Morgunblaðið - 29.11.2000, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 2000
MORGUNBL.-iÐIÐ
FRÉTTIR
Skála-
brekka í
Þingvalla-
sveit til sölu
Ríkisstjórnin samþykkir nvtt frumvarp til heildarlaga um útlendinsra
Fjallað sérstaklega um rétt
flóttamanna til hælis hér
JÖRÐIN Skálabrekka í Þing-
vallasveit hefur verið auglýst
til sölu. Magnús Leópoldsson
hjá Fasteignamiðstöðinni,
segir einstakt að jarðir á
þessum slóðum komi í sölu.
Eigandi jarðarinnar er öldruð
kona og hefur hún í samráði
við afkomendur ákveðið að
selja. Enginn búskapur er á
jörðinni. Skálabrekka á neta-
veiðirétt og land að vatninu.
Magnús segir að mikil við-
brögð hafí orðið við auglýs-
ingunni. Hann segir að sveit-
arfélagið hafi forkaupsrétt að
jörðinni sem er rétt fyrir ut-
an þjóðgarðinn.
Magnús segir að margir
hafi lýst þeirri skoðun við sig
að ríkið eigi að eiga þessa
jörð. Ekkert verð er sett á
jörðina og segir Magnús ljóst
að hér sé um eign fyrir fjár-
sterka aðila að ræða. Sumar-
bústaðalóðir með leigurétti,
300-400 fermetrar að stærð,
gangi á 4-5 milljónir króna.
Sá hluti Skálabrekku sem
boðinn er til sölu núna er tal-
inn vera á milli 400-500
hektrar, og sumt af honum er
ofan vegar.
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti nýtt
frumvarp til laga um útlendinga á
fundi sínum í gærmorgun og var
frumvarpið afgreitt til stjómarþing-
flokka til umsagnar. Sólveig Pét-
ursdóttir, dóms- og kirkjumálaráð-
herra, sagði í samtali við
Morgunblaðið að í lögunum væru
m.a. ákvæði um leiðbeiningaskyldu
stjórnavalda gagnvart flóttamönn-
um, en í núgildandi lögum er bara
ein grein sem fjallar um flótta-
menn.
„Þetta er mjög stórt frumvarp og
felur í sér heildarendurskoðun á
lögum um eftirlit með útlendingum
sem er frá 1965 og er ætlað að
leysa þau af hólmi,“ sagði Sólvegi.
„Fyrirmyndin að þessu frumvarpi
eru norræn lög, en tekið er tillit til
íslenskra aðstæðna og í því er mið-
að við að uppfylla alþjóðlegar
skuldbindingar og tekið tillti til ým-
issa athugasemda sem hafa komið
fram um þessi mál.“
Ákvæði um réttar-
stöðu útlendinga
Sólveig sagði að það væri búið að
bíða lengi eftir nýjum lögum á
þessu sviði ekki síst þar sem kom-
um útlendinga hingað til lands hefði
fjölgað mjög mikið undanfarin ár.
I frumvarpinu er að finna ákvæði
um réttarstöðu útlendinga hér á
landi ásamt reglum um komu
þeirra, dvöl og brottfór. Því er lagt
til að heiti nýrra laga vísi til út-
lendinga almennt en ekki verði ein-
göngu vísað til eftirlits með út-
lendingum. Sólveig sagði að í
frumvarpinu væri að finna mörg
merkileg nýmæli.
„Gert ráð fyrir breyttu heiti Út-
lendingaeftirlitsins, en það mun
heita Útlendingastofnun. Það er
verið að undirstrika það að það er
ekki bara verið að fjalla um eftirlit
með útlendingum heldur málefni
þeirra og réttarstöðu almennt.
í frumvarpinu er fjallað sérstak-
lega um rétt flóttamanna til hælis
hér á landi og vemd gegn ofsókn-
um. Þá er gert ráð fyrir því að það
megi veita útlendingi, að uppfyllt-
um ákveðnum skilyrðum, búsetu-
leyfí eftir samfellda þriggja ára
búsetu hér á landi, en búsetuleyfið
er ótímabundið dvalarleyfi. Eitt af
skilyrðunum er að viðkomandi hafi
sótt námskeið í íslensku."
„Flóttamenn eru skilgreindir sér-
staklega í frumvarpinu og sá sem
fellur undir slíka skilgreiningu á
rétt á hæli hér á landi. Það er líka
fjallað sérstaklega um vemd flótta-
manna gegn ofsóknum, en með því
emm við að uppfylla skyldui- okkar
m.a. gagnvart samningi Sameinuðu
þjóðanna gagnvart pyntingum.
Það er hins vegar alveg ljóst að
við höfum gætt þess mjög vel og
Útlendingaeftirlitið í sínum ákvörð-
unum að það er ekki úrslitaatriði
hvort að menn hafa komið til lands-
ins með fölsuð skilríki eða ekki átt
farmiða til baka. Það sem er aðalat-
riðið varðandi flóttamenn sem hér
biðja um pólitískt hæli, er hvort að
þeim stafi einhver hætta eða ógn af
því að verða sendir til baka til þess
lands sem þeir komu frá, eða til
síns heimalands."
Skýrari reglur
um málsmeðferð
Að sögn Sólveigar er í frumvarp-
inu einnig fjallað um sameiginlega
vemd þeirra sem lenda fjöldaflótta,
t.d. vegna styrjalda. Þá er fjallað ít-
arlega um málsmeðferð, sem og
andmælarétt og leiðbeiningaskyldu
til útlendinga og aðstoð til þeirra,
en samkvæmt nýju lögunum eiga
þeir rétt á talsmanni þegar um al-
varleg mál er að ræða. Síðan eru
líka fjölmörg ákvæði í þessum lög-
um sem snerta aðild íslands að
Schengen-samkomulaginu.
„Hér er um að ræða afar við-
amikið frumvarp sem þarf að skoða
vel í þingnefnd, en ég tel að þetta
frumvarp, ef það verður að lögum,
að þá verði það til bóta bæði fyrir
útlendinga og stjórnvöld og leiði til
þess að gætt verður nánar að rétt-
arstöðu manna almennt í þessum
málum, ásamt því að reglur um
málsmeðferð verða mun skýrari. Is-
lensku lögin eru komin til ára sinna
en ég held að menn telji samt al-
mennt að Islendingar standi sig vel
í þessum málum, þannig að ég held
að málefni útlendinga hafi verið í
nokkuð góðu lagi hér á landi. Það
blasir við að það hafa orðið miklar
breytingar í heiminum og það er
mikill fjöldi manna sem fer á milli
landa og því er orðið tímabært að
koma með ný lög.“
fslenska ákvæðið
gefur hættulegt
fordæmi
ÞÓRUNN Sveinbjamardóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, sat lofts-
lagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í
Haag í sendinefnd þingmannasam-
takanna Globe, ásamt
Kolbrúnu Halldórsdótt-
ur, þingmanni Vinstri
hreyfmgarinnar
græns framboðs. Báðar
eiga þær sæti í um-
hverfisnefnd Alþingis.
Megintilgangur
Globe samtakanna er
að stuðla að umhverfis-
vernd og áttu þau
áheymarrétt á ráð-
stefnunni. Þórunn og
Kolbrún gátu því fylgst
með öllum opnum um-
ræðum og fundum.
í samtali við Morg-
unblaðið sagði Þórunn
að sem stjómarand-
stöðuþingmaður og full-
trúi í umhverfisnefnd hefði það verið
nauðsynlegt fyrir sig að sitja þetta
mikilvæga ráðstefnu. Hins vegar
væri það alvarlegt mál að samkomu-
lag hefði ekki náðst. Stjómvöld hefðu
haft góðan tíma frá ráðstefnunni í
Kyoto í Japan fyrir þremur áram til
að vinna að sínum málum.
„I öllum iðnvæddum löndum hefur
losun gróðurhúsalofttegunda aukist á
undanfómum áram og allt bendir til
að hún haldi áfram að aukast, ekki
síst eftir að samkomulag náðist ekki.
Það er síðan spurning hvort sá póli-
tíski vilji, sem á skorti í Haag, verði til
staðar í maí á næsta ári þegar halda á
ráðstefnunni áfram með fundi ráð-
herra aðildarríkjanna. Auðvitað von-
ar maður að svo verði en vettvangur-
inn verður öðravísi þá þegar
umhverfisvemdarsamtök verða ekki
á staðnum til að beita þrýstingi,"
sagði Þórann og bætti við að hún
hefði áhyggjur af stefnu Bandaríkja-
manna komist George W. Bush til
valda í Hvíta húsinu.
Fátt benti til að sú ríkisstjóm hefði
þann pólitíska vilja sem þyrfti til að
ná samkomulagi um að draga úr los-
un gróðurhúsalofttegunda. Þetta
gæti breyst með auknum þrýstingi
almennings á stjómvöld Vesturlanda.
Þórann sagðist ekki hafa orðið vör
við mikla umræðu á ráðstefnunni um
sérákvæði íslands. Hins vegar hefði
hún heyrt þá skoðun margra þing-
manna innan Globe-samtakanna að
ákvæðið gæfi hættulegt
fordæmi. Þegar byrjað
væri að gefa undanþág-
ur vissu menn ekki hvar
þær enduðu. Til dæmis
hefði komið á ráðstefn-
unni að Króatía kom
með breytingartillögu
sem byggði á svipuðum
forsendum og sú ís-
lenska.
„Satt best að segja
var íslenska ákvæðið
ekki í neinum brenni-
depli á ráðstefnunni. ís-
lenska sendinefndin
fann sér skjól undir
regnhlífinni svokölluðu
með Bandaríkjunum og
fleiri ríkjum. Mér sýnd-
ist sendinefndin hafa valið sér þá að-
gerð að láta lítið fyrir sér fara, fá tU-
löguna samþykkta í undimefnd og
vona síðan hið besta á lokasprettin-
um. Sjálfri finnst mér það ekki góð
pólitík því að þá eram við ekki að axla
sameiginlega ábyrgð á ferlinu,“ sagði
Þórann.
Alþingi taki upp ný vinnubrögð
Þórunni finnst það ámælisvert að
fulltrúar allra stjórnmálaflokka hafi
ekki átt sæti í íslensku sendinefnd-
inni í Haag, líkt og algengt væri hjá
Norðurlandaþjóðunum, t.d. Finn-
landi.
„Mér finnst mjög brýnt að Alþingi
íslendinga taki upp ný vinnubrögð
hvað þetta varðar. Þetta er spuming
um eðhleg og lýðræðisleg vinnu-
brögð. Þessi ráðstefna, ásamt um-
ræðunni um loftslagsbreytingar,
skiptir ekki aðeins Island miklu máli
heldur aUa jarðarbúa. Það hlýtur að
vera fengur í því að sem flestir þing-
menn hafi aðgang að þessum ráð-
stefnum og tækifæri tU að kynna sér
málefnin til hlítar. Þetta tækifæri
fengum við Kolbrún í Haag,“ sagði
Þórann en þær fengu tvo fundi með
íslensku sendinefndinni eftir að Siv
Friðleifsdóttir umhverfisráðherra
varð við þeirra ósk um það.
Þórunn
Sveinbjarnardóttir
D.K. Hirlekar, aðalræðismaður íslands í Bombay, Þorsteinn Pálsson sendiherra, Sverrir Haukur Gunnlaugs-
son, ráðuneytisstjóri í utanríkisráðuneytinu, Ólafur Ragnar Grímsson forseti, Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra og Nirupam Sen, sendiherra Indlands á íslandi með aðsetur í Ósló.
Morgunverður í
boði aðalræðismanns
s
Islands í Bombay
D.K. Hirlekar, aðalræðismaður Is-
Iands í Bombay, hólt Ólafi Ragnari
Grímssyni forseta morgunverðar-
boð er sá síðarnefndi heimsótti
Indland í upphafí þessa mánaðar. í
heimsókninni til Bombay hitti for-
setinn einnig nokkra helstu
kaupsýslu- og athafnamenn borgar-
innar.
Daginn áður en morgunverðar-
fundurinn var haldinn var í dag-
blaðinu The Economic Times New
Delhi umfjöllun um ísland í tilefni
af fyrstu opinberu heimsókn fs-
lensks forseta til Indlands. Þar lýsir
Savio W. Barretto landinu frá sjón-
arhóli ferðalangs, sem er að upp-
götva landið. Fram kemur að Hirl-
ekar hafi átt þátt í að semja
greinina. Einnig er birt æviágrip
Ólafs Ragnars.
Mission Iceland

..ÍS-SSSSSXST-.
Awm œid COftfei fCfcofflC ÍD
9- W

Yegurinn
um Sel-
strönd
rofnaði
SKARÐ kom í veginn urn Sel-
strönd í miklum vatnavöxtum
í fyrrinótt. Veginn tók sundur
skammt frá bænum Hellu.
Jón H. Elíasson, rekstrar-
stjóri Vegagerðarinnar á
Hólmavík telur að um 20-30
m3 hafi skolað burt en við það
myndaðist um 2 m skarð í
veginn. Jón segir að úrhellis-
rigning hafi verið á Ströndum
í fyrradag og fram á nótt og
hljóp mikill vöxtur í ár og
læki.
Tilkynnt var um atburðinn
um kl. 7 í gærmorgun. Vega-
gerðin lauk viðgerð um þrem-
ur tímum síðar.