Morgunblaðið - 16.10.1998, Side 22

22 FÖSTUDAGUR 16. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Meint eldhætta f farþegaþotuflota heimsins
Skipt verði
um einangrun
Reuters
Franskir bændur í úlfakreppu
Washington. Reuters.
BANDARÍSKA flugmálastjórnin
(FAA) hefur ákveðið að mæla með
því að skipt verði um einangrun í
nærri því öllum fljúgandi farþega-
þotum heimsins, en þær eru 12.000.
Að sögn bandanska blaðsins
Washington Post þykir ýmislegt
benda til þess að kviknað geti í ein-
angrun í þotuklefum eigi sér stað
mikil hitamyndun í nágrenni henn-
ar.
FAA gaf út tilmæli sín í fram-
haldi af rannsókn á orsökum þess
að breiðþota svissneska flugfélags-
ins Swissair fórst undan Nova
Seotia í síðasta mánuði. Þótt orsakir
slyssins liggi ekki fyrir benda um-
merki á braki úr þotunni til þess að
mikil hitamyndun og jafnvel elds-
voði hafi orðið um borð.
Jane Garvey, flugmálastjóri
Bandaríkjanna, sagði í samtali við
Washington Post, að FAA teldi ekki
nógu mikla hættu á einangrunareldi
í flugvélum til þess að krefjast þess
að skipt yrði tafarlaust um einangr-
un í farþegaþotum. Sagan sýndi að
hvorki væri fyrir hendi bráð eða
víðtæk hætta er storkaði flugör-
yggi-
Skipt um við
reglulegt viðhaid
En Garvey sagði að afstaða stofn-
unarinnar kynni að breytast leiddu
frekari rannsóknir í Ijós, að hættan
væri raunverulega meiri en talið
væri. í bili léti FAA nægja að mæla
með endumýjun einangrunarinnar
þegar „skynsamlegt tækifæri" gæf-
ist í tengslum við reglulegt viðhald
flugvélanna.
Samkvæmt upplýsingum Jims
Hall, framkvæmdastjóra Öryggis-
nefndar samgöngumála (NTSB),
hefur FAA hrundið af stað rann-
sóknarverkefni þar sem könnuð
verður eldhætta í farþegaflugi.
SAUÐFJÁRBÆNDUR í Alpa-
héruðum Frakklands fylktu í
gær liði til að mótmæla tilraun-
um umhverfísverndarsinna til
að halda við stofni úlfa, sem
hefst við í Alpafjöllunum.
Bændurnir fullyrða að úlfar
hafí hoggið stór skörð í fjár-
hjarðir sínar, og ráku kindur í
stórum stíl um götur Lyon til
að vekja athygli á málstað
sínum.
Repúblikanar fallast
á Qárframlag
Washinglon. Reuters.
Reuters
Genabreytt
súkkulaði
SVISSNESKI sælgætisfram-
leiðandinn Nestlé hefur sett á
markað fyrsta súkkulaðið sem
inniheldur genabreytt korn.
Hafa „Smjörfingurnir" verið
til sölu í Þýskalandi síðan í sept-
ember.
LEIÐTOGAR repúblikana á
Bandaríkjaþingi hafa fallist á tillögu
stjórnarinnar um að afhenda Al-
þjóðagjaldeyrissjóðnum (IMF) 18
milljarða dala, andvirði 1.240 millj-
arða króna, til að aðstoða ríki sem
eru féþurfí vegna fjármálakrepp-
unnar í heiminum. Þetta er mikill
sigur fyrir stjómina, sem sam-
þykkti að vinna með öðrum ríkjum
að því að knýja fram breytingar á
starfsháttum IMF.
Stjórnin hefur lagt mikið kapp á
að þingið samþykki fjárframlagið til
að auka traust manna á Alþjóða-
gjaldeyrissjóðnum og gera honum
kleift að takast á við mestu fjár-
málakreppu í heiminum í áratugi.
Kreppan hófst í Asíu, barst síðan til
Rússlands og hennar er nú farið að
gæta í Brasilíu og fleiri ríkjum Ró-
mönsku Ameríku.
Samkvæmt drögum að samkomu-
laginu þarf IMF að krefjast hærri
Stjórnin lofar að
beita sér fyrir um-
bótum á starfs-
háttum sjóðsins
vaxta af lánum til margra að-
krepptra ríkja og lánin þarf að end-
urgreiða innan tveggja og hálfs árs.
Ríkjunum, sem fá lánin, verði einnig
gert að afnema viðskiptahöft, heim-
ila innflutning matvæla og binda
enda á óeðlileg ríkisafskipti af lán-
veitingum banka til fyrirtækja.
IMF er einnig hvatt til að gera
meira til að vemda launþega og um-
hverfið.
Endi bundinn á „launungina"
Bandaríkjastjóm lofaði ennfrem-
ur að leggjast gegn því að Suður-
Kórea fengi lán frá IMF eigi að
tilIMF
nota féð til að styrkja suður-kóresk
íyrirtæki sem ramba á barmi gjald-
þrots. Þá á stjómin að beita sér fyr-
ir því að Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
veiti almenningi og þinginu meiri
upplýsingar um ákvarðanir sínar,
birti fundargerðir, viljayfirlýsingar
og mikilvægustu skýrslur sínar.
Newt Gingrich, forseti fulltrúa-
deildarinnar, sagði að umbætumar
myndu gera Alþjóðagjaldeyrissjóð-
inn „viðráðanlegri" og „ábyrgari“.
„IMF mun aldrei aftur starfa
með launung," sagði Dick Armey,
leiðtogi meirihlutans í fulltrúadeild-
inni. „Þetta era ef til vill ekki allar
þær umbætur sem við vildum. En
ég fullyrði að í hvert sinn sem þeir
setjast niður til að taka ákvörðun,
þá gera þeir það þess vitandi að þeir
geta ekki haldið henni leyndri."
Talið er nánast öraggt að báðar
deildir þingsins samþykki fjárfram-
lagið.
Ihaldsmenn
vilja að
Lipponen svari
ásökunum
Helsinki. Reuters.
ÍHALDSMENN í Finnlandi, sem
aðild eiga að ríkisstjóm með jafnað-
armönnum í Finnlandi undir forsæti
Paavos Lipponens, lögðu í gær fast
að Lipponen að hann svaraði fyrir
fullt og allt ásökunum þess efnis að
hann hefði logið að finnska þinginu.
Segja íhaldsmenn að ásakanirnar
skaði traust ríkisstjórnarinnar og
geti haft slæm áhrif á störf hennar.
Arja Ahlo, fyrrverandi skatta-
málaráðherra, hefur haldið því fram
að Lipponen hafi beitt sér sjálfur
fyrir þeirri ákvörðun á sínum tíma,
að fjársekt var niður felld gegn Ulf
Sundquist, fyrrverandi formanni
Jafnaðarmannaflokksins. Sé þetta
rétt þykir ljóst að Lipponen laug að
þinginu þegar sagði að hann hefði
ekkert haft með ákvörðunina að
gera. Sagði Ben Zyskowicz, leiðtogi
íhaldsmanna, að þeir vonuðust til að
skýring fyndist fljótt á því ósam-
ræmi sem virtist vera í fullyrðing-
um Lipponens og Ahlos.
Rannsóknir á hækkun yfírborðs sjávar
Vísindamenn telja
orsökina ekki bráðn-
un suðurskautsíssins
Lundúnum. Reutcrs.
ÓTTI um að ísinn á Suðurskauts-
landinu sé að skreppa saman og
bráðnun hans valdi hættulegri
hækkun sjávarborðs í heiminum er
ástæðulaus. Þetta fullyrtu vísinda-
menn í gær, sem á undanfömum ár-
um hafa stundað rannsóknir á suð-
urskautsísnum.
Hópur vísindamanna frá Bret-
landi, Hollandi og Bandaríkjunum,
sem á vegum University College-
háskólans í London hafa undanfar-
in fímm ár gert nákvæmar mæl-
ingar á ísnum, sögðu að
langstærstur hluti jökulíssins á
Suðurskautslandinu væri „mjög
stöðugur".
Á þessari öld hefur yfirborð
heimshafanna hækkað að meðaltali
um 18 sentimetra. Duncan Wing-
ham, prófessor og talsmaður rann-
sóknarhópsins, sagði að vísinda-
menn hefðu fram að þessu rakið or-
sök þessarar hækkunar að miklu
leyti til bráðnunar Suðurskautsíss-
ins. Niðurstöður rannsóknarinnar
bentu aftur á móti til, ad af þessum
18 cm væri ekki hægt að rekja
meira en 1,7 til Suðurskautsins.
Því væri orsakimar fyrir hækk-
andi yfirborði sjávar frekar að rekja
til útþenslu rúmmáls hafsins vegna
hækkandi lofthita, sem gróðurhúsa-
áhrifin valda, og bráðnunar jökla í
fjallendi.
Sjávarborð hækkar enn
Að sögn Winghams breyta niður-
stöður rannsóknanna á suðurskaut-
sísnum engu um þá spá vísinda-
manna, að haldi hækkun sjávar-
borðs áfram með sama hraða og
undanfama áratugi verði milljónir
íbúðarhúsa, sem nú eru niðri við
sjávarmál, komin á kaf innan
tveggja alda.
Reuters
Sprengjubyrgi til sölu
HÉR SÉST inngangurinn að sprengjubyrgi sem byggt
var fyrir ríkisstjórn Vestur-Þýzkalands á dögum kalda
stríðsins. Byrgið er við þorpið Marienthal, sem er í
grennd við bæinn Altenahr, en það er nú til sölu. Á inn-
felldu myndinni má sjá hvaða hægindi kanzlara Þýzka-
lands var ætlað að þurfa að gera sér að góðu ef hann
hefði neyðzt til að eyða nótt í byrginu.