Skírnir - 01.01.1868, Blaðsíða 57

Frakkland.
FRJETTIR.
57
geta, a8 kennife8ur kirkjunnar mundu veita þá mótstöSu sem
þeir máttu gegn nýmælunum, og jþó geröi Duruy jþeim þá vilnan,
a8 lofa munkum og nunnum a8 hafa forstö8u fyrir skólum, án
þess a8 þurfa a8 ganga undir próf til a8 sýna kunnáttu sína.
Menn köllu8u þetta reyndar ((frumrjettindi fákunnáttunnar”, en
Duruy sag8i biskupunum þa8 til hróss, a8 þeir Ijeti sjer meir annt
um nú enn fyrri þekkingu klaustrafólks og framfarir. — Afnám
skuldavarShalds mætti talsverSri mótstöBu í öldungadeildinni, og
Rouher var3 a8 leggja vi8 nafn keisarans sjálfs, og minna menn
á, a8 hann hefSi kalla8 þessi nýmæli „nýjan velgjörning vi8
fólk sítt”, á8ur málinu var8 borgiS. Lögin sigru8u me8 litlum
atkvæ8amun (7. okt.), og var þa8 me8 ýmsu fleiru vottur um,
a8 þingmenn eru eigi eins boSnir og búnir a8 segja já vi8
öllu, sem jþeir hafa lengstum veri8. — Sem rit vort gat um í
fyrra, boSaSi keisarinn ný lög um aukiS prentfrelsi og fundafrelsi.
Nefndir voru settar í enni fyrri þingsetu til a8 rannsaka nýmælin,
en til umræSu komu þau ekki. þegar hjer var komi8 sögu
vorri, haíSi e8 nýja þing fyrir skömmu lokiS vi8 en nýju herlög,
og teki8 til a8 ræ8a um prentlögin. J>a8 þótti eigi gó8s undan-
fari, a8 stjórnin, rjett á undan því a8 umræ8urnar tókust, haf8i
láti8 tíu helztu blöSin í Parísarborg sæta sektum fyrir afbaka8ar
þingsögur, sem kalla8 var, en nýmælin þóttu og naumt af skammta
til frelsisauka. Frelsisvinir og mótmælendur stjórnarinnar (Jules
Favre, Eugene Pelletan, Jules Simon, Thiers og fl.) liafa har81ega
vítt þa8 ófrelsi og áþýngdir, er rithöfundar og blaSamenn hafa
or8i8 a8 búa undir á Frakklandi í 16 ár, og kvarta8 sárt yfir,
a8 keisarinn vildi enn eigi láta meira af hendi rakna, en þa8, er
lögin fara fram á. þeir hafa einkanlega fnndi8 a8 því, a8 ný-
mælin vísa sem fyrr prentmálum til sakadóma, en eigi kvi8dóma,
og a8 upphæ8 ve8anna (eptir frumvarpinu eiga bla8amenn a8
leggja 50,000 franka í ve8) og markagjaldsins1 sje ekki hleypt
’) Markagjald (eða ((stimplaskattur”) er víðar lagt á dagblöð en á Frakk-
landi. I Parísarborg á að greiða sex centimur (hjerumbil 2 skildinga)
fyrir hvert blað (markað) eptir tölu áskrifenda eða kaupenda. Blaðið
Siécle, er heGr 45 þús. kaupenda, geldur í þenna skatt allt afe milljón
franka á ári. jjetta eru eigi litlar álögur, og verða fullþungar, þd en
nýju lög heimti einni centímu færra framvegis fyrir innsiglismarkið.