Eimreiðin - 01.09.1898, Blaðsíða 20
i8o
gaum. 0hlenschláger kveður svo að orði: »í dag er allur smá-
sálarskapur að velli lagður, því að skothriðin á Konungadjúpi hef-
ur leyst landið úr döprum dróma, og vakið anda forfeðr-
anna af fastasvefni. — Helg þögn hvílir yfir borginni; ekkert
verður til að rjúfa hana nema dimmgjallandi þrumuhljóð fallbyss-
anna. Brandur er rekinn fyrir hverjar búðardyr, og ekkert það
lætur til sín heyra, er minni oss á lífsnauðsynjar«. Og enn segir
hann: »Það kvað við hægfara, djúpróma þruma, jörðin skalf,
mosavaxnir bautasteinar bifðust og haugar fornhetjanna, er farnir
voru að siga i jörð, lyptust upp á ný. Þá stigu fram Skjöldur og
Fróði, Sveinn, Knútur og Valdimar, væddir eirbrynjum; þeir
bentu á ryðblettina, er blóðið hafði eptir látið á sverðum þeirra og
skjöldum, ■— og hurfu. En í dimmu, gotnesku hvelfingunni tók
fáninn forni, er gnæfði yfir beinum hetjunnar, að lemjast um af
sjálfsdáðum, svo geyst sem af stormvindi skekinn; og sverðið gall
við hátt í koparkistu Kristjáns fjórða«. o. s. frv.
Það var þó strax einhver annar keimur að þessu en drykkju-
vísum urn vín og ástir, vináttu og borgaralegar »dyggðir«! — En
svo kom árið 1807, er landið missti flota sinn, og því næst hvert
eymdar og ófriðarárið á fætur öðru allt fram að 1814; og þá tók
ekki betra við, því þá fór ríkissjóðurinn á höfuðið og Noregur
gekk undan. Grundtvig leggur ellihrumum öldung, sem á að
tákna Danmörk, þessi orð í munn: »Jeg átti son, —■ það var
þróttur; jeg átti hreina og fagra dóttur, — það var skírlíf auðmýkt.
Hvar sem báran ljek í austri eða vestri við strendur framandi
lands, þá bar hún nafn mitt á baki sjer, og í hinum háreistu
marmarahöllum titraði bleyðin af ótta. N ú hreykir Bretland sjer
drembilega á hinum breiða bekk sem drottning hafsins, en sú var
tíðin, að hún lá fjötruð járnum við fætur mínar.«-----------Þá fóru
menn að leita burt frá hinu kaldranalega, hrjóstruga hversdags-
lífi til draumalandsins fagra og grjetu sínum göfgustu tárum yfir
»ljósenglaljóðum« Ingemanns. — En við Danir erum nú einu sinni
ekki svo sjerlega mikið gefnir fyrir að gráta, heldur trúum manna
mest á orðtækið »jafnan kernur skin eptir skúr«, enda varð þess
ekki langt að bíða, að brosið gægðist gegnum tárin, þegar Hei-
berg hóf ljóðsöngvaleikrit sín. Nú fór hka að rætast úr tímun-
um, og menn áttu öruggu og rólegu lífi að fagna undir hlífi-
sprota hans hátignar Friðriks sjötta, eptir að friðarspillirinn mikli,