Eimreiðin - 01.09.1898, Blaðsíða 57
217
þær aldrei tála nema í einhverju vissu ástandi.------: Ef jeg þá
ekki leitast við af fremsta megni að lýsa þessu eina hverfula á
standi, er jeg sje þær í, þeim hreyfingum, þótt smáar sjeu, er segja
eptir þeim, og tóninum í orðum þeirra, er þær koma upp um
sig með, — ef jeg get ekki lýst öllu þessu með svo ljósum og
lifandi dráttum sem lífið sjálft, — hvernig má jeg þá búast við að
geta sannfært aðra? — En lífið er fólgið í hreyfingu og margbreytni.
Margbreytninnar verður ekki án verið. Ef vjer t. d. viljum lýsa
skólanum þar sem Tina á heima, þá verðun vjer að gæta þess, að
ekki er unnt að slá svörtu stryki yfir grenndina, því að allt af
heyrast raddir nágrannanna inn um dyr og glugga. Líf þeirra
blandast lífinu í skóíanum. Til þess því að geta lýst þessum skóla
og því lífi, sem þar bærist, verðum vjer að taka með sveitina,
þar sem hann stendur og íbúa hennar.---------En hvernig getur
maður þá umflúið óróna í öllum þessum erli? Er það ekki ein-
mitt þvert á móti óróinn, sem sýnir allt þetta eilífa ið, er mönnum
fellur svo vel í geð.----Að eins margbreytni og hreyfing sýna
hina sönnu mynd af lífinu. Þær eru tól mín og tæki, sem jeg
ekki get sleppt.« —
Svona er nú búningurinn á sögum Hermanns Bang; en nú
er að gæta þess, hvaða hugblær hvílir yfir þeim. Menn hafa sagt,
að það væri eitthvað kvennlegt við hann; það finnst mjer eigin-
lega ekki, öllu heldur mætti kalla hann hljóðan og hæglátan. Hann
er borinn og barnfæddur á eynni Als, og mjer getur eigi dulizt
að hann hefur dregið mjög dám af átthögum sínum. Eyjan er
forkunnar fögur; þar úir og grúir af lífkvikum limgerðum úr
heslitrjám, með þjettum greinum, stórvöxnum blöðum, vorilmandi
þyrnum, blómlegum miðsumarrósum, hvítum, unaðsfögrum ylli-
viðarlundum og öliu því, sem vant er að blómgast og þróast í
runnum; þess konar limgerði getur að líta hvervetna um akra og
engi og fram með hverjum vegi; þau brjóta á bak aptur ofsann í
storminum, svo að mönnum finnst hann sem hægfara vindblær.
Ibúar þeirra sveita unna því öllu, sem er notalegt og kyrlátt.
Mjer finnst líka að bækur Bangs allajafna beri svip af sum-
rinu, eins og það er hjer í Danmörku, loksins þegar það lætur
sjá sig eptir átta til níu mánaða sudda, krapahríð og kulda; fyrst
kemur vorið, bjartleitt og blæljett, með nýútsprungnu bækilaufi,
þótt einatt bregði sorgblöndnum svip yfir æskublóma þess, af því
að það ber með sjer, að því getur ekki orðið langra lífdaga auðið,