Morgunblaðið - 20.06.2000, Side 54

Morgunblaðið - 20.06.2000, Side 54
54 ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ 2000 $------------------------- MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR JAKOBINA JAKOBSDÓTTIR I Jakobína Jakobs- dóttir fæddist á Ljárskógarseli í Lax- árdal 29. júlí 1900. Hún lést á Elli- og hjúkrunarheimilinu Grund 27. maí síð- astliðinn. Foreldrar hennar voru: Jakob Sigurðsson, f. 12. september 1857, d. 10. október 1916, og Halldóra Guðmun- - dsdóttir, f. 16. ágúst 1868, d. 9. júní 1937. Systkini Jakobínu voru: 1) Aðalsteinn, f. 19. október 1891, d. 10. maí 1976, 2) Guðbjörn, f. 29. apríl 1894, d. 7. apríl 1981, 3) Ingi- björg, f. 12. maí 1897, d. 12. maí 1982. 4) Guðrún, f. 8. október 1909, d. 16. ágúst 1992. 5) Jó- hannes, f. 29. ágúst 1917, d. 24. júní 1991. Fósturforeldrar henn- ar voru: Gísli Jóhannesson, f. 2. júní 1875, d. 15. apríl 1969, og Ól- ína Guðjónsdóttir, f. 1870, d. 20. september 1917, frá Pálsseli f Laxárdal. Árið 1928 giftist Jakobína Hirti L. Jónssyni frá Arney á Breiðafirði, f. 29. júní 1904, d. 12. október 1990. Foreldrar hans voru Jón Kr. Lárusson, f. 6. nóvember 1878, d. 16. september 1949, og Ingibjörg Sig- urðardóttir, f. 27. nóvember 1867, d. 7. júlí 1958. Börn Ja- kobínu og Hjartar eru: 1) Ólafur Gísli, f. 3. október 1926, ókvæntur, 2) Jón Bergmann, f. 27. september 1929, d. 7. janúar 1930, 3) Ingibjörg Kristin, f. 18. júní 1931, d. 18. mars 2000, maki Ragnar S. Gröndal, f. 17. júlí 1929, börn: Ragnhildur, f. 26. ágúst 1949, Jakobína Hjördís, f. 28. ágúst 1951, Dagrún, f. 6. sept- ember 1953 og Sigurður, f. 28. janúar 1959. 3) Jón Lárus, f. 2. júlí 1934, ókvæntur, sonur: Hjört- ur Leonard, f. 17. janúar 1960. Utför Jakobinu hefur fram fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu. Létt er að stíga lífsins spor, ljúf er gleðin sanna, þegareilíftæskuvor, er í hugum manna. (R.G.) Þessi vísa, eftir föður minn, á vel við hana Bínu ömmu. Hún lifði í eina öld, öid mestu framfara í sögu mannkyns. Saga ömmu er merk og fróðleg fyrir okkur sem búum við fé- lagslegt öryggi og allsnægir. Þetta er örstutt minning, um alþýðukonu >sem trúði á framfarir og að heimur- inn mundi fara batnandi. Hún var ein af þeim mörgu börnum sem komið var í fóstur. Foreldrar henn- ar bjuggu í húsmennsku, í sárri fá- tækt. Þó svo erfitt væri fyrir for- eldra og systkini, að sjá af fjórða baminu úr hópnum, var vandi vel boðnu að neita. Hjónin í Pálsseli voru traust og gott fólk sem ólu upp fimm fósturbörn og var amma eitt af þeim. Það var mikilvægt á þeim tíma, að Gísli og Ólína voru jarð- eigendur. Pálssel var innsti bærinn í Laxárdal að sunnanverðu, heiðar- býli. Bærinn var mjög frumstæður, þar voru löng göng óþiljuð. Afar lágt undir loft og svo þröngt á milli rúm- anna að hnén náðu saman er setið var á þeim. Bærinn lak þegar rigndi og varð þá að breiða skinn yfir rúm- in til að verja sængurfötin. Engin upphitun var og eldað á hlóðum. Þegar amma var tveggja ára, var hún send til þeirra heiðurshjóna. Að þurfa að gefa frá sér bam vegna fá- tæktar era óvægin örlög. En það var huggun harmi gegn að fósturfor- eldrar hennar vora gott fólk sem reyndist henni vel. Amma var saut- ján ára þegar fósturmóðir hennar lést. Þá tók hún við öllum húsmóð- urstörfum í Pálsseli. Þetta var mikil vinna og ábyrgð fyrir komunga konu. Mestar annir vora um frá- færatímann. Hún mjólkaði æmar og kom allri mjólk í mat, sá um heimil- ið, og gekk í öll störf. Fjallaheyskap- ur var stundaður í Pálsseli og varð að reiða heim daglega hvemig sem viðraði því ekki var hægt að þurrka á fjallinu. Þar var ágætt sauðland, en eigi að síður ákaflega harðbýlt. Vorið 1920 og fram eftir sumri, var hún kaupkona hjá Guðjóni Ásgeirs- syni bónda á Kýrannarstöðum í Hvammsveit og einnig hjá bróður sínum Aðalsteini á Neðri-Branná í Saurbæ. Um haustið fluttist hún til Reykjavíkur og var m.a. í kaupa- vinnu á Vífilsstöðum. Árið 1927 leigðu hún og Ingibjörg systir henn- ar eitt herbergi í risíbúð á Berg- þóragötu 15. Amma mátti aldrei neitt aumt sjá. Hún tók til sín stúlku með nýfætt barn. Þessi stúlka var alger einstæðingur og hafði orðið undir í lífsbaráttunni. Ólafur Gísli var þá á fyrsta aldursári og bjuggu þau fimm í einu herbergi við þröng- an kost. Afi kvæntist ömmu árið 1928. Þau bjuggu í Ingólfsstræti 21 og síðar á Ásvallagötu 57. Lengst af störfuðu þau hjónin hjá Garðari Gíslasyni heildsala. Hann í pakkhúsi fyrirtæk- isins og hún við ullarþvott í Skjald- borg. Síðar vann hún við ræstingar í Búnaðarbanka íslands í fjölda ára. Þau eignuðust fjögur böm. Ólaf Gísla, Jón Bergmann, sem dó þriggja mánaða gamall, móður mína, Ingibjörgu Kristínu, sem lést hinn 18. mars síðastliðinn, eftir hetjulega baráttu við erfiðan sjúk- dóm, og Jón Láras. Þau slitu sam- vistir þegar börn þeirra vora upp komin og hélt hún þá heimili með Ólafi Gísla á Ásvallagötu 33. Amma studdi við bakið á fjölda fólks sem átti erfitt. Oftast vora það veikindi, fátækt og atvinnuleysi sem hrjáði þær fjölskyldur sem hún tók undir sinn verndarvæng. Á þeim tíma mátti oft lítið út af bera, svo fólk gæti ekki framfleytt sér og sínum. Eftir að hægt var að fá aðstoð hjá hinu opinbera. vora margir tregir til. Fólkið þorði ekki að leita réttar síns. Að vera sveitarómagi var skammarlegt og orðið brennimerkt í þjóðarsál Islendinga. Fólk var frek- ar klæðalítið og svangt en að leita á náðir hins opinbera. Þessu fólki var amma sannkölluð hjálparhella, hún var félagsráðgjafi, þó sú nafnbót væri þá ekki til í orðabókum. Hún kynnti sér hvað félagslega kerfið hafði upp á að bjóða og talaði máh umbjóðenda sinna. Hún vissi hvað hveijum og einum bar og að fá og hvaða leið var heppilegast að fara, til að aðstoða þá sem hjálpar vora þurfi. Hún hjúkraði og útrétti fyrir margt aldrað og sjúkt fólk sem hafði lent á vilhgötum í flóknu kerfinu. Amma var mikill dugnaðarforkur, einarðleg í skoðunum með sterka réttlætiskennd. Oft var hún nefnd ein fyrsta rauðsokkan á íslandi. Ragnhildur Gottskálksdóttir læknamiðill var góð vinkona ömmu. Hún fylgdi mörgum heim til hennar sem áttu við veikindi og mótlæti að stríða. Eg man vel eftir heimsókn- um til Ragnhildar í Tjamargötu 30. Lítil kapella var í húsinu þar sem hún sinnti andlegum málefnum og bað fyrir fólki. Þótti mér Ragnhild- ur framandi kona og fann vel þá virðingu og vináttu sem á milli þeirra var, þótt ungur væri. Á fimm- tugsafmæli ömmu, árið 1950, orti Jón Ásgeirsson uppeldisbróðir hennar frá Pálsseli vísu sem hann tileinkaði henni á þessum tímamót- um. Vísan var lesin upp í afmælis- boðinu og hljóðar svo; Margt þú hefur misjafnt reynt, mörg þín dulið sárin. + Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð vegna andláts og útfarar elskulegrar móður okkar, tengdamóður, ömmu og langömmu, ÖNNU SIGRÚNARJÓHANNSDÓTTUR frá Viðvík, Hellissandi, Vesturgötu 59, Akranesi. Jón Trausti Ársælsson, Ingveldur Þorbjörnsdóttir, Jóhann Ársælsson, Guðbjörg Róbertsdóttir, Þórður Ársælsson, Valdís Ingimundardóttir, Guðrún Marta Ársælsdóttir, Baldur Ragnarsson, Sigrún Ársælsdóttir, Hafsteinn Sigurðsson, Hjörtur Ársælsson, Ester Friðriksdóttir, Fróði Ársælsson, Hafdís Þórðardóttir, barnabörn og barnabarnabörn. DAVID VADE POARCH + David Vade Poarch, mæl- ingatæknifræðingur hjá bandan'ska hernum, fæddist í Pennsylvaníu í Bandarfkjunum 27. janúar 1963. Hann lést í Reykjavík 6. júnf si'ðastliðinn. Foreldrar hans eru Vollie Poarch og Carolyn Poarch. Systir Davids er Kathy Niemcewicz. Hinn 6. mai' 1989 kvæntist David Önnu Maríu Þórð- ardóttur, f. 11.11. 1964. Sonur þeirra er Tyler Þór V. Poarch, f. 29.10. 1991. Dóttir Önnu Maríu er Erla Ingi- björg Árnadóttir, f. 2.3. 1983. Synir Da- vids af fyrra hjóna- bandi eru Matthew, f. 4.9. 1983, og Da- vid C., f. 23.12. 1986. títför Davids fór fram frá Bústaða- kirkju 19. júní. + Innilegar þakkir til allra þeirra, er aðstoðuðu okkur og auðsýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og útför dóttur okkar, systur, barna- barns og frænku, ÁSLAUGAR PERLU KRISTJÓNSDÓTTUR, Kaplaskjólsvegi 37, Reykjavík. Gerður Berndsen, Kristjón Haraldsson, Ragnheiður Margrét Kristjónsdóttir, Agnes Kristjónsdóttir, Ragnheiður Guðmundsdóttir og frændsystkini. Formáli minningargreina ÆSKILEGT er að minningar- greinum fylgi á sérblaði upplýs- ingar um hvar og hvenær sá, sem fjallað er um, er fæddur, hvar og hvenær dáinn, um foreldra hans, systkini, maka og böm, skólag- öngu og störf og loks hvaðan út- för hans fer fram. Ætlast er til að þessar upplýsingar komi aðeins fram í formálanum, sem er feit- letraður, en ekki í greinunum sjálfum. Að kvöldi 6. júní kom dóttir mín til mín og sagði mér þær sorgar- fréttir að tengdasonur minn væri látinn. Ég á svo fá orð til að lýsa því hversu harmi slegin ég var. Ég á svo fá orð til að lýsa þakk- læti mínu hversu góður þú varst mér, elsku Dave. Við andlátsfregn þína, allt stöðvast í tímanns ranni. Og sorgin mig grípur, en segja ég vil með sanni, að ósk min um bata þinn, tjáð var í bænunum mínum, en Guð vildi fá þig, og hafa með englunum sínum. Við getum ei breytt því sem frelsarinn hefur að segja. Um hver fær að lifa, og hver á svo næstur að deyja. Þau örlög sem við höfum hlotið, það verðuraðskilja. Svoauðmjúkoghljóð, við lútum að frelsarans vilja. Þó sorgin sé sár, og erfitt er við hana að una. Viðverðumaðskilja, og alltaf við verðum að muna, að Guð hann er góður, og veit hvað er best fyrir sína. Þvítreystiégnú, að hann geymi vel sálina þina. Þótt farinn þú sért, og horfinn burt úr þessum heimi. Egminninguþína, þá ávailt í hjarta mér geymi. Astvini þína ég bið síðan Guð minn að styðja, og þerra burt tárin, ég ætíð skal fyrir þeim biðja. Ég kveð þig nú hinsta sinn, elsku David minn. Hvíl þú í friði. Ég bið Guð að styrkja og vaka yf- ir dóttur minni, börnum hans og móður og fjölskyldu hans. Þín tengdamamma Erla. Elsku Dave. Það er búið að vera svo erfitt að setjast niður, og skrifa nokkur orð um þig. Þegar ég reyni, þá kemur bara ekki neitt. Hausinn er tómur. Ég hef ekki vitað hvernig ég á að koma orðum að. En eitt veit ég þó og allir sem þekktu þig líka, að Þú hefúr ailtaf getað greint, gleði bak við tárin. (J.Á) Á löngum æviferli gengur á ýmsu. Erfiðleika, ást, gleði og sorg upplifa allir. Af kynslóð ömmu getum við mikið lært. Eftir því sem árin líða eykst virðing mín og aðdáun á þessu duglega og nægjusama fólki, sem flest lifði við ótrúlega erfiðar að- stæður. Fáir nutu skólagöngu. Menntun var munaður fyrir fáa út- valda, börn efnamanna. Undravert er hvað margir alþýðumenn öfluðu sér mikillar þekkingar með lestri bóka. Þráin til fróðleiks og bóklegr- ar iðju hefur fylgt íslenskri alþýðu frá upphafi. Amma var meðal þess fólks sem lærði í lífsins skóla og farnaðist vel. Hún reyndist foreldr- um mínum og fjölskyldu styrk stoð, alltaf reiðubúin að létta undir og hjálpa til. Ég heimsótti hana stuttu fyrir andlátið. Þá strauk þessi aldna og fallega kona hönd mína, meðan ég sat á rúmstokknum hjá henni og hlýddi á frásagnir hennar um liðna tíma. Sérstaklega talaði hún fallega um Gisla fóstra sinn og hvað þau hjónin í Pálsseli hefðu reynst henni vel. Síðustu árin bjó hún í Elli- og hjúkranarheimilinu Grand, blind og nær heymarlaus. Hún er sjálfsagt hvíldinni fegin eftir langt æviskeið. Margir minnast ömmu Bínu með þakklæti og væntumþykju. Fleiri mættu taka manngæsku og fórnfýsi hennar sér til eftirbreytni. Það þarf ekki alltaf að vera aflögufær til þess að gefa. Að gefa af sjálfum sér er dýrmætara en veraldleg auðæfi. Það er hollt að staldra við, horfa til baka og setja sig í spor feðranna. Þakka fyrir og virða það sem þessi kynslóð skildi eftir fyrir okkur sem nú lifum. Fyrir hönd fjölskyldu minnar kveð ég með virðingu og söknuði þessa einstöku og góðu konu. Ég er stoltur og þakklátur fyrir að hafa átt þennan kvenskör- ung fyrir ömmu. Guð blessi hana og varðveiti á nýjum slóðum. Sigurður Gröndal. stríðinn varstu og ég, eins og margir aðrir, fengu nú að finna fyrir því. Til dæmis að það varst þú sem gerðir svo mikið grín af mér, og hvað ég talaði stundum vitlausa ensku, að ég talaði enskuna ekki í morg ár, ég tók alveg fyrir það. En á hinn bóginn varst það líka þú sem fékkst mig til að tala hana aftur. Þegar við töluð- um saman í síma og þú þóttist ekki skilja eitthvað í íslenskunni, þannig að ég neyddist tii að tala ensku við þig. Takk fyrir það. Það er margt sem hægt væri að þakka fyrir og kvarta yfir, en tíminn er kannski ekki réttur til þess núna. Elsku Dave minn, ég vil nú bara segja þér, að þín verður sárt saknað. Ég fann fyrir því þann dag sem þú kvaddir okkur, og mun alltaf gera. Kallið er komið, kominernústundin, vinaskilnaðar viðkvæm stund. Vinimir kveðja vininn sinn látna, er sefur hér hinn síðsta blund. Margseraðminnast, margt er hér að þakka. Guði sé Iof fyrir liðna tíð. Margseraðminnast, margs er að sakna. Guð þerri tregatárin stríð. Far þú í friði, friðurGuðsþigblessi, hafðu þökk fyrir allt og allt. GekkstþúmeðGuði, Guð þér nú fylgi, hans dýrðarímoss þú hljóta skalt Grátnir til grafar göngum vér nú héðan, fylgjum þér, vinur. Far vel á braut. Guð oss það gefi, glaðirvérmegum þér síðar fylgja’ í friðarskaut. (V. Briem.) Elsku Anna, Erla, Tyler og fjöl- skylda okkur. Megi Guð styrkja ykkur og vernda á þessum erfiðu tímum og í framtíðinni. Þín frænka Stella.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.