Morgunblaðið - 11.02.1999, Page 12

12 FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Samfylkingin á Norðurlandi eystra
Alþýðuflokki
spáð sterkri
útkomu í
prófkjörinu
Sex frambjóðendur keppa um efstu sætin
hjá Samfylkingunni á Norðurlandi eystra.
Mestar líkur eru taldar á að alþýðuflokks-
maður verði í fyrsta sæti enda er Alþýðu-
bandalagið í kjördæminu klofíð eftir að
þingmaður flokksins sagði sig úr honum.
Egill Olafsson fjallar um prófkjörið sem
fram fer á laugardag.

Morgunblaðið/Kristján
GEIRLAUG Sigurjónsdóttir hefur séð um utankjörstaðaatkvæðagreiðslu fyrir Samfylkinguna á Norður-
landi eystra í Lárusarhúsi á Akureyri. 50 manns höfðu kosið þar síðdegis í gær.
FLEST bendir til að alþýðu-
flokksmaður verði í efsta
sæti í prófkjöri Samfylk-
ingar á Norðurlandi
eystra. Baráttan um fyrsta sætið á
Norðurlandi eystra stendm- ekki
síst á milli Svanfríðar Jónasdóttur
alþingismanns og Sigbjöms Gunn-
arssonar, fyrrverandi alþingis-
manns.
Alþýðubandalagið hefur haft
meira fylgi en Alþýðuflokkurinn á
Norðurlandi eystra í öllum kosning-
um síðan 1978. í síðustu alþingis-
kosningum var fylgi Alþýðubanda-
lagsins mest á Norðurlandi eystra.
Alþýðubandalagið vann auk þess
glæsilega sigra á Norðausturlandi í
sveitarstjórnarkosningunum í vor
og er með meirihluta í sveitarstjórn
Þórshafnar og Raufarhafnar og
sameiginlegt framboð A-flokkanna
náði meirihluta í bæjarstjóm Húsa-
víkur. í síðustu kosningum fékk Al-
þýðubandalagið 16,8% fylgi, Al-
þýðuflokkurinn 7,4% og Þjóðvaki
8,7%.
Alþvðubandalaeið
er laskað
I vor sagði Steingrímur J. Sigfús-
son alþingismaður sig úr Alþýðu-
bandalaginu og er nú orðinn for-
maður í nýjum stjómmálaflokki,
Vinstrihreyfíngunni. Alþýðubanda-
lagið á Norðurlandi eystra gengur
því laskað til þessa prófkjörs. Að-
eins tveir alþýðubandalagsmenn
bjóða sig fram í prófkjörinu, Örlyg-
ur Hnefill Jónsson, héraðsdómslög-
maður á Húsavík, og Kristín Sigur-
sveinsdóttir, iðjuþjálfi á Akureyri.
Kristínu var raunar bætt á listann
eftir að framboðsfrestur rann út.
Alþýðubandalagsmenn á Akur-
eyri telja að Steingrímur eigi ekki
jafnmikið fylgi á Akureyri og hann
á á Norðausturlandi. Þeir telja því
ofmælt að segja að Alþýðubanda-
lagið í kjördæminu sé lamað.
Alþýðubandalagið á Norðurlandi
eystra hefur aldrei efnt til próf-
kjörs, en það hefur Alþýðuflokkur-
inn hins vegar iðulega gert. Hann
hélt ekki prófkjör fyrir síðustu
kosningar, en fyrir kosningarnar
1991 efndi flokkurinn til prófkjörs,
sem þótti merkilegt fyrir þá sök að
fleiri tóku þátt í því en kusu flokk-
inn síðan í sjálfum alþingiskosning-
unum.
Prófkjörsreglurnar gera ráð fyrir
að sá flokkur sem tapar baráttunni
um fyrsta sætið fái annað sætið og
flokkurinn sem nær fyrsta sætinu
fái þriðja sætið. Fari svo sem marg-
ir telja að Svanfríður og Sigbjöm
verði í fyrsta og öðra sæti fellur það
þeirra sem tapar slagnum í þriðja
sætið, en Örlygur eða Kristín verða
í öðru sæti. Engin kvennalistakona
tekur þátt í prófkjörinu, en þær
standa engu að síður að Samfylk-
ingunni í kjördæminu.
Svanfríður Jónasdóttir hefur
lengi tekið þátt í stjórnmálum. Hún
var varaformaður Alþýðubanda-
lagsins 1987-1989, var aðstoðar-
maður fjármálaráðherra í þrjú ár og
varaþingmaður um tíma fyrir Al-
þýðubandalagið. Fyrir síðustu kosn-
ingar gekk hún úr Alþýðubandalag-
inu og bauð sig fram fyrir Þjóðvaka
og náði kjöri til Alþingis. Á kjör-
tímabilinu gekk hún í Alþýðuflokk-
inn og býður sig því fram undir
merkjum hans. Hún hefur eins og
aðrir þingmenn Þjóðvaka verið
nokkuð áberandi þingmaður. All-
góðar líkur ættu því að vera á að
henni takist að ná fyrsta sætinu.
Svanfríður ætti auk þess að geta
vænst stuðnings frá alþýðubanda-
lagsmönnum umfram ýmsa aðra
frambjóðendur Alþýðuflokksins,
sem ekki hafa starfað í þeim flokki.
Þó verður að hafa í huga að ekki
hafa allir alþýðubandalagsmenn
fyrirgefíð henni að hafa yfirgefíð
flokkinn fyrir síðustu kosningar.
Sigbjörn Gunnarsson hefur starf-
að lengi innan Alþýðuflokksins og
var þingmaður flokksins 1991-1995.
Framboð Þjóðvaka með Svanfríði í
forystunni átti hvað stærstan þátt í
að hann náði ekki kjöri í síðustu
kosningum. Síðustu ár hefur hann
verið sveitarstjóri ■ Skútustaða-
hrepps í Mývatnssveit. Sigbjörn
hefur lengst af búið og starfað á
Akureyri og ætti því að geta vænst
góðs stuðnings þaðan auk þess sem
búseta hans í Mývatnssveit ætti
einnig að auka líkur á að hann fái
góðan stuðning úr austanverðu
kjördæminu. Sigbjöm hefur á bak
við sig öfluga sveit stuðningsmanna
eins og kom vel í ljós í prófkjöri Al-
þýðuflokksins fyrir kosningarnar
1991. Itök hans innan íþróttahreyf-
ingarinnar á Akureyri hafa t.d.
reynst honum drjúg.
Finnur Birgisson, arkitekt á
Akureyri, stefnir einnig á toppinn.
Hann hefur verið formaður Alþýðu-
Prófkjör Samfylkingarinnar á Norðurlandi vestra
Mikil óvissa um
hver nær 1. sætinu
Mikil spenna ríkir um hver verður í fyrsta
sæti Samfylkingarinnar á Norðurlandi
vestra, en það ræðst í prófkjöri um helg-
ina. Þrátt fyrir að Alþýðubandalagið hafi
alla tíð verið mun sterkara í kjördæminu
en Alþýðuflokkurinn er ekki talið sjálfgefíð
að alþýðubandalagsmaður verði í fyrsta
sæti. Egill Qlafsson fjallar um prófkjörið.
Alþýðubandalagið
hefur alla tíð verið
sterkasta aflið á vinstri
kanti stjórnmálanna á
Norðurlandi vestra. I síðustu kosn-
ingum fékk flokkurinn meira en
helmingi fleiri atkvæði en Aiþýðu-
flokkurinn, Þjóðvaki og Kvenna-
listinn til samans. Alþýðubandalag-
ið hefur átt þingmann í nokkuð ör-
uggu þingsæti í kjördæminu und-
anfarna áratugi, en efsti maður á
lista Alþýðuflokksins hefur ýmist
verið úti eða inni á þingi. Alþýðu-
flokkurinn hefur ekki átt þing-
mann í kjördæminu síðustu tvö
kjörtímabil.
Þrátt fyrir þessa sterku stöðu
Alþýðubandalagsins á Norðurlandi
vestra er það ekki tryggt að al-
þýðubandalagsmaður verði í fyrsta
sæti í prófkjöri Samfylkingar í
kjördæminu. Skýringin á því er
m.a. sú að þrír alþýðubandalags-
menn stefna á fyrsta sætið, en ein-
ungis einn alþýðuflokksmaður
stefnir á það sæti. Það má því bú-
ast við að atkvæði alþýðubanda-
lagsmanna dreifíst nokkuð á milli
frambjóðenda á meðan alþýðu-
flokksmenn standi betur saman um
sinn frambjóðanda.
Fjórir stefna á
fyrsta sætið
Prófkjörið er algjörlega opið og
girðingalaust. Flokkamir hafa því
enga tryggingu fyrir því að þeirra
flokksmenn verði í efstu sætunum.
Ragnar Amalds alþingismaður
gefur ekki kost á sér til endurkjörs
og því býður enginn sitjandi þing-
maður sig fram í prófkjörinu. Það
ríkir því mikil spenna meðal sam-
fylkingarmanna í kjördæminu.
Fjórir frambjóðendur stefna á
fyrsta sætið, en það em Anna
Kristín Gunnarsdóttir, kennari á
Sauðárkróki, Jón Bjamason, skóla-
stjóri Bændaskólans á Hólum í
Hjaltadal, Kristján Möller, versl-
unarmaður á Siglufirði og Signý
Jóhannesdóttir, formaður verka-
lýðsfélagsins Vöku á Siglufirði.
Ánna Kristín, Jón og Signý era al-
þýðubandalagsmenn, en Kristján
er alþýðuflokksmaður.
Anna Kristín hefur lengi tekið
virkan þátt í stjómmálum. Hún sat í
12 ár í bæjarstjóm Sauðárkróks og
í 16 ár í nefndum á vegum bæjarfé-
lagsins. Hún hefui- verið á fram-
boðslista Alþýðubandalagsins í
femum síðustu alþingiskosningum
og hefur nokkram sinnum tekið
sæti á Alþingi sem varaþingmaður.
Sigurlíkur Önnu Kristínar ættu því
að teljast allgóðar, en hún fær hins
vegar harða keppni bæði frá félög-
um sínum í Alþýðubandalaginu og
frá Kristjáni, sem hún sjálf segist
líta á sem sinn skæðasta keppinaut.
Jón Bjarnason hefur unnið ötul-
lega að framboði sínu. Hann hefur
verið skólastjóri á Hólum í Hjalta-
dal síðan 1981, en var áður bóndi
að Bjarnarhöfn á Snæfellsnesi.
Reiknað er með að hann fái m.a.
öflugan stuðning úr dreifbýlinu, en
hann höfðar einnig til kjósenda í
þéttbýlinu. Sjálfur segir hann að
búseta manna skipti ekki höfuð-
máli heldur sé verið að velja öflug-
an málsvara fyrir kjördæmið allt.
Viðmælendur blaðsins töldu erfítt
að ráða í styrkleika Jóns. Hann
kynni að koma á óvart.
Standa kratar saman
í prófkjörinu?
Kristján Möller hefur lengi verið
í forystusveit Alþýðuflokksins í
kjördæminu. Hann sat í bæjar-
stjórn Siglufjarðar í 12 ár og var 9
ár forseti bæjarstjómar. Fullyrt er
að Siglfirðingar ætli að standa
saman um að styðja hann í fyrsta
sætið, en kratar hafa verið þar
nokkuð sterkir. Sameiginlegan
lista félagshyggjuflokkanna á
Siglufirði vantaði aðeins 16 at-
kvæði til að ná hreinum meirihluta
í síðustu sveitarstjórnarkosning-
um. Framboð Signýjar gæti hins
vegar dregið úr sigurlíkum Krist-
jáns, en hún er líka Siglfirðingur.
Þótt Kristján sé eini kratinn sem
stefnir á fyrsta sætið má ekki
gleyma því að framboð Þjóðvaka í
síðustu kosningum hjó mikið í fylgi
Alþýðuflokksins og því telja sumir
óvíst hvað kratarnir standa vel
saman í prófkjörinu. Sjálfur vonast
Kristján eftir að fá góðan stuðning
frá alþýðubandalagsmönnum.
Signý Jóhannesdóttir er formað-
ur verkalýðsfélagsins Vöku á
Siglufirði og hefur verið öflugur
málsvari verkafólks í kjördæminu.
Hún hefur gegnt ýmsum trúnaðar-
störfum fyrir bæjarfélagið, verka-
lýðsfélagið og Álþýðubandalagið.
Signý bauð sig fram til embættis
varaformanns Verkamannasam-
bandsins á síðasta þingi þess en
tapaði fyrir fulltrúa Dagsbrúnar.
Hún á sæti í sambandsstjóm
VMSÍ. Til þess að eiga möguleika á
fyrsta sætinu þarf Signý að fá góð-
an stuðning frá Siglfirðingum.
Framboð Kristjáns veldur henni
því erfíðleikum. Hún gæti vegið
það upp ef hún fær öflugan stuðn-
ing frá verkafólki í kjördæminu.
Jón Sæmundur Sigurjónsson,
sem einnig er frá Siglufirði, stefnir
á annað sætið. Hann sat á Alþingi
fyrir Alþýðuflokkinn í eitt kjörtíma-
bil, en hefur undanfarin ár starfað í