Morgunblaðið - 16.12.2000, Blaðsíða 38

38 LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Nýjar plötur
Messusöngur heima í stofu
TONLIST
Ueislaplötur
• ÚT er komin geislaplata með gít-
arleikaranum Kristni H. Árnasyni
þar sem hann leikur tónlist eftir
spænska höf-
unda, Isaac Alb-
eniz, Vicente
Asencio, Joaquin
Turina og Miguel
Llobet. Mörg af
ástsælustu verk-
um gítarbók-
menntanna eru á
diskinum en hann
er sá fjórði sem
Kristinn sendir
frá sér. Hann
hlaut íslensku tónlistarverðlaunin
fyrir disk sinn með verkum eftir Sor
og Ponce. Eftir burtfararpróf hélt
Kristinn utan og nam við Manhattan
School of Music og lauk þaðan prófi
árið 1987. Einnig stundaði hann
framhaldsnám á Spáni og í Eng-
landi. Aiið 1987 tók Kristinn einnig
þátt í síðasta námskeiði sem Andre
Segovia hélt. Hann hefur haldið tón-
leika víða hérlendis sem erlendis,
m.a. í kammersal Concertgebouw í
Amsterdam, Wigmore Hall í Lond-
on, Munch-safninu í Osló, í Dan-
mörku, á Ítalíu og í Bandarfkjunum.
Útgefandi erArsis Classics (AC)
en Japís dreifir. Verð: 2.199 krónur.
• Samkór Rangæinga hefur gefið
út geislaplötuna Nóttin var stí
ágæt ein. Á plötunni eru átján lög,
bæði innlend og erlend, þekkt og
minna þekkt jólalög. Stjórnandi
kórsins er Guðjón Halldór Ósk-
arsson tónlistarmaður á Hvolsvelli.
Einsöngvarar á geislaplötunni eru
Eyrún Jónasdóttir mezzósópran,
Gísli Stefánsson baritón og Sig-
urlaug Jóna Hannesdóttir sópran.
Undirleik annast Hédi Maróti á
píanó, László Czenek á franskt
horn, Haukur Guðlaugsson á orgel
og píanó og Hilmar Örn Agnarsson
á orgel. Upptökur annaðist Sig-
urður Rúnar Jónsson, Diddi fiðla.
Samkór Rangæinga var fyrst
stofnaður árið 1974 og starfaði þá í
7 ár. Árið 1995 var kórinn end-
urvakinn og nú syngja þar rúmlega
30 manns úr allri sýslunni. Þetta er
í fyrsta sinn sem rangæskur kór
ræðst í útgáfu á jólatónlist.
KRISTS KONUNGS
HÁTÍÐ
Dr. Victor Urbancic: Messa til heið-
urs Drottni vorum Jesú Kristi kon-
ungi. Gregoríanskur messusöngur
fluttur milli kafla. Ritningarlestur:
Mattheus 25.31-46. César Franck:
Kórall nr. 3 f a-moll. Kórsöngur:
Kór Kristskirkju. Ritningarlestur:
Séra Jakob Rolland. Organleikur:
Úlrik Ólason. Stjórnandi: Úlrik Óla-
son. Útgáfa: Fermata FM 015.
FÁTT er eins hátíðlegt og messu-
söngur í kaþólskri dómkirkju. Það
sefandi tímaleysi sem þar ríkir er
svo friðsælt, svo fjarri streitu og
amstri dagsins, svo fjarri kuldalegri
tækniveröld nútímans. Það er sem
ekkert illt geti komið fyrir mann við
þessar aðstæður, umvafinn innilegri
tilbeiðslu í tónum. En skyldi vera
hægt að koma þessu andrúmslofti
lifandi messugjörðar til skila á
geislaplötu þannig að hún virki
heima í stofu? Ekki er fjarri því að
það hafi tekist með þessari geisla-
plötu Kórs Kristskirkju og stjóm-
anda hans Úlriks Ólasonar.
Það góða við þessa útgáfu er að
áhersla hefur verið lögð á „spontan“
tónlistarflutning. Hlustandinn fær
það á tilfinninguna að hann sé við
messu í dómkirkjunni, Kirkju Krists
konungs. I safni mínu eru allmargir
geisladiskar með gregorsöng og „a
capella" messum genginna meist-
ara, sungnir óaðfmnanlega af bestu
sönghópum og hljóðritaðir af fær-
ustu mönnum við bestu aðstæður.
Samt nær tónlistin oft ekki að
snerta mann.
Söngur Kórs Kristskirkju er ekki
gallalaus, innkomur eiga það til á
einstaka stað að vera svolítið óör-
uggar og það kemur fyrir að tónninn
lækkar, en upp úr stendur að hér
má heyra ósvikinn flutning til-
beiðslutónlistar. Og margt er sann-
arlega ákaflega fallega gert. Kór-
meðlimir hljóta að vera trúað fólk,
annað getur varla verið (vonandi hef
ég rétt fyrir mér og fæ ekki þessa
staðhæfingu í hausinn!).
Meginverkið á plötunni er Messa
til heiðurs Drottni vorum Jesú
Kristi konungi eftir Dr.Victor
Urbancic (1903-1958). Urbancic var
Austurríkismaður sem starfaði um
langt árabil á Islandi og lagði þung
lóð á vogarskálarnar í íslensku
tónlistarlífi m.a. sem kórstjóri og
organisti í Kristskirkju og stjórn-
andi Hljómsveitar Reykjavíkur,
sem seinna þróaðist upp í Sinfón-
íuhljómsveit Islands. Messa Victors
Urbancic var samin 1945-46 og
skiptist í kafla hinnar kaþólsku
messu, en á milli þeirra eru sungnir
gregorsálmar. Á milli Alleluja og
Credo-kaflans les Séra Jakob jfi
Rolland úr 25. kafla Matteusar- !■
guðspjalls. Þessi ritningartexti er |j
fyrir jiriðja sunnudag í aðventu og B
minnir hann söfnuðinn á hinn hinsta
dag, texti sem sneitt er hjá á
huggulegum aðventusamkomum ís-
lensku þjóðkirkjunnar. Tónmál
messunnar er mjög hefðbundið, 20.
öldin er víðs fjarri, og að óreyndu
gæti maður haldið að tónlistin væri
miklu eldri. En þetta er áferðar-
fallegt verk og sungið af sannfær- ;
ingu.
Lokaverkið á diskinum er Choral jj
nr. 3 eftir César Franck. Þetta er É
tilkomumikið síðrómantískt orgel-
verk sem nýtur sín vel í prýðilegum
flutningi Úlríks Ólasonar á Froben-
ius-orgelið í kirkjunni.
Hljóðritunin sem gerð er af Hall-
dóri Víkingssyni fór fram í Krists-
kirkju. Hún hefur heilmikla íyllingu,
mátulegan enduróm og hæfir full-
komlega tónlist sem þessari.
(
Valdemar Pálsson ||
J ólas temmning
Kristinn H.
Árnason
í Míru
Listrænt millispil
20% afsláttur af öllum
borðstofusettum og sófaborðum til jóla.
30% afsláttur afpostulíni
og glösum
Bæjarlind 6,
sími 554 6300
www.mira.is
af öllum
fatnaði
ídag
og á morgun
Opið laugardag
frá kl. 10.00—18.00
og sunnudag
frá kl. 13.00—17.0
20%
afslóttur
TÖIVLIST
Vfðistaðakirkja
EINSÖNGSTÓNLEIKAR
Aðalheiður Elín Pétursdöttir og
Patrizia Bernelich fluttu ítalskar
óperuarfur og létt jólalög. Fimmtu-
dagurinn 14. desember, 2000.
UNG söngkona, Aðalheiður Elín
Pétursdóttir, hélt tónleika í Víði-
staðakirkju s.l. fimmtudag og hafði
tekið á efnisskrá sína aríur úr óp-
erum eftir Gluck, Mercadante, Doni-
zetti, Ponchielli og Verdi en á seinni
hluta efnisskrár, var efnið vinsæl
jólalög, sem mjög eru sungin við
kirkjuathafnir í desembermánuði og
því vart sérstakt efni til tónleika-
halds.
Tónleikarnir hófust á Che faro
senza Euridice, eftir Gluck og má
vera að óstyrkur og að röddin var
ekki í jafnvægi í upphafi tónleikanna,
hafi valdið því að niðurlag þessarar
fögru aríu var ekki í réttri tónstöðu.
Chi m arresta úr óperunni Medea,
eftir Mercadante ( 1795-1870),
ítalskan tónsmið, sem var mjög
frægur á sínum tíma (60 óperur) og
var á sömu nótum og Rossini og
Meyerbeer en fennt hefur mjög í
spor hans, svo að fáir kunna til hans
að segja nú til dags. Þessi einfalda
tónlist var þokkalega sungin. Sem
millispil lék píanistinn smá útdrátt
úr óperu og var leikur hennar „rút-
ínulegur" og ekki boðlegur sem
konsertflutningur. Aríur eftir Doniz-
etti og Ponchielli voru þokkalega
sungnar en mest var lagt í aríuna
Condotta ell era in ceppi, úr 2. Þætti
óperunnar II trovatore, eftir Verdi.
Aðalheiður hefur hljómmikla og
góða „mezzosópran“ rödd og státar
af stóru raddsviði, er ætti að duga
henni vel í óperuhlutverkum. Það
vantar hins vegar nokkuð á tækni
hennar, er kom að nokkru fram í
óvönduðum vinnubrögðum, m.a. í
vali hennar á píanista, sem er ekki
listfengur, þó hann ef til vill dugi vel,
þar sem rútína er mikilvæg til að
skila verkefnum.
Seinni hluti efnisskrár var ekki
boðlegur, sem konsertviðfangsefni
en sá þáttur tónleikanna hófst á
flutningi jólalagsins, Hátíð fer að
höndum ein, er var fallega sungið.
Ekki er getið í efnisskrá, hver útsetti
lagið og má í þessu sambandi benda
á, að prentuð efnisskrá var ekki af
vönduðustu gerð.
Guðs kristni, Winter wonderland,
Have yourself a merry little christ-
mas, Panis angelicus, Áve Maria, eft-
ir Bach - Gounod, Ó, helga nótt og
síðast Heims um ból, eru allt við-
fangsefni sem fullmetta kirkjugesti
yfir jólahátíðina. Eitt eða tvö slík lög
gætu vel verið viðeigandi en heilt
safn af þessum „standördum“ er ein-
um of mikið sem viðfangsefni á tón-
leikum, jafnvel þó sum laganna væru
vel sungin. 1 nokkrum lögun kallaði
Aðalheiður með sér fjórar stúlkur að
syngja kórraddimar, t.d. í Panis
Ángelicus og Ó, helga nótt, og gerði
hljómlítill söngur þeirra ansi lítið
fyrir þennan jólasöngvaþátt
Aðalheiður hefur, eins og fyrr seg-
ir, mjög góða rödd, en virðist eiga
margt ólært, er kemur m.a. fram í
tækifærislegu efnisvali og framsetn-
ingu. Konsert getur borið svip
skemmtunar en yfirleitt er til slíkra
athafna stofnað til að bjóða upp á það
besta og einnig til að sýna listræna
og persónulega kunnáttu og færni í
átökum við listrænt góð og erfið við-
fangsefni. Aðalheiður hefur radd-
hæfileika til að takast á við stór við-
fangsefni, svo sem dæma má af fyrri
hluta efnisskrár. Því má álíta þessa
tónleika, sem eins konar listrænt
millispil, sem ekki skuli taka alvar-
lega en bíða þess að hún sýni sitt
besta á næstu tónleikum.
Jón Ásgeirsson
Eyjafjörður - ljóð og la g
TONLIST
HI j 6 m d i s k a r
ÞAÐERTÞÚ!
Björg Þórhallsdóttir, sópran.
Danfel Þorsteinsson, píanó. Hljóð-
ritun fór fram í Víðidalskirkju í
Hafnarfirði sumarið 2000. Hljóð-
ritun og blöndun: Sveinn Kjartans-
son. Útgáfa og dreifing: Hring-
henda, Akureyri.
SJALDAN hefur mér borist í
hendur jafnfallegur og vandaður
hljómdiskur hvað umbúðir varðar.
Hvað snertir innihald, þ.e. diskinn
sjálfan, gegnir nokkru öðru máli því
að efnið er einhæft, samfelld lof-
gjörð (með fáum undantekningum)
um Akureyri og Eyjafjörð í ýmsum
stemmningum og geðhrifum sem
spanna árstíðirnar og náttúruna,
nótt og dag, og vekja spurningar
um lífið og dauðann. Vornæturljóð
og Sumarnótt, Haust á Akureyri og
Haustkvíði, Vetrarnóttin og .Svefn-
ljóð og Sigling inn
Eyjafjörð o.s.frv., í tón-
um og orðum - sumt
eftir stórskáld en það
besta eftir svohtið
minni - og sumt mjög
fallegt! Svipað má segja
um lögin, engin slæm -
sum svolítið leiðinleg,
önnur einföld og góð,
þetta er í takt við ís-
lenska sönglagasmíð gegnum tíðina.
Björg Þórhallsdóttir er góð söng-
kona og á jafnvel til hrífandi takta
en eins og gengur með þá bestu og
næstbestu hafa hinir síðarnefndu
ekki þann stöðugleika í gæðum,
hvort sem litið er á túlkun eða
raddgæði, sem skipar þeim í flokk
útvalinna. En hér er sjálf söng-
gleðin fyrir hendi og ást á heima-
högum. Textar eru eftir ekki minni
skáld en séra Matthías Jochums-
son, Davíð Stefánsson og Kristján
frá Djúpalæk - og Jónas nokkurn
Hallgrímsson (Sólin heim úr suðri
snýr). En fyrir utan Jónas koma
bestu textarnir, eins. oglyr .er. vikið
að, frá minni spámönn-
um, svo sem Ehsabetu
Geirmundsdóttur, Emi
Snorrasyni, Jóni Bene-
diktssyni og Sverri
Pálssyni. Öll lögin eru
góð en sum skemmti-
legri en önnur og helst
þau sem reyna ekki að
eltast um of við allt
bullið sem ljóðskáldinu
datt í hug í stormsveipi hugans.
Það sem er einfalt orðað er best -
og þess vegna lagið best. Burtséð
frá stórvandaðri útgáfunni (píanó-
leikur og hljóðritun fyrsta flokks)
með vin minn, skógarþröstinn, í að-
alhlutverki er diskurinn sjálfur
einnig vandaður en varla í há-
gæðaklassa, nema etv. fyrir inn-
vígða Akureyringa. En hann vitnar
þó allténd um eldheita átthagaást
sem maður skilur því Eyjafjörð-
urinn er unaðslegur og Akureyri er
eins og að koma í lítinn en fallegan
og sérstakan bæ í útlöndum!
Oddur Bjönnsson
Björg Þrirhallsdóttir og
Daníel Þorsteinsson.

I
!;
;
: