Morgunblaðið - 13.08.2000, Síða 39

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 13. ÁGÚST 2000 39
MINNINGAR
EBBA HOLMFRIÐ UR
EBENEZERDÓTTIR
+ Ebba Hólmfríður
Ebenezerdóttir,
Kleppsvegi 64 í
Reykjavík, var fædd
á Ballará á Skarðs-
strönd. 26. febrúar
1911. Hún lést á
Skjóli 31. júlí sfðast-
liðinn. Ebba átti
hcima í Rúfeyjum frá
fæðingu til 17 ára al-
durs, árið 1928, er
hún flutti með for-
eldrum sinum til
Stykkishólms.
Ebba giftist Guð-
mundi Jóhannesi
Bjarnasyni 9. maí 1931. Guð-
mundur var fæddur 2. mars 1903,
dáinn 4. júlí 1981. Aðalstarf og
áhugamál Guðmundar er hann bjó
í Stykkishólmi var skógrækt. Þá
var hann ökukennari í mörg ár og
á meðan sjúkrasamlagið var með
skrifstofu í Hólminum hafði Guð-
mundur umsjón með henni og að-
stoðaði Ebba hann. Einkasonur
Ebbu og Guðmundar, Magni E.
Guðmundsson, er fæddur í Stykk-
ishólmi 14. desember 1932.
Útför Ebbu hefur farið fram í
kyrrþey að ósk hinnar látnu.
„Hvemig eru hún eiginlega skyld
ykííur, hún Ebba gamla?“ hefur fólk
oft spurt okkur. Það var svo sem ekki
skrítið þó fólk spyrði um það, því að
hún Ebba tók okkur öllum eins og
einum af fjölskyldunni en það má
segja að það hafí í sjálfu sér verið
skrítið, því að hún var með öllu óskyld
okkur, hún fædd og uppalin í Breiða-
fjarðareyjum en við rekjum ættir
okkar suður á land.
Þráðurinn í þessari „ættleiðingu"
var sólargeisiinn hennar, hún Ebba
„litla“, sem nú er reyndar orðin upp-
komin kona en fékk nafnið hennar
Ebbu og mannsins hennar, hans Guð-
mundar, og var skírð Ebba Guðný.
Ástæða nafngiftarinnar var einstök
vinátta milli móðurfólks Ebbu Guð-
nýjar og þeirra hjóna Ebbu og Guð-
mundar og sonar þeirra, hans Magna,
sem myndaðist á árum þeirra í Stykk-
ishólmi. Þær nöfnumar vora svo oft-
ast aðgreindar sem Ebba „litla“ og
Ebba „gamla.“
Seinna þegar leiðir foreldra Ebbu
Guðnýjar skildu og við Guðmundur,
faðir hennar, ragluðum saman reyt-
um þá var ég, nýja konan hans, tekin
sem ein af fjölskyldunni og síðar synir
okkar, rétt eins og nýi maðurinn
hennar Siggu Hönnu, móður Ebbu
Guðnýjar, og sonur þehra. Ásgeiri,
elsta hálfbróðumum, gleymdi hún
ekki heldur, né bömunum hans, þeg-
ar hann síðan stofnaði heimili. Ebba
gamla lagði greinilega mikla áherslu á
að tengslin slitnuðu ekki þrátt fyrir
skilnað foreldranna og það má fuli-
yrða að hún sé lykillinn að því hversu
gott samband er á milli fjölskyldn-
anna tveggja í dag.
Ekki hefðum við getað óskað okkur
betri frænku eða ömmu. Alltaf sendi
hún bömunum jóla- og afmælisgjafir
og fylgdist reglulega með hvemig
fjölskyldunni liði og heimtaði að fá
okkur í heimsókn til sín og Magna.
Börnin faðmaði hún og knúsaði og í
faðmi Ebbu gömlu var gott að vera.
Alltaf var hlýtt og bjart í kringum
hana og þó að hún væri oft lasburða
fagnaði hún okkur alltaf þegar við
komum.
Ebba gamla var alveg einstök
kona, hún var ákveðin, glettin og
skemmtileg, opinská og hreinskilin og
einstaklega bamgóð. Gestrisin var
hún með afbrigðum og mikil hann-
yrða- og blómakona, hvergi höfum við
séð eins falleg stofublóm og hjá henni
á Hofteignum. Kynnin við hana vora
okkur gott veganesti og nú við leiðar-
lok minnumst við hennar með gleði og
þakklæti og biðjum Guð að blessa
minningu hennar.
Jóhanna, Guðmundur,
Helgi Reynir, Ólafur,
Ásgeir, María og böm.
Mín kæra Ebba er dáin 89 ára
gömul. Henni þótti sjálfri orðið nóg
komið enda fannst
henni lítið gaman þegar
heym og sjón voru ein-
ungis orðin tóm. Hún
lést úr lungnabólgu að-
faranótt31.júlísl.
Alla mína tíð hefur
Ebba verið til staðar og
stór hluti af tilvera
minni. Hún kunni þá list
að gleðjast fíjlskvalaust
þannig að ég hlakkaði
alltaf til að segja henni
frá öllu skemmtilegu
sem gerðist hjá mér.
Enginn var heldur betri
huggari þegar á bjátaði.
Við Ebba hittumst fýrst þegar hún
var á svipuðum aldri og ég er núna.
Hún kenndi mér að umgangast böm
með virðingu og á jafnréttisgrund-
velli; að böm era skemmtileg og það
eigi að hlusta á þau. Það gerðust ekki
skemmtilegri leikfélagar en Ebba.
Þegar ég var h'til gátum við spilað ma-
rías daginn út og inn og á endanum var
það ég sem sagði „Jæja þá, bara eitt
spil enn“. í leikjum okkar bjó Ebba til
húsgögn úr eldspýtustokkum, klippti
út dúkkudúka úr pappír, bakaði litlar
tertur og skreytti og enn minni smá-
kökur og var óþreytandi í að láta sér
detta í hug allt það sem h'tilli telpu þótti
skemmtilegt. Þegar hún gaf mér gjafír
hlökkuðum við jafnmikið til. Þegar ég
var 10 ára gaf Ebba mér stóra dúkku í
aftnælisgjöf og ég vissi áður en ég fékk
gjöfina að nú stóð mikið til. Enda var
Ebba mætt íyrir klukkan átta að
morgni afmælisdagsins með gjöfina.
Mátti ekki á milli sjá hvor var spennt-
ari. Henni tókst það sem of fáum hefur
tekist, að varðveita leikinn í sér. Ég tek
stundum í mig og minni mig á að leika
mér, það era bara svo fáir að leika við.
Enginn kemur í staðinn fyrir Ebbu
mína.
Ebba var ekki heilsuhraust og
þurfti oft að ieggjast inn á spítala. Ef
hún þurfti að fara í aðgerð fannst
henni það lítið mál og ekki orð á ger-
andi; ..maður er svæfður, vakinn og
þá er þetta búið. Eftir að heilsan var
farin dvaldist Ebba á dvalarheimilum
og síðast á Skjóli. Dagamir hafa oft
verið langir en henni virtist ekki leið-
ast því þá var hún í huganum að stúss-
ast í bakstri og annarri matargerð og
ef maður kom í heimsókn á meðan
hún dvaldi í dagdraumalandinu var
hún svolitla stund að koma til baka og
tók þá kannski köku eða tvær með
sér. Ebba þreyttist aldrei að tala um
æsku sína sem hún naut í faðmi ást-
ríkra foreldra og stórfjölskyldu. Þar
var alltaf sól og hlýtt. Þegar Ebba átti
í erfiðleikum með að fylgjast með í nú-
tíðinni spurði ég um eyjalífið og þá
varð hún ung aftur og mundi allt.
Ebba var kærleiksrík, bráðskemmti-
leg, vel gefin og listræn. Hún hélt sín-
um sterku sérkennum allt til enda.
Blessuð sé minning Ebbu minnai-.
Sigríður Hanna Jóhannesdóttir.
Þegar ég hugsa um þig Ebba dett-
ur mér alltaf eitthvað sniðugt og
skemmtilegt í hug, eitthvað sem kem-
ur mér til að hlæja. Þú varst svo ynd-
islega fyndin og skemmtiieg að þeir
vora fáir sem gátu eða öllu heldui-
geta slegið þér við. Meira að segja
þegar þú varst komin á Skjól og ekki
eins heilsuhraust og áður gastu verið
að grínast með mér og komið mér til
að hlæja. Það er líka svo sniðugt, og
mamma gerir oft grín að því, hvað við
eram líkar Ebburnar. Báðar svo
búralegar í okkur. Þú vildir alltaf eiga
nóg af öllu, s.s. mat og fleiru enda ekki
skrítið þar sem þú ólst upp við meiri
skort heldur en ég hef nokkurn tím-
ann þurft að upplifa en engu að síður
er ég alveg eins með þetta. Ég vil eiga
nóg af öllu sem mér líkar vel og kaupi
þá oftast af því nokkur eintök.
Mamma segir að það fylgi nafninu og
það þykir mér bara vænt um því mér
þykir svo vænt um þig og nafnið mitt.
Mér er engin stríðni í þessu! Svo höf-
um við nú báðar haft gaman af því að
búa til mat og spá í uppskriftir þó ég
sé ekki enn þá byijuð að lesa upp-
skriftarbækur áður en ég fer að sofa
eins og þú. Ég held nú líka að ég búi
ekki til alveg eins góðan mat en það
kannski kemur, ég get enn þá skýlt
mér á bak við ungan aldur!
Veistu Ebba, mér finnst ég vera
svo heppin að hafa átt þig að. Alltaf
fann ég hversu heitt ég var elskuð og
hvað þér fannst ekkert of gott fyrir
mig, hvað þú samgladdist mér inni-
lega í öllu, vildir alit fyrir mig gera og
hafðfr tröllatrú á mér í því sem ég tók
mér fyrir hendur. Þetta ásamt svo
óendanlega mörgu öðra þakka ég þér
fyrir elsku Ebba mín. Það er svo
margt gott sem ég hef lært af þér sem
hefur gert mig að betri manncskju og
ég veit að gerir mig líka að betri
mömmu. Þú hafðir alltaf tíma fyrir
mig og fannst þeim tíma vel varið sem
þú eyddir með mér og öðram bömum.
Þú hafðir einstakt lag á því að finna
upp á hlutum sem glöddu ungar sálir
og ég man vel þegar þú vaknaðir með
mér um miðja nótt og ristaðir fyrir
mig brauð með marmelaði og sauðst
hænuegg, þó að ég segði þér að
mamma hefði nú bara gefið mér vatn
og sagt mér að fara að sofa aftur.
Ég þakka Guði fyrir að hafa sam-
einað okkur og þó þú sért núna komin
til hans þá veit ég að þú ert alltaf hjá
mér og þess vegna þarf ég ekkert að
kveðja þig núna en bið þig Guð minn
um að blessa hana Ebbu mína. Þú ert
heppinn að fá að hafa hana hjá þér.
Með ástarkveðju og þakklæti,
þín
Ebba.
Þegar sumarsólin heið
signirgróðurjarðar
flýgur hugur heim á leið,
heim til Breiðafjarðar.
(Jón frá Ljárskógum.)
Ebba Ebenesersdóttir var Breið-
firðingur að ætt og uppruna. Hún var
einn fjölmargra niðja Éyjólfs eyjajarls
Einarssonar í Svefheyjum, upp alin í
Rúfeyjum á Breiðaffrði og átti lengi
heima í Stykkishólmi. Á efri árum flutti
hún með eiginmanni sínum og einka-
syni til Reykjavíkur. Hugurinn mun þó
oft hafa leitað vestur, flogið „heim á
leið, heim til Breiðaíjai'ðar".
Ebba Ebenesersdóttir var einstök
kona að mannkostum svo sem margir
ættmenn hennar. Hún var prýðilega
greind, skopvís og skemmtileg, fróð
um fomar venjur, smekkvís og tr>'gg-
lynd. Hún var höfðingi í sjón og raun
eins og verið höfðu forfeður hennar og
formæður, breiðfirskir hagleiksmenn
og sægarpar og kvenskörungar.
Það var fengur fyrir okkur Björgu
og börn okkar að eignast vináttu
slíkrar konu. Svo viidi til að Guð-
mundur J. Bjamason, eiginmaður
hennar, var í skólanefnd þegar við
fluttum í Hólminn og urðu þau hjón
vinir okkar svo að segja frá fyrsta
degi vestur þar. Sú vinátta hefur enst
til þessa dags. Heimili þeirra var
rausnargarður þar sem híbýlaprýði
og háttvís gestrisni héldust í hendur.
Seint gleymist hve kvöldfagurt er á
vorin í Stöðinni þar sem hús þeirra
var. Þó var ef til vill enn fegurra innan
dyra, jafnvel í dimmviðri á vetram,
þegar húsfreyja sagði frá bernsku
sinni og æsku í Rúfeyjum og hús-
bóndinn rakti sögur frá fyrstu áratug-
um aldarinnar í Hólminum.
Eftir að þau fluttu „suður“ höfðu
þau enn sama hátt á um risnu og höfð-
ingsskap. Og að Guðmundi látnum
var enn gaman að heimsækja mæðg-
inin Ebbu og Magna og ekkert lát á
breiðffrskri gestrisni. I eina skiptið
sem okkur Björgu auðnaðist að
spjalla kvöldstund við snillinginn dr.
Lúðvík Kristjánsson var það rausn
Ebbu að þakka. Boðið var til breiðfir-
skrar sviðaveislu. Þar var margt
góðra manna og gaman að vera og
ekkert lát á fróðlegum og skemmti-
legum umræðum.
Á heimili okkar sér þess víða stað-
hver höfðingi Ebba Ebenesersdóttir
var því að mörg er hér gjöfin frá
henni. Engu að síður hefur samt vin-
átta hennar og tryggð verið okkur
dýrmætari en allar góðar gjafir aðrar.
Fyrir það þökkum við og vottum vini
okkar, Magna, dýpstu samúð og biðj-
um honum blessunar Guðs.
Langri vegferð góðrar og göfugrar
konu er lokið. Bemskusporin í fjör-
unni í Rúfeyjum eru sandi hulin. En
það er breiðffrsk birta yffr leiðinni
allri og minningunum sem lifa með
vinum hennar.
Ólafúr Haukur Ámason.
t
Astkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
GUÐJÓN GUÐMUNDSSON
fyrrv. rekstrarstjóri
Rafmagnsveitna ríkisins,
Kópavogsbraut 1B,
verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni mánu-
daginn 14. ágúst kl. 13.30.
Þeim, sem vilja minnast hans, er bent á
heimahlynningu Krabbameinsfélagsins.
Erla Hafrún Guðjónsdóttir, Egill Egilsson,
Auður Svala Guðjónsdóttir, Rúnar Guðjónsson,
Helga Sigríður Guðjónsdóttir, Thomas Kaaber,
Guðrún Sóley Guðjónsdóttir, Þorsteinn Hiimarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Elskuleg móðir mín, tengdamóðir og amma,
KLARA JÓNASDÓTTIR,
Skúlagötu 20,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum í Fossvogi fimmtu-
daginn 10. ágúst.
Útförin fer fram frá Háteigskirkju fimmtudaginn
17. ágúst kl. 15.00.
Ragnar Valdimarsson, Vigdís Sigurðardóttir,
Guðrún Hanna Ragnarsdóttir,
Ragnar Valdimar Ragnarsson.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar og tengdafaðir,
RAGNAR ÞORGRÍMSSON
fyrrv. eftirlitsmaður hjá SVR,
Árskógum 8,
andaðist á hjúkrunarheimilinu Skógarbæ fimmtudaginn 10. ágúst.
Margrét Helgadóttir,
Kolbrún Ragnarsdóttir, Egill Hallset,
Guðrún Ragnarsdóttir, Stefán Ingólfsson.
t
ÞÓRARINN FJELDSTED GUÐMUNDSSON,
Ásvallagötu 17,
Reykjavík,
er látinn.
Rannveig Sveinsdóttir.
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir og amma,
KATRÍN SÆMUNDSDÓTTIR,
lést á hjúkrunarheimilinu Eir föstudaginn
11. ágúst.
Agnes S. Eríksdóttir, Marinó Ó. Gíslason,
Guðjón Eiríksson,
Þröstur Eiríksson, Ane Holme,
Guðrún K. Eiríksdóttir, Jóhannes Brynjólfsson,
Gísli E. Marinósson, Bára D. Guðjónsdóttir,
Bjarki D. Guðjónsson, Ingvar Ö. Þrastarson,
Agnes S. Þrastardóttir, Hanna Þrastardóttir,
Eiríkur Þrastarson, Katrín Þ. Jóhannesdóttir,
Brynjar Jóhannesson.
t
Elskuleg móðir mín,
EBBA HÓLMFRÍÐUR EBENERZERDÓTTIR,
Kleppsvegi 64,
Reykjavík,
lést á Skjóli aðfaranótt mánudagsins 31. júlí sl.
Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk
hinnar látnu.
Starfsfólkinu á Skjóli, 5. hæð, þakka ég inni-
lega fyrir hlýja og góða umönnun móður minnar.
Magni E. Guðmundsson.