Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1909, Síða 19

21
XII. í Reynisdal.
Fyrir ofan tún í Reynisdal er kringlóttur hóll, flatur ofan, og
vottar þar fyrir kringlóttri girðingu, nál. 5 faðmaí þvermál. Mun
það vera einn af þessum hringum, sem munnmæli nefna dómhringa
og lögréttur og tilheyra fornum þingstöðum, sem flestir munu eldri
en alþingissetning. Hér sjást þó engar búðatóftir. En það er ekki
að marka, því hjá hólnum heflr verið grætt út tún og sléttað. Gfátu
þá vel eyðilagst óglöggvar forntóftir án þess eftir þeim væri tekið,
Magnús bóndi Finnbogason í Reynisdal heflr haldið hlífskildi yflr
hringnum og heldur því áfram, því hann er vel að sér og forn-
leifavinur.
XIII. í I'órisholti.
Mér var sýndur haugur Þóris landnámsmanns í Þórisholti í Mýr-
dal. Haugurinn er þar norður á túninu og er eigi alllítill. Er djúp
laut alt í kringum hann, eins og hann sé mokaður upp úr henni.
Að ofan er hann því líkastur, sem hann hefði fallið ofaní sjálfan
sig. Þó er þúfa í miðjunni. Fyrir nokkrum árum var grafin 4 al.
djúp gröf ofan í þúfuna. En ekkert var þar að flnna, og enginn
vottur sást til mannaverka. Svo sagði mér Einar bóndi í Þórisholti,
greindur maður, er stóð fyrir greftinum. — Sunnar á túninu er Ilu-
haugur. Hann er likur Þórishaug, en allur minni og engin laut sést
í kring um hann. Ila á að hafa verið kona Þóris. Nafnið mun vera
viðurnefni og þó helzt ambáttar. En vel gat Þórir gefið ambátt sinni
frelsi og tekið hana síðan til konu. Og hvað sem um það er, þá
lita haugarnir út fyrir að vera mannaverk. Þeir eru svo einkenni-
legir.
XIV. Bæjarstaður hjá Sólheimum.
Það er sögn manna, að landnámsbærinn Sólheimar hafi staðið þar,
sem nú heitir Bæjarstaður, i dálitlu dalhvarfi sunnan í Sólheimanesi.
En svo nefnist hæðarskagi, er gengur fram milli Eystri- og Ytri
Sólheima. Sögnin segir, að bærinn hafi verið færður undan jökul-
hlaupi. Og síra Jón Steingrímsson segir svo í eyðibýlaskrá sinni,
(Safn til s. Isl. IV. 52): »Bæjarstaður, sem heflr verið mikið stór
bær í Sólheimanesi, sem húsa- og tótfagirðingar þar sýna, þar
fóru allar slægjur af í einu jökulhlaupi 1263«. — Inn úrdalhverflnu