Morgunblaðið - 01.07.1999, Síða 10

10 FIMMTUDAGUR 1. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
7 ára fangelsisdómur í e-töflumálinu orðinn að sýknu eftir nýja meðferð í héraði
Of mikill vafi lék á vitneskju
ákærða um ffkniefnin
Fallist á farbann þar til dómur
fellur í Hæstarétti
Morgunblaðið/Halldór Kolbeinsson
KIO Briggs, sem hér sést faðma að sér verjanda sinn, Helga Jóhannesson hæstaréttar-
lögmann, komst í mikla geðshræringu er Ingibjörg Benediktsdóttir dómsformaður
sýknaði hann af ákæru ríkissaksóknara í gær. Málinu hefur verið áfrýjað til Hæstarétt-
ar og er Briggs í farbanni þar til dómur fellur þar.
FJÖLSKIPAÐUR dómur Héraðs-
dóms Reykjavíkur sýknaði Bretann
Kio Alexander Briggs í gær af
ákæru ríkissaksóknara fyrir brot á
lögum um ávana- og fíkni-
efni, með því að hafa flutt
inn 2.031 töflu af MDMA 1.
september sl., sem fannst í
tösku ákærða við komu
hans til landsins sama dag.
I dómsniðurstöðu þótti
svo mikill vafí á því að
ákærða hefði verið kunn-
ugt um að fíkniefnin væru í
tösku hans við komu hans
til landsins að sýkna bæri
hann af kröfu ákæruvalds-
ins um refsingu.
Fulltrúi ríkissaksóknara
áfrýjaði dómi héraðsdóms
til Hæstaréttar og lagði
fram kröfu um farbann á
ákærða uns dómur félli í
Hæstarétti og ennfremur,
að honum yrði gert að til-
kynna sig daglega til lög-
reglu á fyrirfram ákveðn-
um stað og tíma þar til
dómur félli. FéUst dómari á
farbannið, en hafnaði kröf-
unni um tilkynningaskyld-
una þar sem hún ætti sér
ekki lagastoð.
Verjandi ákærða kærði
fyrir hönds skjólstæðings
síns ákvörðun dómara um
farbannið.
Fulltrúi ríkissaksóknara studdi
kröfuna um farbannið m.a. þeim
rökum, að ákærði væri borinn sök-
um er gætu varðað fangelsi allt að
tíu árum og með hliðsjón af alvar-
leika sakarefnisins og með tilliti til
almannahagsmuna væri talið nauð-
synlegt að tryggja návist hans með-
an á máli hans stendur.
Fyrri dómur upp á sjö ára
fangelsi ómerktur
Ákærði, sem fékk sjö ára fangels-
isdóm í Héraðsdómi Reykjavíkur
hinn 11. mars er dæmt var fyrst í
málinu, áfrýjaði dómnum tO Hæsta-
réttar, sem ómerkti hann sem og
meðferð málsins frá upphafi aðal-
meðferðar. Taldi Hæstiréttur að
héraðsdómur hefði átt að leggja
mat á trúverðugleika þýðingu eins
vitnis í málinu og taka rökstudda af-
stöðu til hans.
Umrætt vitni bar við rannsókn
málsins og meðferð þess, að það
hefði haft samband við tiltekmn lög-
reglumann kvöldið fyrir brottför
ákærða og tilkynnt að von væri á
honum með fíkniefnin. Fullyrti vitn-
ið að lögreglumaðurinn hefði verið
búinn að bjóða sér nokkrum sinnum
frá því um vorið, að hann myndi sjá
til þess að tUtekið sakamál á hendur
sér myndi falla niður gegn því að
hann veitti upplýsingai- um fíkniefni
sem kynnu að verða flutt tU lands-
ins frá Spáni. Vitnið bar fyrir dómi
að tUgangurinn með upplýsinga-
gjöfinni hefði verið sá að koma í veg
fyrir að fíkniefnin bærust tU lands-
ins en sér hefði fundist sjálfsagt að
reyna „í leiðinni" að fá umrætt mál
fellt niður. Vitnið taldi sig hafa gert
samning við lögregluna um að fá
umrætt mál fellt niður gegn því að
gefa upplýsingar um innflutning
fíkniefnanna. Héraðsdómur taldi að
í ljósi þessara hagsmuna yrði að
meta framburð hans. Þá væri tU
þess að líta að vitnið hefði borið að
það hefði dregið upp teikningar af
Leifsstöð fyrir ákærða í þeim tU-
gangi að hann ætti hægara með að
átta sig á staðháttum í flughöfninni.
Teikningarnar fundust ekki á
ákærða við komuna tU landsins
heldur í vasa á buxum, sem ákærði
kannaðist ekki við að eiga, en þær
voru geymdar í farangri hans.
Framburður vitnisins
ótrúverðugur
Þótti dómnum frásögn vitnisins
af þessu fremur ótrúverðug. Þá
þótti dómnum frásögn vitnisins um
að ákærði hefði sagt sér frá því að
hann ætlaði að flytja töflumar tU
landsins og vitnið hefði séð ákærða
pakka þeim niður heldur ekki trú-
verðug í ljósi framburðar vitnisins,
annars vitnis og ákærða um með-
ferð töskunnar dagana fyrir brott-
för ákærða frá Spáni. Bæði vitnin
hefðu fullyrt að taskan hefði verið í
aftursæti bUs þeirra á meðan þeir
hefðu farið að skemmta sér um
nóttina og yfirgáfu hana. Hún hefði
verið þar enn er þeir komu tU baka
og óku ákærða út á flugvöll.
„Þykir með ólíkindum að
ákærði hafi skilið hana eft-
ir, nánast á glámbekk, ef
fíkniefnin vom þá í tösk-
unni,“ segir í dómnum.
„Það, sem að öðru leyti er
fram komið með framburði
vitna og ákærða um kæru-
leysislega vörslu íþrótta-
töskunnar, bendir ekki tU
vitneskju ákærða um að í
henni væru fíkniefni, millj-
óna virði í sölu hér á landi.
Þá þykir ósennUegt að
ákærði hafi tekið þá
áhættu að fara með fíkni-
efni í ofangreindri tösku
með sólarlandafiugi tU Is-
lands, en hann er hávaxinn
blökkumaður og hlaut að
stinga í stúf við aðra far-
þega,“ segir í dómnum.
Færir mér tiltrú
á réttarkerfið
„Mér finnst þessi niður-
staða færa mér fullkomna
tUtrú á réttarkerfið," sagði
Helgi Jóhannesson, verj-
andi ákærða, við Morgun-
blaðið í gær. „Hæstiréttur
sneri við göUuðu máli og
sendi það aftur heim í hér-
að. Þrír dómarar hafa komist að því
núna að það sé svo mikill vafi í
þessu máli að það eigi að sýkna
ákærða og sem betur fer tókst að
afstýra því slysi, að maðurinn yrði
lokaður inni.“
Akærði, Kio Alexander Briggs,
sem komst í mikla geðshræringu í
dómsal þegar héraðsdómur sýkn-
aði hann, sagði við Morgunblaðið
að hann hefði innilega vonast eftir
þeirri niðurstöðu sem kunngerð
var í gær. Kio hefur fast aðsetur í
Reykjavík og stundar vinnu við
raflagnir og hann á þriggja og
hálfs árs gamalt barn erlendis, sem
hann hefur ekki hitt lengi vegna
langrar gæsluvarðhaldsvistar hér-
lendis.
„Þegar ég beið dóms í fyrra
skiptið vænti ég sýknu, en af því
varð ekki. Hins vegar kemur far-
bannið í veg fyrir að ég geti farið og
hitt son minn, sem mig langar mikið
að hitta," sagði Briggs.
Viðskiptaráðherra
Niðurstað-
an dæmir
stóryrði
ómerk
FINNUR Ingólfsson iðnaðar-
og viðskiptaráðherra kveðst
fagna málalyktum Lindarmáls-
ins.
„Mér finnst ágætt að málinu
sé lokið, þó svo að það hafi á
engan hátt snert mig, vegna
þess að Lindarmálinu sem slíku
var öllu lokið mörgum mánuð-
um áður en ég tók við sem ráð-
herra. Það er hins vegar svo að
margt stórt hefur verið sagt í
málinu á undanfömum mánuð-
um og ég held að þessi niður-
staða dæmi það allt saman
ómerkt,“ segir Finnur.
Hann kveðst telja engan vafa
leika á að einstakir pólitískir
andstæðingai’ hans hafi ekkert
dregið af sér við að reyna að
spyrða hann saman við Lindar-
málið með einhveijum hætti.
„Það gerðu þeir, þó svo að þeir
vissu miklu betur. Málinu var
lokið áður en ég tók við sem
viðskiptaráðherra og ég studdi
þá niðurstöðu bankaráðs
Landsbanka að senda málið í
rannsókn, í ljósi þeirrar um-
ræðu sem þá var í gangi. Eg
taldi að ekki væri annað hægt
að gera en að fá niðurstöðu frá
réttum aðilum og efnislega er
ekkert við hana að athuga,
þetta er æðsti dómur í þessu
máli.“
Hann kveðst ekki þekkja
málefni Lindar til hlítar og hafi
hann aldrei sett sig nákvæm-
lega inn í þau, þannig að banka-
ráð Landsbankans geti eitt
svarað fyrir þau mál og ástæð-
ur þess mikla taps sem varð á
fyrirtækinu á sínum tíma. „Það
liggur hins vegar fyrir að Lind-
armálið var ekki meginástæðan
fyrir miklu útlánatapi Lands-
bankans á undanförnum árum.
Landsbankinn hefur allt frá
1988 verið að tapa einhverjum
tugum milljarða króna og það
tap er fyrst og fremst tilkomið
vegna erfiðleika sem þá voru í
atvinnulífínu. Það hefur snúist
við með nýjum stjómendum í
Landsbankanum og um leið
breyttri afkomu í atvinnulífinu.
Það kann vel að vera að ein af
ástæðum fyrir tapi Lindar hafi
líka verið erfiðleikar í atvinnu-
lífinu á sínum tíma.“
Fyrrverandi framkvæmdastjóri Lindar framvísaði óbirtum gögnum við rannsókn málsins
Fagnar niðurstöðu
rðíissaksóknara
ÞÓRÐUR Ingvi Guðmundsson, fyrrum fram-
kvæmdastjóri eignarhaldsfyrirtækisins Lind-
ar, kveðst fagna þeirri niðurstöðu embættis
ríkissaksóknara að ákæra ekki stjómendur
Lindar eða bankastjóra Landsbankans vegna
málefna fyrirtækisins. í kjölfar harðra um-
ræðna um málefni Lindar á Alþingi í fyrra,
óskaði bankastjórn Landsbanka eftir rann-
sókn á því hvort stjómendur Lindar hefðu
með athöfnum sínum við stjómun fyrirtækis-
ins framið eða tekið þátt í refsiverðri hátt-
semi.
„Ég er feginn því að þessu máli sé lokið og
að þetta hafí verið niðurstaðan, þó svo að í
mínum huga hafi aldrei verið hægt að komast
að neinni annarri niðurstöðu. Ég fagnaði því á
sínum tíma, þegar þessi umræða gekk yfir, að
bankaráðið skyldi taka ákvörðun um að óska
lögreglurannsóknar, og með þessari niður-
stöðu nú tel ég málið vera úr sögunni," segir
Þórður Ingvi. „Þetta er búinn að vera langur
ferill og ég gleðst yfir því að þessum kapítula í
lífi manns sé lokið. Því fylgir að sjálfsögðu
léttir.“
Hann kveðst ekki geta ímyndað sér að
nokkuð framhald geti orðið á þessu máli, í
ljósi niðurstöðu embættis ríkissaksóknara.
Málið flóknara en sýnist
Aðspurður segir hann erfitt að svara því
hvort ábyrgðinni hafi að ósekju verið varpað
á hann í umræðum um málefni Lindar. „Fjöl-
miðlar, almenningur og stjórnmálamenn hafa
tilhneigingu til að persónugera mál sem þessi
og einangra þau við ákveðna einstaklinga,
þannig að auðvitað lenti maður af skiljanleg-
um ástæðum milli tannanna á fólki. En við
því er ekkert að gera, svona er lífið,“ segir
hann.
Hann kveðst ekki hafa tjáð sig um ástæður
taprekstrar Lindar á sínum tíma sem leiddi
að lokum til þess að fyrirtækið var lagt niður,
en þá nam tapið hátt í áttahundruð miHjónir
króna, og hann telji sig ekki hafa heimildir til
að tjá sig um þau mál.
„Niðurstaðan var sú að mati endurskoð-
enda að til að mæta skuldbindingum sem lágu
fyrir og hugsanlegum útlánatapi, vantaði um
750 milljónir króna, þ.e. að sú tala væri mis-
munur á eftirstöðvum samninga og verðmæt-
is þeirra tækja sem stóðu að baki tryggingum.
Ég hef alltaf kosið að tjá mig ekki um hinar
raunverulegu ástæður þess hvemig fór og
hver var samsetning þessa taps. Þrátt fyrir að
þessu máli sé lokið tel ég mig enn ekki hafa
neinar heimildir til að tjá mig um það. Mjög
margir samverkandi þættir höfðu áhrif og ég
vil ekki fara út í smáatriði en þetta er miklu
flóknara en sýnist," segir Þórður Ingvi.
Vissi ekki af skýrslu
rfldsendurskoðanda
„Mér dettur hins vegar ekki í hug að víkja
mér undan ábyrgð í þessu máli, enda hvílir
ábyrgð alltaf á framkvæmdastjóra og stjóm
fyrirtækis. Rannsókn ríkislögreglustjóra
gagnvart mér beindist að því hvort að ég hefði
í fyrsta lagi misnotað þær heimildh’ sem
stjóm fyrirtækisins setti mér, þ.e. farið út
fyrir lánsheimildir, og í öðra lagi hvort ég
hefði leynt stjómina upplýsingum um stöðu
og gang fyrirtækisins. Niðurstaða rannsókn-
arinnar er sú að ásakanir þar að lútandi voru
ekki á rökum reistar.
Ég sýndi fram á það þegar ég kom í viðtal
hjá rannsóknaraðilum, með skjallegri tilvísun
að þessar ásakanir - sem reyndar era teknar
upp úr skýrslu ríkisendurskoðunar 1996 -
stæðust ekki. Án þess að ég vilji elta ólar við
eitt eða annað, er umhugsunarvert í mínum
huga að ríkisendurskoðanda hefði verið í lófa
lagið að komast að þessari niðurstöðu 1996,
með því hreinlega að ræða við mig og spyrja
mig spurninga um þessi mál. Það var hins
vegar aldrei haft samband við mig og ég vissi
ekki einu sinni um tilvist þessarar skýrslu rík-
isendurskoðunar fyrr en hún kom upp í hinni
pólitísku umræðu fyrir ári.“
Þórður Ingvi segir að þau gögn sem hann
vísar til og framvísaði við nýliðna rannsókn
hafi aldrei komið fram opinberlega. „Þessi
gögn era til hjá rannsóknaraðila og voru í
skjalasafni fyrirtækisins. Ég þurfti ekki að
gera annað en að vísa í þessi skjöl, þau vora
dregin fram og þar með lá þetta allt ljóst fyr-
ir,“ segir Þórður Ingvi. Hann segir um að
ræða fundargerðir, tillögur, samþykktir, bók-
haldsgögn, minnisblöð og fleiri gögn.
„Finnur hafði engin afskipti“
Aðspurður um þá umræðu sem spannst í
fyrra um málefni Lindar kveðst Þórður Ingvi
telja að kjarninn í henni hafi verið að draga
núverandi iðnaðar- og viðskiptaráðherra inn í
málið og rekstur Lindar með einum eða öðr-
um hætti. „Það er málflutningur sem ég hef
aldrei á ævinni botnað í og er náttúralega al-
rangur. Finnur Ingólfsson hafði aldrei nein
afskipti af þessu fyrirtæki," segir Þórður
Ingvi.