Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1993, Page 51

YNGRI VÍKINGAALDARSTÍLAR Á ÍSLANDI
55
Mynd 1 a. Beinplatan frá Ljótsstöðum. Mynd 1 b. Bakhlið beinplötunnar frá Ljóts-
Framhlið með grímu. (Safnnr. Þjms stöðum. Ljósm. LGB.
1959:52) Ljósm. LGB.
fyrir stílnum. Einkenni stílsins eru m.a. að flöturinn er fylltur fullkomlega,
skrautskurðurinn bundinn við flötinn og tvöfaldar línur notaðar.
Erfitt er að ráða í táknræna merkingu grímunnar. Bæði er nauðsynlegt
að þekkja hugmyndaheim tímans því að hvert listaverk speglar sinn
tíma,1" og það er ekki vandalaust þegar tíminn er víkingaöld. Einnig verð-
ur að gæta þess að draga ekki skýr mörk um tákn,' þau verður að skoða í
því samhengi sem þau koma fyrir í hvert skipti. Þá verður að hafa í huga,
að vel geta hafa verið til fleiri en eitt afbrigði af goðsögunum á sama tíma.
Þó er augljóst að gríman hefur táknræna merkingu. I því sambandi er
mikilvægt að gríman er séð að framan, því sá sem snýr fram hefur mynd-
ugleika " sem myndstef séð frá hlið eða að ofan hefur ekki. Mynd sem séð
er að framan, eins og gríman, horfir beint á þann sem horfir á hana, en
mynd sem séð er frá hlið eða ofan lætur horfa á sig.
Stóri steinninn sem Haraldur blátönn lét reisa í Jalangri sýnir greinilega
samhengi milli áletrunar og myndar. Grímumótífið mátti eins og áður er
nefnt einnig finna á myndskreyttum steinum frá þess-um tíma. Vel getur