Skírnir - 01.12.1907, Blaðsíða 45

Völuspá.
333
og í Hel. Þeir boða ófriðinn, vekja menn, vara við; sbr.
Dagr es upp kominn, dynja hana fjaðrar, mál es vílmög-
um at vinna erfiði (Bjarkamál). Hanarnir 2 hafa nöfn,
sá hjá jötnum heitir Fjalarr og þýðir það nafn eflaust
»mart vitandi«, og hefir þá nafnið mjög hæfilega merking
eftir sambandinu. Hani Heljar á sér ekkert nafn hér, en er
lýst, nefndur sótrauður; alt er dökt og dimt þar. Enn
ber þess að gæta, að þótt völvan segi s a t og g ó 1, þá
er það ekki svo að skilja, sem þar sé átt við o r ð i n n
hlut, heldur framtíðaratburð, og eru þessar þátiðir, þátíð-
ir í framtíð, miðaðar við það sem rétt fer á eftir hana-
galinu;(sbr. geyr, nútíð með framtíðarmerking, 43. v.).
43. v. er annað stefið og er það haft hér á alveg
hæfilegum stað í fvrsta sinn. G-armr er eftir kenning
Snorra (sbr. Baldrs drauma) hundur sá, sem bundinn er
við innganginn i riki Heljar (gnípahelli). Hvað átt sé við
með orðinu f r e k i í 4. v. getur verið vafasamt. Næst
liggur að halda, að það sé sjálfur hundurinn, þótt
freki merki annars úlfur, en í raun og veru er freki
ekkert annað eftir merkingu sinni en »gráðugt dýr« — og
Snorri kallar Garm »hið mesta forað«; sbr. og að í Fjöl-
svinnsmálum eru G-ífr og Geri nefndir hundar og er þó
Geri annars úlfsheiti. Ef freki er hér = úlfur, þá er átt
við Fenrisúlf, sem nú losni úr Gleipni og renni á stað,
en það kemur í bága við 46. v.
Þá lýsir völvan svo að segja hinum síðustu og lang-
verstu tímum, sem eru hinn næsti undanfari tortíming-
arinnar. Siðspillingin kemst á hið hæsta stig á jörðunni;
hinum helgustu vensla- og sifjaböndum er ekki hlíft;
hjónabandið einskis virt; það er hart í heimi — og í
stuttu máli, segirvölvan, »mun engi maðr öðrum þyrma«.
Eins og alt er í uppnámi í mannfélaginu sjálfu, eins
■er ástatt í náttúrunni; alt er fult af óróa (svo skilja menn
orðin 1 e i k a m í m s s y n i r, en þau orð eru þó myrk og
verða ef til vill aldrei skilin til fulls). Nú er hornið aft-
ur á lofti, þ. e. Gjallarhorn hefur nú verið tekið aftur úr
þeim stað, þar sem það var falið endur fyrir löngu. »Á