Eimreiðin - 01.09.1898, Blaðsíða 38

198
Það er gaman að sjá, hvernig tvö mestu skáld Norðurlanda
um þessar mundir lýsa hvert um sig sama hugarástandinu. Annars
vegar kveður Norðmaðurinn Henrik Ibsen:
»Det var en Fest kun för Natten den sorte.
Hun var en Gæst kun og nu er hun borte.o1
Það er stutt og endasleppt, engu orði ofaukið, engin útmálun;
Ibsen drepur að eins á strengina, og svo verður lagið sjálft að
syngja sig inn í lesarann, hann dregur að eins frumdrættina, og
svo verður lesarinn sjálfur að rjóða litunum á. Þetta er norskt,
rammnorskt. Hins vegar kveður Drachmann í »Hœttulegum
draumum«:
»Der blev stille i Stuen, da Festen var endt;
Hvor hun havde sunget stod et tavst Instrument,
Der gemte sig slumrende Toner deri;
Hun kunde dem vække. Nu var det forbi.«2
Hvað þau eru viðkvæm og þýð þessi orð; þessi iýsing á tóm-
leikatilfinningu mannsins, sem var þarna aleinn eptir, í kyrðinni
og þögninni í stofunni, og angurværum endurminningum hans um
veizlugleðina, sönginn, hljómana fögru og hana, sem gat vakið
þá af svefni, þar sem þeir blunduðu í hljóðfærinu þögla! Og svo
þessi samlíking, sem glöggt má sjá að liggur undir steini, milli
hins einmana manns og hljóðfærisins. Þetta er danskara, en allt
það sem danskt er.
En hjer má jeg ekki láta staðar numið um skáldrit Drach-
manns. Nú er að geta ævintýrakveðskapar hans, og má þar nefna
»Kóngsdóttirinn og kóngsríkið hálft«, — frábært kvæði að kveðandi
og máli, — og »Fyrir austan sól og vestan tungh, er telja má
fremst allra hinna meiri skáldrita Drachmanns fyrir sakir fagurra
náttúrulýsinga, ævintýraskrúðs og óviðjafnanlegrar ástagleði. Já,
það má með sanni segja um Drachmann, að fáir komist til jafns
við hann i munarmærð, og fáir hafi gengið betur fram i að lofa
almætti ástarinnar og þröskaáhrif hennar á karla og konur. Þetta
lýsir sjer ekki einungis í fyrgreindum ritum, heldur og víða ann-
1 Þ. e. Það var að eins veizla, áður svartnættið kom. Hún var að eins gest-
ur og nú ér hún farin.
2 Þ. e. Það varð hljótt í stofur.ni, er veizlunni var lokið; þar sem hún hafði
sungið stóð þögult hljóðfæri. Það bjuggu blundandi hljómar í því; hún
gat vakið þá. En nú var búið með það.