Morgunblaðið - 31.03.2000, Blaðsíða 36

36 FÖSTUDAGUR 31. MARS 2000
MORGUNBI.AÐIÐ
LISTIR
Harry Potter
útlægur af
bókasafninu
Hönnunarsafni Islands berst stór
gjöf frá fínnskum fyrirtækjum
I FRAMHALDI af sýningn á finnskri iðnhönnun
sem sett var upp samtímis í Reykjavík og átta
öðrum evrópskum borgum sl. febrúar í tilefni af
menningarborgarárinu 2000, hafa tuttugu og
tveir finnskir framleiðendur og hönnuðir þeirra
ákveðið að færa hinu nýja Hönnunarsafni íslands
að gjöf sýnishom af nýjustu iðnhönnun sinni. Eru
þessar gjafir hugsaðar sem stuðningur finnskra
hönnuða og framleiðenda við safnið og íslenska
iðnhönnun á þessum tímamótum í íslenskri hönn-
unarsögu.
Hér er um að ræða margs konar ílát frá kera-
míkfyrirtækjunum PII-POT, Seenat Oy og T:mi
Studio Amfora, kertastjaka frá Studio Kihlmann,
pottasett frá OPA Oy, trefjaskálar frá AJesi Spa/
Strawbius Oy, steypt gler frá Muurla Finland Öy,
gleraugnaumgjarðir frá Tiara Fashion Oy, kjóla
frá Irja Leimu Oy og Ilona Pelli Oy, veggflísar úr
glermulningi frá ABR-Innova Oy, snuð úr sílíkoni
og pólúprópani frá Mekalasi Oy, herðatré úr
pólýprópíleni og epoxí frá MK-Tresmer Oy, far-
símahulstur frá Benefon Oyj, vinnugrímur frá
Kemira Safety Oy, dósaupptakara frá Animal
Design Factory Oy, hægindastól með skemli frá
Avarte Oy, stól frá Vivero Oy, stálstól frá Mobel
Oy, stól frá Arvo Piiroinen Oy, stóla frá P.O. Kor-
honen Oy og stóla frá Artek Öy.
Meðal hönnuða þessara hluta eru Stefan Lind-
fors, Yijö Kukkapuro, Irja Leimu, Ristomatti
Ratia, Marjaleena Piippo, Páivi Rintaniemi,
Kristina Lassus, Vesa Damski o.fl.
Fráfarandi sendiherra Finnlands, Tom Söder-
mann, heimsótti Hönnunarsafn fslands eftir að
tilkynnt hafði verið um gjöfina, og lýsti þá yfir
mikilli ánægju með þetta framtak landa sinna í
hönnunargeiranum.
Stefán Snæbjörnsson, formaður stjórnar-
nefndar Hönnunarsafnsins, sagði þessa gjöf bæði
höfðinglega og ómetanlega, og bað sendiherrann
að koma til skila sérstökum þökkum til þeirra
sem komu að málinu úti í Finnlandi, ekki síst
Örju Hörhammer, skipuleggjanda áðurnefndrar
sýningar.
„í uppbyggingarstarfi sem við erum nú að
vinna við Hönnunarsafn íslands er mjög mikils
virði að geta borið okkar iðnhönnun stöðugt sam-
an við iðnhönnun nágrannaþjóðanna, ekki síst
Finna, sem eru aðvitað yfirburðaþjóð á þessu
sviði,“ sagði Aðalsteinn Ingólfsson, forstöðumað-
ur Hönnunarsafnsins. „Með tilkomu þessarar
gjafar getum við sett upp sýningar á íslenskri
iðnhönnun í marktæku samhengi. Auk þess auð-
veldar gjöfin okkur að setja upp sýningar á nor-
rænni hönnun í framtíðinni."
V ortónleikar
Rökkurkórsins
úr Skagafírði
VORTÓNLEIKAR Rökkurkórsins
í Skagafirði hefjast með tónleikum í
Miðgarði, Varmahlíð, á morgun,
laugardag kl. 21. Þetta er Aðalkon-
sert kórsins, en auk kórsins kemur
fram, ræðumaður kvöldsins, Agnar
Gunnarsson á Miklabæ og hagyrð-
ingaþáttur að skagfirskum hætti.
Sungið verður í Dalvíkurkirkju
sunnudaginn 2. apríl kl 16 og í
Laugaborg Eyjafirði kl. 21. Tón-
leikar verða haldnir í félagsheimil-
inu á Hvammstanga fimmtudaginn
6.
apríl kl. 21. Þá heldur kórinn á
Suðurland og tekur kórinn þátt í
Norðlenski’i sveiflu á Broadway
föstudaginn 7. apríl ásamt Skag-
firsku söngsveitinni og Karlakór
Bólstaðarhlíðarhrepps. Þar verður
einnig hagyrðingaþáttur sem Jón
Bjarnason alþingismaður stjórnar.
Kynnir kvöldsins er Geirmundur
Valtýsson. Laugardaginn 8. apríl
syngur kórinn í Hveragerðiskirkju
kl. 16 og í Selfosskirkju kl. 20.30.
Siglfirðingar fá kórinn í heimsókn
föstudaginn 14. apríl og mun hann
syngja í Siglufjarðarkirkju kl. 21.
Kórinn syngur í Bifröst á Sauðár-
króki miðvikudaginn 3. maí kl. 21
og verða þar einnig hagyrðingar og
ræðumaður. Þessum vortónleikum
lýkur svo á kóramóti í Sæluviku
Skagfirðinga laugardaginn 6. maí
kl. 20.30.
I Rökkurkórnum eru 54 félagar
og er lagaval kórsins eftir innlenda
og erlenda höfunda. Einsöngvarar
eru Hallfríður Hafsteinsdóttir, Sig-
urlaug Maronsdóttir, Hjalti Jó-
hannsson, Birgir Þórðarson og Ein-
ar Valur Valgarðsson. Söngstjóri er
Sveinn Árnason og undirleikari Pál
Szabo. Ný geislaplata með Rökkur-
kórnum er væntanlegur í haust.
Stói’fj ölsky ldan og
sannleikurinn
Sigraði
í lestrar-
keppni
SVANFRÍÐUR H. Hallbergsdóttir,
nemandi í Rimaskóla, bar sigur úr
bítum í Stóru upplestrarkeppninni
í Grafarvogi á dögunum, en hún
fór fram í Grafarvogskirkju.
Tólf þátttakendur, fulltrúar
fimm skóla, komust í úrslitakeppn-
ina en Iíkt og í öðrum hverfum
hafði áður farið fram undankeppni
í hverjum skóla, en Rimaskóli tók
nú í fyrsta sinn þátt í keppninni. I
öðru sæti varð Arnór Pálmi
Arnarsson nemandi í Engjaskóla
og Sigurður Vignir Jóhannesson
frá Húsaskóla hreppti þriðja sætið.
Sigrún Magnúsdóttir, formaður
Fræðsluráðs Reykjavíkur, flutti
ávarp og afhenti þátttakendum
viðurkenningar og verðlaun.
Mörg fyrirtæki og félög styrktu
keppnina m.a. veitti Landsbankinn
vinningshöfum peningaverðlaun.
Mál og menning gaf þátttakendum
bókaverðlaun og veitingar voru í
boði Mjólkursamsölunnar.
LEIKLIST
LeikféIag
Húsavíkur sjnir í
Kæjarleikhúsinu
UPPSPUNI FRÁ RÓTUM
Höfundar: Ármann Guðmundsson,
Sævar Sigurgeirsson,
Þorgeir Tryggvason.
Tónlist og söngtextar:
Ármann, Sævar og Þorgeir.
Leiksljóri:
Oddur Bjarni Þorkelsson
Tónlistarstjóri: Valmar Valmajots.
LEIKFÉLAGIÐ á Húsavík er
löngu orðið þekkt fyrir öflugt starf
og vandaðar leiksýningar sem mikill
metnaður hefur verið lagður í. Á
þessu leikári fagnar leikfélagið 100
ára afmæli sínu og leggur til afmæl-
ishaldsins tvær sýningar sem báðar
eru frumflutningur. Hinn fyrri var
Halti Billi frá Miðey sem sýnt var
við miklar vinsældir í haust er leið
og nú bætir félagið enn um betur
með frumflutningi á nýju íslensku
leikriti eftir þá þremenninga sem
orðnir eru þekktir af skrifum sínum
fyrír Hugleik í Reykjavík og víðar.
Þeim er reyndar fleira til lista lagt
en textasmíðar því tónlistin 'í sýn-
ingunni er þeirra verk einnig.
Uppspuni frá rótum er fjöl-
skyldusaga sem líklega gerist á
Húsavík eða einhverjum sambæri-
legum stað ef jafningi Húsavíkur
fyrirfinnst á annað borð. Altént lýs-
ir verkið lífi fjögurra kynslóða sömu
fjölskyldu og er útgangspunkturinn
fjölskyldufundur að lokinni erfi-
Svanfríður H. Hallbergsdóttir
bar sigur úr býtum í Stóru upp-
lestrarkeppninni í Grafarvogi.
drykkju og útför langafans. Þaðan
stefnir verkið til fortíðar, með því að
rekja viðburði úr fjölskyldusögunni,
sýna okkur annars vegar hvernig
hlutimir raunverulega gerðust og
hins vegar hvemig fjölskyldan hef-
ur komið sér upp sinni eigin útgáfu
af sannleikanum um sjálfa sig, sem
reynist þegar betur er að gáð upp-
spuni frá rótum. Langafinn og lang-
amman spyrtust saman fyrir hálf-
gerða tilviljun í upphafi og síðan
bættust nýjar kynslóðir við í fyll-
ingu tímans, einn sonurinn fór til
Noregs og gekk þar til liðs við and-
spyrnuhreyfinguna og sneri heim
stríðshetja. Eða svo segir fjöl-
skyldusagan. Dóttirin giftist bresk-
um hermanni og fluttist til Bret-
lands, dóttir hennar kom til baka og
fann sér mann á bensínstöðinni í
plássinu. Það var í kringum 1970
þegar allir klæddust mussum og
lásu kommúnistaávarpið. Bræður
tveir af næstu kynslóð fjölskyldunn-
ar beijast um eina konu, söngkonu
úr Tilveru, sem á dóttur með öðrum
og giftist hinum. Stúlkan sú er í dag
að velta fyrir sér að fara til útlanda í
framhaldsnám í mannfræði en hefur
náð sér í gamaldags en elskulegt
eintak af manni sem vill hvergi fara
og segir matinn vondan í Noregi.
Framvindan er öll hin kostuleg-
asta, hoppað fram og til baka í ald-
arsögu fjölskyldunnar en skilmerki-
lega þó og greinilegt að þeir
þremenningar hafa náð góðum tök-
um á frásagnaraðferðinni sem beitt
er. Þeir hafa líka skemmtilega til-
finningu gagnvart leikhúsi og hika
ekki við að henda persónunum í
söng, einsöng, dúett eða hópsöng
þegar síst skyldi; jafnvel þegar
bræðurnir ætla að berjast þá syngja
þeir sig í gegnum átökin. Þannig
fær sýningin á sig yfirbragð hins al-
þýðlega gamanleiks, revíu og söng-
leiks allt í senn án þess að vera
beinlínis nokkuð af þessu. Sterkustu
hliðar höfundanna eru fólgnar í
skýrum persónum, skondnum til-
svörum og ólíkindalegum forsend-
um að atburðum þó allt geti þetta
staðist og stenst þegar nánar er
skoðað. Veikasti hlekkur verksins
eru hinir alvarlegu samtalskaflar
þar sem persónurnar gera kröfur
um að vera teknar tilfinningalega
alvarlega. Þá verða þær hálfhjákát-
legar, líklega fremur af samhenginu
en því að þeim sé ekki fullkomin al-
vara. En þetta eru hreinir smámun-
ir hjá því að sýningin er firna-
skemmtileg og leikhópurinn kemur
jafnsterkur út, þótt þar séu byrj-
endur að stíga sín fyrstu skref í
bland við nokkra reyndustu leikara
leikfélagsins. Sérstaklega var gam-
an að heyra hversu vel söngurinn
var æfður og hópsöngsatriðin voru
með því skemmtilegasta í sýning-
unni. Einsöngsatriði voru misgóð
eins og gengur, aldrei slæm og sum
verulega góð.
Það er satt að segja nánast ótrú-
legt hversu mikilli breidd í leikara-
vali Húsvíkingar hafa á að skipa.
Leikhópurinn er stór, vel á annan
tug, og aldursbreiddin er frá rétt
um tvítugt og vel yfir sjötugt. Ald-
ursforseti sýningarinnar, Svavar
Jónsson, var sérlega skemmtilegur í
hlutverki langafans og hassreyk-
ingaatriðið var með þeim fyndnari.
Eina athugasemd við það vil ég þó
gera. Það er útjöskuð klisja - ef
ekki uppspuni frá rótum - að hass-
reykingar hafi aðallega verið í tísku
á öndverðum 8. áratugnum. Því
miður eru þær enn frekar í tísku nú
en þá og slæmt að festa þá hug-
mynd í sessi að fyrirbærið tilheyri
fortíðinni.
Allur leikhópuirinn á jafnt hrós
skilið en en þó vil ég nefna að Mar-
gréti Sverrisdóttur tókst vel upp í
söngatriðunum og reyndar var allur
kaflinn frá hippatímanum sérlega
London. Morgunbladid.
BARNASKÓLI á vegum brezku
kirkjunnar í Chatham í Kent hefur
gert bækur JK Rowlings um Harry
Potter útlægar
úr bókasafninu
af þvíþær fjalla
um galdra og
galdramenn með
hætti sem stang-
ast ú við Biblí-
una.
Fjölmiðlar
hafa eftir Carol
Rookwood skóla-
stjóra að sú já-
kvæða og vinalega mynd, sem
dregin sé upp í bókunum af galdra-
mönnum, árum og púkum sé
hættuleg, þar sem Biblían kenni að
þessi illu öfl séu mitt á meðal okk-
ar, sterk og hættuleg og andstyggð
öllum trúuðum mönnum. Nemend-
ur skólans munu eiga þess kost að
fjalla um bækurnar um Harry
Potter í sérstökum trúfræðitímum.
Rookwood viðurkenndi í samtölum
við fjölmiðla, að Hobbitinn eftir
JRR Tolkien væri þóknanleg bók.
í Bandaríkjunum hafa spunnizt
umræður um „hin myrku öfl“ í sög-
unum um Harry Potter og m.a.
setti foreldrafélag í Suður-
Karolínuríki fram kröfur um að
bækurnar yrðu fjarlægðar úr skól-
um.
Bækumar um Harry Potter hafa
farið mikla sigurför um heiminn;
eintökin orðin 30 milljónir, og
hann hefur fært höfundi sinum
frægð, verðlaun og fé. Fyrsta bók-
in um Harry Potter kom út á ís-
lenzku hjá bókaútgáfunni Bjarti
fyrir síðustu jól og stefnt er að út-
gáfu tveggja bóka á þessu ári. JK
Rowling situr nú við að skrifa
fjórðu bókina, en hún hefur sagt að
bækurnar um Harry Potter verði
sjö talsins.
Warner Brothers hafa keypt
kvikmyndaréttinn að Harry Potter
og hefjast tökur í sumar. Þá hefur
fyrirtækið einnig keypt annan rétt
tengdan stráknum og standa nú yf-
ir samningaviðræður við fyrirtæki
um framleiðslu á alls kyns Harry
Potter leikföngum, sem verða þá
væntanlega galdrastafir og þess
háttar dót.
vel heppnaður. Nafnarnir Sigurður
Hallmarsson og Sigurður Illugason
stóðu vel fyrir sínu og Illugason
sýndi kröftugan leik og hafði bráð-
skemmtilegt vald á kómískum tíma-
setningum. Af bróðurnum Stefáni
stafaði veruleg ógn í meðförum Þor-
steins Pálmasonar og má ætla að
þar hafi leikfélaginu bæst góður
liðsauki.
Leikstjórinn Oddur Bjarni hefur
gott auga fyrir möguleikum hins
spaugilega í texta og útfærir hug-
myndir sínar ágætlega. Hópatriðin
voru vel af hendi leyst og greinilegt
að hann hefur lagt sig fram við að
gæða þau lífi. Skiptingar á milli at-
riði hefðu þó mátt ganga lipurlegar
fyrir sig og verða ávallt að hugsast
sem hluti af sýningunni. Fyrir kom
að leikarar voru „dottnir úr kar-
akter“ áður en þeir voru horfnir af
sviðinu.
Leikmyndin þjónaði sýningunni
ágætlega en fremur lítið þótti mér
til um litasamsetningu hennar. Ein-
kennilega hlutlaus þar sem tæki-
færið var augljóst til að skapa verk-
inu fjörlegri og „leikhúslegri“
umgjörð. Staðsetning hljómsveitar-
innar orkaði tvímælis þar sem hún
var ætíð sjáanleg en hljóðfæraleik-
ararnir alls ekki þátttakendur í sýn-
ingunni hvorki í búningum né lát-
bragði.
Þessar aðfinnslur skyldi þó frem-
ur líta á sem ábendingar um hvern-
ig gera hefði mátt þessa ágætu sýn-
ingu enn betri og vafalaust munu
Húsvíkingar og nærsveitamenn
flykkjast í leikhúsið á næstu vikum.
Það er vel þess virði.
Hávar Sigurjónsson
J.K. Rowling