Morgunblaðið - 29.11.2000, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Þankabrot um
kennaraverkfall
FYRIR nokkru
birtist í einhverju dag-
blaðanna viðtal við
góðan og grandvaran
menntaskólakennara
sem hefur kennt í
marga áratugi og ef-
laust átt sinn þátt í að
koma fjölda fólks til
manns eins og sagt er.
Eitt vakti sérstaklega
athygli mína, en það
var frásögn hans af
því að þegar hann hóf
kennslu á sínum tíma
hafi laun mennta-
skólakennara og al-
þingismanna verið
áþekk, gott ef alþing-
ismaðurinn bar ekki ívið minna en
menntaskólakennarinn úr býtum í
lok hvers mánaðai-. Þetta var um
miðja öldina og sýnir nokkuð vel að
þáverandi ráðamenn, þeir sem
Kennarar
Framtíð þjóðarinnar
byggist á menningar-
og menntmiarstigi
hennar, segir Friðrik
Rafnsson, og grunnur-
inn að þeirri framtíð er
auðvitað lagður á öllum
skólastigum.
stýrðu hinu unga íslenska lýðveldi,
lögðu mikið upp úr því að fá úrvals-
fólk til kennslustarfa og vildu
greiða því góð laun fyrir þau störf.
Þeir vissu sem var að góð menntun
var grundvallarforsendan fyrir því
að byggja hér upp metnaðarfullt og
nútímalegt þjóðfélag, drífa íslend-
inga út úr torfkofunum.
Flestir núverandi ráðamenn
þjóðarinnar eru næsta kynslóð á
eftir hinni metnaðarfullu lýð-
veldiskynslóð sem vissi hvað skort-
ur var og vildi allt gera til að af-
stýra því að þeirra eigin börn liðu
viðlíka skort, meðal annars með því
að veita þeim sem besta menntun.
En gildismatið þeirra hefur
gi'einilega mikið breyst, því sem
kunnugt er hefur launamunurinn á
milli menntaskólakennara og al-
þingismanns aukist jafnt og þétt, ef
til vill í öfugu hlutfalli við mikilvægi
þessara starfsstétta ef svo má að
orði komast. Því þótt flestir alþing-
ismenn vinni vissulega þjóð sinni
gott gagn hefur stór hluti af því
valdi sem þeir höfðu áður færst út í
hið svokallaða at-
vinnulíf, en hins vegar
hefur mikUvægi kenn-
ara sennilega aldrei
verið meira en nú í því
samfélagi sem við köll-
um upplýsinga- eða
þekkingarsamfélag.
En sem kunnugt er
hefur launaþróunin
verið þeim svo óhag-
stæð að fjölmargir
reyndir kennarar hafa
horfið tU annarra
starfa og nýliðun í
stéttinni er hættulega
lítil.
Framtíð þjóðarinn-
ar byggist á menning-
ar- og menntunarstigi hennar og
grunnurinn að þeirri framtíð er
auðvitað lagður á öllum skólastig-
um, ekki síst í menntaskólunum
sem fólk sækir á viðkvæmu ólgu-
skeiði í lífinu. Þess vegna er hún
næsta óhugnanleg sú fyrirlitning
og átakanlegt það skeytingarleysi
sem yfirvöld hafa sýnt mennta-
skólakennurum í yfirstandandi
verkfalli. En fyrst og fremst bera
þó öll svör ráðamanna undanfarið
átakanlegan vott um að þeir hafa
engan metnað til að halda uppi
merki lýðveldiskynslóðarinnar í
menntamálum, það er ekki reynt að
sá til framtíðar heldur snýst allt
um að hafa betur í augnablikinu,
þvinga menntaskólakennarana til
hlýðni jafnvel þótt það kosti
þúsundir nemenda ómælda erfið-
leika.
Auðvitað eiga stjórnvöld eftir að
hafa betur í bili og þeim tekst vís-
ast að halda nokkurnveginn sínu
striki í launamálum menntaskóla-
kennara. Hins verður sennilega
ekki auðvelt fyrir þau að axla þá
sögulegu ábyrgð að hafa með
skammsýni og brengluðu gildismati
lagt sitt af mörkum til að rýra
menntunarstig þjóðarinnar með því
að neita að greiða kennurum sóma-
samleg laun fyrir það skapandi
uppbyggingarstarf sem þeir inna af
hendi á hverjum einasta degi. Sú
öfugþróun sem hefur verið látin
viðgangast í launamálum mennta-
skólakennara getur því orðið upp-
hafið að endalokum þess þekking-
arsamfélags sem hefur verið byggt
hér upp undanfarna áratugi.
Höfundur er ritstjóri Tfmarits
Máls og menningar ogþýðandi.
Súrefiiisvörur
Karin Herzog
Oxygen face
Friðrik
Rafnsson
MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 2000
HáRSERÐU
AF HVERJU SUMIR
VILJATAKA VINNUNA
MEÐ SER HEIM
Rekstrarleigusamningur
£ngin útborgun
23.264 kr. á mánuði
Fjármögnunarleiga
Útborgun 245.984 kr.
15.534 kr. á mánuði
Rekstrarleigusamningur
£ngin útborgun
25.219 kr. á mánuði
Fjármögnunarleiga
Útborgun 260.040 kr.
16.393 kr. á mánuði
■fS'.
VIRO FRÁ I
1.759.036 kr. ánvsK.
RENAULT MASTER lihi
Rekstrarleigusamningur
£ngin útborgun
41.904 kr. á mánuði
Fjármögnunarleiga
Útborgun 439.759 kr.
27.377 kr. á mánuði
Fjármögnunarieigan er miBuB viB 25% útborgun ogaB lániB ú tekiB íeHendri myrrtkbrfu til 60 mán. Rckstrarieigan
er miBuB viB 24 mdnuBi og 20.000 km akstur á ári, rekstrarieigan er þá tekin í eriendri myntkörfu.
ATVINNUBÍLAR
FyRIRT/EKJAÞJÓNUSTA
Grjóthálsi 1
Sfmi 575 1200
Söludeild 575 1225
RENAULT