Morgunblaðið - 09.03.2000, Blaðsíða 4
4 FIMMTUDAGUR 9. MARS 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Framsal á stuðningi
líklega heimilað 2004
EKKI liggur ljóst fyrir hvenær
gengið verður frá nýjum sauðfjár-
samningi við bændur, en væntan-
legur samningur er að mati Ara
Teitsson, formanns Bændasamtak-
anna, eitt stærsta mál yfirstandandi
búnaðarþings.
Ari segir að ekki sé búið að
ganga fyllilega frá aðferðafræði eða
greiðslum í tengslum við þann
samning en þó þykir líklegt að
heimilað verði framsal á stuðningi
ríkisins við bændur árið 2004.
Ari segir að viðamesta verkefni
þingsins sé þó í raun umfjöllun um
skipulag og uppbyggingu samtak-
anna. „Við erum að breyta skipuriti
og ábyrgð á störfum samtakanna og
því tengist uppstokkun á útdeild-
ingu fjármuna. Þetta eru í raun
stærstu málin núna þótt þau séu
ekki fyrirferðarmikil í umræðunni.
Einnig erum við mjög ósátt við
meðferð á hálendismálunum og það
verður örugglega rætt hér af nokk-
urri hörku,“ segir Ari.
Gæðamál og gæðastýring í land-
búnaði er einnig fyrirferðarmikill
þáttur á Búnaðarþingi. „Atvinnu-
mál í dreifbýli eru okkur náttúru-
lega mjög hugleikin. Allir hafa
áhyggjur af þessum málum en það
hefur engin lausn komið enda erfitt
úrlausnar. Það eru engar nýjar til-
lögur í þessu máli lagðar fram á
þessu þingi en það gera sér allir
ljóst að forsenda fyrir því að við-
halda dreifbýlinu er að þar sé at-
vinnu að hafa og tekjur.
Það hafa verið lagðir talsverðir
fjármunir í að reyna að viðhalda
loðdýraræktinni þótt það hafi ekki
gengið alltof vel. Miklir fjármunir
hafa farið í uppbyggingu ferðaþjón-
ustu sem hefur skilað ágætum
árangri víða. Framleiðnisjóður hef-
ur stutt það myndarlega á síðast-
liðnu ári,“ segir Ari. Hann bendir á
að einnig sé í vaxandi mæli verið að
leggja land undir skógrækt sem er
atvinnusköpun.
Sala á hlutabréfum
í Hótel Sögu skoðuð
Lagt hefur verið fram erindi á
þinginu um að metið verði hvort
skynsamlegt sé að selja hlutabréf
Bændasamtakanna í Hótel Sögu.
„Það yrði fyrst og fremst gert í
þeim tilgangi að losa fjármuni og
hafa ekki öll eggin í sömu körfunni.
Hins vegar er óvissa um hversu
miklir fjármunir losna því enginn
getur fullyrt um það í dag hve mik-
ils virði hlutabréfin í Hótel Sögu
eru.“
Búnaðarbankinn vinnur nú að
mati á verðmæti hlutabréfanna. Er-
indið er nú til vinnslu í fjárhags-
nefnd Búnaðarþings og er nefnd-
inni ætlað að vega og meta hvað
skynsamlegt kunni að vera að gera
og gera tillögur um það fyrir þingið.
Ari segir að komið hafi fram til-
laga um embætti umboðsmanns
bænda. Hlutverk hans á að vera að
taka á móti erindum frá bændum
sem eru órétti beittir, jafnt af hinu
opinbera sem annars staðar. Ari
segir að miklir hagsmunir séu
fólgnir umfjöllun þingsins um fast-
eigna- og brunabótamat í dreifbýli.
„Fasteignamat af íbúðarhúsnæði á
landsbyggðinni er mjög ósann-
gjarnt. Einnig er útfærsla bruna-
bótamatsins algerlega óþolandi því
menn eru að greiða mun hærri
gjöld af sínum eignum en raunveru-
legt verðmætamat er og menn fá til
baka ef eitthvað gerist," segir Ari.
Tveggja mánaða ferð frámundan hjá norðurpólsförunum
Fara út
á ísinn
á morgun
Á MORGUN, föstudag, hefja íslensku pólfararnir
Haraldur Örn Ólafsson og Ingþór Bjarnason fór sína
til norðurpólsins frá Ward Hunt-eyju sem er í um 800
km fjarlægð frá sjálfum norðurpólnum. Sama dag
leggur þriggja manna sænskur leiðangur af stað frá
sama stað en nú þegar eru. tveir
norrænir leiðangrar að auki komn-
ir út á ísinn og einn breskur. Tveir
eins manns leiðangrar hafa hins
vegar misheppnast.
Norski leiðangurinn
ætlar lengst
Sá leiðangur sem lengst hefur
verið úti á ísnum, eða frá því um
miðjan febrúar er norskur tveggja manna leiðangur
þeirra Rune Gjeldness og Torry Larsens. Þeir eru 28
ára gamlir og lögðu af stað frá Severnaja Zemla í
Rússlandi. Þeir hyggjast ekki aðeins ná norðurpóln-
um úr austri heldur ganga um pólinn og enda för sína
í Ward Hunt-eyju í júnímánuði. Gönguleiðin er a.m.k.
1750 km löng og sleðar þeirra vógu hvor um sig 175
kg í upphafí ferðar. Að sögn norska blaðsins Aften-
posten, sem birti grein 26. febrúar s.l. um þá norrænu
leiðangra sem reyna sig úti á ísnum þetta árið, hefur
engum tekist að ná takmarki Norðmannanna, þótt níu
leiðangrar hafi gert tilraun til þess.
í sömu blaðagrein var gerð stutt grein fyrir leið-
angri þeirra Haraldar og Ingþórs og sagði ennfremur
í henni að þetta árið biðu norrænir pólfarar nánast í
biðröð eftir því að komast af stað áleiðis til norður-
pólsins, en hins vegar hefði enginn gert út leiðangur í
fyrra.
Breskir leiðangursmenn
á leið á norðurpólinn
Breskur norðurpólsleiðangur lagði af stað í gær frá
Ward Hunt-eyju og áætlar að ná pólnum á 65 dögum.
Ljósmynd/Ólafur Öm Haraldsson
Ingþór Bjarnason stendur á fimmtugu og er aldurs-
forseti norrænna norðurpólsfara í ár.
í hópnum eru sex Bretar og munu fjórir þeirra á al-
drinum 27 til 30 ára reyna við pólinn sjálfan en tveir
hafa aðsetur í aðalbúðum í Resolute. Bretarnir beita
meginatriðum sömu aðferðafræði og íslenski leiðan-
gurinn, þ.e. að ganga án utanaðkomandi stuðnings á
pólinn og láta sækja sig með flugvél. Bresku leiðan-
gursmennirnir höfðu verið hér á landi við æfingar áð-
ur en þeir héldu áfram og fréttu þá af fslenska leiðan-
grinum.
Að Bretunum og norrænu leiðöngrunum fjórum
meðtöldum munu því a.m.k. 13 manns reyna að ná
pólnum í vor og má til gamans geta að Ingþór Bjarna-
son er aldursforseti í hópi pólfaranna, fimmtugur að
aldri. Hinir pólfararnir eru á þrítugs- og fertugsaldri.
Um 110 milljón rúmmetrar
af hrauni runnu úr Heklu
Heklugosi
talið lokið
RAGNAR Stefánsson jarð-
skjálftafræðingur segir að bæði
sjónarvottum og mælum beri
saman um að goshviður í Heklu
séu hættar og því sé eðlilegt að
telja að gosinu sé lokið. Hann
segir að á síðustu sólarhringum
hafi komið óróahviður á um tutt-
ugu mínútna fresti, en talið sé að
sú síðasta hafi orðið um klukkan
níu í gærmorgun.
Hann segir hugsanlegt að gos-
ið taki sig upp aftur, en þessu
gosi sem slíku sé lokið. „Við get-
um ekki útilokað að gosið taki sig
upp aftur, en það er ólíklegra því
það hætti svo rólega. Það hefur
eiginlega smám saman dottið
niður og því finnst mér ólíklegt
að það verði eitthvað í framhaldi
af því,“ segir Ragnar.
Ragnar segir að búast megi við
því aðgosið setji einhverja jarð-
hreyfingar af stað, en ekki sé
ástæða til að búast við stórum
jarðskjálftum.
„Það komu nokkrir smáskjálft-
ar á Hengilssvæðinu svona viku
eftir að þetta byrjaði, en þeir
voru mjög smáir. Ég er frekar á
því að það verði eitthvað meira
um smáskjálfta á Suðurlandi en
venja er, því það er eins og fari
fiðringur um þessi nálægu
skjálftabelti eftir gos, segir
Ragnar.
Heldur minna af hraun
en í fyrri gosum
Freysteinn Sigmundsson, for-
stöðumaður Norrænu eldfjalla-
stöðvarinnar, segir að magn
hraunsins úr gosinu sé heldur
minna en úr fyrri Heklugosum.
Mælingar þeirra sýni að hraunið
sem rann í gosinu sé um 18 fer-
kílómetrar að flatarmáli og áætl-
uð meðalþykkt þess um sex
metrar. Samtals er hraunið um
110 milljón rúmmetrar, en til
samanburðar má geta þess að í
gosunum árið 1991 og 1980-81
runnu um 150 miiljón rúmmetrar
í hvoru gosi.
Starfar sem forseti
allsherj arþings SÞ
ÞORSTEINN Ingólfsson, fasta-
fulltrúi Islands hjá Sameinuðu
þjóðunum, sem
kjörinn var einn
af varaforsetum
54. allsherjar-
þingsins í sept-
ember síðast-
liðnum, hefur
samþykkt til-
nefningu Theo-
Ben Guriab, for-
seta 54. allsherj-
arþingsins, um
að vera starfandi
Forsetinn, sem er utanríkisráð-
herra Namibíu, verður fjarverandi
frá New York næstu fjórar vikur
og er íslenski fastafulltrúinn annar
af tveimur varaforsetum sem
skipta með sér þessu tímabili sem
starfandi forsetar, segir í fréttatil-
kynningu.
Þorsteinn
Ingólfsson
forseti þingsins tímabilið 8. til 22.
þessa mánaðar.
Ræktar þú garðinn þinn?
Sameinaðu kosti Heimilislínu og Heimilisbanka
Með því að vera í Heimilislínu og Heimilisbankanum á Netinu tryggir
þú þér mun hærri innlánsvexti, lægri útlánsvexti og sparar kostnað af
færslum, millifærslum og reikningsyfirlitum, auk þess að spara tíma.
HEIMILISLÍNAN
®BÚNAÐARBANKINN
Traustur banki
Tildrög
snjóflóðs
könnuð
SNJÓFLÓÐ féll austan meg-
in við Flateyri upp úr hádegi
í gær og stöðvaðist um 100
metrum fyrir ofan þjóðveg-
inn. Talið er að flóðið hafi
verið 60-70 metra breitt en
snjómælingamaður frá Veð-
urstofu á eftir að mæla flóðið.
Vélsleðamaður var á ferð á
þeim slóðum sem snjóflóðið
féll og rannsakar lögreglan á
ísafirði hvort hávaðinn í sleð-
anum hafi orðið til að koma
flóðinu af stað.