Skírnir - 01.01.1868, Blaðsíða 154

154
FRJETTIR.
Danmörk*
má enn í milli sjá, hvorir sigrast muni. Einn maður (Heegaard
doktor) hefir hlaupiS undan merki og í andskotaflokk Rasmusar
Nielsens. Eptir hann hefir sótt aS Rasmusi embættisbróSir hans,
Bröchner, og veitist aS báSum í senn, honum og Sören Kierke-
gaard; segir aS Nielsen hafi alla speki sina frá enum síbarnefnda,
en hafi fariS óliSlega meS flest og afbakaS, komizt í mótsagnir
viS sjálfan sig, og svo frv. Rasmusi Nielsen fylgja ýmsir ungir
menn aS máli, og bera þeir á stundum skjöld fyrir hann, einkum
í ritdómum um bækur þeirra manna, er ráSizt hafa á kenningar
hans. Sjálfur svarar hann fæstu beinlínis, en vegur til beggja
handa í flokk kirkjunnar og guSfræSinnar í fyrirlestrum sínum
e8a viS ýms tækifæri. I fyrra sumar var honum boÖiS til Noregs,
og bjelt hann fyrirlestra um tíma 1 Kristjaníu („um það er á vorum
dögum stæði andlegu lífi fyrir þrifum, e0a veitti því viðgang”) og
fannst öllum mikiS um mælsku hans, en ýmist þótti mönnum um
kenningarnar, og sumir vandlættu svo mjög fyrir hönd gu8fræ8-
innar, ab þeir líktu prófessornum við Antikrist. Fyrirlestrarnir eru
komnir á prent, og mergur málsins er hjer, sem víSar í því sem
Nielsen ritar, aðskilnaSur þekkingarvits og trúar. I sömu stefnu
fóru og fyrirlestrar, er hann hjelt í vetur um ódauSleik sálar-
innar. YiS gröfina, sagSi hann, yrSi öllum vísindum koldimint
fyrir augum, engin visindi, engin fræSi gæti grasaS bjargi dauSans,
hjer yr8i trúin, og að eins trúin a8 halda upp vegarljósinu, flytja
fjalliS af brautu. — Islenzk og norræn forurit, rúnir og fornmenjar,
eru nú orSin margra manna meSfæri í Danmörk og á NorSur-
löndum. Háskólakennararnir Svend Grundtvig (í Kaupmh.) og So-
phus Bugge hafa hvor um sig „gefiS út” Sæmundareddu, og mun
hinn fyrrnefndi fylgja Bugge a8 því snertir lestur og meSferS
handritanna. Eptir Grundtvig eru og komnar tvær ritgjörSir,
önnur um fornkviSurnar í Eddu og fornsagnakvæSi NorSurlanda
(^Udsigt over den nordiske Oldtids heroiske Digtning"), en hin
um forna bókfræSi NorÖurlanda (Om Nordens gamle Literatur),
og gengur hann hjer röggsamlega í móti kenningum NorSmanna,
einkum og sjerílagi Koysers, um uppsprettu og uppvöxt allra
norrænna fræSa í Noregi. Sögur og söguvísindin helgar hann
íslendingum einum, og til Eddukvæðanna þykir honum NorSmenn eigi