uppi með
vandamál sem oft verða óleysanleg,"
segir í ályktun fundar trúnaðar-
manna gmnnskólakennara.
Þá segir að þrátt fyrir loforð yfir-
valda um forgang skólamála á þessu
kjörtímabili sé mikill skortur orðinn
á kennm-um í Reykjavík. „Það hlýt-
ur að vera réttmæt krafa foreldra
bama og um leið kjósenda að börn
þeirra fái einungis það besta sem völ
er á,“ segir í ályktuninni. Þá segir að
víðast hvar sé starfsaðstaða í skól-
um bágborin fyrir nemendur og
starfsfólk. Dregið hafi úr þjónustu
skólabókasafna þar sem ekki séu
nægir tímar til að sinna því verðuga
verkefni.
Milljónir í nafni menningar
„Loforð borgarjfirvalda um lausn
á vandamálum unglinga verða oft að
engu, á sama tíma er hægt að nota
milljónir í nafni menningar og lista
og gleyma því að skólinn er hluti af
menningunni," segir í ályktuninni.
Það segir að það sé áhyggjuefni að
borgaryfírvöld ætli að iðka áfram-
haldandi og niðurdrepandi láglauna-
stefnu í skólum borgarinnar.
„Stjómmálamenn verða að gera sér
grein fyrir þeirri ábyrgð sem þeir
hafa gagnvart launamálum almenn-
ings,“ segir í ályktuninni.
500 milljóna aukning í ár
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
borgarstjóri, segist undrandi á
ályktun trúnaðarmanna kennara.
„Þegar þeir lýsa lýsa áhyggjum
vegna afskiptaleysis sem yfirvöld
sýna skólamálum þá er það rangt
því að borgaryfirvöld hafa þvert á
móti lagt áherslu á að sinna grunn-
skólanum og gera vel við gmnnskól-
ann í borginni. Fjármagn til skól-
anna hefur til dæmis verið aukið
umtalsvert á undanfómum tveimur
árum,“ sagði borgarstjóri.
Hún sagði að bara á árinu í ár
hefðu framlög til grunnskólans
hækkað um 500 milljónir króna frá
árinu á undan. „Þetta fjármagn sem
við emm að bæta inn í grannskólann
hefur meðal annars farið í fækkun í
nemendahópum. Það er búið að ráða
námsráðgjafa í alla skóla á unglinga-
stigi. Stuðningsfulltrúum hefur ver-
ið fjölgað. Það hefur verið gert sér-
stakt átak í tölvueign skólanna á
þessu ári og það hefur verið bætt
inn á þessu hausti og síðasta 70 nýj-
um stöðugildum kennara, sem eru
beinlínis til ráðstöfunar inni í skól-
unum til að auka sveigjanleika í
skólastarfi," sagði borgarstjóri.
Hún sagði að þess utan væri í
gangi stórátak í húsnæðismálum
skólanna og einsetningarmálum.
„Ætli það sé ekki b yggt fyrir
800-1.000 milljónir króna á ári
þannig að mér finnst þetta ektó eiga
við rök að styðjast hjá kennuram,"
sagði Ingibjörg Sólrún.
Félagsleg vandamál
Hún sagði hins vegar rétt að oft
gangi illa að finna úrræði fyrir nem-
endur með sérþarfir. „Þá er það
vegna þess að í mjög mörgum tilfell-
um er um svo mikinn félagslegan
vanda að ræða að það er í raun
barnaverndarmál og heilbrigðismál
en ekki skólamál. Það er verið að
leggja í auknum mæli á skólana
verkefni, sem era svo alvarleg fé-
lagsleg málefni að þau eiga fremur
heima á hendi heilbrigðiskerfisins
heldur en skólakerfisins. Við vitum
það að á geðheilbrigðissviðinu eru
flöskuhálsar varðandi úrræði fyrir
börn og líka að það era allt of fá úr-
ræði sem Bamaverndarstofa hefur
til umráða," sagði Ingibjörg Sóliún.
Hún sagði einnig rétt að það væri
kennaraskortur í landinu öllu. „Það
er ekki við borgaryfírvöld eða sveit-
arstjómarmenn að sakast. Ástæðan
fyrir þessum skorti er sú að það era
allt of fáir nemendur sem útskrifast
úr kennaranámi. Um þriggja ára-
tuga skeið hefur Kennaraháskóli ís-
lands tekið sama fjölda nemenda í
kennaranám árlega, um 120 manns.
A þessum þremur áratugum hafa
orðið mjög mitóar breytingar á
grunnskólakerfinu, sem hefur haft í
fór með sér mikla fjölgun á stöðu-
gildum kennara. Bæði hefur nem-
endum fjölgað og þar með bekkjum
og bekkjarkennurum, kennslu-
skylda kennara hefur styst og skóla-
dagurinn er að lengjast samkvæmt
lögum. Það þarf að bregðast við
þessu með því að taka fleira fólk inn
í kennaranám en vera ekki með
fjöldatakmarkanir þar eins og nú
er,“ sagði Ingibjörg Sólrún.
Um launamál kennara sagði hún
nýbúið að gera miðlægan kjara-
samning við kennara sem sveitarfé-
lögin stóðu öll að sameiginlega. „Það
var samkvæmt ósk kennara sjálfra
að það fyrirkomulag var haft á,“
sagði Ingibjörg Sólrún og sagðist
ekki draga dul á að kennarar væru
ekki ofsælir af sínum launum frekar
en margir aðrir.