Skírnir - 01.08.1905, Page 34

226
Islenzk höfuðból.
Oddur Einarsson tók við: geldneyti alls 425, sauðir 716-
og hestar gamlir og ungir 677; þó hefir líklega eitthvað
verið af mjólkandi peningi! Stefán biskup Jónsson let
eftir sig meðal annars 480 hesta, 360 stikur vaðmáls, 512
stikur af góðu klæði, 21 stykki af varningsklæði, 840 stik-
ur lérefts og hálfa vætt silfurs. — A dögum Ögmundar
biskups átti staðurinn hafskip til vöruflutninga milli
landa, og lengi frameftir átti kirkjan ítök til skógarhöggs
úti í Noregi.
Um húsaskipun í Skálhoti eru til litlar upplýsingar
frá því fyrir siðaskiftin, en margar yngri, og auk þess
nákvæmur uppdráttur yfir staðinn 1784. 1 öllu verulegu
hafa húsakynni þar ekki borið af venjulegum bæjarhús-
um, verið bygð með torfveggjum og timburgöflum og torf-
þökum, og háð næstum árlegum breytingum. 1784 hafa
bæjarhús að skemmum meðtöldum verið 40—50. Austast
voru húsakynni skólans, vestast í aðal þyrpingunni húsa-
kynni biskupsins. Baðstofurnar hafa verið 5 eða 6 auk
gestastofu, díflyzu o. s. frv. Hlaðið var umgirt húsum á
alla vegu. Vestanundir bænum stóð Staupasteinn, þar
sem biskuparnir drukku hestaskál með gestum sínum, og
stendur þar enn í dag. Traðir, steinlagðar, lágu að bæn-
um bæði að sunnan og norðan og sjást enn. Gröng lágu
neðanjarðar úr bænum út í kirkjuna og sér votta fyrir
þeim enn. Vatnsbólið var Þorláksbrunnur, en á dögurn
Ögmundar biskups var brunnur í göngunum, en þegar
Didrich von Minden og menn hans voru vegnir í bænum
rann blóð ofan í brunninn og lét biskup þá byrgja hann.
Stærsta og veglegasta húsið á staðnum var auðvitað
dómkirkjan, öll úr timbri, krossbygð, með útbrotnum
veggjum, kór aftur úr með skrúðhúsi, og klukknaporti
fram af. Þegar búið var að leggja biskupsstólin þar nið-
ur var kirkjan rifin, og timbrið úr lienni látið í fieka út á
Hvítá, sem bar það ofan eftir. Norðaustur frá kirkjunni
stóð Þorláksbúð, kapellá, sem notuð var til messugjörða
meðan kirkja var í smíðum.
Skálholt varð oft fvrir tjóni af eldi. Þannig