Morgunblaðið - 03.12.1999, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 3. DESEMBER 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Sjálfstæðismenn gagnrýna fjárhags-
áætlun Reykjavíkurborgar
Hart deilt um
greiðslur Orku-
veitunnar
ORKUVEITA Reykjavíkur er með
sterka eiginfjárstöðu þrátt fyrir að
úr fyrirtækinu séu teknir rúmir 4
milljarðar á þessu ári og því næsta í
þeim tilgangi að borga niður skuldir
borgarsjóðs. Petta kom fram í ræðu
Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur
borgarstjóra við fyrri umræðu borg-
arstjórnar um frumvarp að fjárhags-
áætlun fyrir árið 2000, sem fram fór í
gær.
„Frumvarpið ber það glöggt með
sér að að mun betra jafnvægi er að
þessu sinni milli skatttekna, rekstr-
argjalda og fjárfestinga borgarsjóðs
en verið hefur allan þennan áratug,"
sagði Ingibjörg Sólrún. „Frumvarp-
ið er vitnisburður um þær miklu
breytingar sem orðið hafa í starfs-
háttum Reykjavíkurborgar á um-
liðnum árum.“
Kallar á hærri gjöld
Orkuveitunnar
A fundinum lögðu sjálfstæðis-
menn fram bókun, þar sem m.a. seg-
ir: „Þrátt fyrir stórauknar tekjur
borgarinnar vegna aukins hagvaxt-
ar, nýrra skatta, hærri þjónustu-
gjalda, hærri arðgreiðslna borgar-
fyrirtækja og margvíslegra
millifærslna frá borgarfyrirtækjum
lækka heildarskuldir borgarinnar
ekki.“
Ingibjörg Sólrún sagði hins vegar
að ef stuðst væri við sömu aðferða-
fræði og ríkissjóður styddist við við
gerð fjárlagafrumvarps yrðu tekjur
borgarsjóðs 23,7 milljarðar króna á
næsta ári en gjöld 22,2 milljarðar og
að miðað við það yrði tekjujöfnuður-
inn 1,5 milljarðar.
Inga Jóna Þórðardóttir, oddviti
sjálfstæðismanna í borgarstjórn,
sagði í ræðu sinni að með því að milli-
færa hluta eiginfjár Orkuveitunnar í
borgarsjóð væri verið að stefna
framtíð fyrirtækisins í hættu. Hún
sagði að fyrir lægi að Orkuveitan
þyrfti að hækka gjöld sín til almenn-
ings til að standa straum af afborg-
unum af skuldabréfi sem það þyrfti
að taka vegna þessa.
Ingibjörg sagði það fásinnu að
halda því fram að Orkuveitan yrði
illa sett á næstu árum vegna niður-
færslu eiginfjár. Handbært fé fyrir-
tækisins yrði um hálfur milljarður
eftir niðurfærsluna og eiginfjárhlut-
fallið myndi verða um 70%.
Sjálfstæðismenn gagnrýna hækk-
un á álagningarstuðli útsvars, sem
þeir segja hafa hækkað um 6,7% á
síðasta ári. Auk þessa sagði Inga
Jóna að tekjur borgarsjóðs vegna
holræsagjalds myndu nema um 760
milljónum króna og velti hún upp
þeirri spurningu hvort þetta fæli í
sér lækkun á gjaldinu eða hvort R-
listinn hygðist svíkja það loforð sem
hann gaf í kosningunum 1998.
Ingibjörg Sólrún sagði að hol-
ræsagjaldið væri notað til að borga
framkvæmdir vegna endurnýjunar
holræsa í borginni og skolphreinsi-
stöðva meðfram strandlengjunni.
Hún sagði að því verki væri enn ekki
lokið og því væri enn innheimt hol-
ræsagjald, en um leið og sæi íyrir
endann á framkvæmdunum yrði
gjaldið lækkað.
Endanleg afgreiðsla frumvarps að
fjárhagsáætlun verður 16. desem-
ber.
Ósónlagið yfír Norður-
Evrópu óvenju þunnt
ÓSÓNLAGIÐ yfir norðvesturhluta
Evrópu er óvenju þunnt núna mið-
að við árstíma, að því er mælingar
Evrópsku geimferðarstofnunarinn-
ar benda til. Barði Þorkelsson, jarð-
fræðingur hjá Veðurstofunni, segir
að landsmenn þurfi þó ekki að ótt-
ast skaðlega útfjólubláa geisla og að
ósónlagið muni að öllum líkindum
þykkna aftur eftir nokkra daga.
Barði segir að það sé að jafnaði
mjög lítið ósónlag á þessum árstíma
á þessum slóðum. Hann segir að
undanfarna daga hafi það þó verið
með allra minnsta móti og stafi það
af aðstæðum í háloftunum því í efri
loftslögum, nánar tiltekið heiðhvolf-
inu, sé loftið óvenju kalt. Þá sé mik-
ið af ósoneyðandi efnum til staðar
að það hafi valdið tímabundinni
þynningu ósonlagsins.
Fréttastofan AFP segir að íbúar
Norðvestur-Evrópu þurfi ekki að
óttast útfjólubláa geisla því að
geislar sólarinnar séu ekki það
sterkir á þessum árstíma
HOLTACARÐAR
OPIÐ j DAO KL»
[•öí‘
BÓNUf FRÁ 12-20
Presturinn í
Holti fluttur úr
embætti
KARL Sigurbjörnsson, biskup ís-
lands, hefur sent frá sér fréttatil-
kynningu varðandi ágreiningsmál í
Holtsprestakalli í Önundarfirði, en
þar segir:
„Samkvæmt heimild í 36. gr.
laga um réttindi og skyldur starfs-
manna ríkisins nr. 70/1996 og með
samþykki dóms- og kirkjumála-
ráðherra hefur biskup íslands
ákveðið að flytja sr. Gunnar
Björnsson til bráðabirgða úr emb-
ætti sóknarprests í Holtspresta-
kalli í ísafjarðarprófastdæmi í
embætti sérþjónustuprests, sbr.
37. gr. laga um stöðu, stjórn og
starfshætti þjóðkirkjunnar nr. 78/
1997.
Gildir þessi tilhögun í þrjá mán-
uði frá og með 3. desember 1999 að
telja. Ráðstöfun þessi verður end-
urskoðuð innan þess tíma. Þá get-
ur hún sömuleiðis komið til endur-
skoðunar þyki niðurstaða áfrýj-
unarnefndar eða önnur atvik gefa
tilefni til þess.
Verksvið sr. Gunnars verður að
sinna kirkjulegum verkefnum sam-
kvæmt nánari ákvörðun biskups.
Sr. Gunnar mun sitja prestssetrið í
Holti áfram.
Prestsþjónustan í Holtspresta-
kalli verður á ábyrgð prófasts ísa-
fjarðarprófastsdæmis, sr. Agnesar
Sigurðardóttur, umræddan tíma.
Biskupsembættið telur að öðru
leyti ekki rétt að tjá sig frekar um
þetta mál að sinni."
Undir fréttatilkynninguna ritar
Guðmundur Þór Guðmundsson,
lögmaður kirkjuráðs, fyrir hönd
biskups Islands.
Strandaði í
innsiglingu
Isafjarðar-
hafnar
TOGARINN Júlíus Geirmundsson
ÍS, sem strandaði í gær í innsigling-
unni á ísafirði, er kominn að bryggju.
Togarinn var á lítilli ferð þegar hann
strandaði á sandrifi á Suðurtanga-
oddinum og er því óskemmdur. Hann
náðist á flot upp úr klukkan fjögur.
Lóðsbátur og björgunarbáturinn
Gunnar Friðriksson ýttu á togarann
til hliðanna en að öðru leyti tókst
áhöfninni að bakka skipinu út úr rif-
inu.
Að sögn Ulfars Agústssonar hafn-
arvarðar hefur ísinn fært til bauju }
nótt án þess að eftir því væri tekið. I
dag hafi verið bylur og lélegt skyggni
og því hafi togarinn strandað.
Togarinn var að koma fulllestaður
úr veiðiferð. Hraðfrystistöðin-Gunn-
vör gerir togarann út. Hann er 771
brúttórúmlest að stærð og 60 metra
langur.
Morgunblaðið/Gísli Kristjánsson
Regnbogi yfír Krýsuvík
Breskir vísindamenn undirbúa erfðafræðilegan
gagnagrunn
A lítið sameiginlegt með
íslenskum gagnagrunni
BRESKIR sérfræðingar á sviði
læknavísinda hafa í hyggju að koma
á fót líf- og læknisfræðilegum gagna-
grunni (UK Population Biomedical
Collection) eða gagnagrunni sem
hefur að geyma erfðasýni úr að
minnsta kosti hálfri milljón manna í
Bretlandi. Tom Meade prófessor og
stjómandi verkefnisins segir í sam-
tali við Morgunblaðið að markmiðið
með slíkum grunni sé m.a. að geta
tengt erfðafræðileg einkenni við
krabbamein og hjarta- og æðasjúk-
dóma í fullorðnu fólki í þeim tilgangi
að geta komið í veg fyrir, séð fyrir
og/eða fundið lækningu við slíkum
sjúkdómum. „Þetta er meginmark-
miðið en auðvitað er ekki hægt að sjá
fyrir, nema að takmörkuðu leyti,
hvaða gagn er hugsanlega hægt að
hafa af slíkum grunni. Það veltur
endanlega á því hverjar niðurstöður
rannsókna byggðar á grunninum
verða.“
Aðspurður segir Meade að um-
ræddur grunnur eigi lítið sem ekkert
sameiginlegt með hinum íslenska
miðlæga gagnagrunni á heilbrigðis-
sviði. „Hugsanlegt er að markmiðin
séu að einhverju leyti sambærileg en
öflun upplýsinga í breska grunninn
og rekstur hans yrði allt öðruvísi en
íslenska grunnsins," segir Meade og
neitar því að íslenski gagnagrunnur-
inn sé fyrirmynd breska grunnsins á
nokkurn hátt. Ef eitthvað þá sé
reynt að forðast þá leið sem íslend-
ingar hafi valið þ.e. að sjúklingar
verði að segja sig úr gagnagrunnin-
um. Þá segir hann að það komi ekki
til greina að aðeins einn aðili hafi
leyfi til að reka grunninn og nýta sér
upplýsingar úr honum. „Mér skilst
að hugsunin sé sú á íslandi að tengja
saman upplýsingar úr þremur mis-
munandi gagnagrunnum, þ.e. tengja
saman gagnagrunn á heilbrigðis-
sviði, gagnagrunn með ættfræðiupp-
lýsingum og gagnagninn með erfða-
fræðilegum upplýsingum án þess þó
að almenningur hafi mikið um það að
segja eða viti á hvem hátt sýni úr
þeim komi til með að verða notuð.
Við erum á hinn bóginn að tala um að
hefja nýjar rannsóknir og munum
byrja á því að leita að fólki og spyrja
hvort það vilji taka þátt í okkar
gagnagrunni. Upplýsingum, til
dæmis heilsufarsupplýsingum, verð-
ur því aðeins safnað saman hafi fólk
gefið til þess samþykki sitt.“
Meade leggur áherslu á að enn
hafi engar endanlegar ákvarðanir
verið teknar um það hvort hafist
verði handa við að koma á umrædd-
um gagnagrunni í Bretlandi. Verði
raunin á hinn bóginn sú kemur það
til með að verða sameiginlegt verk-
efni sérstakrar nefndar ríkisstjórn-
arinnar um læknarannsóknir
(Medical Research Council) og góð-
gerðarfyrirtækisins Welcome Trust.
Þegar hafa safnast um 25 milljónir
punda til starfsemi grunnsins að þvi
er fram kemur í Financial Times.
Einsleitni þjóðar hefur ekki
endilega kosti í för með sér
Því hefur verið haldið fram hér á j
landi að einsleitni íslensku þjóðar-
innar auðveldi rannsóknir við gagna-
grunninn hér á landi en aðspurður
segir Meade að slík einsleitni get1
bæði haft í för með sér kosti og j
ókosti. „Ég held að þegar á heildina i
er litið sé það kostur fyrir okkar
rannsóknir hvað breska þjóðin er j
stór og fjölbreytileg. Það verður að :
minnsta kosti ekki hægt að vaena '
okkur um að byggja niðurstöður
okkar á all sérstæðum, einsleitum
eða óvenjulegum hópi.“