Skírnir - 01.12.1907, Page 27

Jónas Hallgrimsson.
(Ræða flutt á „Jónasarhátíð“ Islendinga i Khöfn 16. nóv. 1907).
í dag eru talin 100 ár frá fæðingu Jónasar Hall-
grímssonar. I dag er afhjúpuð myndastytta hans í Reykja-
vík — fvrsta myndastyttan sem íslenzka þjóðin reisir nokkr-
um syni sínum.
Enginn mun neita því, að margir ágætir Islendingar
liggja óbættir hjá garði þjóðar vorrar, margir sem vert
væri að minnast, margir sem biða síns bautasteins, þegar
þjóðin vaknar enn betur og minnist þess sem hún hefir
átt. En mynd Jónasar hefir orðið á undan öllum öðrum.
Þjóðin hefir fyrst látið sér ant um að reisa óskaskáldi
sínu minnisvarðann. Jónas Hallgrímsson er orðinn dýrð-
lingur og átrúnaðargoð þjóðar sinnar, orð hans eru talin
helgari en annara skálda, og því verður það stundum,
að jafnvel römmustu bindindismenn syngja: »Látum því
vinir vínið andann hressa«, með engu minni fjálgleik en
rétttrúaðir brennivínsmenn.
Hvernig stendur nú á þessari ástsæld Jónasar?
Eg held hún komi af þvi, að hann er svo líkur þeim
hinna fornu guða sem ástsælastur var og yndislegastur.
Jónas Hallgrímsson er Baldur hinn góði meðal
íslenzkra skálda.
Flestir munu kannast við lýsingu Snorra:
»Annarr sonr Oðins er Baldr, ok er frá honum gott
at segja; hanu er beztr ok hann lofa allir; hann er svá
fagr álitum ok bjartr, at lýsir af honum, ok eitt gras er
svá hvítt, at jaínat er til Baldrs brár; þat er allra grasa
hvítast, ok þar eptir mátt þú marka fegrð lians, bæði á