Morgunblaðið - 29.11.2000, Blaðsíða 47

Öðruvísi
aðventukransar
Sjón er sögu ríkari
Starfsnám í jarðlagnatækni
MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 2000 45
MORGUNB LAÐIÐ
Jól2000
blómaverkstæði
INNA
Skólavörðustíg 12, Bergstaðastrætismegin, sími 551 9090
• Námið er 300 kennslustundir og kennt er í þremur
tveggja vikna lotum:
8.-19. janúar 2001
5.-16. febrúar 2001
5.-16. mars 2001
• Kennt frá kl. 8.30-17.00 virka daga.
Starfsnámið er skipulagt af MFA, Samorku, Orkuveitu
Reykjavíkur, Landssíma íslands og Eflingu stéttarfélagi.
Skráning og nánari upplýsingar hjá MFA í síma 533 1818.
Umsóknarfrestur er til 15. desember.
ur, tveir Alþýðubandalagsmenn og
fjórir sjálfstæðismenn en með
menntamál hafa farið fímm sjálf-
stæðismenn, framsóknarmaður og
Alþýðubandalagsmaður. Sumir þess-
ara hafa setið á þingi bæði sem
stjórnarþingmenn og stjórnarand-
stæðingar.
Allmargir þeirra hafa í senn
hneykslast á kennurum og lofsungið
þá og talið kjör þeirra slæm, vond eða
góð. Allir hafa skrifað undir stefnuyf-
irlýsingar um mikilvægi menntunar
og ekki er til sá stjómmálaflokkur
sem talið hefur, í aðdraganda kosn-
inga, að draga mætti úr skólastarfi
eða minnka fjármagn til þess. Samt
er nú svo komið að það er ekki ein-
ungis tugaprósentna munur á laun-
um kennara og einkageiranum. Það
er einnig tugaprósentna munur á
kennurum og háskólamönnum í rík-
isþjónustu. Hvort er það viljann sem
vantar eða kjarkinn?
Hvenær er þá rétti tíminn?
Svarið er í mínum huga augljóst.
Að mati íslenskra stjórnmálamanna
er besti tíminn til að hækka laun
kennara þegar viðkomandi stjóm-
málamaður er í stjórnarandstöðu.
Um leið og viðkomandi kemst í ríkis-
stjórn breytast aðstæður og staðan
versnar. Það eru vonandi breytingar
framundan á þessu sviði bæði hvað
varðar metnað og kjark.
Höfundur er framhaldsskóla-
kennari.
• Áhugavert nám ætlað öllum þeim sem starfa við
jarðlagnir og jarðvinnu.
• Námsgreinar miðast við að þær nýtist sem best fýrir þá
sem starfa við raf-, vatns- og hitaveitulagnir, holræsi og
fjarskiptalagnir. Námsgreinar eru m.a. lagnir og lagnaefni,
jarðvegsfræði, tæringarfræði, efnisfræði, vélfræði,
rafmagnsfræði og tölvur ásamt almennum greinum.
Hvenær er réttur tími
fyrir kennara?
Björn Bjarnason og hafa streymt frá
ráðuneyti hans bæklingar og yfirlýs-
ingar um það hversu vel þessi mál
gangi. Allan tímann hefur verið deilt
um hlut kennara í þeim málum.
Svo treglega hefur gengið að fá
ríkið til samninga að segja má að nú-
verandi verkfall sé í raun afleiðing
þess að ríkið var búið að þegja í fjór-
tán mánuði, frekar en taka sér tíma í
að forðast vandann.
Ríkisvaldið þekkir líklega ekki
máltækið um byrgða brunna. Samt
hafa orðið tvö kennaraverkföll í nú-
verandi stjórnarsetu sjálfstæðis-
manna. Er það kannski ætlun þeirra
að endurbæta skólastarf án kennara?
Eða á að gera það með bæklingum?
Gagnrýnin frá 1989 gleymdist hins
vegar strax eftir kosningar 1991.
Summan?
A þessum tæplega tuttugu árum
sem ég hef verið kennari hefur geng-
ið á með góðærum og hallærum. Á
valdastóli hafa ýmsir setið. Þrír sjálf-
stæðismenn hafa gegnt embætti for-
sætisráðherra en einn framsóknar-
maður. I fjármálaráðuneyti hafa
ráðið ríkjum einn Alþýðuflokksmað-
ÖLLKVÖLD
Jólaskreytingar
á ótrúlega
lágu verði
METRO
Skeifan 7 • Sími 525 0800
Magnús
Þorkelsson
svo árið 1985 að um
helmingur framhalds-
skólakennara sagði upp
störfum sínum. Þá fór
þingmaðurinn Jón
Baldvin Hannibalsson í
pontu og hélt fræga
ræðu um kröpp Iq'ör
kennara og erfiðleika
við að manna skóla.
Hann hafði þá nýlega
látið af störfum sem
skólameistari og var
talinn vita sínu viti um
málefni skóla.
Eftir 24 daga hama-
gang í fjölmiðlum og
víðar, voru uppsagnirn-
ar dregnar tO baka á
grundvelli bréfs forsætisráðherra
þar sem sagði að ætlunin væri að
tryggja ríkisstarfsmönnum sömu
heildarkjör og menn hefðu á einka-
markaði.
Svo fór að fyrrgreind rannsókn
leiddi í ljós nokkurra tuga prósentna
mun og var því gerð nokkurra pró-
sentna leiðrétting, enda leyfðu að-
stæður ekki mikið meira að því er tal-
ið var.
Ymsar stofnanir voru þá þegar
farnar að bæta mönnum ríkisvistina
með allskonar bitlingum.
Árið 1987 vorum við aftur komin
að borðinu en nú í verkfalli. Þá ritaði
Jón Baldvin Hannibalsson fjármála-
ráðherra fræga grein þai' sem hann
taldi vinnu kennara svo löðurmann-
lega að launin sem fyrir það væru
greidd væru fyllilega nógu há og
meira en það.
Árið 1989 átti aldeilis að sækja lof-
orð Steingríms frá 1985 og fóru þá
nær öll félög BHMr út í langt og erf-
itt verkfall. 18. maí 1989 ritaði Olafur
Ragnar Grímsson fjármálaráðherra
undir enn eitt leiðréttingarsam-
komulagið. Nú voru settar inn trygg-
ingar sem sæju til þess að ríkið gengi
ekki bak orða sinna. Þessar vikumar
skömmuðu sjálfstæðismenn ráðherr-
ana mikið. Fyrirgangur þeirra jókst
þó til muna þegar ríkisstjórnin afnam
samningana með lögum í ágúst 1990.
Sú ráðstöfun var vegna þess að með
samningunum var þjóðarhag ógnað.
Þetta var mat ráðherranna, þ.ám.
Steingríms, Ólafs Ragnars og Svav-
ars Gestssonar, sem og ASÍ, VSÍ og
fleiri aðila.
Síðar hefur Ólafur Ragnar Gríms-
son, forseti, oft látið hugann reika til
mikilvægis skólastarfs - og hafði
reyndar gert það áður, m.a. á árun-
um 1983-88.
Frá 1991 hefur Sjálfstæðisflokkur-
inn stært sig af framgöngu sinni í
menntamálum. í ráðherradómi Ólafs
Garðars Einarssonar var ýtt úr vör
mikilli endurskoðun skólakerfisins,
sem Sigríður Anna Þórðardóttir
stýrði. Við þessu verkefni tók svo
hækka laun kennara,
segir Magnús Þorkels-
son, er þegar viðkom-
andi stjórnmálamaður
er í stjórnarandstöðu.
stjórnvöldum tóninn og bent var á að
nú væri lágskýjað í launamálum
kennara. Leikritið Kennaraverkfall
stendur sem hæst.
Flestir benda á að kennarar séu
síst oflaunaðir. Því hafa sótt að mér
áleitnar spurningar um það hvenær
sé réttur tími til að bæta kjör kenn-
ara. Ég afréð því að setjast niður,
grauta í gagnasöfnum og leita á náðir
sögunnar í því efni. Spurning mín var
þessi: Er einhver tími réttur, að mati
íslenskra stjómmálamanna, til að
bæta kjör kennara?
Gagnaöflun
Frá því ég hóf störf við kennslu
haustið 1981 hefur staðið yfir linnu-
laus barátta kennara fyrir því að fá
kjör sín leiðrétt. Lengi vel fóru þeir
fram í samfloti við Bandalag háskóla-
manna í ríkisþjónustu (BHMr) og
stóð þá krafan um það að fá kjörin
löguð að því sem gerðist á einka-
markaði. Til að mæta þessu var því
lofað í ráðherratíð Álberts Guð-
mundssonar að gera könnun á þess-
um málum og leiðrétta eftir því sem
tilefni væri til. Skyldi Kjaradómur
sjá um þá leiðréttingu að gerðri við-
eigandi rannsókn.
Heldur dróst að fella dóm. Því fór
ÞEGAR þetta er rit-
að, 23. nóvember, er
átjándi dagur kennara-
verkfalls árið 2000.
Mánudaginn 20. nóv-
ember fór fram ham-
römm umræða á þingi
um málefni skóla og
nemenda þar sem
stjórnarandstaðan
veittist harkalega að
ríkisstjórninni. Ráð-
herra fjármála sagði
kröfur kennara vera
ennþá uppi í skýjunum
og menntamálaráð-
herra var ekki bjart-
sýnn. í Reykjavíkur-
bréfi Moggans 19.
nóvember sagði að eins væri þess að
vænta að verkfall stæði fram yfir jól.
Forseti ASí sat hjá við atkvæða-
greiðslu um stuðningsyfirlýsingu
með kennurum á þingi ASÍ. Baráttu-
fundur kennara 21. nóvember sendi
Besti tíminn til að
Kennarar